بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى

شەتەلدەردەگى جۇڭگولىق مۇھاجىرلار مەن جۇڭگولىقتار جانە حالىقاراداعى دوس قايراتكەرلەر جياڭ زىمين جولداستىڭ دۇنيەدەن وتۋىنە ازا ءبىلدىردى

2022.12.06 16:29     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  شينحۋا اگەنتتىگى، 12 - ايدىڭ 5 – كۇنى، بەيجيڭ. ءبىرقانشا كۇننەن بەرى شەتەلدەردەگى جۇڭگولىق مۇھاجىرلار مەن جۇڭگولىقتار جانە حالىقاراداعى دوس قايراتكەرلەر جياڭ زىمين جولداستىڭ دۇنيەدەن وتۋىنە قايعىلى ازا ءبىلدىردى.

  حورۆاتيا جۇڭگونى بەيبىت جولمەن بىرلىككە كەلتىرۋدى جەبەۋ قوعامىنىڭ باستىعى چىن يىڭليە بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن وتكەنىن ەستىپ قاتتى قايعىردىم. ءتوراعا جياڭ زىمين − جۇڭگونىڭ كورنەكتى باسشىسى، ول رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ ساياساتىندا تاباندى بولىپ، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزمدى 21 - عاسىرعا ءساتتى باستادى. ول جۇڭگونىڭ دۇنيە جۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا كىرۋىنە باسشىلىق ەتىپ، شياڭگاڭ مەن اۋمىننىڭ وتان قۇشاعىنا ءساتتى ورالۋىن جۇزەگە اسىرىپ، جۇڭگونىڭ حالىقارالىق ورنى مەن حالىقارالىق ىقپالىن بارىنشا جوعارىلاتتى.

  وڭتۇستىك افريكاداعى جۇڭگولىق ساقشىلار مەن حالىق سەلبەستىك ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى لي شينجۋ مىنانى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىمين − ۇزدىك باسشى. جۇڭگونىڭ مەملەكەت ءتوراعاسى بولعان كەزدە ءتوراعا جياڭ زىمين بۇكىل ەل حالقىن باستاپ ەكونوميكالىق قۇرىلىس سىندى وزەكتە بۇلجىماي تاباندى بولىپ، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدا تاباندى بولىپ، جۇڭگونىڭ ەكونوميكاسى مەن قوعامىنىڭ جەدەل دامۋىن جەبەدى. ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن ءوتۋى − جۇڭگونىڭ وراسان زور جوعالتۋى، ءبىز ونى ماڭگى ساعىنا ەسكە الامىز.

  افريكانىڭ شىعىس بولەگى جۇڭگونىڭ بەيبىت بىرلىككە كەلۋىن جەبەۋ قوعامى مەن افريكانىڭ شىعىس بولەگى جۇڭگو باس ساۋدا قوعامىنىڭ ءتوراعاسى حان جۇن بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين مىندەت وتەپ جاتقان مەزگىلدە كەنيادا مەملەكەت ىستەرى ساپارىندا بولدى ءارى جۇڭگونىڭ كەنياداعى ەلشىحاناسىندا ەلشىحانا قىزمەتشىلەرىمەن جانە جۇڭگونىڭ كەنيادا تۇراتىن باسقا ورگاندارىنىڭ ۋاكىلدەرىمەن امانداسىپ، ماڭىزدى ءسوز سويلەپ، افريكاعا تامىر تارتۋ سەنىمىمىزدى بەكەمدەدى. ول شەتەلدەگى جۇڭگولىق مۇھاجىرلار مەن جۇڭگولىقتاردىڭ جۇرەگىندە ماڭگى جاسايدى.

  تۇركيانىڭ جۇڭگو قارجى قوسقان حالىقتىق كاسىپورىندار ساۋدا قوعامىنىڭ باستىعى لي مۋزى ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە قايعىلى ازا ءبىلدىردى. ول بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين جۇڭگونى دامىتۋ، العا باستىرۋ، باي - قۇدىرەتتى ەتۋ ءۇشىن، ءسوز جوق، سىرتقا ەسىك اشۋ كەرەك دەپ دارىپتەدى. دۇنيە جۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا كىرۋ جياڭ زىميندى ۇيىتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءۇشىنشى بۋىن باسشىلىق كوللەكتيۆىنىڭ جالپى جاعدايدى مەڭگەرىپ، داۋىرمەن بىرگە العا باسقان كورەگەندىگى مەن رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، ەسىكتى ايقارا اشۋداعى بەرىك سەنىمىن تولىق ايگىلەدى.

  شريلانكا جۇڭگولىق مۇھاجىرلار مەن جۇڭگولىقتار بىرلەستىگىنىڭ باستىعى جاڭ شۇيدۇڭ بىلاي دەدى: شريلانكاداعى جۇڭگولىق مۇھاجىرلار مەن جۇڭگولىقتار ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە قايعىلى ازا ءبىلدىردى. ءتوراعا جياڭ زىمين جۇڭگو مەن شريلانكانىڭ ەكى جاقتى قارىم - قاتىناسىن دامىتۋعا ماڭىزدى ۇلەس قوستى، ول − شريلانكا حالقىنىڭ جاقسى دوسى.

  جۇڭگو - مالديۆ مادەنيەت اۋىس - كۇيىس قوعامىنىڭ باستىعى موريدى بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين ءومىر بويى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى مەن جۇڭگو حالقى ءۇشىن قاجىرلى ەڭبەك ەتتى، ءبىز ونىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە قاتتى قايعىرامىز، ونىڭ كورنەكتى باسشىلىق قابىلەتى مەن وسكەلەڭ قاسيەتى ءبىزدى ماڭگى شابىتتاندىرادى.

  مالايزيا جۇڭگو دوستىق قوعامى مىنانى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىمين مالايزيا – جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىنا ماڭىزدى ۇلەس قوستى، ول 1994 - جىلى مالايزيادا مەملەكەت ىستەرى ساپارىندا بولدى ءارى كوپ رەت حالىقارالىق ماجىلىستە مالايزيانىڭ باسشىلارىمەن كەزدەسىپ، اۋىس - كۇيىس جاساپ، ەكى ەلدىڭ ەكونوميكا - ساۋدا جانە باسقا سالالارداعى سەلبەستىگىن ىلگەرىلەتىپ، ەكى جاقتى قاتىناستى كۇشەيتتى. ءتوراعا جياڭ زىمين رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋدىڭ جولى دەگەندى باستان - اياق دارىپتەپ، ءار جاقتاعى رەفورمانى تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتتى. ونىڭ دۇنيەدەن ءوتۋى جۇڭگو حالقى جونىنەن جوعالتۋ بولدى.

  بۇكىل ا ق ش جۇڭگولىقتار قوعامىنىڭ باستىعى چياۋ فىڭشياڭ بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە شەتەلدەگى مۇھاجىر باۋىرلاستار قاتتى قايعىردى. ول بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين − وسكەلەڭ بەدەلگە يە كورنەكتى باسشى، ول جۇڭگو حالقى مەن شەتەلدەگى مۇھاجىر باۋىرلاستاردىڭ قۇرمەتىنە، القاۋىنا جانە ىقىلاسىنا بولەندى.

  ءبىرقانشا كۇننەن بەرى حالىقاراداعى دوس قايراتكەرلەر دە ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە ارت - ارتىنان قايعىلى ازا ءبىلدىرىپ، ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ جۇڭگونى ءساتتى باستاپ ەكونوميكانىڭ تەز قارقىنمەن ارتۋىن جۇزەگە اسىرىپ، دۇنيەنى جالت قاراتقان تابىستارعا قول جەتكىزىپ، جۇڭگو مەن كوپ ەلدىڭ ەكى جاقتى قاتىناسىنىڭ ورنىقتى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە ماڭىزدى ۇلەس قوسقانىن القادى.

  ۆيەتنام كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ مۇشەسى، ۆيەتنامنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترى پەي چيڭشان مىنانى ءبىلدىردى: ۆيەتنام پارتياسى، مەملەكەتى جانە حالقى جياڭ زىمين جولداستىڭ ەكى پارتيا، ەكى ەل قاتىناسىن دامىتۋ جولىندا قوسقان وراسان زور ۇلەسىن باستان - اياق قاستەرلەيدى جانە ەستە بەرىك ساقتايدى.

  جاپونيانىڭ بۇرىنعى باس ءۋازىرى جيۋشان - يوۋجيفۋ بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين ءوزىنىڭ ماڭىزدى يدەياسى ارقىلى جۇڭگونىڭ دامۋىنا ۇلەس قوستى، مەن ونىڭ ەڭبەگىنە قۇرمەت بىلدىرەمىن، ونىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە قايعىلى ازا بىلدىرەمىن.

  جاپونيا ەركىن دەموكراتتار پارتياسىىنداعى بۇرىنعى باس ءمانساپتىسى ىرجيە جۇنبو مىنانى ءبىلدىردى: 1998 - جىلى ءتوراعا جياڭ زىمين جاپونيادا مەملەكەت ىستەرى ساپارىندا بولدى، ەكى جاق «جۇڭگو مەن جاپونيانىڭ بىرلەسكەن مازمۇنداماسىن» جاريا ەتىپ، ەكى مەملەكەتتىڭ «بەيبىتشىلىك پەن دامۋعا تالپىناتىن دوستق، سەلبەستىك، سەرىكتەستىك بايلانىسىن» ورناتقانىن جاريالادى. ىرجيە جۇنبو ءوزىنىڭ جۇڭگوعا ساپارلاي كەلۋ كەشىرمەلەرىن ەسكە العاندا: «ءتوراعا جياڭ زىمين حالىق سارايىندا ءبىزدى ىستىق ىقىلاسپەن كۇتىپ العان كورىنىستەر كەشەگىدەي كوز الدىمدا تۇر» دەدى.

  شريلانكانىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترى سابري مىنانى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن وتكەنىن ەستىپ قاتتى قايعىردىم. شريلانكانىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى رەسمي پاراقشاسىندا ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە شىنايى ازا تۇتىپ، «ول − باستان - اياق شريلانكانىڭ ناعىز دوسى» ەكەنىن ءبىلدىردى.

  سينگاپۋر زۇڭليىنىڭ ورىنباسارى ۋاڭ رۇيجيە مىنانى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن ءوتۋى مەنى قاتتى قايعىرتتى. ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ مەملەكەتكە قوسقان ۇلەسى ەستە بەرىك ساقتالادى. ول − سينگاپوردىڭ جاقسى دوسى. ءبىز ونىڭ ەكى ەل قارىم - قاتىناسىنىڭ تاعى دا جوعارى ساتىعا كوتەرىلۋىنە قوسقان ۇلەسىن تەرەڭ سەزىنەمىز.

  تايلاند زۇڭليىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسارى پيني، جىڭدا توبىنىڭ باس القاسى شيە گومين تاياۋدا جۇڭگونىڭ تايلاندتا تۇراتىن ەلشىحاناسىنا بارىپ ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن وتۋىنە بايلانىستى كوڭىل ايتتى. پيني جۇڭگونىڭ ءبىر ۇلى باسشىسىنان ايرىلعانىنا قايعىلى ازا ءبىلدىردى؛ شيە گومين ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ جۇڭگو مەن دۇنيە جۇزىنە قوسقان ۇلەسىن القادى.

  اۆستراليانىڭ بۇرىنعى زۇڭليى، ا ق ش ازيا قوعامى ساياسات زەرتتەۋ ورنىنىڭ باستىعى رۋكۆين بىرنەشە كۇننىڭ الدىندا ماقالا جازىپ بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين جۇڭگونىڭ دامۋىنا ماڭىزدى ۇلەس قوستى، جۇڭگو ءتوراعا جياڭ زىمين مىندەتكە وتىرعاندا 2008 - جىلعى جازعى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋ ۇقىعىنا يە بولدى، وسى كەزەكتى جازعى وليمپيادا سپورت جارىسى جۇڭگونىڭ دۇنيە جۇزىمەن ۇزدىكسىز توعىسقان سالتاناتتى جينالىسى دەپ بولدى.

  اۆستراليانىڭ بۇرىنعى زۇڭليى حوۋارد تۇرلىشە مايداندا ءتوراعا جياڭ زىمينمەن تالاي رەت كەزدەسكەن بولاتىن. ول بىرنەشە كۇننىڭ الدىندا «اۆستراليا فينانس شولۋ گازەتىنىڭ» تىلشىلىگىن قابىلداعاندا بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين ەكەۋىمىزدىڭ ارامىزدا قويۋ بايلانىس بار، ەكى جاقتا الاۋىزدىق بولعانىمەن، ءبىراق اۆستراليا تۇرعىسىنان قاراعاندا، بۇل − ءبىر ءتۇرلى اسا ناتيجەلى بايلانىس.

  ا ق ش حالىقارالىق ماسەلەلەر مامانى، «الەمدىك تاكتيكالىق ينفورماتسيا» جۋرنالى مەكەمەسى ۆاشينگتون بولىمشەسىنىڭ باستىعى ۋيلليام جونس بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين جۇڭگونى باستاپ شياڭگاڭ مەن اۋمىننىڭ وتان قۇشاعىنا ءساتتى ورالۋىن جۇزەگە اسىردى. ونىڭ جۇڭگونىڭ دامۋىنا قوسقان ماڭىزدى ۇلەسى ۇزاق ۋاقىت ەستە ساقتالادى.

  كۆەيت توراپ مەدياسى «ارابتار» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، ساياسي ساراپشى فاۋوزى باھار بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ دۇنيەدەن وتكەنى جونىندەگى حابار ادامدى قاتتى قايعىرتادى. ءتوراعا جياڭ زىمين جۇڭگونى باستاپ ەكونوميكانىڭ تەز قارقىنمەن ارتۋىن جانە قوعامدىق وزگەرىستى جۇزەگە اسىرىپ، دۇنيەنى جالت قاراتقان تابىستارعا قول جەتكىزىپ، جۇڭگونىڭ حالىقاراداعى ورنىن بارىنشا جوعارىلاتتى، جۇڭگو مەن اراب ەلدەرى ءار سالاداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتتى. ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ تۇرلىشە مادەنيەتكە قاتىستى تەڭدىك نەگىزىندە تىلدەسۋ جانە اۋىس - كۇيىس جاساۋ، ءبىر - بىرىنەن ۇلگى الۋ، ارتىقشىلىعىن قابىلداپ، جەتەرسىزدىگىن تولىقتاۋ سياقتى بايىمداۋلارى اراب ەلدەرى مەن جۇڭگونىڭ قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىنا ماڭىزدى ۇلەس قوستى.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار