بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاسىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋ قىزمەتىن ناقتى يگەرەمىز

− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ اۆتونوميالى رايوننىڭ جانە بيڭتۋاننىڭ قىزمەت مالىمەتىن تىڭداعاندا سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزى بۇكىل رايوندا قىزۋ اڭىس قوزعادى

□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى

2023.08.30 16:41     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  8 - ايدىڭ 26 - كۇنى، اراعا ءبىر جىلدان استام ۋاقىت سالىپ، باس شۋجي شي جينپيڭ تاعى دا شينجياڭعا كەلىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ جانە بيڭتۋاننىڭ قىزمەت مالىمەتىن ارنايى تىڭداپ ءارى ماڭىزدى ءسوز سويلەپ، شينجياڭ قىزمەتىنە ايقىن العا باسۋ بەتالىسىن كورسەتتى، ءتۇبىرلى بويسۇنۋ ولشەمىن ازىرلەدى.

  بۇكىل شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى باس شۋجيدىڭ شينجياڭ قىزمەتىنە ايرىقشا ءمان بەرەتىندىگىن، شينجياڭداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىنا كوڭىل بولەتىندىگىن جانە قامقورلىعىن تەرەڭ سەزىندى، كوپشىلىك ءبىر اۋىزدان مىنانى ءبىلدىردى: ىقىلاستى تاپسىرما ادامدى جىگەرلەندىرەدى، شىنايى ءۇمىت ادامدى العا باسۋعا شابىتتاندىرادى، باس شۋجي شي جينپيڭ نۇسقاعان دۇرىس بەتالىستى بويلاپ، ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاسىپ، قايراتتانا العا ۇمتىلىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى ءتۇرلى قىزمەتتىڭ نەگىزگى جەلىسى ەتۋدەن بۇلجىماي، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ارالاسۋىن، ىشتەسۋىن، توعىسۋىن جەبەپ، شينجياڭنىڭ ءتۇرلى ىستەرىنىڭ دامۋىنىڭ جاڭا جاعدايىن ۇزدىكسىز اشامىز.

  نازاردى نەگىزگى جەلىگە شوعىرلاندىرىپ، ءتۇرلى قىزمەتتى تىڭعىلىقتى ويداعىداي ىستەيمىز

  ”تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ورىستەتۋ ارقىلى كوپشىلىكتىڭ شينجياڭنىڭ كوپ نەگىزدى ءبىر تۇلعالى مادەنيەتى جونىندەگى تانىمى ونان ارى تەرەڭدەپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن شىن مانىندە بەرىك ورناتتى“. بيىل جازعى كانيكۋلدا شينجياڭ داشۋەسى جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى زەرتتەۋ بازاسىنىڭ مامانى ياڭ لي ايرىقشا قاربالاس بولدى، ول وقۋشىلاردى باستاپ نەگىزگى ساتىعا بارىپ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ سياقتى نەگىزگى تاقىرىپتار توڭىرەگىندە ىشكەرىلەي تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ورىستەتتى.

  بۇل باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭدى كوزدەن كەشىرگەندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىن تياناقتاندىرۋدىڭ جاندى امالياتى. ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتىڭ الدىندا باس شۋجي شينجياڭ داشۋەسىنە كەلىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعاسىنىڭ نەگىزدىك ماسەلەلەرىن زەرتتەۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەكتىگىن باسا دارىپتەدى. ”بۇل جولى باس شۋجي جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋ جونىندە تاعى دا ىشكەرىلەي تالاپ قويىپ، ءبىزدىڭ قاتىستى زەرتتەۋمەن اينالىسۋىمىزعا ايقىن بەتالىس نۇسقادى“. ياڭ لي مىنانى ءبىلدىردى: نەگىزگى ساتىعا ىشكەرىلەي بارىپ، كەڭىنەن تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى مىقتاپ ارقاۋ ەتىپ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ورىستەتىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋ قىزمەتىن شىنايى يگەرۋگە ءتىپتى دە باي نازاريالىق قولداۋ ازىرلەيمىن.

  باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋ − جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ ۇلت قىزمەتىنىڭ نەگىزگى جەلىسى ءارى ۇلتتار وڭىرلەرىنىڭ ءتۇرلى قىزمەتتەرىنىڭ نەگىزگى جەلىسى. جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى يگەرۋ كەرەك.

  تارباعاتاي ايماقتىق پارتكومنىڭ مۇشەسى، بىرلىكساپ ءبولىمىنىڭ باستىعى جارقىن جاڭبىرباي بىلاي دەدى: ءبىز باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ باي ىشكى ءمانى مەن امالياتتىق تالابىن تەرەڭ ءتۇسىنىپ، ءتۇرلى قىزمەتتى ورىستەتۋ، ءارقانداي ءىستى تىندىرۋ بارىسىندا، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى نەگىزگى جەلى ەتىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋعا ءتيىمدى قىزمەتتەر بولسا بولعانى كوبىرەك ىستەيمىز، ءارى ىشكەرىلەي، ەگجەي - تەگجەيلى، ناقتى ىستەيمىز؛ جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋعا ءتيىمسىز ىستەردى استە ىستەمەيمىز.

  سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىسىنىڭ ارناۋلى ەرەجە، جەرگىلىكتى زاڭ ەرەجە جاساۋداي زاڭ ەرەجە شىعارۋ ۇقىعى بار. سوڭعى جىلدارى سانجى وبلىستىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋعا قاتىستى زاڭ ەرەجە شىعارۋ ۇسىنىس نىساندارىن زاڭ ەرەجە شىعارۋ جوباسىنا جانە جوسپارىنا ەنگىزىپ، 14 جەرگىلىكتى زاڭ ەرەجە جاساپ، 7 قاۋلى ماقۇلدادى، بۇل ۇلتتار ىنتىماعى، قوعام ورنىقتىلىعى جانە جوعارى ساپالى دامۋ سياقتى سالالاردى قامتىدى.

  سانجى وبلىستىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى باقىلاۋ - تەكسەرۋ جانە زاڭ - ءتۇزىم قىزمەتى كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى لي جۇڭ مىنانى ءبىلدىردى: باس شۋجي العا قويعان ماڭىزدى تالاپ بويىنشا، جەرگىلىكتى زاڭ ەرەجە، زاڭ - ءتارتىپ شىعارعاندا، نازاردى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ورتاقتىق سيپاتىن كۇشەيتۋگە، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن كۇشەيتۋگە ءتيىمدى ىستەرگە شوعىرلاندىرىپ، ۇلكەن نەگىزگى تاقىرىپتا تولعانىپ، كىشكەنە تاقىرىپ تاڭداۋدان كىرىسىپ، سانجى وبلىسىنىڭ ەكونوميكاسىنىڭ، قوعامىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا زاڭمەن باسقارۋ قامتاماسىزدىعىن ازىرلەيمىز.

  مادەنيەتتى جالعاستىرىپ، ورتاق رۋحاني مەكەندى بىرگە قۇرامىز

  باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋ تاربيەسىن تاباندىلىقپەن جۇرگىزىپ، بۇقارانىڭ مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى قولدانۋ تانىمى مەن قابىلەتىن بىرتىندەپ جوعارىلاتۋ كەرەكتىگىن باسا دارىپتەدى. بۇل اۆتونوميالى رايوندىق وقۋ - اعارتۋ مەڭگەرمەسىنىڭ باستىعى زۇلايات سىمايىلعا جاۋاپكەرشىلىگى اۋىر ەكەندىگىن تەرەڭ سەزىندىردى. ول مىنانى ءبىلدىردى: اۆتونوميالى رايوندىق وقۋ - اعارتۋ مەڭگەرمەسى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى وقۋ - اعارتۋداعى، وقىتۋداعى نەگىزگى ءتىل - جازۋ ەتۋ سىندى زاڭدىق تالاپتى بۇلجىتپاي تياناقتاندىرىپ، قوعامدىق دەڭگەيدە مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى جالپىلاستىرۋ تەبىنىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، جالپىلاسۋ دارەجەسى مەن ساپاسىن جاپپاي جوعارىلاتىپ، ”بەستى شىنايى مويىنداۋدى“ شىن مانىندە كۇشەيتىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋعا، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋدى ىلگەرىلەتۋگە ۇلەس قوسادى.

  ”مادەنيەت ەسكەرتكىشى، مۇراجاي، ارحەولوگيا قىزمەتكەرى رەتىندە، ءبىز باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، شينجياڭداعى ۇلتتاردىڭ ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋ تاريحي شىندىعىن، ارحەولوگيالىق ناقتى زاتتاردى ىشكەرىلەي كادەگە جاراتىپ جانە ودان ءونىمدى پايدالانىپ، مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنەن جاندى پايدالانۋدى ىلگەرىلەتىپ، ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىن دۇرىس مەملەكەت كوزقاراسىن، ۇلت كوزقاراسىن، تاريح كوزقاراسىن، ءدىن كوزقاراسىن ورناتۋعا تاربيەلەيمىز، جەتەكتەيمىز“. شينجياڭ مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرى ارحەولوگيالىق زەرتتەۋ ورنىنىڭ باستىعى لي ۋىنيىڭ بىلاي دەدى: ءبىز جاڭا داۋىردەگى مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرى قىزمەتى باعىتىنا تاباندى بولىپ، ”ارحەولوگيالىق جۇڭگو“ كەلەلى نىسانىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭنىڭ ارحەولوگيا ىستەرىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرى باستىرامىز.

  باس شۋجي شي جينپيڭ جاستار مەن ورەندەرگە وسى زامانعى وركەنيەت تاربيەسىن، عىلىم جالپىلاستىرۋ تاربيەسىن كۇشەيتىپ، ولاردى وسى زامانعى وركەنيەتتى تۇرمىسقا بەلسەنە توعىسۋعا جەتەكتەۋ كەرەكتىگىن اتاپ كورسەتتى. ”باس شۋجيدىڭ ءسوزى ستراتەگيالىق سيپاتقا، كورەگەندىك سيپاتقا، باعىتتامالىلىق سيپاتقا يە“. ۇلتتار ىنتىماعىنداعى، العاباسارلىعىنداعى مەملەكەتتىك وزات جەكە، ءۇشتۇرپان اۋدانى يماملىرىم قالاشىعى مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل باستاۋىش مەكتەبىنىڭ باستىعى قۇربان نياز بىلاي دەدى: سوتسياليزم ىستەرىنىڭ ءىزباسارى رەتىندە، جاستار مەن ورەندەر ءداۋىردىڭ دامۋ قادامىنا ءجىتى ىلەسىپ، اناعۇرلىم جان - جاقتى وسى زامانعى وركەنيەت تاربيەسىن، اناعۇرلىم وزىق عىلىم جالپىلاستىرۋ تاربيەسىن قابىلداۋى كەرەك، وسىلاي بولعاندا عانا احىلاق، اقىل - وي، دەنە، ەستەتيكا، ەڭبەك جاقتارىنان جان - جاقتى دامىپ، سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنا قاجەتتى دارىندى بولىپ ەسەيەدى.

  ءوزارا قارايلاسىپ، ۇلتتار ىنتىماعى جىرىن شىعانداتامىز

  باس شۋجي شي جينپيڭ ادامدى وزەك ەتكەن جاڭاشا قالا - قالاشىقتاندىرۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، جان سانى مەن كاسىپ سالاسىنىڭ شوعىرلانۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، كىرىكپەلى قوعامدىق قۇرىلىم مەن الەۋمەتتىك اۋماق ورتاسىن جەدەل قۇرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ارالاسۋىن، ىشتەسۋىن، توعىسۋىن جەبەۋ كەرەكتىگىن باسا دارىپتەدى.

  ”ءبىز باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحى بويىنشا، ورنىقتىلىق بارىسىندا العا ىلگەرىلەپ، تىنباي كۇش سالىپ، ۇزاق ۋاقىت ەڭبەك ءسىڭىرىپ، كورىكتى شينجياڭدى ويداعىداي قۇرامىز“. قاشقار قالالىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، ۋاقىتشا قالا باستىعى ءۋالي اشىم مىنانى ءبىلدىردى: قاشقار قالاسى باستان - اياق ادامدى وزەك ەتىپ، جاڭاشا قالا - قالاشىقتاندىرۋدىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن تىعىز ارقاۋ ەتىپ، قالانىڭ فۋنكتسياسىن، ساپاسىن جوعارىلاتىپ، وسىزاماندانعان وڭىرلىك ورتالىق قالا قۇرادى؛ اناعۇرلىم ۇزاق بولاشاقتىق تۇرعىمەن، اناعۇرلىم كەڭ كوز ايامەن، اناعۇرلىم زور بەكىممەن جانە تەبىنمەن ىشكەرىلەي جۇيەلى جوبالاپ، پارىقتارعا قۇرمەت ەتىپ، سيىسىمدى الۋان ءتۇرلى بولىپ، ۇلتتاردىڭ كەڭىستىك، مادەنيەت، ەكونوميكا، قوعام، پسيحيكالىق، ت.ب جاقتاردا جان - جاقتى كىرىگۋىن بىرتىندەپ جۇزەگە اسىرادى.

  ۇلتتار ىنتىماعى − شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ جان تامىرى.

  8 - ايدىڭ 28 - كۇنى ءۇرىمجى قالاسى تيانشان رايونى گۋيۋانشياڭ الەۋمەتتىك اۋماعىنداعى ۇلكەن اۋلادان شات - شادىمان ۇندەر تولاستاماي، الەۋمەتتىك اۋماق قاراستى اۋماقتاعى قارتتاردى ۇيىمداستىرىپ ورىستەتكەن حور، دويبى جارىسى وتكىزىلىپ جاتتى، گۋيۋانشياڭ الەۋمەتتىك اۋماعى پارتيا باس ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى جاڭ ياۋۋىن جۇمىس باسىندا جارىس ىستەرىمەن قاربالاس ءجۇر.

  ”ءبىزدىڭ بۇل ارا كوپ ۇلت شوعىرلى قونىستانعان الەۋمەتتىك اۋماق. مۇندا ءار ۇلت بۇقاراسى بىرگە قيمىلعا قاتىناسىپ، مەرەكەنى شات - شادىمان تويلاپ، الەۋمەتتىك اۋماق قۇرىلىسىنا بىرگە جوبا قاراستىرىپ، بارلىعىمىز تاتۋ - ءتاتتى ءوتىپ جاتىرمىز“. جاڭ ياۋۋىن بىلاي دەدى: باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، ۇلتتار اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋ كەرەك. كەلەسى باسقىشتا الەۋمەتتىك اۋماق كوپ ءتۇرلى فورمالارمەن ۇزدىكسىز تۇرعىنداردىڭ پىكىرىن جيناپ، كوپشىلىكتىڭ تالاپ - تىلەكتەرىن ءبىلىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ەتەنە تۋىستاسىپ، ءوزارا قارايلاسىپ، كورىكتى مەكەندى بىرگە كوركەيتۋىن جەبەيدى.

  تۇرپان قالاسى گاۋچاڭ رايونى يار قالاشىعى شينچىڭ شيمىن قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ميھىرگۇل احمەت قازىرگى تۇرمىسىنا ءدان ريزا. ول بىلاي دەدى: بىلتىر باس شۋجي شينجياڭدى كوزدەن كەشىرگەننەن كەيىن، قىستاققا كەلىپ ەكسكۋرسيالايتىن، سەرۋەندەيتىن ادامدار كوبەيدى، قىستاق ورايدى مىقتى يگەرىپ، بۇرىن بار كاسىپورىنداردى ويداعىداي جۇرگىزۋ نەگىزىندە، ەكولوگيالىق باق سالدى، شاعىن كەشكى بازار اشتى، سىرتتا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن كوپتەگەن جاستار ىركەس - تىركەس قىستاققا قايتىپ كەلىپ جۇمىستاندى، شارۋاشىلىق قۇردى. ”باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ءسوزىن ۇيرەنگەننەن كەيىن، تەبىنىم اناعۇرلىم ارتا ءتۇستى، بۇدان بىلاي ۇزدىكسىز قۇلشىنىپ، اۋىل - قىستاقتى اناعۇرلىم كوركەم ەتىپ قۇرىپ، تۇرمىسىمىزدى ءتىپتى دە شالقىتا تۇسەمىز“، - دەدى ميھىرگۇل احمەت.

  (ءتىلشى جاڭ يۇنمەي، قاتىناسقان تىلشىلەر ميھىرگۇل عوپۇر، گى يوۋجۇن، جاۋ شييا، جيا چۇنشيا، جاڭ جىلي، حان چين - يان، جاڭ دۇڭمەي، جاڭ رۇيلين، ەرىكتى ءتىلشى لۋ شينشين)
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى