ادامدار ۇمتىلا ىستەدى، كاسىپ سالاسى شالقىدى، دوڭگەلەك داۋلەت جولى اناعۇرلىم كەڭەيدى
دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە ءبىر نيەتپەن ۇمتىلۋ
□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ليۋ شياڭ
2021.04.12 13:46 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
4 - ايدىڭ 9 - كۇنى تاڭ راۋانداپ كەلە جاتقان شاق، تاڭعى شۇعىلا اقتاۋ اۋدانى پىلال اۋىلى جاڭا ارپا قىستاعىنىڭ تاڭەرتەڭىن سارعىلت تۇسكە بويادى.
قىستاق تۇرعىنى ماريامگۇل ەركىن اۋلاسىندا سىلدىرلاتىپ، الدەقاشان قاربالاستىققا ءتۇسىپ كەتكەن ەدى.
تاڭەرتەڭ 8 جارىمدا ورنىنان تۇرىپ، اۋلانى سىپىرىپ، جۋىنىپ، تارانىپ بولعاننان كەيىن زاۆودقا جۇمىسىنا بارادى. جۇمىستان تۇسكەننەن كەيىن جاڭعاق باعىن ارالاپ، جاڭعاق اعاشىنىڭ اراسىنداعى شوپتەردى وتاپ، تىڭايتقىش بەرەدى... ماريامگۇل ەركىن بۇگىندەرى ءدال وسىنداي ءتارتىپتى دە ءماندى تۇرمىسىنان ەرەكشە ءلاززاتتانادى.
”قاجىرلىلىقپەن ىستەسەك بولعانى، دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە جەتپەي قويمايمىز“. قىستاقتاعى ءاربىر قاربالاس بەينەنى كورگەندە، اۆتونوميالى رايوندىق ءتارتىپ تەكسەرۋ كوميتەتىنەن، باقىلاۋ - تەكسەرۋ كوميتەتىنەن جاڭا ارپا قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي گو تيانجۇن ىشتەي قۋاندى.
ەرەكشە ەگىمشىلىك، باعىمشىلىق قالتالارىن قامپايتتى
جاڭا ارپا قىستاعىنىڭ شەتىندە ءبىر كولشىكتە سۋتامىر بۇرشىك جارىپ كەلە جاتىپتى.
ەگەر شولا قاراساڭىز سۋتامىر اتىزىندا سۋ كولكىپ جاتقانى بولماسا، قىستاقتاعى باسقا اتىزدارمەن پارقى جوقتاي كورىنەدى. الايدا، زەرسالا قاراساڭىز، سۋ استىندا كوپتەگەن كۇرەڭ ”تەڭبىل“ بار ەكەنىن، ولاردىڭ كەيدە توقتاپ، كەيدە قوزعالىپ جۇرگەنىن بايقايسىز.
”مىنە بۇل سۋلى اتىزداعى ەڭ ۇلكەن ’پايدا‘−− كىشكەنە شاياندار، وسى بىرنەشە كۇندە توپىراقتىڭ اراسىنان ەندى عانا شىقتى“، - دەدى گو تيانجۇن قۋانا ءتۇسىندىرىپ.
بىلتىر كوكتەمدە جاڭا ارپا قىستاعى ءىس جۇزىندىك جاعدايىمەن بىرلەستىرىپ، ءبىر قىدىرۋ كوزدەن كەشىرۋ ارقىلى قىستاقتا كۇرىش، سۋتامىر، كىشكەنە شايان، ۇلۋ بىرگە وسەتىن ەكولوگيالىق ەگىنشىلىك، باعىمشىلىق نىسانىن دامىتۋدى ۇيعاردى، 150 مۋ كەلەتىن ەرەكشە باعىمشىلىقتان ۇلگى كورسەتۋ كاسىپ سالاسى باقشاسى وسىعان ساي قۇرىلدى.
قىستاقتا كىشكەنە شايان، ۇلۋ ءوسىرۋ سىندى جاڭالىققا قىستاق تۇرعىنى مامۇت توحتى ەرەكشە قىزىقتى، سول كەزدە تۇرمىسى تاپشى ول ىشتەي مۇنى، بالكىم، كىرىس ارتتىرۋدىڭ تاماشا ورايى بولار دەپ ءتۇيدى.
مامۇت گو تيانجۇندى ءوزى ىزدەپ بارىپ، ەرەكشە باعىمشىلىقتان ۇلگى كورسەتۋ كاسىپ سالاسى باقشاسى قىزمەتىنە قاتىناسۋ ويىن ءبىلدىردى. ءبىر جىلعا جۋىق ۇيرەنۋ، امالياتتان وتكىزۋ ارقىلى ول مۇنىڭ ىڭعايىن ابدەن ءبىلىپ، كىشكەنە شايان، ۇلۋ باعىمشىلىعىنىڭ شەبەرىنە اينالدى.
”قىستاعىمىزدىڭ سۋ قاينارى جەتكىلىكتى بولعانىمەن، سىلتىلىك قاسيەتى جوعارى، شىلاندى ماتەريال ەتىپ اشىتىلعان بيولوگيالىق باكتەريا ارقىلى سۋ ساپاسىنىڭ قىشقىل - ءسىلتى مولشەرىن رەتتەيمىز“، - دەدى كولشىكتىڭ جاعاسىندا مامۇت كۇرەڭ سۇيىقتىق قۇيىلعان شەلەكتى كوتەرە ءجۇرىپ سۇيىقتىقتى سۋعا سەۋىپ. ”سۋتامىر وسسە سۋ ساپاسىن تازارتادى دا، كىشكەنە شايان، ۇلۋ اقاۋسىز جەتىلەدى. وسىعان سايكەس كىشكەنە شايان، ۇلۋ سۋتامىر اتىزىنداعى ءشوپ - شالاڭدى جەيدى، ولاردىڭ ناجىستەرى سۋتامىردى تولىستىرۋ ونىمدىلىگىن اتقارادى، مۇنداي ورنالاستىرۋ ەكى جاققا دا پايدالى“.
ەرەكشەلىككە يە باعىمشىلىق تەحنيكاسىن يگەرگەن، ونىڭ ۇستىنە 2000 يۋان ايلىق ەڭبەكاقىسى بار مامۇت وتباسىنىڭ تۇرمىسى شالقي ءتۇستى. بيىل ول ءوزى دە ءبىر كولشىكتى كوتەرمەگە الىپ، كىشكەنە سۋ شايانىن ءوسىرىپ، شارۋاشىلىق قۇرىپ بايۋ جولىنا ءتۇستى.
”ەرەكشەلىككە يە سۋ ونىمدەرى باعىمشىلىعى، كۇرىش ەگىمشىلىگى، جەمىس ورمان ەگىمشىلىگى سياقتى 3 ۇلگى كورسەتۋ رايونىنا سۇيەنىپ، 8 سەلبەستىك كووپەراتيۆىمەن بىرلەسىپ قىستاق تۇرعىندارىن كىرىس ارتتىرىپ، جۇمىستانۋعا جەتەكشىلىك ەتتىك، كاسىپ سالاسىن شالقىتۋ نەگىزىندە جاڭا ارپا قىستاعىنىڭ گۇلدەنۋ ارىنى ارتا ءتۇستى!“، - دەدى گو تيانجۇن باتىل تۇردە.
جۇمىستاندىرۋ زاۆودى جۇكتىڭ اۋىرىن كوتەردى
جاي عانا ينە، الۋان رەڭدى تىگىنشىلىك ءجىبى... قاراماققا جاي ماتەريالدار امانگۇل وسۇننىڭ شەبەر قولىمەن بىرتە - بىرتە كوز تارتاتىن كەمزالعا اينالدى.
”باستابىندا سوڭىنا دەيىن ىستەي الاتىن - المايتىنىمنان الاڭداعان ەدىم، جۇمىستان بۇرىنعى تاربيەدەن كەيىن بىرتە - بىرتە سەنىمىم ارتىپ، قىزمەت ونىمدىلىگىم ءار كۇنى جوعارىلادى. ايلىق ەڭبەكاقىم جوعارىلاپ، 2000 يۋان اينالاسىندا بولدى“، - دەدى امانگۇل وسۇن، بۇرىنعى جۇمىسسىز، كەدەي تۇرمىسپەن سالىستىرعاندا قازىرگى تۇرمىسى ورنىقتى دا تاماشا بولىپ، ونى مول تابىس سەزىمىنە يە ەتكەن.
امانگۇل جۇمىس ىستەيتىن اقتاۋ اۋدانى سۋبەيحى ساۋدا سەرىكتەستىگى جاڭا ارپا قىستاعىنداعى كاسىپ سالاسى باقشاسى رايونىنا ورنالاسقان، نەگىزىنەن، ۇلتتىق ەرەكشەلىككە يە قولونەر بۇيىمدارىمەن اينالىسادى، 1800 شارشى مەترلىك زاۆود ءۇيى، 100دەن استام توقىماشىلىق جابدىعى بار.
”ادامداردىڭ ىستەيتىن جۇمىسى، اي سايىن كىرىسى بولۋىنا كەپىلدىك ەتۋ ءۇشىن، جۇمىستاندىرۋ اۋماعىن كەڭەيتۋدە بۇرىن بار جەرىمىزدەن كومەسكى كۇش اشۋمەن قاتار، ونان دا ماڭىزدىسى، ’سىرتقى كۇشتەن پايدالانۋىمىز‘ كەرەك“، - دەدى گو تيانجۇن.
2017 - جىلى جاڭا ارپا قىستاعى اقتاۋ اۋدانى سۋبەيحى ساۋدا سەرىكتەستىگىن ەنگىزدى، 2019 - جىلى 5 - ايدا جيڭپين حالىقارالىق ساۋدا شەكتى سەرىكتەستىگىن ەنگىزدى، 2 سەرىكتەستىك جيىنى 150دەن استام جۇمىس ورنىمەن قامدادى؛ 2019 - جىلى 11 - ايدا جاڭا ارپا قىستاعىندا جاڭعاق مانەرلەۋ زاۆودى سالىنىپ، بىلتىر 3 ميلليون يۋاننان استام كەپتىرىلگەن جەمىس ونىمدەرىن ساتىپ، 60 نەشە ادامدى جۇمىستانۋعا جەتەكشىلىك ەتتى؛ 2020 - جىلى 5 - ايدا اك كۇكىرتى ارالاستىرمالى سۇيىق ءدارى زاۆودىن ەنگىزىپ، 20 نەشە ادامدى جۇمىستاندىردى. سونىمەن جاڭا ارپا قىستاعى كاسىپ سالاسى باقشا رايونى باستاپقى قادامدا قۇرىلدى.
”بۇگىندەرى ’شاعىن ونەركاسىپ‘ بۇكىل قىستاقتىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ، بايىپ دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە ۇمتىلۋىنىڭ ماڭىزدى سۇيەنىشىنە اينالىپ، قىستاقتاعى قارتتارعا، بالالارعا قارايلاسۋ قاجەت بولۋ سياقتى سەبەپتەردەن سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەۋگە امالسىز قالعان 100 نەشە قىستاق تۇرعىنىن جاقىن ماڭدا جۇمىستانۋعا قابىلدادى“، - دەدى گو تيانجۇن، - ”كەلەر قادامدا باقشا رايونى جەم - ءشوپ مانەرلەۋ زاۆودى جانە ازىق - تۇلىك مانەرلەۋ زاۆودىن قۇرۋعا دايىندالىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن بار كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، قىستاق كوللەكتيۆى كىرىسىن مولايتىپ، جۇمىستاندىرۋدى ورنىقتىرىپ، كىرىستى ارتتىرىپ، قىستاقتى بايىتادى“.
قىستاقتىڭ قونىس ورتاسى جاقسارىپ، جۇرتتىڭ جىگەر - قايراتى تاسقىندادى
4 - ايدىڭ 9 - كۇنى كەشقۇرىم ءبىر كۇندىك جۇمىسىن اياقتاتقان جاڭا ارپا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ابىلاحات ابدۇقادىر تىزگىن ۇشىمەن اۋىلداعى جارمەڭكەگە بارىپ، زەر سالا ادەمى شاۋگىم تاڭداپ الىپ، جايراڭداي ۇيىنە قايتتى.
ءۇي ءىشىن تازالاپ بولعاننان كەيىن شاۋگىمدى ءار جەرگە قويىپ كورىپ، ارى - بەرى سالىستىرىپ، ەڭ جاقسى ورىنعا قويماقشى بولدى. ”وحو، جاڭا نارسە اكەلىپسىڭ عوي“. زاۆودتان جۇمىستان تۇسكەن ايەلى دە ەسىكتەن كىرىپ كەلىپ، مۇنى كورىپ كۇلىمسىرەي سويلەدى.
”قازىر تۇرمىسىمىز جاقساردى، ءۇيىمىز دە ۇلكەن، العىمىز كەلگەن نارسەنى ساتىپ الامىز، ءۇيىمىزدى ادەمىلەپ اشەكەيلەپ قويساق جايلى تۇرامىز“، - دەدى ابىلاحات جاۋاپ قايتارىپ.
وتكەندە بۇل ۇيدەگىلەر 2 بولمەلى كونە كەرپىش ۇيدە تۇراتىن، ءۇي تار بولعاندىقتان، تۇرمىسقا قولايسىز ەدى. بەيقۇت ءۇي ينجەنەرياسى بويىنشا قوسىمشا قاراجات بەرۋدىڭ ارقاسىندا بۇكىل وتباسىنداعىلار كەڭ دە جارىق، سۋ، ەلەكتر، اس ءۇي، تازالىق، جۋىنۋ قۇرىلعىلارى كەمەلدى وسى جاڭا ۇيگە كىردى.
ەڭبەكشىل كۇيەۋىن كورگەندە ابىلاحاتتىڭ ايەلىنىڭ كوزىنەن سۇيىسپەنشىلىك مۇندالادى. ول ۇنەمى كورشىسىنە ءۇيىم جاڭارىپ قانا قويماي، كۇيەۋىم دە ”جاڭارىپ“ شىعا كەلدى، بۇرىن ۇيگە كەلىسىمەن شالقاسىنان جاتاتىن ول قازىر قىزمەتىنەن قولى بوساي قالعاندا، ءۇي ىشىنە قاجەتتى نارسەلەردى ساتىپ الادى؛ ۇيگە قايتىپ كەلگەن سوڭ بولمەلەردى ارالاپ، ول جەر، بۇل جەردى ءسۇرتىپ بوس وتىرا المايدى دەپ قالجىڭدايدى.
”پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ كومەگىندە قىستاقتا زور وزگەرىس بولدى، وتباسىلارى دوڭگەلەك داۋلەتكە ۇمتىلدى، مەن، ارينە، بار قايراتىمدى بويىما جيىپ، جاڭا بەينەمەن جاساۋىم كەرەك“، - دەدى ابىلاحات ءار ءسوزى ەكپىندى شىعىپ.
”قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىس شارت - جاعدايى، قونىستانۋ ورتاسى جاقساردى، ادامداردىڭ رۋحى دا سەرپىلدى، دامۋ قوزعاۋشى كۇشى دە ۇدەدى“، - دەي كەلىپ گو تيانجۇن، - ”بيىل ءبىز قونىستانۋ ورتاسىن جاقسارتۋ قىزمەتىن ونان ارى جاقسى ىستەپ، قىستاق، گرۋپپا جولىن، سونداي - اق ورمان بەلدەۋى، ارىق - توعاندى ارشيمىز؛ بۇقارانى تازالىقتى دارىپتەۋگە جەتەكتەپ، تاماشا تۇرمىس داعدىسىن قالىپتاستىرىپ، كوركەم اۋىل - قىستاق قۇرۋدى جەدەلدەتىپ، قىستاق بەت - بەينەسىن تازا، رەتتى بولۋدان ەكولوگياسى جانعا جايلى بولۋعا قاراي وزگەرتەمىز“، - دەدى.
كەلۋ قاينارى: «شينجياڭ گازەتى» - تيانشان تورى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
سۋرەتتى حابار
لەبىز جازۋ
