جالپىلىق قۋاتى، جاڭالىق اشۋ قۋاتى، باسەكەلىك قۋاتى جاپپاي جوعارىلادى
جاساۋ كاسىبىندەگى قۇدىرەتتى ەل نىق قاداممەن العا باستى (جاڭا جورىقتا ەكپىندەي ىلگەرىلەپ، جاڭا داۋىرگە ۇلەس قوسۋ – وزگەشە 10 جىل)
«حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى ۋاڭ جىڭ
2022.08.15 16:38 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
جاساۋ كاسىبىندەگى قۇدىرەتتى ەل بولىپ، ون جىلدا ارشىندى قادام تاستادى.
باس شۋجي شي جينپيڭ: «جاساۋ كاسىبى − مەملەكەت ەكونوميكاسىنىڭ جان تامىرى»، «جاساۋ كاسىبى مەن ناقتى ەكونوميكانى تاباندىلىقپەن الۋەتتەندىرۋ، ساپالىلاندىرۋ، زورايتۋ كەرەك»، «جاساۋ كاسىبىندە قۋاتتى ەل قۇرۋدى جەدەلدەتۋ كەرەك» دەپ اتاپ كورسەتكەن بولاتىن. پارتيانىڭ 18 – قۇرىلتايىنان بەرى باس شۋجي شي جينپيڭ جاساۋ كاسىبى مەن ناقتى ەكونوميكانى زور كۇشپەن دامىتۋدى تالاي رەت دارىپتەپ، جاساۋ كاسىبىنىڭ ناقتى ەكونوميكانىڭ نەگىزى ەكەنىن، ناقتى ەكونوميكا ەلىمىز دامۋىنىڭ نەگىزى، بولاشاق دامۋ ستراتەگيالىق ابزالدىعىن قالىپتاستىرۋدىڭ ماڭىزدى تىرەگى ەكەنىن تەرەڭ پايىمداپ، ەلىمىزدىڭ جاساۋ كاسىبىندەگى ءىرى ەلدەن جاساۋ كاسىبىندەگى قۇدىرەتتى ەلگە قادام تاستاۋىنا ايقىن باعدار كورسەتىپ، جول نۇسقادى. شاندۇڭنىڭ رۇڭچىڭ دەگەن جەرىندە دۇنيە جۇزىندەگى 4 - بۋىن يادرو ەلەكتر اگراگاتى − حۋانىڭ شىداۋ يادرو ەلەكتر ستانسياسىنان ۇلگى كورسەتۋ ينجەنەرياسى 1 - ءنومىرلى رەاكسيا قازانى توراپتانىپ توك تاراتتى، بۇل ەلىمىزدىڭ 4 - بۋىن ساۋدالىق جوعارى تەمپەراتۋرالى گاز رەاكتورىنىڭ رەسمي ىسكە قوسىلعانىن كورسەتەدى.
شاڭحايدا ەلىمىزدە وندىرىلگەن 2 - ءىرى تۇرپاتتى پوچتا كەمەسى جۇڭگو كەمە توبىنىڭ ۋايگاۋچياۋ كەمە جاساۋ شەكتى سەرىكتەستىگىندە جاسالا باستادى، جۇڭگو كەمە ونەركاسىبىنىڭ جان - جاقتى جاساۋ دەڭگەيى تىڭ ورەگە تاعى دا نىق قادام تاستادى.
...
تاپسىرىقتى ەستە بەرىك ساقتاپ، ەرلىكپەن العا باستى. وزگەشە 10 جىلدى باستان وتكەرگەن ەلىمىزدىڭ جاساۋ كاسىبىنىڭ دامۋىندا تاريحي تابىستارعا قول جەتىپ، تاريحي وزگەرىستەر تۋىلىپ، جالپىلىق قۋاتى، جاڭالىق اشۋ قۋاتى جانە باسەكەلىك قۋاتى جاپپاي جوعارىلاپ، جاساۋ كاسىبىندە قۋاتتى ەل قۇرۋدىڭ تىڭ پاراعى اشىلدى.
جاساۋ كاسىبىنىڭ جالپىلىق قۋاتى ۇزدىكسىز جوعارىلادى
7 – ايدىڭ 1 - كۇنى گۋاڭشيدىڭ ناننان اليۋمين مانەرلەۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ توڭازىتىپ شىڭاۋ - جاساۋ ورتالىعىندا 2 مىڭ 400 ميلليمەترلىك جەل بوستەك ۇلگىسىندەگى ءۇرتىس ىستىق كۇيدە ءبىر جاقتى ەتۋ ءوندىرىس جەلىسى رەسمي ىسكە قوسىلىپ، ەلىمىزدىڭ گاز توسەنىشى فورماسىنداعى ءۇرتىس ءبىر جاقتى ەتۋ، بەتكى ءبىر جاقتى ەتۋ سياقتى تەحنولوگيالىق شەشۋشى جابدىقتارداعى بوستىعىن تولتىردى.
وسى 10 جىلدا تالايلاعان كاسىپورىن ساۋدا كاسىبىنە تامىر تارتىپ، قاجىرلىلىقپەن ەڭبەك ەتىپ، ەلىمىزدىڭ جاساۋ كاسىبىنىڭ جالپىلىق قۋاتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى.
2012 – جىلدان 2021 – جىلعا دەيىن ەلىمىز ونەركاسىبىنىڭ ارتقان قۇنى 20 تريلليون 900 ميلليارد يۋاننان 37 تريلليون 300 ميلليارد يۋانعا جەتىپ، جىلىنا ورتا ەسەپپەن %6.3 ارتىپ، ۇقساس مەزگىلدەگى دۇنيە ءجۇزى ونەركاسىبىنىڭ ارتقان قۇنىنىڭ %2 اينالاسىنداعى جىلدىق ارتۋ قارقىنىنان الدەقايدا جوعارى بولدى.
كاسىپ جۇيەسىنىڭ كەمەلدى ابزالدىعى ونان ارى بەكەمدەلدى. ەلىمىزدىڭ جاساۋ كاسىبىندە 31 ۇلكەن ءتۇر، 179 ورتا ءتۇر جانە 609 شاعىن ءتۇر بار، بۇل دۇنيە ءجۇزى بويىنشا كاسىپ تۇرلەرى ەڭ تولىق، كاسىپ جۇيەسى ەڭ كەمەلدى جاساۋ كاسىبى سانالادى، كاسىپ تىزبەگىنىڭ تۇلعالانۋ قۋاتى دۇنيە ءجۇزى بويىنشا الدىڭعى قاتاردا تۇرادى، كاسىپ تىزبەگىنىڭ، قامداۋ تىزبەگىنىڭ سەرپىمدىلىگى جانە باسەكەلىك قۋاتى ءۇرتىس جوعارىلادى.
ونىمدەردىڭ باسەكەلىك قۋاتى كورنەكتى جوعارىلادى. ەلىمىزدىڭ تەحنيكا شوعىرلانعان ماشينا - ەلەكتر ونىمدەرىنىڭ، جوعارى، جاڭا تەحنيكا ونىمدەرىنىڭ ەكسپورت سوماسى جەكە - جەكە 2012 - جىلعى 7 تريلليون 400 ميلليارد يۋاننان 3 تريلليون 800 ميلليارد يۋاننان 2021 - جىلعى 12 تريلليون 800 ميلليارد يۋانعا، 6 تريلليون 300 ميلليارد يۋانعا ارتتى، جاساۋ كاسىبىنىڭ ارالىق بۇيىمدار ساۋداسىنىڭ بۇكىل دۇنيە جۇزىندەگى سالىستىرماسى %20 اينالاسىندا بولدى.
بازار تۇلعالارىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشى مەن ناقتى قۋاتى ۇزدىكسىز كۇشەيدى. 2021 – جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن كولەمدەنگەن ونەركاسىپ كاسىپورىندارى 400 مىڭعا جەتىپ، 2012 – جىلداعىدان %23.5 ارتتى. جۇڭگونىڭ جاساۋ كاسىبىندەگى 500 مىقتى كاسىپورىننىڭ تيجارات كىرىسى 2012 - جىلعى 21 تريلليون 700 ميلليارد يۋاننان 2021 - جىلعى 40 تريلليون 240 ميلليارد يۋانعا ارتتى، جاساۋ كاسىبىندەگى 58 كاسىپورىن 2021 - جىلى دۇنيە جۇزىندەگى 500 مىقتى كاسىپورىننىڭ تىزىمدىگىنە كىرىپ، 2012 - جىلداعىدان 27 كاسىپورىن كوبەيدى.
جۇڭگو جاسامپازدىعىنا قادام تاستاۋدىڭ اياق الىسى كورنەكتى تەزدەدى
ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مينيسترلىگىنىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى تانىستىرىپ بىلاي دەدى: 10 جىلدان بەرى ەلىمىزدىڭ جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل شەشۋشى تەحنيكاسىندا تىڭ ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتتى. 2021 - جىلى جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيلدەرگە قاتىستى العان پاتەنت ۇقىعىنىڭ دۇنيە جۇزىندەگى سالىستىرماسى %70 كە جەتتى. ەلىمىزدىڭ جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل كاسىبىنىڭ تەز قارقىنمەن دامىپ، دۇنيە جۇزىندەگى اۆتوموبيل كاسىبىنىڭ تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋداعى ماڭىزدى كۇشكە اينالۋى 10 جىلدان بەرى جۇڭگونىڭ جاساۋ كاسىبىنىڭ جۇڭگوشا جاسامپازدىققا ارشىندى قادام تاستاۋىنىڭ ىقشام كورىنىسى سانالادى.
شوفەرسىز ەلەكترلى تراكتوردى زەرتتەپ جاساۋدان سۇيەك وپەراتسياسى قۇلتەمىرىنىڭ كلينيكادا قولدانىلۋىنا دەيىن، 8.8 مەترلىك اسقىن ءىرى تۇرپاتتى، زەردەلى كەن جابدىقتارىن ءساتتى زەرتتەپ جاساۋدان ميلليون كيلوۆاتتىق سۋ ەلەكتر اگراگاتى ىسكە قوسىلعانعا دەيىن ...، ءبىر توپ كەلەلى بوگەنايلىق جاڭالىق اشۋ جەتىستىكتەرى جۇڭگونىڭ جاساۋ كاسىبىنىڭ ۇزدىكسىز تىڭ بيىككە كوتەرىلۋىنە جەتەكشىلىك ەتتى.
جاڭالىق جاراتۋ ۇسىنىلىمىنا كوز سالايىق. ەلىمىزدىڭ جاساۋ كاسىبىنىڭ زەرتتەۋ - اشۋ ۇسىنىلىمىنىڭ كۇشەمەلىلىگى 2012 - جىلعى %0.85 تەن 2021 - جىلعى %1.54 كە ارتىپ، ارنايىلانعان، سارالانعان، ەرەكشە، جاڭا «شاعىن الپاۋىت» كاسىپورىنداردىڭ ورتاشا زەرتتەۋ - اشۋ كۇشەمەلىلىگى %10.3 كە جەتتى.
جاڭالىق جاراتۋ جۇيەسىنە كوز سالايىق. ءبىز 23 مەملەكەتتىك جاساۋ كاسىبىندە جاڭالىق اشۋ ورتالىعىن جانە مەملەكەتتىڭ جەرگىلىكتى ورىندارداعى جاساۋ كاسىبىندە جاڭالىق اشۋ ورتالىعىن بىرگە قۇرىپ، 125 كاسىپ تەحنيكاسى نەگىزدىك الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ تۇعىرىن قۇرۋدى قولداپ، جالپىلىق تەحنيكامەن قامداۋ قۋاتىن بارىنشا جوعارىلاتتىق.
جاڭالىق جاراتۋ جەتىستىكتەرىنە كوز سالايىق. ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ جاڭا ونىمدەرىنىڭ ساتىلۋ كىرىسىنىڭ كاسىپتىك كىرىستەگى سالىستىرماسى 2012 - جىلعى %11.9 تەن 2021 - جىلعى %22.4 كە جوعارىلادى، ءىرى ەلدەردىڭ اۋىر قۇرال - جابدىعىنىڭ كورىنەۋ تۇيىندەرى ارت - ارتىنان جارىققا شىقتى: «جياۋلۇڭ» تەرەڭ تەڭىزگە سۇڭگىدى، شۋاڭلۇڭ ۇيەكتى بارلادى، C919 الىپ ۇشاعى سىناق رەتىندە ۇشتى، «چاڭ – ى» ايدى بارلادى ...
جوعارى دەڭگەيلى، زەردەلىلەنگەن، جاسىلدانعان دامۋدا تىڭ تابىستارعا قول جەتكىزدىك
2016 - جىلى يۇنناننىڭ تۇڭعىش فوتوۆولت ءوندىرىس بازاسى حۋاپيڭ اۋدانىندا قۇرىلعاننان كەيىن لۇڭجي جاسىل ەنەرگياسى ىلگەرىندى - كەيىندى يۇنناننىڭ ليجياڭ، باۋشان، چۋشيۇڭ، چۇيجيڭ سياقتى ءتورت جەرىندە كاسىپ كولەمىن ونان ارى كەڭەيتىپ، جەرگىلىكتى ورىننىڭ مول سۋ ەلەكتر بايلىعىنان پايدالانىپ، فوتوۆولت جاساۋ كاسىبىن دامىتىپ، تازا ەنەرگيانىڭ «تاسىمال جۇمىسىن» قالىپتاستىردى.
«2021 - جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن لۇڭجي جاسىل ەنەرگياسى توبىندا قايتا تۋىندايتىن ەلەكتر قۋاتىنىڭ پايدالانىلۋ سالىستىرماسى %40.19 كە جەتتى؛ 8 ءوندىرىس ورنىندا ەنەرگيا باسقارۋ جۇيەسى ورنالاستىرىلىپ، ەنەرگيادان پايدالانۋ ونىمدىلىگى 2015 - جىلداعىدان %53.85 جوعارىلادى» دەپ تانىستىردى لۇڭجي جاسىل ەنەرگيا سەرىكتەستىگىنىڭ باس جوراسى جۇڭ باۋشىن.
«وسى 10 جىلدا ەلىمىزدىڭ جاساۋ كاسىبىنىڭ زەردەلى، جاسىل بولۋ، قىزمەت وتەۋ باعىتىنا قاراي بەت الۋىندا كورنەكتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزىلدى» دەدى ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مينيسترلىگىنىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى.
جوعارى دەڭگەيگە قادام تاستاۋدا تىڭ تابىستارعا قول جەتتى. كەلەلى تەحنيكالىق جاقتان قايتا قۇرۋ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ ينجەنەرياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، مەشەۋ ءوندىرىس قۋاتىن قاتاردان قالدىرۋ ارناۋلى قيمىلىن ورىستەتىپ، ءداستۇرلى شارۋاشىلىقتى جاڭالاۋدى، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتىپ، ورتا، جوعارى دەڭگەيلى ونىمدەردى ءوندىرۋ، قامداۋ قۋاتىن كەڭەيتىپ، جوعارى دەڭگەيلى جابدىقتاردا جاڭالىق اشۋ ينجەنەرياسىن اتقاردى. 10 جىلدان بەرى ەلىمىزدىڭ ءىرى تۇرپاتتى ۇشاق، عارىشقا ادام الىپ ۇشۋ، ەلەكتر جابدىقتارى، جوعارى سورتتى سيفرلى مەڭگەرگىش ستانوك سياقتى سالالارىندا جاڭالىق اشۋدان قامال الىنىپ، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل، قۇلتەمىر، جاڭا ماتەريال، بيولوگيالىق ءدارى - دارمەك جانە ەمدەۋ جابدىقتارى سياقتى جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپتەر جەدەل دامىدى.
زەردەلىلەندىرىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدا تىڭ قادام تاستالدى. 10 جىلدان بەرى ەلىمىز زەردەلى جاساۋ ينجەنەرياسى مەن جاساۋ كاسىبىن سيفرلاندىرىپ جاڭالاۋ ارەكەتىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، 700 دەن استام سيفرلانعان سەح، سيفرلى زاۆود قۇرىپ، 305 زەردەلى جاساۋ سىناق تۇيىنىنەن ۇلگى كورسەتۋ نىسانىن جانە 420 جاڭا ۇلگىدەگى قولدانىلمالى نىساندى اتقارىپ، 6 مىڭنان استام جۇيەلى شەشۋ جوباسىمەن قامداۋشى جاقتى جەتىلدىردى. 2021 – جىلى ەلىمىزدەگى ءتۇيىندى ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ شەشۋشى جۇمىس تارتىپتەرىنىڭ سيفرلاندىرىلۋ شاماسى، سيفرلاندىرىلعان زەرتتەۋ – اشۋ، جوبالاۋ قۇرالدارىنىڭ جالپىلاسۋ شاماسى جەكە – جەكە %55.3 كە جانە %74.7 كە جەتتى.
جاسىل تيپكە بۇرىلىس جاساۋدا جاڭا ىلگەرىلەۋشىلىك بولدى. 10 جىلدان بەرى ونەركاسىپ ونىمدەرىن جاسىل جوبالاۋ كۇش سالا اتقارىلىپ، ەلىمىز شامامەن 20 مىڭ ءتۇرلى جاسىل ءونىمدى جالپىلاستىرىپ، 3 مىڭعا جۋىق جاسىل زاۆود قۇرىپ، جيىنى 644 ءتۇرلى ەنەرگيا ۇنەمدەۋ جانە جاسىل دامۋ كاسىپتىك ولشەمىن بەلگىلەپ، ونەركاسىپ ورىندارىنىڭ ارتقان قۇن ەنەرگيا جۇمسالىمىن «12 – بەسجىلدىق»، «13 – بەسجىلدىق» كەزىندە جەكە - جەكە %28 جانە %16 تومەندەتتى، 2021 - جىلى تاعى %5.6 تومەندەتتى.
10 جىل ۇدەرە العا تارتىپ، جاڭا ساپارعا ارشىندى قادام تاستادى. جاڭا تاريحي باستامادا جاساۋ كاسىبىندە قۋاتتى ەل بولۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، جاساۋ كاسىبىنىڭ تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتسەك، ەلىمىزدىڭ جاساۋ كاسىبىندە قۋاتتى ەل بولۋ قۇرىلىسىندا، ءسوز جوق، اناعۇرلىم تاماشا جاۋاپ قايتارامىز!
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
