چيڭحاي حۋجۋ تۋزۋ اۆتونوميالى اۋدانى بانيان قىستاعىندا كادرلار مەن بۇقارا جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، بايۋ جولىنا بىرگە ءتۇستى (كۇرەسكە تولى 100 جىل - كۇرەستىڭ جاڭا جورىعىن باستاۋ - پارتيا تۋى نەگىزگى ساتىنىڭ ءبىرىنشى شەبىندە جەلبىرەدى)
«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى ليۋ چىڭيوۋ، ۋاڭ مەي، ليۋ يۇيرۇي
2021.06.07 16:41 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
«بانيان» دەگەن ءسوز باقىتتى، باي دەگەن ماعىنادا. الايدا، بۇرىن چيڭحاي ولكەسى حايدۇڭ قالاسى حۋجۋ تۋزۋ اۆتونوميالى اۋدانى ۋشى قالاشىعى بانيان قىستاعى كەدەي قىستاق بولاتىن.
قانشالىق كەدەي بولدى؟ «مەنىڭ اتىم يۇي چيشىسان». بانيان قىستاعى تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بىلاي دەدى: «ول كەزدە ىشەر اس، كيەر كيىمنەن تارىعاتىنبىز، مادەنيەت بىلىمدەرى دە كەمشىل بولاتىن، تۋعان كەزىمدە اتام 73 جاستا ەكەن، ول ماعان وسى اتتى قويا سالىپتى».
وزگەرىس 2016 – جىلى تۋىلدى، بانيان قىستاعىنىڭ 5 -، 6 – گرۋپپالارى كوشىرىپ قونىستاندىرۋ جوسپارىنا ەنگىزىلدى، تاۋلى وڭىردەگى 484 كەدەي بۇقارا تاۋ ەتەگىندەگى جاڭا قىستاققا شوعىرلى ورنالاستىرىلدى. 2017 - جىلدىڭ اياعىندا بانيان قىستاعى كۇنى بۇرىن تۇتاس تۇلعالىق جاقتان كەدەيلىكتەن ارىلدى.
جاڭا تۇرمىس باستالدى، قىستاق ەكى كوميتەتى باسشىلىق القاسىنىڭ جەتەكشىلىگىندە كادرلار مەن بۇقارا جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، پارتيا قۇرىلىسىن جەبەپ، كاسىپ سالاسىن گۇلدەندىرىپ، وقۋ - اعارتۋدى جولعا قويىپ، اۋقاتتانۋ جولىن بىرگە اشتى.
«كەدەي تاۋ قويناۋىنان كوشىپ شىعىپ، تاماشا تۇرمىس كەشىردىك»
جاڭبىردان كەيىن شۋاعىن شاشىپ كۇن شىعادى، بانيان قىستاعىنىڭ ءتۇپ - ءتۇزۋ جولدارى ايناداي جارقىرايدى، ۇيلەرى رەتتى تىزىلگەن، قىزىل توبە، اق قابىرعا وزگەشە تۇسكە ەنگەن.
«سول كەزدەگى ۋايىم جەۋدىڭ راسىندا قاجەتى جوق ەكەن». جاڭجوماش اپايدىڭ ۇيىنە بارعانىمىزدا، ەلەكتر ساكى، گاز وشاق، قۇبىر سۋى تولىق ەكەن. «ءۇيدى، ءۇي جيھازدارىن ۇكىمەت دايىنداپ بەردى، قازىرگىنىڭ سوزىمەن ايتقاندا، مۇنى دايىن ۇيگە كىرگىزۋ دەيمىز!» دەدى جاڭجوماش.
كوشۋدىڭ الدىندا، تاۋدان تۇسكىسى كەلەتىندەر جونىنەن ءبىر عانا تاۋ جولى بار بولاتىن، ۇزىنى 7 كيلومەتر، ىلعي دا يرەك بولىپ كەلەدى، اشىق كۇندەرى شاڭ - توپىراق باسىپ، جاڭبىرلى كۇندەرى لاي بولادى. جاڭجوماش اپاي قارشادايىنان تاۋدا تۇرادى، تۇرمىسى كەدەي بولعانىمەن، وسى ارانىڭ ءار تال ءشوبى مەن اعاشىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگى كۇشتى ەدى، كوشى - قون ءىسىن ەستىگەندە ول باستابىندا ءارى - ءسارى بولادى.
بانيان قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى جۇڭگۋان - ىنباۋ ساقا پارتيا مۇشەسى، كوشۋگە جۇمىلدىرۋ قىزمەتىنە جاۋاپتى. سول كەزدە ول ۇنەمى تاۋداعى اعاش كۇركەلەرگە كىرىپ - شىعىپ، ءۇي سايىن ارالاپ كوشىرۋ ساياساتىن تۇسىندىرەدى. قىستاق تۇرعىندارى دا: تاۋدا ەگىن ەگەمىز، تاۋدان تۇسكەندە نە ىستەي الامىز؟ وسى جەرىمىزگە جەتپەيدى دەگەن ماسەلەنى ورتاعا قويادى.
«تاۋ باسىندا ءجۇرىس - تۇرىس قيىن، اۋىز سۋ قيىن، اۋرۋ كورسەتۋ قيىن، وقۋعا ءتۇسۋ قيىن ... ءبىز قۇلشىنۋىمىز، كەدەي تاۋ قويناۋىنان كوشىپ شىعىپ، جاقسى تۇرمىس كەشىرۋىمىز كەرەك. جۇڭگۋان - ىنباۋ كوپشىلىككە: «پارتيا مەن ۇكىمەت، ءسوز جوق، امالىن تاۋىپ كەدەيلىكتەن ارىلىپ، اۋقاتتانۋلارىڭىزعا كومەكتەسەدى» دەپ ءناسيحات ايتتى.
2016 - جىلى ەسكىشە كالەندار بويىنشا 10 - ايدىڭ 8 - كۇنى، 484 كەدەي بۇقارا وزدەرىنىڭ بۋىنشاق - تۇيىنشەكتەرىن ارقالاپ تاۋدان كوشىپ ءتۇستى. جاڭجوماش اپاي ءوزىنىڭ جارتى عاسىرعا جۋىق ءىزى قالعان تاۋ جولىنا قوش ايتتى.
«بايۋدىڭ التىن كىلتى ءوز قولىمىزدا»
تاۋدان تۇسكەننەن كەيىن، جۇڭگۋان - ىنباۋدىڭ ىستەگەن ءبىرىنشى ءىسى قىستاق كادرلارىن شاقىرىپ جيىن اشىپ شىعار جول تابۋ بولدى. كوپشىلىك ءوز پىكىرلەرىن ورتاعا سالدى، قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجي يۋان گۋاڭپيڭ: كاسىپ سالاسىن دامىتۋدا جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي ىستەۋىمىز كەرەك، بايۋدىڭ التىن كىلتى ءوز قولىمىزدا» دەدى.
جوعارى دارەجەلى ۇكىمەت بانيان قىستاعىنداعى تۇرعىندارعا 5 مىڭ 400 يۋاندىق كاسىپ سالاسى ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسىن قولعا كەلتىردى، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتى وسى قارجىدان 129 اۋىز مال قوراسىن سالىپ، ءاربىر كەدەي بۇقاراعا ءبىر توننا جەم ءبولىپ بەردى.
ءبىراق جاڭجوماش اپايدىڭ كوڭىلى جاي تاپقان جوق، «ءبىر داعار جەم نەشە ون جىڭ، ءوزىم كوتەرە المايمىن، بالالار سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەيدى». كوپشىلىكتىڭ قاربالاس بولىپ جاتقانىنا قاراپ، «ءوزىمنىڭ شامام كەلمەسىن سەزىندىم».
يۋان گۋاڭپيڭ ونىڭ ۇيىنە بارىپ: «ەستۋىمشە، كەستە تىگە الادى ەكەنسىڭ، سولاي ما؟» دەدى. مۇنى ەستىگەن جاڭجوماش اپاي قىزىعا: مەن كىشكەنتايىمنان ۇيرەنگەنمىن، مەيلى قانداي ۇلگىدەگى كەستە بولسىن، قولىمنان كەلەدى» دەدى.
قىستاق قارجى شىعارىپ كەستەشىلىك باقشاسىن سالىپ، مادەنيەت سەرىكتەستىگىمەن بايلانىس جاساپ، «سەرىكتەستىك + قىستاق پارتيا ياچەيكاسى + كەستە بازاسى + شارۋا وتباسى» ۇلگىسىن قولدانىپ جۇمىس باستادى، ايەلدەر ەگىس جۇمىسىنىڭ سايابىر كەزىندە ءوز ونەرلەرىن يگىلىككە جاراتتى.
قىستاقتىڭ كومەگىندە جاڭجوماش اپاي ولكە دارەجەلى بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارى نىسانى − تۋزۋ كەستەلەرىنىڭ ۋاكىلدىك مۇراگەرى بولىپ باعالانىپ، «اي سايىن نەشە مىڭ يۋان ەڭبەكاقى الاتىن بولدى». قازىر ول 144 ايەلدى باستاپ، قولى بوساي قالسا كەستە باقشاسىنا جينالىپ، تەحنيكا ىستەرىن اقىلداسادى، «الاقانىنىڭ ۇلكەندىگىندەي كەستە 50 يۋان، تاباقتىڭ ۇلكەندىگىندەي كەستە 200 يۋان، كۇنىنە 20 يۋان قوسىمشا قاراجات الامىز» دەدى ول.
بايۋ كاسىبىن دامىتۋ قىستاقتىڭ ەڭ كوڭىل بولەتىن ىسىنە اينالدى. قىستاق ەكى كوميتەتىنىڭ جەتەكشىلىگىندە اراق اشىتۋ، شارۋالار شاتتىعى سياقتى نىساندار جاڭبىردان كەيىنگى جاۋقازىنداي قاۋلاپ گۇلدەندى.
«قىستاق ءالى وزگەرۋدە، بارعان سايىن كورىكتەنە تۇسەدى»
قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ جەتەكشىلىك رولى بارعان سايىن كۇشەيىپ، قىستاق تۇرعىندارى دا بارعان سايىن سەرپىندى بولا ءتۇستى. ءبىر قىستاق تۇرعىنى: «كادرلار مەن بۇقارا جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، اۋقاتتانۋ جولىنا بىرگە تۇستىك» دەدى.
قىستاق تۇرعىنى لۇي يوۋجين اتاسىنا كومەكتەسىپ اراق اشىتادى، كىشكەنتايىنان وسى ءداستۇرلى اراق اشىتۋ ونەرىن ۇيرەنگەن، ەگىن ەگۋدەن سىرت، اراق اشىتۋعا سۇيەنىپ تە ازىراق اقشا تابادى. جاڭا قىستاقتىڭ ورتاسى جاقسارىپ، قاتىناسى قولايلى بولدى، ينفورماتسيا دا ىركىلىسسىزدەندى، ءوز الدىمىزعا اراق دۇكەنىن اشۋ ويىندامىز، ايتسە دە، قىستاقتا اراق زاۆودى بار، ءبىزدى قولدايتىندار شىعار ما ەكەن؟» لۇي يوۋجين ءوز الاڭداۋشىلىعىن دا جاسىرمادى.
«جەكەلەردىڭ اۋقاتتانۋ جاعىنان تاماشا وي جەلىسى بولسا، قىستاق، ءسوز جوق، شابىتتاندىرادى». لۇي يوۋجين ءوزىنىڭ ويىن قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ زور كۇشپەن قولدايتىنىن ويلاماعان ەدى، سونىمەن اۋلاسىن كەڭەيتىپ سالىپ، 2 قابات شاعىن عيمارات تۇرعىزىپ، ديزەنفەكسيالاۋ بولمەسى، ساقتاۋ بولمەسى، اشىتۋ بولمەسى، تۇندىرۋ بولمەسى، قوراپتاۋ بولمەسى جانە اراق اشىتۋ جابدىقتارى سياقتىلاردى تولىق ازىرلەدى.
2019 - جىلى لۇي يوۋجين ءوندىرىس رۇقسات كۋالىگىن ءساتتى ءبىتىرىپ، «لۇي يوۋجين اراعى» دەگەن ماڭدايشالىق اسىپ، جۇمىسىن بىرتىندەپ دۇرىس ارناعا ءتۇسىردى. وسى بىرنەشە جىلدا لۇي يوۋجيننىڭ جىلدىق كىرىسى 100 مىڭ يۋاننان استى.
تاۋدان تاۋ ەتەگىنە كوشىپ تۇسكەن لۇي يوۋجيننىڭ ونەرى وزگەرگەن جوق، ماڭايىنداعى ورتا عانا وزگەردى. «جاقسى اراقتى الاڭسىز ساتامىز دەيتىن ءداۋىر ءوتىپ كەتتى، قىستاقتىڭ دامىپ، گۇلدەنۋى دە شاراپحاناعا تىڭ تىنىس ءبىتىردى» دەدى لۇي يوۋجين.
حۋجۋ تۋزۋ اۆتونوميالى اۋداندىق پارتكوم ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى جين ساي بىلاي دەدى: نەگىزگى ساتى پارتيا ياچەيكاسى ۇيىمدىق قابىلەتتى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، زەيىن - زەردەنى، كۇش - قۋاتتى شوعىرلاندىرىپ، كوپشىلىكتى بىرگە اۋقاتتانۋعا باستاۋى كەرەك، بانيان قىستاعى بۇل جاعىنان تاماشا ۇلگى بولىپ وتىر».
بۇل كۇندە بانيان قىستاعىنداعى تۇرعىنداردىڭ قالتاسى قامپيدى، وي - ساناسى دا وزگەردى. قىستاقتا ءتۇرلى قيمىلدار وتكىزىلەدى، مۇندايدا ەندىگارى جۇمىلدىرۋدىڭ قاجەتى جوق، تۇرعىندار بەلسەنە قاتىناساتىن بولعان؛ كوپشىلىك قورشاعان ورتانى جونگە سالۋعا سانالىلىقپەن ات سالىسۋدا، ەسىك الدى ايناداي جارقىرايدى، ءتۇرلى گۇلدەر قۇلپىرا اشىلۋدا. «قىستاق ءالى دە وزگەرىپ، بارعان سايىن كورىكتەنە تۇسەدى» دەدى جۇڭگۋان - ىنباۋ كۇلىمسىرەپ.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
