بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

باس بەت | ورتالىقتىڭ ءۇنى | شولۋ-نازاريا | ەل ءىشى | شينجياڭ | حالىقارا | قوعام | ەكونوميكا | مادەنيەت | وقۋ-اعارتۋ |

زاڭ-ءتۇزىم | عىلىم-تەحنيكا | ءتىل-ادەبيەت | تۇرمىس | دەنە تاربيە | سىر سۇحبات | ارناۋلى تاقىرىپ | ءتول تۋىندى|

جاڭا حابارلارجۇڭگو جاق ا ق ش جاققا قاتاڭ ەسكەرتتى: تايۋان — جۇڭگونىڭ تايۋانى ازامات جاسىنا تولماعاندار قاساقانا ادام ءولتىرۋ قاتارلى اۋىر قىلمىس وتكىزسە، قىلمىستىق ىستەر جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى بىلتىر ەلىمىز تۇرعىندارىنىڭ ۇيقى كورسەتكىشى 62.61 ءنومىر بولعان جۇڭگو جاق ۆيزا تالاپ ەتپەۋ ساياساتىن اتقارعاندا قانداي ولشەمگە نەگىزدەلەدى؟ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى جاۋاپ قايتاردى 4 ـ توپتاعى ”تورتتە جاقسى اۋىل ـ قىستاق جولى“ بويىنشا مەملەكەتتىك ۇلگى كورسەتەتىن اۋدانداردىڭ ەسىمدىگى جاريالاندى
شينجياڭنان 5 جەر تاڭدالدى 20 مىڭنان استام اۋىل شارۋاشىلىعى ماشينا ـ جابدىعى تەكسەرىلىپ بولدى ەل ٴىشى ساياحاتىنداعى جەتەكشى كاسىپورىندار ىركەس ـ تىركەس شينجياڭعا كەلىپ كەلىسىمگە قول قويىستى شينجياڭ ەلەكتر تورىنىڭ جاڭا ەنەرگيامەن ەلەكتر تاراتۋ قۋاتى تۇڭعىش رەت تۇتاس تور بويىنشا تاراتىلعان ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ %50ىنەن استى شينجياڭنىڭ جەر بەتى سۋىنىڭ ساپاسى مەملەكەتتىك باعالاۋدا جوعارى ساپالى بولدى جوعارى ساپالى دامۋدىڭ ”كوكتەم كۇيىن“ شارىقتاتتى جىبەك جولىنداعى وتكەن ىستەر جاڭعىردى سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى: ا ق ش – تى ەكى ەل قارىم - قاتىناسىنىڭ حالىق تىلەگى ورتاسىن ۋلاندىرۋدى توقتاتۋعا قۋزايمىز دۇنيە جۇزىلىك اۋا رايى ۇيىمى دابىل قاقتى قوعام حاۋىپسىزدىگى مينيسترلىگىنىڭ قاتىناستى باسقارۋ مەكەمەسى جولاۋشى تاسىمالىنىڭ حاۋىپسىزدىگى جونىندە ەسكەرتۋ جاريالادى 13 - كەزەكتى مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ مۇشەسى ليۋ يۋەجين (ورىنباسار مينيستر دارەجەلى) ورتالىق ءتارتىپ تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ، مەملەكەتتىك باقىلاۋ – تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ ءتارتىپ تەكسەرۋى مەن باقىلاۋ – تەكسەرۋىنە الىندى قوعامنان زاڭعا قايشى ارەكەتتەرگە قاتىستى دەرەكتەردى جينايدى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس پارتگرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى، ورىنباسار ءتوراعاسى دوۋ ۋانگۇي ورتالىق ءتارتىپ تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ، مەملەكەتتىك باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ تەكسەرۋىن قابىلدادى ەلىمىز تۇقىم شارۋاشىلىعىنا قاتىستى قىلمىس وتكىزگەندەردى قىلمىستىق ىستەر بويىنشا جازالاۋ تەبىنىن ارتتىرادى ”الەمدىك تور جايۋ 2024“ ارەكەتى رەسمي باستالدى دۇنيە جۇزىلىك كليمات ۇيىمىنىڭ ايتۋىنشا، 2023 – جىلى كليمات وزگەرىسىنىڭ بىرنەشە ءتۇرلى كورسەتكىشى جاڭا رەكوردتى جاڭالاعان

ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداما

_ 14 ـ كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ 2 ـ ماجىلىسىندە 2024 ـ جىلى 3 ـ ايدىڭ 5 ـ كۇنى جاسالدى

مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ زۇڭليى لي چياڭ

2024.03.22 13:50     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

　　ۋاكىلدەر:

　　قازىر مەن مەملەكەتتىك كەڭەس اتىنان قۇرىلتايعا ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداما جاسايمىن، قاراپ شىعۋلارىڭىزدى ٴارى مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ پىكىر ايتۋىن وتىنەمىن.

　　1. 2023 ـ جىلعى قىزمەتتەرگە شولۋ

　　وتكەن ٴبىر جىل _ پارتيا 20 ـ قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتىلەندىرۋ باستالعان جىل، وسى كەزەكتى ۇكىمەت زاڭ بويىنشا مىندەت وتەگەن ٴبىرىنشى جىل. توتەنشە كۇردەلى حالىقارالىق ورتا مەن جاپالى دا اۋىر رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق مىندەتى الدىندا، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى بۇكىل ەلدەگى ٴار ۇلت حالقىن ىنتىماقتاستىرىپ جانە باستاپ، سىرتقى قىسىمعا توتەپ بەرىپ، ىشكى قيىنشىلىقتاردى جەڭىپ، جاپالى قۇلشىنىستار كورسەتتى، جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس ىندەتىنەن ساقتانۋ ـ تىزگىندەۋدە ورنىقتى كەزەڭدىك بۇرىلىس جاساپ، كەلەلى، شەشۋشى جەڭىسكە قول جەتكىزدى، تۇتاس جىلدا ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ باستى نىسانا ـ مىندەتتەرىن ٴساتتى ورىنداپ، جوعارى ساپالى دامۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتتى، قوعامدىق كەلەلى جاعدايدىڭ ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدا نىق قادام تاستادى.

　　_ ەكونوميكا جالپى تۇلعالىق جاقتان قايتا ورلەپ، جاقسارۋعا بەت الدى. ىشكى ٴوندىرىستىڭ جالپى قۇنى 126 تريلليون يۋاننان اسىپ، %5.2 ارتىپ، ارتۋ قارقىنى دۇنيە جۇزىندەگى نەگىزگى ەكونوميكالىق تۇلعالاردىڭ الدىڭعى قاتارىنا ٴوتتى. قالا ـ قالاشىقتاردا 12 ميلليون 440 مىڭ ادام تىڭنان جۇمىستانىپ، قالا ـ قالاشىقتاردا انىقتالعان جۇمىسسىزدىق مولشەرى ورتا ەسەپپەن %5.2 بولدى. تۇرعىنداردىڭ تۇتىنۋ باعاسى %0.2 قىمباتتادى. حالىقارالىق كىرىس ـ شىعىس نەگىزىنەن تەپە ـ تەڭ بولدى.

　　_ وسىزاماندانعان شارۋاشىلىق جۇيەسى قۇرىلىسىندا ماڭىزدى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزدىك. ٴداستۇرلى شارۋاشىلىقتىڭ تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى تەزدەتىپ، ستراتەگيالىق جاڭادان گۇلدەنگەن شارۋاشىلىق قارىشتاپ دامىدى، بولاشاق شارۋاشىلىقتاردى تارتىپپەن ورنالاستىرىپ، وزىق جاساۋ كاسىبى مەن وسى زامانعى قىزمەت وتەۋ كاسىبىن ىشكەرىلەي توعىستىرىپ، ٴبىر توپ كەلەلى شارۋاشىلىقتىڭ جاڭالىق اشۋ جەتىستىكتەرىن حالىقارالىق وزىق دەڭگەيگە جەتكىزدىك. ەلىمىزدە جاسالعان ٴىرى تۇرپاتتى ۇشاق C919 ساۋدالىق اينالىمعا ٴتۇستى، ەلىمىز ٴىرى تۇرپاتتى ساۋلەتتى ۇلكەن كەمەنى ٴساتتى جاسادى، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىك ٴوندىرۋ ـ ساتۋ مولشەرى الەمدىك سالىستىرمانىڭ %60تەن استامىن ۇستادى.

　　_ عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدا تىڭ تابىستارعا قول جەتكىزدىك. مەملەكەتتىك تاجىريبەحانا جۇيەسى قۇرىلىسىن پارمەندى ىلگەرىلەتتىك. شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكالاردا قامال الۋدا سۇبەلى تابىستارعا قول جەتكىزىپ، اۆياتسيالىق موتور، گاز ترۋبيناسى، 4 ـ بۋىن يادرو ەلەكتر اگراگاتى سياقتى جوعارى دەڭگەيلى جابدىقتاردى زەرتتەپ جاساۋدا باياندى ىلگەرىلەۋشىلىك بولدى، جاساندى زەردە، كۆانتتىق تەحنيكا سياقتى الدىڭعى لەكتىك سالالاردا جاڭالىق اشۋ جەتىستىكتەرى ۇزدىكسىز جارىققا شىقتى. تەحنيكالىق توقتامنىڭ ٴبىتىسۋ سوماسى%28.6 ارتتى. دامۋعا جاڭالىق اشۋ ارقىلى دەم بەرۋ قۋاتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتىق.

　　_ رەفورما جاساۋدى، ەسىك اشۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتتىك. جاڭا كەزەكتى قۇرىلىم رەفورماسىن ورتالىقتا نەگىزىنەن ورىنداپ، جەرگىلىكتى ورىنداردا تارتىپپەن ورىستەتتىك. مەملەكەت بويىنشا بىرلىككە كەلگەن ٴىرى بازار قۇرىلىسىن كۇشەيتتىك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ، دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ ارەكەتىن اتقارىپ، حالىق باسقارۋىنداعى شارۋاشىلىقتاردىڭ دامۋىن، زورايۋىن جەبەۋ ساياساتىن شىعاردىق. ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسى ورنالاسىمىن ونان ارى كەمەلدەندىردىك. ەكسپورتتىڭ حالىقارالىق بازاردا يەلەگەن ۇلەسىنىڭ ورنىقتىلىعىن ساقتادىق، شەتەل قارجىسىنان ناقتىلى پايدالانۋ قۇرىلىمىن ساپالىلاندىرىپ، ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ بىرگە گۇلدەندىرۋدىڭ حالىقارالىق ىقپالىن، باۋراۋ قۋاتىن اناعۇرلىم كورنەكتىلەندىردىك.

　　_ حاۋىپسىز دامۋدىڭ نەگىزىن نىعايتتىق جانە بەكەمدەدىك. استىق ٴونىم مولشەرى ٴبىر تريلليون 390 ميلليارد جىڭ بولىپ، تاريحتاعى تىڭ ورەنى تاعى دا جاراتتى. ەنەرگيا بايلىعىمەن قامداۋ ورنىقتى بولدى. ماڭىزدى شارۋاشىلىق تىزبەگى مەن قامداۋ تىزبەگىنىڭ دەربەس مەڭگەرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتتىق. ەكونوميكا، فينانس ٴتۇيىندى سالالارىنداعى حاۋىپ ـ قاتەردى ورنىقتى جويدىق. وسىزاماندانعان نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز كۇشەيتتىك.

　　_ ەكولوگيالىق ورتانىڭ ساپاسىن ورنىقتى بولۋ بارىسىندا جاقسارتتىق. لاستانۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى وڭاۋدان قامال الۋ شايقاسىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، باستى لاستىڭ شىعارىلۋ مولشەرىن ۇزدىكسىز تومەندەتتىك، جەر بەتى سۋى مەن جاعاعا جاقىن تەڭىز ايدىندارىنىڭ سۋ ساپاسى ۇزدىكسىز جاقساردى. ”ٴۇش تەرىستىك“ ينجەنەرياسىنان قامال الۋ شايقاسىن جاپپاي باستادىق. تۋىندامالى ەنەرگيامەن ەلەكتر ٴوندىرۋ گەنەراتورلارىنىڭ كولەمى وت ەلەكتر ستانسياسىنان تاريحي سيپاتتى ارتىپ، تۇتاس جىلدا تىڭنان قوسىلعان گەنەراتورلار بۇكىل جەر شارىنداعى گەنەراتوردىڭ جارتىسىنان استى.

　　_ حالىق تۇرمىسىن پارمەندى، ٴونىمدى قامتاماسىز ەتتىك. تۇرعىنداردىڭ جان باسىندىق مەڭگەرۋىندەگى ورتاشا كىرىسى %6.1 ارتىپ، قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ كىرىس پارقى ۇزدىكسىز ازايدى. كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەدىك جانە كەڭەيتتىك، كەدەيلىكتەن ارىلعان وڭىرلەردەگى اۋىل ـ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسى%8.4 ارتتى. مىندەتتى وقۋ ـ اعارتۋ، نەگىزگى زەينەتكەرلىك، نەگىزگى ەمدەلۋ سياقتىلارعا قازىنادان كومەك قاراجات بەرۋ تەبىنىن كۇشەيتىپ، قۇتقارۋ ـ كومەكتەسۋ، قامتاماسىز ەتۋ وبيەكتىلەرىنىڭ كولەمىن كەڭەيتتىك. قارتتار مەن بالالاردىڭ ەمدەلۋىن قامسىزداندىرۋ قاراجاتىن جەكەلەر تابىس سالىعى ارناۋلى قوسىمشاسىنان شىعارىپ تاستاۋ ولشەمىن جوعارىلاتتىق، بۇدان سالىق تاپسىرۋشىلاردان 66 ميلليوننان استام ادام يگىلىكتەندى. قالا ـ قالاشىقتارداعى ەسكى، كونە شاعىن اۋماقتاردى جاڭالاۋدى جانە قامتاماسىزدىق تۇرعىن ٴۇي ۇسىنىمىن كۇشەيتتىك، بۇدان 10 ميلليونداعان وتباسى يگىلىكتەندى.

　　وتكەن ٴبىر جىلعا قايىرىلا قاراعاندا، اۋىر قيىنشىلىقتار مەن سىن ـ سايىستار ارالاسىپ، قاباتتاسىپ، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسى تولقىمالى دامىدى، بۇرالاڭ ىلگەرىلەدى، تابىستار وڭايلىقپەن كەلمەدى. حالىقارادان قاراعاندا، دۇنيە ٴجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ جاندانۋى ٴالسىز بولىپ، وڭىرلىك ساياسي قاقتىعىستار ۋشىقتى، قورعانىمپازدىق، سىڭار جاقتىلىق اسقىنىپ، سىرتقى ورتانىڭ ەلىمىز دامۋىنا جاساعان ٴتيىمسىز ىقپالى ۇزدىكسىز كۇشەيدى. ەل ىشىنەن قاراعاندا، 3 جىلدىق جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس ىندەتىنىڭ ىقپالىنا ۇشىراپ، ەكونوميكانىڭ قالپىنا كەلۋى، دامۋى جاعىندا ٴبىرسىپىرا قيىن ماسەلە بولدى، ۇزاق ۋاقىتتان بەرى جينالعان تەرەڭ قاتپارلى قايشىلىقتار جەدەل كورنەكتىلەنىپ، كوپتەگەن جاڭا جاعدايلار، جاڭا ماسەلەلەر تاعى ىركەس ـ تىركەس جارىققا شىقتى. سىرتقى سۇرانىستىڭ قۇلدىراۋىنا ىشكى سۇرانىستىڭ كەمەيۋى قاباتتاستى، پەريودتىق جانە قۇرىلىمدىق ماسەلەلەر قاتار ٴومىر ٴسۇردى، كەي جەرلەردە ٴۇي ـ جاي، جەرگىلىكتى ورىندار قارىزى، ورتاشا، شاعىن فينانس قۇرىلىمدارى سياقتىلاردىڭ كومەسكى حاۋىپ ـ قاتەرلەرى جارىققا شىقتى، ٴىشىنارا وڭىرلەردە تاسقىن، تايفىڭ جەلى، جەر سىلكىنىسى سياقتى اۋىر جاراتىلىستىق اپاتتار تۋىلدى. وسىنداي جاعدايدا، ساياساتتىق تالعام جاساۋ جانە قىزمەتتى ىلگەرىلەتۋ جاعىندا ٴدوپ كەلگەن ەكى جاقتى، كوپ جاقتى قيىن ماسەلەلەر كورنەكتى ارتتى. بۇكىل ەلدە جوعارىدان تومەنگە دەيىن بىرگە قۇلشىنۋ ارقىلى تۇتاس جىلداعى مەجەدەگى دامۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋمەن بىرگە، كوپ جاقتاردا دا جاقسارۋعا بەت الۋدىڭ بەلسەندى جاعدايى جارىققا شىقتى. اسىرەسە، ٴبىز جاڭا داۋىردە ەكونوميكالىق قىزمەتتى ويداعىداي ىستەۋدىڭ زاڭدىلىعى جونىندەگى تانىمدى تەرەڭدەتىپ، اۋىر قيىندىقتاردى جەڭۋدىڭ قۇندى تاجىريبەلەرىن توپتادىق. اماليات شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، جۇڭگو حالقى ٴارقانداي تار جول، تايعاق كەشۋلەردى جەڭۋگە باتىل، پاراساتتى، قابىلەتتى ەكەندىگىن، جۇڭگونىڭ دامۋى، ٴسوز جوق، تولقىن جارا العا باساتىندىعىن، بولاشاقتىڭ ۇمىتكە تولى ەكەندىگىن تولىق بەينەلەدى!

　　ٴبىر جىلدان بەرى، ٴبىز پارتيا 20 ـ قۇرىلتايىنىڭ جانە 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەت ەكىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارى بويىنشا، نەگىزىنەن، مىناداي قىزمەتتەر ىستەدىك.

　　ٴبىرىنشى، ماكرولىق رەتتەۋ ـ مەڭگەرۋ تەبىنىن ارتتىردىق، ەكونوميكالىق اينالىمنىڭ ۇزدىكسىز جاقسارۋىن ىلگەرىلەتتىك. اۋىر سىن ـ سايىستارعا جانە ىندەتتەن كەيىن ەكونوميكانىڭ قالپىنا كەلۋى سىندى ەرەكشەلىككە قاراتا، ٴبىز ارتۋدى ورنىقتىرۋ مەن ارىندى كۇشەيتۋدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، وزەكتى بەكەمدەپ، نەگىزدى جەتىلدىرىپ، دالمە ـ ٴدال شارا قولدانۋعا ٴمان بەرۋدى كورنەكتىلەندىردىك، ماكرولىق رەتتەۋ ـ مەڭگەرۋدىڭ ۋاقىتىن، ۇيلەسىمدىلىگىن، ونىمدىلىگىن يگەرىپ، كەرى پەريودتىق رەتتەۋدى كۇشەيتىپ، ”كولدەتىپ سۋارۋ“ جانە قىسقا مەرزىمدىك كۇشەمەلەۋ ٴادىسىن قولدانباي، كوبىنەسە جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋگە اناعۇرلىم كوپ كۇش سالىپ، تۇتاس جىلدا ەكونوميكالىق اينالىمدا الدىمەن تومەن بولۋ، ورتاڭعى مەزگىلدە جوعارىلاۋ، سوڭىندا ورنىقتى بولۋ اۋقىمى جارىققا شىقتى. ىشكى سۇرانىمدى كەڭەيتۋدى، قۇرىلىمدى ساپالىلاندىرۋدى، سەنىمدى كۇشەيتۋدى، حاۋىپ ـ قاتەردەن ساقتانۋدى جانە ونى جويۋدى ارقاۋ ەتە وتىرىپ، ٴبىر توپ كەزەڭدىك ساياساتتاردى ۇزدىكسىز ساپالىلاندىرىپ، ٴبىر توپ جاڭا ساياساتتاردى دەر كەزىندە شىعارىپ، پارمەندى، ٴونىمدى ساياساتتىق كەشەندى شارالاردى اتقاردىق. قازىنا ساياساتىن كۇشەيتىپ، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، ٴتۇيىندى سالالاردىڭ شىعىسىن قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتتىك، تۇتاس جىلدا تىڭنان ارتقان سالىق ـ اقى تيىمدىلىگى 2 تريلليون 200 ميلليارد يۋاننان استى، ٴبىر تريلليون يۋان مەملەكەت زايومىن كوبەيتىپ تاراتىپ، اپاتتان كەيىنگى قالپىنا كەلتىرۋگە، قايتا قۇرۋعا قولداۋ كورسەتتىك، اپاتتان ساقتانۋ، اپات زيانىن ازايتۋ، اپاتتان قۇتقارۋ قۋاتىن جوعارىلاتتىق. اقشا ساياساتىن دالمە ـ ٴدال، پارمەندى قولدانىپ، امانات ساقتىق قورى مولشەرىن ەكى رەت كەمەيتىپ، ساياساتتىق ٴوسىم مولشەرىن ەكى رەت تومەندەتىپ، عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ، وزىق جاساۋ، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندارعا بەرىلەتىن جالپىعا ٴتيىمدى قارىز اقشا، جاسىل دامۋ سياقتى بانكە قارىزىن زور مولشەردە ارتتىردىق. اۆتوكولىك، ٴۇي، ەلەكتر ونىمدەرى، ساياحات سياقتى تۇتىنۋدى قولداۋ جاعىنداعى ساياساتتاردى شىعارىپ، كوپ قولدى تۇتىنۋدى ورنىقتى قايتا جوعارىلاتىپ، تۇرمىستىق قىزمەت وتەۋ تۇتىنۋىن جەدەل قالپىنا كەلتىردىك. ۇكىمەتتىڭ قارجى قوسۋىنىڭ دەمەۋ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، حالىقتىق قارجىلاندىرۋدى جەبەۋ جونىندەگى ساياساتتى بەلگىلەپ، ەنەرگيا، سۋ يگىلىگى سياقتى نەگىزدىك قۇرىلعىلارعا جانە جاساۋ كاسىبىنە قارجى قوسۋدى ٴبىرشاما تەز ارتتىردىق. قالا جاعدايىنا قاراي شارا قولدانىپ، ٴۇي ـ جاي شارۋاشىلىعىن رەتتەۋ ـ مەڭگەرۋدى ساپالىلاندىرىپ، ٴۇي قارىزىنىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتۋدى ىلگەرىلەتىپ، عيماراتتاردى تاپسىرىپ بەرۋگە كەپىلدىك ەتۋ قىزمەتىن بەلسەنە ىلگەرىلەتتىك. جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ قارىزىن شەشۋدىڭ ٴبىر قىدىرۋ جوباسىن جاساپ جانە اتقارىپ، فينانس حاۋىپ ـ قاتەرىن تۇرگە ٴبولىپ ٴبىر جاقتى ەتىپ، جۇيەلىك حاۋىپ ـ قاتەر تۋىلماۋدىڭ تومەنگى شەگىن ساقتادىق.

　　ەكىنشى، جاڭالىق اشۋ ارقىلى شارۋاشىلىقتىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋعا جەتەكشىلىك ەتىپ، قالا، اۋىلدىڭ وڭىرلىك دامۋىنىڭ جاڭا قوزعاۋشى كۇشىن ارتتىردىق. مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم ـ تەحنيكا قۋاتىن كۇشەيتىپ، كەلەلى عىلىم ـ تەحنيكا نىساندارىن اتقارۋدى جەدەلدەتتىك. جاڭاشا ونەركاسىپتەنۋدى جاپپاي ورنالاستىردىق، ىلگەرىلەتتىك. ونەركاسىپ ەكونوميكاسىنىڭ اينالىمىن ورنىقتىرۋ، وزىق جاساۋ كاسىبىن قولداۋ شارالارىن شىعارىپ، ٴتۇيىندى سالالارداعى كاسىپورىنداردىڭ زەرتتەۋ ـ اشۋ قاراجاتىن كوبەيتىپ ەسەپتەپ سالىقتان بۇرىن تارتىپ قالۋ سالىستىرماسىن جوعارىلاتىپ، ٴتۇيىندى شارۋاشىلىق تىزبەگىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتتىك، ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ پايداسى تومەندەۋدەن ارتۋعا ويىستى. سيفرلى ەكونوميكا جەدەل دامىپ، 5G تۇتىنۋشىلارىنىڭ سالىستىرماسى %50تەن استى. جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتانۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، قالا نوپوسىنا قوندىرۋ شارتتارىن ونان ارى جەڭىلدەتىپ، اۋدان ـ قالاشىقتىڭ جالپىلىق كوتەرىمدىلىك قۋاتىن ارتتىرىپ، تۇراقتى حالىقتىڭ قالا ـ قالاشىقتانۋ مولشەرىن %66.2كە جوعارىلاتتىق. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋىن قولداۋ ساياساتىن كۇشەيتىپ، اپاتپەن ايقاسىپ، مول ٴونىم الۋدى پارمەندى ورىستەتىپ، جاڭا كەزەكتى 100 ميلليارد جىڭ استىق ٴوندىرىس قۋاتىن جوعارىلاتۋ ارەكەتىن اتقارىپ، اۋىل ـ قىستاقتى كوركەيتۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتتىك. وڭىرلىك سايكەسە دامۋ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، وڭىرلىك كەلەلى ستراتەگيالاردى تياناقتاندىرۋ جاعىندا ٴبىر توپ جاڭا شارالاردى جارىققا شىعارىپ، ٴبىر توپ كەلەلى نىسانداردى اتقارىپ، وڭىرلىك دامۋدىڭ سايكەسىمدىلىگىن، تەپە ـ تەڭدىگىن ۇزدىكسىز كۇشەيتتىك.

　　ٴۇشىنشى، رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، ەسىكتى ايقارا اشىپ، تيجارات ـ ساۋدا ورتاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتتىق. مەملەكەت بويىنشا بىرلىككە كەلگەن ٴىرى بازار قۇرۋ جالپى تۇلعالىق قىزمەت جوباسىن شىعارىپ، ٴادىل باسەكەگە بوگەت بولاتىن ٴبىر توپ ساياساتتىق بەلگىلەمەلەردى اداقتادىق. مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ، حالىق باسقارۋىنداعى كاسىپورىنداردىڭ، شەتەل قارجىلاندىرعان كاسىپورىنداردىڭ دامۋىن قولدايتىن جەكە ـ جەكە ساياساتتار شىعارىپ، ۇكىمەت پەن كاسىپورىننىڭ ۇدايى ٴتۇسىنۋ، اۋىس ـ ٴتۇيىس جاساۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، كاسىپورىنداردىڭ الاشاعىن كەشەۋىلدەتۋدى اداقتاۋ ارناۋلى ارەكەتىن ورىستەتىپ، بەلگىلەمەگە قايشى اقى الۋدى جونگە سالۋدى كۇشەيتتىك. قازىنا ـ سالىق، فينانس، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل ـ قىستاق، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ سياقتى سالالارداعى رەفورمانى تەرەڭدەتتىك. سىرتقى ساۋدانىڭ كولەمىن ورنىقتىرۋدى، قۇرىلىمىن ساپالىلاندىرۋدى ىلگەرىلەتتىك، ەلەكترلى اۆتوكولىك، ليتي باتارەياسى، فوتوۆولت ونىمدەرى سىندى ”جاڭا 3 ٴونىم“ ەكسپورتىنىڭ ارتۋى %30كە تايادى. شەتەل قارجىسىن باۋراۋ ساياساتىن كەمەلدەندىرىپ، تۇزىمدىك ەسىك اشۋدى كەڭەيتتىك. ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتتىك، بىرگە قۇراتىن ەلدەرمەن ساۋدا جاساسۋ، قارجى قوسۋ ٴبىرشاما تەز ارتتى.

　　ٴتورتىنشى، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى، وڭاۋدى كۇشەيتىپ، دامۋ تاسىلىندە جاسىلعا بۇرىلىس جاساۋدى جەدەلدەتتىك. كورىكتى جۇڭگو قۇرىلىسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتتىك. كوك اسپان، تۇنىق سۋ، تازا توپىراقتى قورعاۋ شايقاسىن ۇزدىكسىز ويداعىداي جۇرگىزدىك. ماڭىزدى ەكولوگيالىق جۇيەنى قورعاۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ كەلەلى ينجەنەرياسىن جەدەل اتقاردىق. سۋدىڭ زايا بولۋىنان، توپىراقتىڭ شايىلۋىنان، جەردىڭ شولەيتتەنۋىنەن جان ـ جاقتى الدىن الۋدى جانە وڭاۋدى مىقتى يگەردىك. ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى باقىلاۋ ـ تەكسەرۋدى كۇشەيتتىك. جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىن قولداۋ ساياساتتارىن بەلگىلەدىك. ٴتۇيىندى سالالاردى لاستى بارىنشا از شىعاراتىن ەتىپ جاڭالاۋدى ىلگەرىلەتتىك. كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ەڭ جوعارى مانگە جەتكىزۋدى تۇيىندە سىناق ەتەتىن العاشقى توپتاعى قالا مەن باقشا رايونى قۇرىلىسىن باستادىق. جەر شارى كليماتىن وڭاۋعا بەلسەنە قاتىناستىق جانە ونى ىلگەرىلەتتىك.

　　بەسىنشى، حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋدى كۇش سالا ويداعىداي يگەرىپ، قوعامدىق ىستەردىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتتىك. نازاردى بۇقارا كوڭىل ٴبولىپ وتىرعان ىستەرگە شوعىرلاندىرىپ، حالىق تۇرمىسىنا قاتىستى ناقتى ىستەردى ويداعىداي ىستەدىك. جۇمىستانۋدى ورنىقتىرۋعا باسا ٴمان بەرىپ، كاسىپورىنداردىڭ جۇمىس ورنىن ورنىقتىرۋ، جۇمىس ورنىن ارتتىرۋىن قولداۋ ساياساتىن شىعارىپ، جوعارى مەكتەپ بىتىرگەن وقۋشىلار سياقتى ٴتۇيىندى قاۋىمنىڭ جۇمىستانۋىن جەبەۋگە قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتتىك، كەدەيلىكتەن ارىلعانداردىڭ جۇمىستانۋ كولەمى 33 ميلليوننان استى. مىندەتتى وقۋ ـ اعارتۋداعى ٴالسىز بۋىندار قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، ”ەكىنى ازايتۋ“ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەپ، مەملەكەتتىڭ وقۋ كومەك قارىز اقشاسىنىڭ ولشەمىن جوعارىلاتىپ، ٴوسىمىن تومەندەتتىك، بۇدان 11 ميلليوننان استام وقۋشى يگىلىكتەندى. جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋسپەن جۇعىمدالۋعا قاراتا ”Bتيپتەگى اۋرۋلاردى B ٴتۇر بويىنشا باسقارۋ“ شارالارىن تياناقتاندىرىپ، تارالعىش تۇماۋ، ميكوپلازمالىق وكپە قابىنۋ سياقتى جۇقپالى اۋرۋلاردان ساقتانۋدى جانە ونى ەمدەۋدى تىڭعىلىقتى ويداعىداي ىستەدىك. جاي امبولاتوريادا ەمدەلۋ قاراجاتىن جۇمىسشى ـ قىزمەتكەرلەردىڭ ەمدەلۋ قامسىزداندىرۋ ٴبىر تۇتاس قورىنان شىعارۋدى اتقاردىق. الەۋمەتتىك اۋماقتاردىڭ جالپىلىق قىزمەت وتەۋ قۇرىلعىلارى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، قارتتارعا تاماقتانۋ جاعىنان قىزمەت وتەۋدى بارىنشا دامىتتىق. قامقورلىق ولشەمىن جوعارىلاتتىق. قيىنشىلىعى بار بۇقارانى ەڭ تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەي قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتتىك. حايحى وزەنى قاتارلى اعارلارداعى ەرەكشە اۋىر تاسقىن اپاتىنا ۇتىمدى توتەپ بەرىپ، گانسۋ ولكەسى جيشىشان اۋدانىنداعى جەر سىلكىنىسى سياقتى شۇعىل قۇتقارۋ، وعان كومەك بەرۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەپ، اپاتتان كەيىنگى قالپىنا كەلتىرۋدى، قايتا قۇرۋدى كۇشەيتتىك. مادەنيەتتى جالعاستىرۋ مەن دامىتۋدى ىلگەرىلەتىپ، ساياحات بازارىن جاپپاي قالپىنا كەلتىردىك. بۇقارالىق دەنە تاربيەنى قارىشتاپ دامىتىپ، چىڭدۋ جوعارى مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ سپورت جارىسىن، حاڭجوۋ ازيا سپورت جارىسىن جانە ازيا مۇگەدەكتەر سپورت جارىسىن ٴساتتى وتكىزدىك، ەلىمىزدىڭ سپورت ساڭلاقتارى تاماشا ناتيجە جاراتتى.

　　التىنشى، ۇكىمەت قۇرىلىسىن جاپپاي كۇشەيتىپ، باسقارۋ ونىمدىلىگىن بارىنشا جوعارىلاتتىق. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ بەدەلى مەن ورتالىقتانعان ٴبىر تۇتاس باسشىلىعىن باتىل قورعاپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن دايەكتىلەندىرۋدى اتقارۋشى، ارەكەتتە ورىنداۋشى، تىندىرۋشى بولدىق. شي جينپيڭ جاڭا ٴداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسىن ىشكەرىلەي ورىستەتتىك. ساياسي قۇرىلىستى ماڭداي الدى ورىنعا قويۋعا تاباندى بولىپ، ۇكىمەتتىڭ مىندەت وتەۋ قابىلەتىن جاپپاي جوعارىلاتتىق. زاڭمەن باسقاراتىن ۇكىمەت قۇرىلىسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتتىك. مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ قاراۋىنا 10 زاڭ جوبانى ۇسىنىپ، اكىمشىلىك زاڭدىق ەرەجەدەن 25ىن جاساپ جانە وعان وزگەرىس ەنگىزىپ، اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ ساپاسىن جوعارىلاتۋدىڭ 3 جىلدىق ارەكەتىن اتقاردىق. باقىلاۋدى سانالى تۇردە زاڭ بويىنشا قابىلدادىق. حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىنىڭ ۇسىنىستارى مەن ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ ۇسىنىس جوباسىن مۇقيات ٴبىر جايلى ەتتىك. تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋگە باسا ٴمان بەرىپ، ساياسات پەن قىزمەتتىڭ ٴىس جۇزىندىككە ۇيلەسۋىنە، بۇقاراعا جاناسۋىنا كۇش سالدىق. باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ قىزمەتى مەحانيزمىن ساپالىلاندىردىق. پارتيا ستيلى، پاكتىك قۇرىلىسىن جانە شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسىن كۇشەيتتىك. ورتالىقتىڭ سەگىز تارماقتى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن قاتاڭ تياناقتاندىرىپ، ”ٴتورت بۇرىس ستيلدى“ ۇزدىكسىز تۇزەتىپ، فينانس ورىندارى، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار سياقتىلاردى ارالاپ تەكسەرۋ، رەتتەۋ ـ تۇزەتۋ قىزمەتىن پارمەندى ىلگەرىلەتتىك. قالا، اۋىلدىڭ نەگىزگى ساتىلارىن باسقارۋدا جاڭالىق اشتىق جانە ونى كەمەلدەندىردىك. ارىز حاتتار مەن ارىزدانۋشىلار قىزمەتىن ويداعىداي ىستەدىك. حاۋىپسىز ٴوندىرىستى جانە شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋدى باسقارۋدى مىقتى يگەرىپ، اۋىر كومەسكى شىرعالاڭ حاۋىپىن ارناۋلى تۇگەل تەكسەرۋ ـ وڭاۋدى ورىستەتتىك. مەملەكەت حاۋىپسىزدىگى جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋدى ىلگەرىلەتتىك. قوعام اماندىعىن جان ـ جاقتى باسقارۋدى كۇشەيتىپ، تەلەگراف، ينتەرنەت الدامشىلىعى سياقتى زاڭعا قايشى قىلمىستىق ارەكەتتەرگە ۇتىمدى سوققى بەرىپ، تىنىش جۇڭگو قۇرىلىسىندا تىڭ ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزدىك.

　　ٴبىر جىلدان بەرى، جۇڭگوشا ٴىرى ەلدىك ديپلوماتيانى جاپپاي ىلگەرىلەتتىك. ٴتوراعا شي جينپيڭ قاتارلى پارتيا مەن مەملەكەت باسشىلارى كوپ ەلگە ساپارلاي باردى، بريكس ەلدەرى باسشىلارىنىڭ كەزدەسۋى، ازيا _ تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمى باسشىلارىنىڭ بەيرەسمي ٴماجىلىسى، شىعىس ازيا سەلبەستىگىنىڭ باسشىلار جەلىلەس ٴماجىلىسى سياقتى كەلەلى، كوپ جاقتى، ەكى جاقتى قيمىلدارعا قاتىناستىق. جۇڭگو _ ورتا ازيا ەل باسشىلارىنىڭ كەڭەسى، 3 ـ كەزەكتى ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جول“ حالىقارالىق سەلبەستىك جوعارى دارەجەلىلەر تالقى مىنبەرى سياقتى كەلەلى وتاعاسىلىق ديپلوماتيالىق قيمىلداردى ٴساتتى وتكىزدىك. ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قالىپتاستىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، الەمدىك دامۋ باستاماسىن، الەمدىك حاۋىپسىزدىك باستاماسىن، الەمدىك وركەنيەت باستاماسىن تياناقتاندىرىپ، الەمدىك سەرىكتەستىك قاتىناستى كەڭەيتۋدى تەرەڭدەتتىك، حالىقارالىق جانە وڭىرلىك قولامتالى ماسەلەلەردى شەشۋدە بەلسەندى، سىندارلى رول اتقاردىق. جۇڭگو دۇنيە ٴجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىن جەبەۋگە ماڭىزدى ۇلەس قوستى.

　　ۋاكىلدەر!

　　وتكەن ٴبىر جىلدا قول جەتكىزگەن تابىستار، تۇپتەپ كەلگەندە، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ جول نۇسقاپ، رول يگەرۋىنىڭ، شي جينپيڭ جاڭا ٴداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىنىڭ عىلمي جەتەكشىلىگىنىڭ، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىنىڭ ناتيجەسى، بۇكىل پارتيانىڭ، بۇكىل ارميانىڭ، بۇكىل ەلدەگى ٴار ۇلت حالقىنىڭ ىنتىماقتاسا كۇرەس جۇرگىزۋىنىڭ ناتيجەسى. مەن مەملەكەتتىك كەڭەس اتىنان بۇكىل ەلدەگى ٴار ۇلت حالقىنا، دەموكراتيالىق پارتيا ـ توپتارعا، حالىقتىق ۇيىمدارعا جانە ٴار سالا قايراتكەرلەرىنە شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن! شياڭگاڭ ەرەكشە اكىمشىلىك رايونىنداعى باۋىرلاستارعا، اۋمىن ەرەكشە اكىمشىلىك رايونىنداعى باۋىرلاستارعا، تايۋاندىق باۋىرلاستارعا جانە شەتەلدەگى چياۋمين باۋىرلاستارعا شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن! جۇڭگونىڭ وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنا كوڭىل بولگەن جانە قولداۋ كورسەتكەن ٴار ەل ۇكىمەتتەرىنە، حالىقارالىق ۇيىمدارعا جانە ٴار ەلدەگى دوستارعا شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن!

　　تابىستاردى تۇراقتاندىرۋمەن بىرگە، ٴدوپ كەلگەن قيىنشىلىقتار مەن سايىستاردى دا سەرگەكتىكپەن كورە ٴبىلۋىمىز كەرەك. دۇنيە ٴجۇزى ەكونوميكاسى ارتۋىنىڭ قوزعاۋشى كۇشى جەتكىلىكسىز، وڭىرلەردە قولامتالى ماسەلەلەر ٴجيى ـ ٴجيى تۋىلىپ، سىرتقى ورتانىڭ كۇردەلىلىگى، قيىندىعى، بەلگىسىزدىگى كۇشەيىپ كەلەدى. ەلىمىز ەكونوميكاسى ۇزدىكسىز قايتا ورلەپ، جاقسارۋعا بەت الۋىنىڭ نەگىزى ٴالى دە مىعىم ەمەس، ۇتىمدى سۇرانىم جەتكىلىكسىز، ٴىشىنارا كاسىپ سالالارىنىڭ ٴوندىرىس قۋاتى ارتىپ قالۋدا، قوعامدىق مەجە السىزدەۋ، حاۋىپ ـ قاتەردىڭ كومەسكى قاتەرى ٴالى دە ٴبىرشاما كوپ، ىشكى ۇلكەن اينالىمدا بوگەتتەر ٴومىر ٴسۇرىپ، حالىقارالىق اينالىمدا كەدەرگىلەر ساقتالىپ وتىر. ٴىشىنارا ورتاشا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ جانە جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردىڭ تيجاراتى قيىنشىلىققا جولىقتى. جۇمىستانۋدىڭ جالپى مولشەرىندەگى قىسىم مەن قۇرىلىمىنداعى قايشىلىق قاتار ٴومىر ٴسۇرىپ، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدە ٴالى دە كوپتەگەن ولقىلىقتار ساقتالىپ وتىر. كەيبىر جەرلەردە نەگىزگى ساتىلاردىڭ قازىنالىق قۋاتى ٴبىرشاما ٴالسىز. عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ قۋاتى ٴالى كۇشتى ەمەس. ٴتۇيىندى سالالارداعى رەفورمادا ٴالى دە كوپتەگەن قيىن ماسەلەلەردى شەشۋگە تۋرا كەلەدى. ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ، وڭاۋ مىندەتى اۋىر، جولى ۇزاق. حاۋىپسىز ٴوندىرىستىڭ ٴالسىز بۋىندارىنا نەمقۇرايدى قاراۋعا بولمايدى. ۇكىمەت قىزمەتىندە جەتەرسىزدىكتەر ٴومىر سۇرۋدە، فورماشىلدىق، تورەشىلدىك قۇبىلىستارى ٴالى دە ٴبىرشاما كورنەكتى، كەيبىر رەفورما، دامۋ شارالارى تولىق تياناقتانبادى. كەيبىر كادرلاردا جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ، ناقتى ىستەۋ رۋحى كەمشىل، قىزمەتتە سالعىرتتىق ىستەپ، جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشقالاقتايدى، كوزبوياۋشىلىقپەن شۇعىلدانادى. كەيبىر سالالاردا شىرىكتەسۋ ماسەلەسى ٴالى دە كوپ تۋىلىپ وتىر. ٴبىز، ٴسوز جوق، ماسەلەلەر مەن سايىستارعا بەتپە ـ بەت كەلىپ، قىزمەتتى ىنتا ـ پەيىلىمەن ويداعىداي ىستەپ، حالىقتىڭ ٴۇمىتى مەن ماڭىزدى تاپسىرماسىن استە جەردە قالدىرمايمىز!

　　2. 2024 ـ جىلعى ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ جالپى تۇلعالىق تالابى جانە ساياساتتىق بەتالىسى

　　بيىل جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 75 جىلدىعى، ”14 ـ بەسجىلدىق“ جوباداعى نىسانا ـ مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋداعى شەشۋشى ٴبىر جىل. ۇكىمەت قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ ٴۇشىن شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، شي جينپيڭ جاڭا ٴداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، پارتيا 20 ـ قۇرىلتايىنىڭ جانە 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەت ەكىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتى تياناقتاندىرىپ، ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ٴماجىلىسىنىڭ ورنالاستىرۋى بويىنشا، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسىنان جازباي، جاڭا دامۋ ۇستانىمىن تولىق، دالمە ـ ٴدال، جالپى بەتتىك دايەكتىلەندىرىپ، جاڭا دامۋ جاعدايىن ورناتۋدى تەزدەتىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، رەفورما جۇرگىزۋدى، ەسىك اشۋدى جاپپاي تەرەڭدەتىپ، جوعارى دەڭگەيدەگى عىلىم ـ تەحنيكادا ٴوز كۇشىنە سۇيەنۋدى، ٴوزىن الۋەتتەندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، ماكرولىق رەتتەۋ ـ مەڭگەرۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، ىشكى سۇرانىمدى كەڭەيتۋدى جانە ۇسىنىم جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى تەرەڭدەتۋدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋ مەن اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي كوركەيتۋدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جوعارى ساپالى دامۋ مەن جوعارى دەڭگەيدەگى حاۋىپسىزدىكتى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ەكونوميكانىڭ ومىرشەڭدىگىن شىنايى كۇشەيتىپ، حاۋىپ ـ قاتەردەن ساقتانىپ جانە ونى جويىپ، قوعامدىق مەجەنى جاقسارتىپ، ەكونوميكانىڭ قايتا ورلەپ، جاقسارۋعا بەت الۋ اۋقىمىن بەكەمدەپ جانە كۇشەيتىپ، ەكونوميكادا ساپانىڭ ٴونىمدى جوعارىلاۋىن جانە مولشەرىنىڭ ۇيلەسىمدى ارتۋىن جۇزەگە اسىرۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، حالىقتىڭ قۇت ـ ىرىسىن مولايتىپ، قوعامنىڭ ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسى، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ٴىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

　　جان ـ جاقتى تالداۋ جاساپ، تۇجىرىمداساق، بيىل ەلىمىزدىڭ دامۋى ٴدوپ كەلىپ وتىرعان ورتا دا ٴالى دە ستراتەگيالىق وراي مەن حاۋىپ ـ قاتەر، سىن ـ سايىس قاتار ٴومىر ٴسۇرىپ وتىر، ٴتيىمدى شارت ـ جاعداي ٴتيىمسىز فاكتوردان باسىم. ەلىمىز ايقىن ٴتۇزىم ارتىقشىلىعىنا، وراسان زور كولەمدەگى بازار سۇرانىسى باسىمدىعىنا، شارۋاشىلىق جۇيەسىنىڭ كەمەلدى ۇسىنىم باسىمدىعىنا، جوعارى ساپالى ەڭبەكشى كوپ بولۋداي دارىندىلار باسىمدىعىنا يە، عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ قۋاتى ۇزدىكسىز جوعارىلاپ، جاڭا شارۋاشىلىق، جاڭا ۇلگى قالىبى، جاڭا قوزعاۋشى كۇش جەدەل زورايىپ، دامۋدىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشى ۇزدىكسىز توپتالىپ، ەكونوميكانىڭ قايتا ورلەپ، جاقسارۋعا بەت الۋ، ۇزاق ۋاقىت جاقسى جاققا دامۋ سىندى نەگىزگى اۋقىمى وزگەرگەن جوق ٴارى وزگەرمەيدى، ٴسوز جوق، سەنىم مەن ارىندى كۇشەيتۋ كەرەك. سونىمەن بىرگە تومەنگى شەكتىك وي جۇگىرتۋگە تاباندى بولىپ، ٴتۇرلى حاۋىپ ـ قاتەر مەن سىن ـ سايىسقا توتەپ بەرۋدىڭ تولىق دايىندىعىن ويداعىداي جاساۋ كەرەك. ٴبىز پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىن دايەكتى تياناقتاندىرىپ، ٴتيىمدى ورايدى مىقتى يگەرىپ، ٴتيىمدى شارت ـ جاعدايدان ويداعىداي پايدالانىپ، ٴتۇرلى جاقتاردا جۇمىس تىندىرىپ، شارۋاشىلىق قۇرۋ بەلسەندىلىگىن تولىق جۇمىلدىرساق، ٴسوز جوق، قيىنشىلىقتار مەن سايىستاردى جەڭىپ، ەكونوميكانىڭ ٴۇرتىس جاقسارۋىن، ورنىقتى قاداممەن بولاشاققا بەت الۋىن ىلگەرىلەتە الامىز.

　　بيىلعى دامۋدىڭ باستى مەجەلى نىساناسى: ىشكى ٴوندىرىستىڭ جالپى قۇنىن %5 شاماسىندا ارتتىرۋ؛ قالا ـ قالاشىقتاردا 12 ميلليوننان استام ادامدى تىڭنان جۇمىستاندىرۋ، قالا ـ قالاشىقتاردا انىقتالعان جۇمىسسىزدىق مولشەرى %5.5 شاماسىندا بولۋ؛ تۇرعىنداردىڭ تۇتىنۋ باعاسىنىڭ قىمباتتاۋ مولشەرى %3 شاماسىندا بولۋ؛ تۇرعىنداردىڭ كىرىسىنىڭ ارتۋى مەن ەكونوميكانىڭ ارتۋى تەڭ قادامدا بولۋ؛ حالىقارالىق كىرىس ـ شىعىس نەگىزىنەن تەپە ـ تەڭدىكتى ساقتاۋ؛ استىق ٴونىم مولشەرىن ٴبىر تريلليون 300 ميلليارد جىڭنان اسىرۋ؛ ىشكى ٴوندىرىستىڭ جالپى قۇنىنداعى ەنەرگيانىڭ بىرلىكتىك جۇمسالىمىن %2.5 شاماسىندا تومەندەتىپ، ەكولوگيالىق ورتانىڭ ساپاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتۋ.

　　جوعارىداعى مەجەلى نىسانالاردى العا قويعاندا، ىشكى ـ سىرتقى جاعداي مەن ٴار جاقتاعى فاكتوردى جان ـ جاقتى ويلاستىرىپ، قاجەتتىلىك پەن مۇمكىندىكتى تەڭ ەسكەردىك. ەكونوميكالىق ارتۋدىڭ مەجەلى نىساناسى %5 شاماسىندا بولادى دەگەندە، باستىسى، جۇمىستانۋ ارقىلى كىرىستى ارتتىرۋ، حاۋىپ ـ قاتەردەن ساقتانۋ جانە ونى جويۋ سياقتىلاردىڭ قاجەتىن ويلاستىرىپ ٴارى ”14 ـ بەسجىلدىق“ جوبامەن جانە وسىزامانداندىرۋدى نەگىزىنەن جۇزەگە اسىرۋ نىساناسىمەن ۇشتاستىرىپ، ەكونوميكا ارتۋىنىڭ كومەسكى كۇشى مەن تىرەكتىك شارت ـ جاعدايىن دا ويلاستىرىپ، بەلسەنە العا ۇمتىلۋ، قايراتتانا العا باسۋ تالابىن ايگىلەدىك. بيىلعى مەجەلى نىسانالاردى جۇزەگە اسىرۋ وڭاي ـ وسپاق ٴىس ەمەس، ساياساتتى شوعىرلاندىرىپ كۇش سالۋدى، قىزمەتتە ەسەلەپ قۇلشىنۋدى، ٴبىر نيەتپەن كۇش بىرىكتىرۋدى قاجەت ەتەدى.

　　ٴبىز ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋگە، ىلگەرىلەۋ ارقىلى ورنىقتىلىقتى جەبەۋگە، جاڭاسىن ورناتىپ، كونەسىن قاتاردان قالدىرۋعا تاباندى بولۋىمىز كەرەك. ورنىقتىلىق _ كەلەلى جاعداي جانە نەگىز، وڭىرلەر، تاراۋلار مەجەنى ورنىقتىرۋعا، ارتۋدى ورنىقتىرۋعا، جۇمىستانۋدى ورنىقتىرۋعا ٴتيىمدى ساياساتتاردى كوبىرەك شىعارىپ، تارايتۋ، تەجەۋ سيپاتتى شارالاردى بايىپتىلىقپەن شىعارىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا قايشى كەلەتىن ساياساتتىق بەلگىلەمەلەردى اداقتاۋ جانە كۇشىنەن قالدىرۋ كەرەك. العا باسۋ _ بەتالىس جانە قوزعاۋشى كۇش. ورناتۋعا تيىستىلەرىن بەلسەندىلىكپەن، ىرىقتىلىقپەن ورناتىپ، قاتاردان قالدىرۋعا تيىستىلەرىن ورناتۋ نەگىزىندە باتىل قاتاردان قالدىرۋ، اسىرەسە، تاسىلگە بۇرىلىس جاساۋ، قۇرىلىمدى رەتتەۋ، ساپانى جوعارىلاتۋ، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋ جاقتارىندا بەلسەنە ۇمتىلىس جاساۋ كەرەك. ماكرولىق ساياساتتا كەرى پەريودتىق رەتتەۋ مەن اتتامالى پەريودتىق رەتتەۋدى كۇشەيتىپ، بەلسەندى قازىنا ساياساتى مەن ورنىقتى اقشا ساياساتىن ۇزدىكسىز اتقارىپ، ساياساتتىق قۇرالداردا جاڭالىق اشۋدى جانە سەلبەسۋدى، سايكەسۋدى كۇشەيتۋ كەرەك.

　　بەلسەندى قازىنا ساياساتىنىڭ تەبىنىن لايىقتى كۇشەيتۋ، ساپاسىن ٴوسىرىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ كەرەك. دامۋ قاجەتى مەن قازىنانىڭ باياندىلىعىن جان ـ جاقتى ويلاستىرىپ، قازىنا ساياساتىنىڭ كەڭىستىگىنەن ويداعىداي پايدالانىپ، ساياساتتىق قۇرالداردىڭ بىرلەسۋىن ساپالىلاندىرۋ كەرەك. قىزىل سيفر مولشەرىن %3 بويىنشا ورنالاستىرىپ، قىزىل سيفر كولەمىن 4 تريلليون 60 ميلليارد يۋان ەتىپ، الدىڭعى جىلدىڭ باسىنداعى مەجە ەسەپتەگىدەن 180 ميلليارد يۋان ارتتىرۋ. بيىل قازىنالىق كىرىستىڭ ارتۋى جالعاستى قالپىنا كەلىپ، بۇعان اۋىستىرىلعان قارجى سياقتىلاردى قوسقاندا، ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ شىعىس كولەمى 28 تريلليون 500 ميلليارد يۋان بولىپ، الدىڭعى جىلداعىدان ٴبىر تريلليون 100 ميلليارد يۋان ارتاتىندىعى مەجەلەنىپ وتىر. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ ارناۋلى زايومىنا 3 تريلليون 900 ميلليارد يۋان ورنالاستىرىپ، الدىڭعى جىلداعىدان 100 ميلليارد يۋان ارتتى. مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسى، ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى بارىسىنداعى كەيبىر كەلەلى نىساندار قۇرىلىسىنىڭ قارجى ماسەلەسىن جۇيەلى شەشۋ ٴۇشىن، بيىلدان باستاپ ۇدايى بىرنەشە جىل اسا ۇزاق مەرزىمدىك ەرەكشە زايوم تاراتىلماقشى، بۇل مەملەكەتتىڭ كەلەلى ستراتەگياسىن اتقارۋعا جانە ٴتۇيىندى سالالارداعى حاۋىپسىزدىك قۋاتى قۇرىلىسىنا ارناۋلى جۇمسالادى، بيىل الدىمەن ٴبىر تريلليون يۋان تاراتىلادى. قازىر كوپ جاقتىڭ بارىندە قازىنالىق ۇسىنىلىمدى ارتتىرۋعا تۋرا كەلەدى، شىعىس قۇرىلىمىن بار كۇشپەن ساپالىلاندىرىپ، مەملەكەتتىڭ كەلەلى ستراتەگيالىق مىندەتتەرى مەن نەگىزگى حالىق تۇرمىسىن قازىنالىق قۋاتپەن قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتىپ، ادەتتەگى شىعىستى قاتاڭ تىزگىندەۋ كەرەك. ورتالىق قازىنا جەرگىلىكتى ورىندارعا تەڭگەرىلمەلى اۋدارىپ تولەۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، قيىنشىلىعى بار وڭىرلەرگە لايىقتى بەيىمدەيدى، ولكە دارەجەلى ۇكىمەتتەر قازىنا كۇشىنىڭ نەگىزگى ساتىلارعا ٴتۇسۋىن ساپالىلاندىرىپ، نەگىزگى ساتىلار ”ۇشپەن قامتاماسىز ەتۋ“ سوڭعى شەگىن مىقتاپ يگەرۋ كەرەك. سالىقتى قۇرىلىمدىق كەمەيتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتىن ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ مەن جاساۋ كاسىبىنىڭ دامۋىنا ٴتۇيىندى قولداۋ كورسەتۋ كەرەك. قازىنا ـ ەكونوميكا ٴتارتىبىن قاتايتىپ، قازىنا ـ بۇعالتىرلىق باقىلاۋىن كۇشەيتىپ، ابىروي ينجەنەرياسىن، وبراز ينجەنەرياسىن جۇرگىزۋگە قاتاڭ تيىم سالىپ، استا ـ توك ىسىراپشىلدىقتى باتىل تەجەۋ كەرەك. ٴار دارەجەلى ۇكىمەتتەر ۇنەمشىل تۇرمىس كەشىرۋگە داعدىلانىپ، شىنايى قۇنتتاپ ەسەپتەپ، قازىنالىق قارجىنى شىن مانىندە قاجەتتى جەرگە جۇمساۋ، ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋ كەرەك.

　　ورنىقتى اقشا ساياساتى يكەمدى، ۇيلەسىمدى، دالمە ـ ٴدال، ٴونىمدى بولۋ كەرەك. اقشا اينالىمىنىڭ ۇيلەسىمدى، جەتكىلىكتى بولۋىن ساقتاپ، قوعامدىق قارجى قۇراۋ كولەمىن، اقشامەن قامداۋ مولشەرىن ەكونوميكانىڭ ارتۋىمەن جانە باعا دەڭگەيىنىڭ مەجەلى نىساناسىمەن سايكەستىرۋ. جالپى مولشەرى مەن قۇرىلىمىن قاتار رەتتەۋدى كۇشەيتىپ، قولدا باردى ىسكە قوسىپ، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، كەلەلى ستراتەگيانى، ٴتۇيىندى سالالاردى جانە ٴالسىز بۋىنداردى قولداۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. قوعامدىق جالپىلىق قارجى قۇراۋدىڭ وزىندىك قۇنىن ورنىقتىلىق بارىسىندا تومەندەتۋدى جەبەۋ. اقشا ساياساتىنىڭ جەتكىزۋ مەحانيزمىن ىركىلىسسىزدەندىرىپ، قارجىنىڭ ىركىلىپ قالۋىنىڭ، بوس اينالىمعا ٴتۇسۋىنىڭ الدىن الۋ. كاپيتال بازارىنىڭ ىشكى ورنىقتىلىعىن كۇشەيتۋ. حالىق اقشاسى سىندىرىلىمىنىڭ ۇيلەسىمدى تەڭگەرىلگەن دەڭگەيدەگى نەگىزگى ورنىقتىلىعىن ساقتاۋ. عىلىم ـ تەحنيكا فينانسىن، جاسىل فينانستى، جالپىعا ٴتيىمدى فينانستى، قارتتار كۇتىمى فينانسىن، سيفرلى فينانستى بارىنشا دامىتۋ. قارجى قۇراۋ سەنىمدىلىگىن نىعايتۋ، حاۋىپ ـ قاتەردى تەڭ ارقالاۋ، ينفورماتسيادان بىرگە يگىلىكتەنۋ سياقتى سايكەستى شارالاردى جاقسارتىپ، ورتاشا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردىڭ قارجى قۇراۋ قاجەتىن اناعۇرلىم ويداعىداي قاناعاتتاندىرۋ.

　　ماكرولىق ساياسات بەتالىسىنىڭ بىركەلكىلىگىن كۇشەيتۋ. دامۋدىڭ كەلەلى جاعدايىن ارقاۋ ەتىپ، قازىنا، اقشا، جۇمىستانۋ، شارۋاشىلىق، ٴوڭىر، عىلىم ـ تەحنيكا، ورتانى قورعاۋ سياقتى جاقتارداعى ساياساتتىق سەلبەسۋدى، سايكەسۋدى كۇشەيتىپ، ەكونوميكالىق سيپات المايتىن ساياساتتاردى ماكرولىق ساياساتتىڭ بىركەلكىلىگىن باعالاۋعا ەنگىزىپ، ساياساتتى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋدى كۇشەيتىپ، ٴبىر باعىتتا كۇش سالۋعا، بىرىككەن كۇش قالىپتاستىرۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ. وڭىرلەر، تاراۋلار ساياسات بەلگىلەۋدە ٴار جاقتىڭ پىكىرىن مۇقيات تىڭداپ جانە قابىلداپ، كاسىپورىندارعا ساياتىن ساياساتتا بازارمەن پىكىرلەسۋگە باسا ٴمان بەرۋ، كاسىپورىندار كوڭىل ٴبولىپ وتىرعان ماسەلەلەرگە جاۋاپ قايتارۋ كەرەك. ساياساتتى اتقارۋدا سايكەستىكتى، ىقپالداستىقتى كۇشەيتىپ، بىرىگۋ اسەرىن زورايتىپ، ٴبىر جاعىنا عانا ٴمان بەرىپ، ەندى ٴبىر جاعىنا ٴمان بەرمەۋدەن، ٴبىر ـ بىرىنە بوگەت بولۋدان ساقتانۋ كەرەك. ساياساتتىق قور ساقتاۋدى زەرتتەپ، كورەگەندىكتى كۇشەيتۋ، ساياساتتىق قۇرالداردى مولايتۋ ٴارى قاجەتتى مۇمكىندىك قالدىرۋ، قاجەت بولا قالعان جاعدايدا دەر كەزىندە ورتاعا قويا الۋعا، رولىن ٴونىمدى ساۋلەلەندىرۋگە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ. ساياساتتىڭ اتقارىلۋ جاعدايىن وكشەلەي ٴجۇرىپ باعالاپ، كاسىپورىندار مەن بۇقارانىڭ رازى بولۋىن ماڭىزدى ولشەم ەتىپ، دەر كەزىندە رەتتەۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. ساياساتتى ۇگىتتەۋدى، ٴتۇسىندىرۋدى دالمە ـ ٴدال ويداعىداي ىستەپ، ورنىقتى، جاريا، مەجەلى ساياساتتىق ورتا قالىپتاستىرۋ.

　　بيىلعى دامۋ نىساناسى مەن مىندەتتەرىن ورىنداۋ ٴۇشىن، ٴسوز جوق، شي جينپيڭ ەكونوميكا يدەياسىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى زەيىن ـ زەردەنى شوعىرلاندىرا وتىرىپ ىلگەرىلەتۋ كەرەك. جۇيە كوزقاراسىن كۇشەيتىپ، كەلەلى قاتىناستاردى ويداعىداي يگەرىپ جانە ويداعىداي شەشىپ، تۇتاس تۇلعالىق جاقتان ىشكەرىلەي جوبالاۋ جانە ٴتۇرلى قىزمەتتى ىلگەرىلەتۋ. ساپانى ٴبىرىنشى ورىنعا قويۋعا، ونىمدىلىكتى الدىڭعى ورىنعا قويۋعا تاباندى بولىپ، ۇزدىكسىز وزەكتى بەكەمدەپ، نەگىزدى جەتىلدىرىپ، ماكرولىق رەتتەۋ ـ مەڭگەرۋدىڭ باعىتتامالىلىعىن، ونىمدىلىگىن كۇشەيتىپ، كاسىپورىندار مەن بۇقارانىڭ كۇتكەن ۇمىتىنەن قىزمەتتىڭ كوزدەۋ ٴتۇيىنىن، ساياساتتىڭ كۇش سالۋ ٴتۇيىنىن ٴداپ باسىپ تابۋعا باسا ٴمان بەرىپ، تۇتاس جىلدا ارتۋ نىساناسىن قۇلشىنا جۇزەگە اسىرۋ. جوعارى ساپالى دامۋ مەن جوعارى دەڭگەيدەگى حاۋىپسىزدىكتىڭ ۇتىمدى ىقپالداستىعىنا تاباندى بولىپ، حاۋىپسىزدىك تومەنگى شەگىن بەرىك ساقتاۋ العى شارتىندا، دامۋ ٴۇشىن كوبىرەك ٴادىس ـ امال قاراستىرىپ، كاسىپورىنداردى دەمەۋ ـ جەبەۋ. دامۋ بارىسىندا حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋگە جانە جاقسارتۋعا تاباندى بولىپ، حالىق تۇرمىسىنداعى ولقى تۇستارعا، ماسەلەلەرگە دامۋ وي جەلىسىمەن قاراۋعا، تولىقتىرۋعا باسا ٴمان بەرىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ شۇعىل، قيىن، ۋايىمداعان، ٴزارۋ بولىپ وتىرعان ماسەلەلەرىن شەشۋ بارىسىندا ەكونوميكانىڭ جاڭا ارتۋ تۇيىندەرىن جەتىلدىرۋ. تۇبىرىنەن الىپ ايتقاندا، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدە رەفورماعا سۇيەنۋ كەرەك. ٴبىز اناعۇرلىم زور بەكىممەن جانە تەبىنمەن رەفورما جۇرگىزۋدى، ەسىك اشۋدى تەرەڭدەتىپ، ۇتىمدى بازار مەن ىسكەر ۇكىمەتتىڭ اناعۇرلىم ويداعىداي ۇشتاسۋىن جەبەپ، قوعامنىڭ ومىرشەڭدىگىن ۇزدىكسىز تاسقىنداتىپ جانە كۇشەيتىپ، جوعارى ساپالى دامۋدا تىڭ دا اناعۇرلىم زور تابىسقا قول جەتكىزۋىمىز كەرەك.

　　3. 2024 ـ جىلعى ۇكىمەت قىزمەتىنىڭ مىندەتتەرى

　　پارتيا ورتالىق كوميتەتى بيىلعى قىزمەت جونىندە جالپى بەتتىك ورنالاستىرۋ جاسادى، ٴبىز ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرۋىمىز، تياناقتاندىرۋىمىز، باستى قايشىلىقتى مىقتى يگەرىپ، قىسپاق تەجەمىن كۇش سالا بۇزىپ، ٴتۇرلى قىزمەتتى تىڭعىلىقتى ويداعىداي ىستەۋىمىز كەرەك.

　　(1) وسىزاماندانعان شارۋاشىلىق جۇيەسى قۇرىلىسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردىڭ قالىپتاسۋىن جەدەلدەتۋ. جاڭالىق اشۋدىڭ باستاماشىلدىق رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ارقىلى شارۋاشىلىقتا جاڭالىق اشۋدى ىلگەرىلەتىپ، جاڭاشا ونەركاسىپتەندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدى جەدەلدەتىپ، تولىق فاكتورلى ٴوندىرىس ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، دامۋدىڭ جاڭا قوزعاۋشى قۋاتىن، جاڭا باسىمدىعىن ۇزدىكسىز سومداۋ، قوعامدىق وندىرگىش كۇشتەردىڭ تىڭ بەلەسكە كوتەرىلۋىن جەبەۋ كەرەك.

　　شارۋاشىلىق تىزبەگىن، قامداۋ تىزبەگىن ساپالىلاندىرۋدى، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتۋ. ونەركاسىپ ەكونوميكاسىنىڭ ورنىقتى اينالىمىن ساقتاۋ. جاساۋ كاسىبىنىڭ ٴتۇيىندى شارۋاشىلىق تىزبەگىن جوعارى ساپالى دامىتۋ ارەكەتىن اتقارىپ، ولقىلىقتاردى تولىقتاۋعا، ارتىقشىلىقتاردى ارتتىرۋعا، جاڭا ارتىقشىلىقتار تۋىنداتۋعا كۇش سالىپ، شارۋاشىلىق تىزبەگى مەن قامداۋ تىزبەگىنىڭ سەرپىمدىلىگىن جانە باسەكەلىك قۋاتىن كۇشەيتۋ. جاساۋ كاسىبىن تەحنيكالىق جاڭعىرتۋ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ ينجەنەرياسىن اتقارىپ، وزىق جاساۋ كاسىبى شوعىرىن جەتىلدىرىپ جانە ۇلعايتىپ، مەملەكەتتىڭ جاڭاشا ونەركاسىپتەنۋدەن ۇلگى كورسەتۋ رايونىن قۇرىپ، ٴداستۇرلى شارۋاشىلىقتىڭ جوعارى دەڭگەيلەنۋگە، زەردەلىلەنۋگە، جاسىلدانۋعا بۇرىلىس جاساۋىن ىلگەرىلەتۋ. وسى زامانعى وندىرىستىك قىزمەت وتەۋ كاسىبىن جەدەل دامىتۋ. ورتاشا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ ارنايىلانىپ، سۇرىپتالىپ، ەرەكشەلەنىپ، جاڭاشالانىپ دامۋىن جەبەۋ. ۇستا رۋحىن ساۋلەلەندىرۋ. ولشەمنىڭ جەتەكتەۋى مەن ساپانىڭ تىرەكتىلىگىن كۇشەيتىپ، حالىقارالىق ىقپالى بار ”جۇڭگو جاساعان“ ايگىلى ماركالاردى اناعۇرلىم كوپ جاراتۋ.

　　جاڭادان گۇلدەنگەن شارۋاشىلىقتار مەن بولاشاق شارۋاشىلىقتاردى بەلسەنە جەتىلدىرۋ. شارۋاشىلىقتا جاڭالىق اشۋ ينجەنەرياسىن اتقارىپ، شارۋاشىلىق ەكولوگياسىن جاقسارتىپ، قولدانۋ ورتاسىن كەڭەيتىپ، ستراتەگيالىق جاڭادان گۇلدەنگەن شارۋاشىلىقتاردىڭ توعىسا، شوعىرلانا دامۋىن جەبەۋ. ينتەرنەتكە جالعانعان زەردەلى جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىك سياقتى شارۋاشىلىقتاردىڭ وزىق باسىمدىعىن بەكەمدەپ جانە كەڭەيتىپ، الدىڭعى لەكتەگى جاڭادان گۇلدەنگەن سۋتەگى ەنەرگياسى، جاڭا ماتەريال، جاڭاشا ٴدارى ـ دارمەك سياقتى شارۋاشىلىقتاردىڭ دامۋىن جەدەلدەتىپ، بيولوگيالىق جاساۋ، ساۋدا عارىشكەرلىگى، تومەنگى كەڭىستىك ەكونوميكاسى سياقتى جاڭا ارتۋ قوزعالتقىشىن بەلسەنە قالىپتاستىرۋ. بولاشاق شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جوباسىن جاساپ، كۆانت تەحنيكاسى، تىرشىلىك عىلىمى سياقتى جاڭا جارىس جولدارىن اشىپ، بولاشاق شارۋاشىلىقتىڭ ٴبىر توپ جەتەكشى رايوندارىن قۇرۋ. شارۋاشىلىق قۇرۋدى قارجىلاندىرۋدى، جارنا ۇقىعىن قارجىلاندىرۋدى دامىتۋعا ىنتالاندىرىپ، شارۋاشىلىقتى قارجىلاندىرۋ قورىنىڭ فۋنكتسياسىن ساپالىلاندىرۋ. ٴتۇيىندى سالالاردى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ورنالاستىرۋ مەن قارجىلاندىرىپ جەتەكشىلىك ەتۋدى كۇشەيتىپ، ٴوندىرىس قۋاتىنىڭ ارتىپ قالۋىنان جانە تومەن دەڭگەيدەگى قايتالامالى قۇرىلىستان ساقتانۋ.

　　سيفرلى ەكونوميكانىڭ جاڭالىق اشا دامۋىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. سيفرلى ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن قولدايتىن ساياساتتاردى بەلگىلەپ، سيفردى شارۋاشىلىقتاندىرۋدى، شارۋاشىلىقتى سيفرلاندىرۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، سيفرلى تەحنيكا مەن تۇلعالى شارۋاشىلىقتىڭ ىشكەرىلەي توعىسۋىن جەبەۋ. ٴىرى دەرەك، جاساندى زەردە سياقتىلاردى زەرتتەۋ ـ اشۋدى، قولدانۋدى ىشكەرىلەتىپ، ”جاساندى زەردە +“ ارەكەتىن ورىستەتىپ، حالىقارالىق باسەكەلىك قۋاتى بار سيفرلى شارۋاشىلىق شوعىرىن قۇرۋ. جاساۋ كاسىبىن سيفرلانۋعا ويىستىرۋ ارەكەتىن اتقارىپ، ونەركاسىپ ينتەرنەتىنىڭ كولەمدەنىپ قولدانىلۋىن جەدەلدەتىپ، قىزمەت وتەۋ كاسىبىن سيفرلاندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، زەردەلى قالا، سيفرلى اۋىل ـ قىستاق قۇرۋ. ورتاشا، شاعىن كاسىپورىندارعا سيفرلانۋ يقۋاتىن ۇستەۋ ارناۋلى ارەكەتىن ىشكەرىلەي ورىستەتۋ. تۇعىر كاسىپورىنداردىڭ جاڭالىق اشۋدى جەبەۋىنە، جۇمىستانۋدى ارتتىرۋىنا، حالىقارالىق باسەكە بارىسىندا ٴوز ونەرىن ايتارلىقتاي ايگىلەۋىنە قولداۋ كورسەتۋ. ساندى مالىمەت نەگىزدىك ٴتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرىپ، ساندى مالىمەتتەردى اشۋدى، اشىق ۇستاۋدى جانە اينالىمعا ٴتۇسۋىن، پايدالانىلۋىن بار كۇشپەن ىلگەرىلەتۋ. سيفرلى نەگىزدىك قۇرىلعىلاردى لايىقتى دارەجەدە الدىن الا قۇرىپ، بۇكىل ەل بويىنشا ٴبىر تۇلعالانعان ەسەپتەۋ قۋاتى جۇيەسىن جەدەل قالىپتاستىرىپ، ەسەپتەۋ قۋاتى شارۋاشىلىعى ەكولوگياسىن جەتىلدىرۋ. ٴبىز بۇرىنعىدان دا كەڭ، بۇرىنعىدان دا تەرەڭ سيفرلى وزگەرىس ارقىلى ەكونوميكانىڭ دامۋىنا، حالىقتىڭ تۇرمىسىنىڭ بايۋىنا، قوعامدىق باسقارۋدىڭ وسىزاماندانۋ دەڭگەيىنىڭ جوعارىلاۋىنا قۋات ۇستەۋىمىز كەرەك.

　　(2) مەملەكەتتى عىلىم ـ تەحنيكامەن، وقۋ ـ اعارتۋمەن كوركەيتۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، جوعارى ساپالى دامۋدىڭ نەگىزدىك تىرەگىن كۇشەيتۋ. وقۋ ـ اعارتۋ جاعىنداعى قۇدىرەتتى مەملەكەت، عىلىم ـ تەحنيكا جاعىنداعى قۇدىرەتتى مەملەكەت، دارىندىلار جاعىنداعى قۇدىرەتتى مەملەكەت قۇرىلىسىن ٴبىر تۇلعالاندىرىپ، ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋگە تاباندى بولىپ، جاڭالىق اشۋ تىزبەگىن، شارۋاشىلىق تىزبەگىن، قارجى تىزبەگىن، دارىندىلار تىزبەگىن ٴبىر تۇلعالاندىرىپ ورنالاستىرىپ، اتقارىپ، وقۋ ـ اعارتۋ، عىلىم ـ تەحنيكا، دارىندىلار جالپىلىق رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىن پارمەندى قوزعاۋشى كۇشپەن قامداۋ.

　　جوعارى ساپالى وقۋ ـ اعارتۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. پارتيانىڭ وقۋ ـ اعارتۋ باعىتىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ٴار دارەجەلى، ٴار ٴتۇرلى وقۋ ـ اعارتۋدىڭ جان تامىرى ەتۋگە تاباندى بولۋ. وقۋ ـ اعارتۋدا قۇدىرەتتى مەملەكەت قۇرۋ جوبا باعدارلاماسىن جاساۋ جانە ونى اتقارۋ. ٴمورالدى ادام تاربيەلەۋ ٴتۇبىرلى مىندەتىن تياناقتاندىرىپ، جوعارى، ورتا، باستاۋىش مەكتەپتەردىڭ يدەيالىق، ساياسي تاربيەسىن ٴبىر تۇلعالاندىرۋ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. نەگىزدىك وقۋ ـ اعارتۋدى كەڭەيتىپ ساپالىلاندىرۋ، دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ ارەكەتىن ورىستەتىپ، مىندەتتى وقۋ ـ اعارتۋدىڭ ساپالى، بىركەلكى دامۋىن جانە قالا، اۋىلدىڭ ٴبىر تۇلعالانۋىن جەدەلدەتىپ، اۋىل ـ قىستاق جاتاقتى مەكتەپتەرىنىڭ مەكتەپ باسقارۋ شارت ـ جاعدايىن جاقسارتىپ، ”ەكىنى ازايتۋ“ جەتىستىكتەرىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋ. جالپىعا ٴتيىمدى مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، اۋدان كولەمىندەگى ادەتتەگى ورتا مەكتەپتەر قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقىتۋشىلارىنىڭ وقىتۋدان تىسقارى اۋىرتپاشىلىعىن جەڭىلدەتۋ. ەرەكشە وقۋ ـ اعارتۋدى، بىلىكتىلىگىن جەتىلدىرۋ اعارتۋىن ويداعىداي باسقارىپ، حالىقتىق وقۋ ـ اعارتۋدىڭ دامۋىن ارناعا تۇسىرۋگە جەتەكشىلىك ەتىپ، كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋدىڭ ساپاسىن بار كۇشپەن جوعارىلاتۋ. جوعارى دارەجەلى وقۋ ـ اعارتۋدىڭ جالپىلىق رەفورماسىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى اتقارىپ، ٴپان ماماندىعىن جانە بايلىق قۇرىلىمى ورنالاسىمىن ساپالىلاندىرىپ، جۇڭگو ەرەكشەلىگىنە يە، دۇنيە ٴجۇزى بويىنشا بىرەگەي داشۋە جانە باسىمدىققا يە ٴپان قۇرۋدى تەزدەتىپ، قولدانىلمالى بىلىمدەردى ۇيرەتەتىن تولىق كۋرستىق جوعارى مەكتەپتەردى تولىقتاپ جانە كۇشەيتىپ، ورتا، باتىس بولىك وڭىرلەردەگى جوعارى مەكتەپتەردىڭ وقىتۋ قۋاتىن ارتتىرۋ. وقۋشىلاردىڭ پسيحيكالىق سالاماتتىق تاربيەسىن كۇشەيتۋ. سيفرلى وقۋ ـ اعارتۋدى بارىنشا دامىتۋ. اعارتۋشىلار رۋحىن ساۋلەلەندىرىپ، جوعارى ساپالى ماماندانعان وقىتۋشىلار قوسىنىن قۇرۋ. ٴبىز وقۋ ـ اعارتۋدى الدىمەن دامىتۋعا تاباندى بولىپ، وقۋ ـ اعارتۋدىڭ وسىزاماندانۋىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، حالىقتىڭ باقىت نەگىزىن نىعايتىپ، مەملەكەتتىڭ باي دا قۇدىرەتتى بولۋ نەگىزىن بەكەمدەۋىمىز كەرەك.

　　جوعارى دەڭگەيدەگى عىلىم ـ تەحنيكادا ٴوز كۇشىنە سۇيەنۋدى، ٴوزىن الۋەتتەندىرۋدى جەدەل ىلگەرىلەتۋ. بۇكىل ەل جۇمىلاتىن جاڭاشا ٴتۇزىلىس باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ٴوز كۇشىنە سۇيەنىپ جاڭالىق اشۋ قابىلەتىن جاپپاي جوعارىلاتۋ. نەگىزدىك زەرتتەۋدىڭ جۇيەلى ورنالاسىمىن كۇشەيتىپ، ٴبىر توپ جاڭالىق اشۋ بازالارىنا، باسىمدىققا يە ۇجىمدارعا جانە ٴتۇيىندى بەتالىستارعا ۇزاق ۋاقىت ورنىقتى قولداۋ كورسەتىپ، العاشقى جاڭالىق اشۋ قابىلەتىن كۇشەيتۋ. مەملەكەتتىڭ كەلەلى ستراتەگيالىق سۇرانىسىن جانە شارۋاشىلىقتىڭ دامۋ قاجەتىن ٴدال كوزدەي وتىرىپ، كەلەلى عىلىم ـ تەحنيكا نىساندارىنان ٴبىر توبىن ورنالاستىرىپ اتقارۋ. مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم ـ تەحنيكا كۇشتەرىن، قوعامدىق جاڭالىق اشۋ بايلىعىن شوعىرلاندىرىپ، شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكادان سەلبەسىپ قامال الۋدى ىلگەرىلەتىپ، توڭكەرىس سيپاتتى تەحنيكا مەن الدىڭعى لەكتىك تەحنيكانى زەرتتەۋدى كۇشەيتۋ. مەملەكەتتىك تاجىريبەحانا اينالىمىن باسقارۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، حالىقارالىق جانە وڭىرلىك عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ورتالىعىنىڭ ىقپال ەتۋ، جەتەكتەۋ رولىن ساۋلەلەندىرۋ. كەلەلى عىلىم ـ تەحنيكا نەگىزدىك قۇرىلعىلارىن جۇيەلىلەندىرىپ ورنالاستىرۋدى، اتقارۋدى جەدەلدەتىپ، جالپىلىق تەحنيكالىق تۇعىر، ارالىقتا سىناقتان وتكىزىپ ساراپتاۋ تۇعىرى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. كاسىپورىنداردىڭ عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋداعى نەگىزگى تۇلعالىق ورنىن كۇشەيتىپ، كاسىپورىنداردى جاڭالىق اشۋ قوسىلىمىن ارتتىرۋعا شابىتتاندىرىپ، ٴوندىرىستىڭ، وقىتۋدىڭ، زەرتتەۋدىڭ، پايدالانۋدىڭ ۇشتاسۋىن تەرەڭدەتىپ، ناقتى قۋاتى بار كاسىپورىنداردىڭ كەلەلى قامال الۋ مىندەتتەرىنە باستاماشىلدىق ەتۋىنە قولداۋ كورسەتۋ. سالاماتتىق، قارتتاردى كۇتىمدەۋ، مۇگەدەكتەرگە كومەكتەسۋ سياقتى حالىق تۇرمىسىنا قاتىستى عىلىم ـ تەحنيكالىق زەرتتەۋ ـ اشۋدى جانە ودان پايدالانۋدى كۇشەيتۋ. جاپپاي جاڭالىق اشۋدى قولدايتىن نەگىزدىك ٴتۇزىمدى جەدەل قالىپتاستىرىپ، عىلىم ـ تەحنيكالىق باعالاۋ، عىلىم ـ تەحنيكالىق سيلاۋ، عىلمي زەرتتەۋ نىساندارى مەن قاراجاتىن باسقارۋ ٴتۇزىمى رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، ”قابىلەتتىلەر باستاماشى بولىپ ىستەۋ“ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ. ٴبىلىم مەنشىگى ۇقىعىن قورعاۋدى كۇشەيتىپ، عىلىم ـ تەحنيكا جەتىستىكتەرىن وندىرگىش كۇشكە اينالدىرىپ پايدالانۋدى جەبەيتىن ساياساتتىق شارالاردى جاساۋ. عىلىمدى جالپىلاستىرۋدى كەڭىنەن ورىستەتۋ. جاڭاشىل مادەنيەتتى جەتىلدىرىپ، عالىمدار رۋحىن اسقاقتاتىپ، تاماشا ۇيرەنۋ ستيلىن جەتىلدىرۋ. حالىقارالىق عىلىم ـ تەحنيكا اۋىس ـ ٴتۇيىسى مەن سەلبەستىگىن كەڭەيتىپ، الەمدىك باسەكەلىك قۋاتقا يە اشىق، جاڭاشىل ەكولوگيا قالىپتاستىرۋ.

　　دارىندىلاردى جان ـ جاقتى جەتىلدىرۋ، ويداعىداي ىستەتۋ. اناعۇرلىم بەلسەندى، اناعۇرلىم اشىق، اناعۇرلىم ٴونىمدى دارىندىلار ساياساتىن اتقارۋ. جوعارى دەڭگەيلى دارىندىلاردىڭ بيىك ٴورىسىن جانە دارىندىلاردى باۋرايتىن، ۇيىستىراتىن تۇعىر قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، دارىندىلاردىڭ وڭىرلىك ۇيلەسىمدى ورنالاسىمى مەن سايكەستى دامۋىن جەبەۋ. مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق دارىندىلار كۇش ـ قۋاتىن قۇرۋدى جەدەلدەتىپ، اناعۇرلىم كوپ عىلىم ـ تەحنيكاداعى ماڭداي الدى كوشباسشى دارىندىلارىن جانە جاڭالىق اشۋ قوسىنىن بارىنشا باۋلىپ، جەتىلدىرىپ، جاڭالىق اشاتىن ۇزدىك دارىندىلاردى بايقاۋ جانە جەتىلدىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، نەگىزدىك زەرتتەۋ دارىندىلارىن جەتىلدىرۋ تۇعىرىن قۇرىپ، ۇزدىك ينجەنەرلەر مەن جوعارى تەحنيكالى دارىندىلار قوسىنىن قۇرۋ، جاس عىلىم ـ تەحنيكا دارىندىلارىن قولداۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. دارىندىلاردىڭ حالىقارالىق اۋىس ـ ٴتۇيىسىن بەلسەنە ىلگەرىلەتۋ. جاڭالىق اشۋ قۇنىن، قابىلەتىن، ۇلەسىن جەتەكشى ەتكەن دارىندىلاردى باعالاۋ جۇيەسىن قۇرۋدى تەزدەتىپ، قىزمەتىن، تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋ جانە ماراپاتتاۋ ـ سيلاۋ ٴتۇزىمىن ساپالىلاندىرۋ. دارىندىلاردىڭ دامۋ ورتاسىن جاقسارتۋعا ۇزدىكسىز كۇش جۇمساپ، دارىندىلار ٴوز دارىنىن تولىق ايگىلەيتىن، ٴوز قابىلەتىن كورسەتەتىن تاماشا جاعداي قالىپتاستىرۋ.

　　(3) ىشكى سۇرانىمدى كۇش سالا كەڭەيتىپ، ەكونوميكانىڭ تاماشا اينالىمىن جۇزەگە اسىرۋدى ىلگەرىلەتۋ. ىشكى سۇرانىمدى ۇلعايتۋ ستراتەگياسىن اتقارۋدى ۇسىنىلىم جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى تەرەڭدەتۋمەن تىعىز ۇشتاستىرىپ، تۇتىنۋ مەن قارجى قوسۋدى اناعۇرلىم ويداعىداي ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ەكونوميكانىڭ ارتۋىن جەبەۋ رولىن كۇشەيتۋ.

　　تۇتىنۋدىڭ ورنىقتى ارتۋىن جەبەۋ. كىرىستى ارتتىرۋ، ۇسىنىلىمدى ساپالىلاندىرۋ، شەكتەۋ شارالارىن ازايتۋ سياقتى جاقتاردان كەشەندى شارا قولدانىپ، تۇتىنۋدىڭ كومەسكى كۇشىن قاۋلاتۋ. جاڭاشا تۇتىنۋدى جەتىلدىرىپ جانە زورايتىپ، سيفرلى تۇتىنۋدى، جاسىل تۇتىنۋدى، اقاۋسىز تۇتىنۋدى جەبەۋ ساياساتىن اتقارىپ، زەردەلى ٴۇي، مادەني كوڭىل اشۋ ساياحاتى، سپورت جارىسى، وتاندىق ”مودى بۇيىمدار“ سياقتى جاڭا تۇتىنۋدى ارتتىرۋ تۇيىندەرىن بەلسەنە جەتىلدىرۋ. ٴداستۇرلى تۇتىنۋدى ورنىقتىرىپ جانە كەڭەيتىپ، تۇتىنۋ بۇيىمدارىنىڭ كونەسىن جاڭاعا اۋىستىرۋعا شابىتتاندىرىپ جانە ونى ىلگەرىلەتىپ، ينتەرنەتكە جالعانعان زەردەلى جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىك، ەلەكتروندى ونىمدەر سياقتى كوپ قولدى تۇتىنۋدى سەرپىلتۋ. قارتتاردى كۇتىمدەۋ، بالا تاربيەسى، وتباسىلىق ىستەر سياقتى قىزمەت وتەۋدىڭ كولەمىن كەڭەيتىپ، ساپاسىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتىپ، قوعامدىق كۇشتەردىڭ الەۋمەتتىك اۋماقتارعا قىزمەت وتەۋىنە قولداۋ كورسەتۋ. تۇتىنۋ ورتاسىن جاقسارتىپ، ”تۇتىنۋدى جەبەۋ جىلى“ قيمىلىن ورىستەتىپ، ”الاڭسىز تۇتىنۋ ارەكەتىن“ اتقارىپ، تۇتىنۋشىلاردىڭ ۇقىق ـ مۇددەسىن قورعاۋدى كۇشەيتىپ، ەڭبەكاقىلى دەمالىس ٴتۇزىمىن تياناقتاندىرۋ. ولشەمدى جوعارىلاتۋ ارەكەتىن اتقارىپ، جوعارى ساپالى دامۋدىڭ تالابىنا ۇيلەسەتىن ولشەم جۇيەسىن جەدەل ورناتىپ، تاۋاردىڭ جانە قىزمەت وتەۋ ساپاسىنىڭ ۇزدىكسىز جوعارىلاۋىن ىلگەرىلەتىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسن جاقسارتۋ قاجەتىن اناعۇرلىم ويداعىداي قاناعاتتاندىرۋ.

　　ۇتىمدى قارجى قوسۋدى بەلسەنە ۇلعايتۋ. ۇكىمەتتىڭ قارجى قوسۋىنىڭ جەتەكتەۋ، ۇلعايتۋ اسەرىن ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋعا، جاڭاشا نەگىزدىك قۇرىلعىلارعا، ەنەرگيا ۇنەمدەپ، لاس زاتتاردى شىعارۋدى ازايتۋعا، كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن تومەندەتۋگە ٴتۇيىندى تۇردە قولداۋ كورسەتىپ، حالىق تۇرمىسى سياقتى ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ ٴالسىز سالالارىنداعى ولقىلىقتاردى تولىقتاۋدى كۇشەيتىپ، تاسقىننان ساقتانۋ، تاسقىن سۋدى ىعىستىرۋ، اپاتپەن ايقاسۋ نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، ٴتۇرلى ٴوندىرىس جابدىقتارىن، قىزمەت وتەۋ جابدىقتارىن جاڭالاۋدى جانە تەحنيكالىق جاڭالاۋدى ىلگەرىلەتىپ، ”14 ـ بەسجىلدىق“ جوباداعى كەلەلى ينجەنەريالىق نىسانداردى جەدەل اتقارۋ. بيىل ورتالىق مەجە ەسەپ ىشىندە قارجى قوسۋعا 700 ميلليارد يۋان ورنالاستىرماقشى. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ ارناۋلى زايومىنىڭ جۇمسالۋ سالاسىن جانە كاپيتال قورى رەتىندە جۇمسالۋ كولەمىن ۇيلەسىمدى كەڭەيتىپ، سوما ٴبولىسىن نىسان دايىندىعى تولىق، قارجى قوسۋ ونىمدىلىگى ٴبىرشاما جوعارى وڭىرلەرگە بەيىمدەۋ. ٴتۇرلى قارجىنى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ويداعىداي پايدالانىپ، تومەن ٴونىمدى، ٴونىمسىز قارجى قوسۋدان ساقتانۋ. قارجى قوسۋدى تەكسەرىپ بەكىتۋ ٴتۇزىمى رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ. حالىقتىق قارجىلاندىرۋدى كۇش سالا ورنىقتىرىپ جانە كەڭەيتىپ، قولداۋ ساياساتتارىن تياناقتاندىرىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، ۇكىمەت پەن قوعامدىق كاپيتال سەلبەستىگى جاڭا مەحانيزمىن اتقارىپ، حالىقتىق كاپيتالدىڭ كەلەلى نىساندار قۇرىلىسىنا ات سالىسۋىنا دەم بەرۋ. ٴتۇرلى بوگەتتەردى ونان ارى تالقانداپ، حالىقتىق قارجىلاندىرۋدىڭ اناعۇرلىم كوپ سالاعا قوسىلۋىنا، دامي الۋىنا، ٴىس تىندىرۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ.

　　(4) رەفورمانى تاباندىلىقپەن تەرەڭدەتىپ، دامۋدىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن ارتتىرۋ. ٴتۇيىندى سالالار مەن شەشۋشى بۋىندارداعى رەفورمادان قامال الۋدى ىلگەرىلەتىپ، بازاردىڭ بايلىقتى ورنالاستىرۋداعى شەشۋشى رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ۇكىمەتتىڭ رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، بازارلانعان، زاڭمەن باسقارىلاتىن، حالىقارالانعان بىرەگەي تيجارات ـ ساۋدا ورتاسىن قالىپتاستىرىپ، جوعارى دەڭگەيدەگى سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ٴتۇزىلىسىن ورناتۋدى ىلگەرىلەتۋ.

　　ٴتۇرلى تيجارات سۋبيەكتىلەرىنىڭ ومىرشەڭدىگىن جانداندىرۋ. مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار، حالىق باسقارۋىنداعى كاسىپورىندار، شەتەل قارجىلاندىرعان كاسىپورىندار تۇگەل وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنداعى ماڭىزدى كۇش. ”ەكىدەن تيتتەي دە اۋىتقىماۋ“ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ جانە تياناقتاندىرىپ، ٴتۇرلى مەنشىكتەگى كاسىپورىندارعا ٴادىل باسەكەلەسەتىن، باسەكەلى داميتىن تاماشا ورتا جاراتۋ كەرەك. جۇڭگوشا وسى زامانعى كاسىپورىن ٴتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، اناعۇرلىم كوپ دۇنيە ٴجۇزى بويىنشا بىرەگەي كاسىپورىنداردى قۇرۋ. مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ، دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ ارەكەتىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، نەگىزگى كاسىپتى كۇشەيتىپ، ساپالىلاندىرىپ، وزەكتى فۋنكسيانى كۇشەيتۋ، وزەكتى باسەكەلىك قۋاتتى جوعارىلاتۋ. مەملەكەت مەنشىگىندەگى شارۋاشىلىقتىڭ ورنالاسىمىن ساپالىلاندىرۋ جانە قۇرىلىمىن رەتتەۋگە جەتەكشىلىك ەتۋ ٴتۇزىمىن ورناتۋ. حالىق باسقارۋىنداعى شارۋاشىلىقتىڭ دامىپ ۇلعايۋىن جەبەۋ جونىندەگى پىكىرىن جانە سايكەستى شارالارىن جاپپاي تياناقتاندىرىپ، بازارعا كىرۋ رۇقساتى، فاكتورلارعا يە بولۋ، زاڭدى ٴادىل اتقارۋ، ۇقىق ـ مۇددەنى قورعاۋ سياقتى جاقتاردا ورىن تەپكەن كورنەكتى ماسەلەلەردى ىلگەرىلەي شەشۋ. حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ قارىز اقشا الۋ سالىستىرماسىن جوعارىلاتىپ، قارىز تاراتۋ، قارجى قۇراۋ كولەمىن ۇلعايتىپ، جەكە ونەركاسىپشىلەر مەن ساۋداگەرلەردى تۇرگە ايىرىپ كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋدى، قولداۋدى كۇشەيتۋ. زات اينالىمىنىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتۋ ارەكەتىن اتقارىپ، كاسىپورىنداردىڭ الاشاعىن كەشەۋىلدەتۋدەن ساقتانۋدىڭ جانە ونى جويۋدىڭ باياندى مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، الباتى اقى الۋدى، الباتى ايىپ سالۋدى، الباتى سالىق سالۋدى باتىل تەكسەرىپ ٴبىر جاقتى ەتۋ. تاڭداۋلى كاسىپورىنشىلار رۋحىن ساۋلەلەندىرىپ، كاسىپورىنشىلاردىڭ جاڭالىق اشا دامۋىن، جۇمىستى باتىلدىقپەن ىستەۋىن، باتىلدىقپەن اتوي سالۋىن، باتىلدىقپەن قارجى قوسۋىن، كاسىپورىندى تاباندىلىقپەن جاقسى باسقارۋىن بەلسەنە قولداۋ.

　　مەملەكەت بويىنشا بىرلىككە كەلگەن ٴىرى بازار قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋ. مەملەكەت بويىنشا بىرلىككە كەلگەن ٴىرى بازار قۇرىلىسىنىڭ ولشەم كورسەتكىشىن جاساۋ. ٴبىلىم مەنشىك ۇقىعىن قورعاۋ، بازارعا كىرۋ رۇقساتى، ٴادىل باسەكە، قوعامدىق سەنىمدىلىك سياقتى جاقتاردا ٴتۇزىم ـ ەرەجەنىڭ بىرلىككە كەلۋىن كۇش سالا ىلگەرىلەتۋ. ماڭىزدى فاكتورلاردى بازارلاندىرىپ ورنالاستىرۋ جالپىلىق رەفورماسىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى تەرەڭدەتۋ. ٴادىل باسەكەلەسۋدى تەكسەرۋ اكىمشىلىك زاڭدىق ەرەجەلەرىن شىعارىپ، ٴتۇيىندى سالالارداعى، جاڭادان گۇلدەنگەن سالالارداعى، سىرتقا ساياتىن سالالارداعى باقىلاۋ ـ باسقارۋ ەرەجەلەرىن كەمەلدەندىرۋ. جەرگىلىكتى قورعاشتاۋ، بازاردى بولشەكتەۋ، ساۋداگەر شاقىرىپ قارجى ەنگىزۋدە ورىنسىز باسەكەلەسۋ سياقتى كورنەكتى ماسەلەلەردى ارناۋلى جونگە سالىپ، مەردىگەر شاقىرۋ، مەردىگەرلىككە مالىمدەلۋ بازارىنىڭ ارناعا ٴتۇسۋىن جانە ونى باسقارۋدى كۇشەيتۋ. زاڭ بويىنشا باقىلاۋ ـ باسقارۋعا تاباندى بولىپ، باقىلاۋ ـ باسقارۋ جاۋاپكەرشىلىگىن قاتاڭ تياناقتاندىرىپ، باقىلاۋ ـ باسقارۋدىڭ دالدىگى مەن ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، ٴادىل باسەكەلەسەتىن بازار ٴتارتىبىن باتىل قورعاۋ.

　　قازىنا، سالىق، فينانس سياقتى سالالار رەفورماسىن ىلگەرىلەتۋ. جوعارى دەڭگەيدەگى سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ٴتۇزىلىسى رەفورماسىن الدىمەن اتقاراتىن وڭىرلەردى قۇرۋ. جاڭا كەزەكتى قازىنا ـ سالىق ٴتۇزىلىسى رەفورماسىن جوسپارلاپ، فينانس ٴتۇزىلىسى رەفورماسى جونىندەگى ورنالاستىرۋدى تياناقتاندىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى قازىنا، سالىق، فينانس جاعىنان قولداۋدى ارتتىرۋ. ەلەكتر، مۇناي ـ گاز، تەمىر جول جانە جالپىلىق تاسىمال جۇيەسى سياقتى رەفورمالاردى تەرەڭدەتىپ، تابيعي مونوپوليا بۋىندارىن باقىلاۋ ـ باسقارۋ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ. كىرىس ٴبولىسى، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ، ەمدەۋ، ٴدارى ـ دارمەك، دەنساۋلىق ساقتاۋ، قارتتارعا قىزمەت وتەۋ سياقتى قوعامدىق حالىق تۇرمىسى سالاسىنداعى رەفورمانى تەرەڭدەتۋ.

　　(5) جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋدى كەڭەيتىپ، ٴوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىكتەنۋدى جەبەۋ. جوعارى ولشەمدى حالىقارالىق ەكونوميكا ـ ساۋدا ەرەجەسىن ىرىقتىلىقپەن ۇشتاستىرىپ، تۇزىمدىك ەسىك اشۋدى ورنىقتى كەڭەيتىپ، ەل ٴىشى جانە حالىقارا سىندى ەكى بازار، ەكى ٴتۇرلى بايلىقتىڭ ىقپالداستىق اسەرىن كۇشەيتىپ، سىرتقى ساۋدانىڭ، شەتەل قارجىسىنىڭ نەگىزگى جۇلگەسىن بەكەمدەپ، حالىقارالىق ەكونوميكالىق سەلبەستىك پەن باسەكەنىڭ تىڭ باسىمدىعىن جەتىلدىرۋ.

　　سىرتقى ساۋدانىڭ ساپاسىنىڭ جوعارىلاۋىن، مولشەرىنىڭ ورنىقتى بولۋىن ىلگەرىلەتۋ. يمپورت ـ ەكسپورت سەنىمدى قارىزى مەن ەكسپورت سەنىمدىلىگى قامسىزداندىرۋىن قولداۋدى كۇشەيتىپ، شەكارا ارالىق ەسەپ جابۋ، سىندىرىلىم حاۋىپ ـ قاتەرىن باسقارۋ سياقتىلارعا قىزمەت وتەۋدى ساپالىلاندىرىپ، كاسىپورىنداردىڭ كوپ نەگىزدى بازار اشۋىنا قولداۋ كورسەتۋ. شەكارا ارالىق ەلەكتروندىق ساۋدا سياقتى جاڭا كاسىپ قالىبىنىڭ اقاۋسىز دامۋىن جەبەپ، شەتەلدەگى قامبالاردىڭ ورنالاسىمىن ساپالىلاندىرىپ، وڭدەۋ ساۋداسىنىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋگە، دارەجەسىن جوعارىلاتۋعا قولداۋ كورسەتىپ، ارالىق بۇيىمدار ساۋداسى، جاسىل ساۋدا سياقتى تىڭ ارتتىرۋ تۇيىندەرىن ۇلعايتۋ. ساپالى ونىمدەر يمپورت كولەمىن بەلسەنە كەڭەيتۋ. شەكارا ساۋداسى جونىندەگى قولداۋ ساياساتتارىن كەمەلدەندىرۋ. شەكارا ارالىق قىزمەت وتەۋ ساۋداسىنداعى رۇقسات ەتىلمەيتىندەر ٴتىزىمىن جاپپاي اتقارۋ. قىزمەت وتەۋ ساۋداسىن، سيفرلى ساۋدانى جاڭالىق اشا دامىتۋدىڭ ساياساتىن شىعارۋ. ىشكى ـ سىرتقى ساۋدانىڭ ٴبىر تۇلعالانىپ دامۋىن تەزدەتۋ. يمپورت كورمەسى، گۋاڭجوۋ جارمەڭكەسى، قىزمەت وتەۋ ساۋدا جارمەڭكەسى، سيفرلى ساۋدا جارمەڭكەسى، تۇتىنۋ بۇيىمدار كورمەسى قاتارلى ماڭىزدى كورگىزبەلەردى ويداعىداي اشۋ. حالىقارالىق زات اينالىمى جۇيەسى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، زەردەلى كەدەن قۇرىپ، سىرتقى ساۋدا كاسىپورىندارىنىڭ وزىندىك قۇندى تومەندەتىپ، ونىمدىلىكتى جوعارىلاتۋىنا كومەكتەسۋ.

　　شەتەل قارجىسىن باۋراۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. شەتەل قارجىسىن ەنگىزۋدە رۇقسات ەتىلمەيتىندەر ٴتىزىمىن ۇزدىكسىز ىقشامداپ، جاساۋ كاسىبى سالاسىنداعى شەتەل قارجىسىنىڭ بازارعا كىرۋىنە رۇقسات ەتۋدى شەكتەۋ شارالارىن جاپپاي كۇشىنەن قالدىرىپ، تەلەگراف، ەمدەۋ سياقتى قىزمەت وتەۋ كاسىبىنىڭ بازارعا كىرۋ رۇقساتىن كەڭەيتۋ. شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋىنا دەم بەرىلەتىن شارۋاشىلىقتار ٴتىزىمىن كەڭەيتىپ، شەتەل قارجىلاندىرعان كاسىپورىنداردىڭ شەكارا ىشىندە قايتالاي قارجى قوسۋىنا دەم بەرۋ. شەتەل قارجىلاندىرعان كاسىپورىنداردىڭ ازاماتتىق مامىلەسىن ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋعا، مەردىگەر شاقىرۋعا، مەردىگەرلىككە مالىمدەلۋگە، ولشەم بەلگىلەۋگە زاڭ بويىنشا تەڭ تۇرعىدا قاتىناسۋىن قامتاماسىز ەتىپ، ساندى مالىمەتتىڭ شەكارا ارالىق اينالىمى سياقتى ماسەلەلەردى شەشۋدى ىلگەرىلەتۋ. شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋىنا قىزمەت وتەۋدى قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتىپ، ”جۇڭگوعا قارجى قوسۋ“ ايگىلى ماركالارىن قالىپتاستىرۋ. شەتەلدىك قىزمەتكەرلەردىڭ جۇڭگوعا كەلىپ قىزمەت ىستەۋىنە، ۇيرەنۋىنە، ساياحاتتاۋىنا قولايلىلىق جاساۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، تولەۋگە قىزمەت وتەۋدى ساپالىلاندىرۋ. ەركىن ساۋدا سىناق رايوندارىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، ەركىن ساۋدا سىناق رايونى، حاينان ەركىن ساۋدا پورتى سياقتىلارعا ٴتىپتى دە كوپ ٴوزىن ـ ٴوزى باسقارۋ ۇقىعىن بەرىپ، اشۋ رايوندارىنىڭ رەفورمادا جاڭالىق اشۋىن ىلگەرىلەتىپ، سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ تىڭ بيىگىن قالىپتاستىرۋ.

　　”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە گۇلدەندىرۋدىڭ تەرەڭدەۋىن، ناقتىلانۋىن ىلگەرىلەتۋ. ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە گۇلدەندىرۋگە قولداۋ كورسەتۋ سەگىز ٴتۇرلى ارەكەتىنىڭ تىڭعىلىقتى تياناقتانۋىن ويداعىداي يگەرۋ. كەلەلى نىساندار سەلبەستىگىن ورنىقتى ىلگەرىلەتىپ، ”شاعىن ٴارى كوركەم“ حالىق تۇرمىسى نىساندارىنان ٴبىر توبىن اتقارىپ، سيفرلى، جاسىل، جاڭالىق اشۋ، سالاماتتىق، مادەنيەت ـ ساياحات، كەدەيلەردى ازايتۋ سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى بەلسەنە ىلگەرىلەتۋ. باتىس بولىكتەگى قۇرلىق ـ تەڭىز جولى جاڭا ارناسىن جەدەل قۇرۋ.

　　كوپ جاقتىلى، ەكى جاقتىلى جانە وڭىرلىك ەكونوميكالىق سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋ. كۇشكە يە بولعان ەركىن ساۋدا كەلىسىمىن تياناقتاندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، اناعۇرلىم كوپ ەلدەرمەن جانە رايوندارمەن جوعارى ولشەمدى ەركىن ساۋدا كەلىسىمىن جانە قارجى قوسۋ كەلىسىمىن اقىلداسىپ جاساسۋ. جۇڭگو _ شىعىس وڭتۇستىك ازيا وداعى ەركىن ساۋدا رايونىنىڭ 3.0 نۇسقا كەلىسسوزىن ىلگەرىلەتىپ، «سيفرلى ەكونوميكالىق سەرىكتەستىك قاتىناس كەلىسىمىنە»، «تىنىق مۇحيت ارالىق جان ـ جاقتى، العاباسار سەرىكتەستىك قاتىناس كەلىسىمىنە» كىرۋدى ىلگەرىلەتۋ. دۇنيە جۇزىلىك ساۋدا ۇيىمى رەفورماسىنا جاپپاي ىشكەرىلەي قاتىناسىپ، اشىق دۇنيە ٴجۇزى ەكونوميكاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتىپ، سەلبەستىك جاساپ، تەڭ يگىلىكتەنۋدىڭ جەتىستىكتەرىنەن اناعۇرلىم كوپ ەل حالقىن يگىلىكتەندىرۋ.

　　(6) دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى اناعۇرلىم ويداعىداي ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ٴتۇيىندى سالالارداعى حاۋىپ ـ قاتەردەن ٴونىمدى ساقتانۋ جانە ونى جويۋ. جوعارى دەڭگەيلى حاۋىپسىزدىكتى جوعارى ساپالى دامۋ ارقىلى جەبەۋگە تاباندى بولىپ، جوعارى دەڭگەيدەگى حاۋىپسىزدىك ارقىلى جوعارى ساپالى دامۋدى قامتاماسىز ەتىپ، ۇستىنەن وڭاۋ مەن تۇبىرىنەن وڭاۋدى ۇشتاستىرىپ، ٴۇي ـ جاي، جەرگىلىكتى قارىز، ورتاشا، شاعىن فينانس قۇرىلىمدارى سياقتىلاردىڭ حاۋىپ ـ قاتەرىن ويداعىداي شەشىپ، ەكونوميكا، فينانس كەلەلى جاعدايىنىڭ ورنىقتىلىعىن قورعاۋ.

　　كومەسكى حاۋىپ ـ قاتەرلەردى ۇيلەسىمدى، ٴتارتىپتى ٴبىر جاقتى ەتۋ. ەلەۋلى حاۋىپ ـ قاتەرلەردى ٴبىر جاقتى ەتۋدى ٴبىر تۇتاس سايكەستىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، كاسىپورىنداردىڭ سۋبيەكتتىك جاۋاپكەرشىلىگىن، تاراۋلاردىڭ باقىلاۋ ـ باسقارۋ جاۋاپكەرشىلىگىن، جەرگىلىكتى ورىندارعا قاراستى جەرلەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن ناقتىلاندىرىپ، ٴبىر جاقتى ەتۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، جۇيەلىك حاۋىپ ـ قاتەر تۋىلماۋدىڭ تومەنگى شەگىن مىقتى يگەرۋ. ٴۇي ـ جاي ساياساتىن ساپالىلاندىرىپ، تۇرلىشە مەنشىكتەگى ٴۇي ـ جاي كاسىپورىندارىنىڭ ۇيلەسىمدى قارجى قۇراۋ قاجەتىنە تەڭ مامىلەدە قولداۋ كورسەتىپ، ٴۇي ـ جاي بازارىنىڭ ورنىقتى، اقاۋسىز دامۋىن جەبەۋ. جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ قارىز حاۋىپ ـ قاتەرىن جويۋىن جانە ورنىقتى دامۋىن ٴبىر تۇتاس ويداعىداي جوسپارلاپ، قارىزدى جويۋدىڭ ٴبىرسىپىرا جوباسىن ونان ارى تياناقتاندىرىپ، ىركىندى قارىز حاۋىپ ـ قاتەرىن ۇيلەسىمدى شەشىپ، تىڭنان ارتاتىن قارىز حاۋىپ ـ قاتەرىنەن قاتاڭ ساقتانۋ. كەيبىر جەرلەردەگى ورتاشا، شاعىن فينانس قۇرىلىمدارىنىڭ حاۋىپ ـ قاتەردى ٴبىر جاقتى ەتۋىن ورنىقتى ىلگەرىلەتۋ. زاڭسىز فينانس قيمىلدارىنا قاتاڭ سوققى بەرۋ.

　　حاۋىپ ـ قاتەردەن ساقتانۋ ـ تىزگىندەۋ باياندى مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ. جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتانۋدىڭ دامۋ اۋقىمىنا جانە ٴۇي ـ جاي بازارىنىڭ ۇسىنىم ـ سۇرانىم قاتىناسىنداعى وزگەرىسىنە سايكەسىپ، ٴۇي ـ جاي شارۋاشىلىعىن دامىتۋدىڭ جاڭا ۇلگىسىن جەدەل ورناتۋ. قامتاماسىزدىق تۇرعىن ٴۇي قۇرىلىسىن جانە ۇسىنىمىن ارتتىرىپ، تاۋار ۇيگە قاتىستى نەگىزدىك ٴتۇزىمدى كەمەلدەندىرىپ، تۇرعىنداردىڭ تۇراقتى تۇرعىن ٴۇي سۇرانىسىن جانە الۋان ٴتۇرلى جاقسارتۋ سيپاتىنداعى تۇرعىن ٴۇي سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرۋ. جوعارى ساپالى دامۋمەن سايكەسەتىن ۇكىمەت قارىزىن باسقارۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ قارىزىن تولىق باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ، باقىلاۋ ـ باسقارۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ قارجى قۇراۋ تۇعىرىنىڭ تيبىن وزگەرتۋدى تۇرگە ايىرىپ ىلگەرىلەتۋ. فينانستى باقىلاۋ ـ باسقارۋ ٴتۇزىلىسىن اقاۋسىزداندىرىپ، فينانس حاۋىپ ـ قاتەرىنەن ساقتانۋ ـ تىزگىندەۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋ.

　　ٴتۇيىندى سالالاردىڭ حاۋىپسىزدىك قۋاتى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. استىق ٴوندىرۋ، ساتىپ الۋ، ساقتاۋ، وڭدەۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، استىق حاۋىپسىزدىگى نەگىزىن جان ـ جاقتى بەكەمدەۋ. مەملەكەتتىڭ سۋ تورى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. ەنەرگيا بايلىعىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتىپ، مۇناي ـ گاز، ستراتەگيالىق كەن بايلىقتارىن بارلاۋ، اشۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. ٴىرى ەلدىك زاپاس قور جۇيەسىن قۇرۋدى جەدەلدەتىپ، ٴتۇيىندى زاپاس قور قۇرىلعىلارى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. ينتەرنەت، ساندى مالىمەت سياقتىلاردىڭ حاۋىپسىزدىك قامتاماسىزدىعى قابىلەتىن جوعارىلاتۋ. شارۋاشىلىق تىزبەگىنىڭ، قامداۋ تىزبەگىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن جانە ورنىقتىلىعىن ٴونىمدى قورعاپ، حالىق شارۋاشىلىعىنىڭ اينالىمىن ىركىلىسسىزدەندىرۋدى قولداۋ.

　　(7) اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل ـ قىستاق، شارۋالار قىزمەتىن تاباندىلىقپەن ويداعىداي يگەرىپ، اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي كوركەيتۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىندا قۇدىرەتتى مەملەكەت قۇرۋ نىساناسىن كوزدەي وتىرىپ، ”مىڭ قىستاقتا ۇلگى ەتىپ، ون مىڭ قىستاقتى وڭاۋ“ ينجەنەرياسىنىڭ تاجىريبەلەرىن ۇيرەنىپ جانە پايدالانىپ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي، تۇرلەر بويىنشا شارا قولدانىپ، تارتىپپەن بىرتىندەپ ىلگەرىلەپ، ۇزدىكسىز قاجىماي كۇش سالىپ، اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي كوركەيتۋدى ىلگەرىلەتۋدە ۇزدىكسىز ماندىك ىلگەرىلەۋشىلىككە، كەزەڭدىك جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزۋ.

　　استىق پەن ماڭىزدى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن ورنىقتى ٴوندىرۋدى جانە قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋدى كۇشەيتۋ. استىق ەگىلەتىن جەر اۋماعىن ورنىقتىرىپ، سويا بۇرشاق ەگىلەتىن جەر كولەمىن كەڭەيتۋ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەپ، بىرلىك ٴونىمدى زور كولەمدە جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتۋ. ٴبيدايدىڭ ەڭ تومەنگى ساتىپ الۋ باعاسىن لايىقتى جوعارىلاتىپ، ٴۇش ٴىرى نەگىزگى استىق ٴوندىرىسىنىڭ وزىندىك قۇنى مەن كىرىسىن قامسىزداندىرۋ ساياساتىن بۇكىل مەملەكەت بويىنشا اتقارىپ، استىق ەگەتىن شارۋالاردىڭ كىرىس پايداسىن قامتاماسىز ەتۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ. استىقتى مول وندىرەتىن اۋدانداردى قولداۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، استىق وندىرەتىن باستى وڭىرلەرگە مۇددەلىك تولىقتاما تولەم بەرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ. مايلى داقىل ٴوندىرىسىن كەڭەيتىپ، مال شارۋاشىلىعى، بالىق شارۋاشىلىعى ٴوندىرىس قۋاتىن ورنىقتىرىپ، وسى زامانعى قۇرىلعىلى اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ. سۋ ۇنەمدەلەتىن اۋىل شارۋاشىلىعىن، ٴشولدى جەر اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا قولداۋ كورسەتۋ. دەرت ـ دەربەز بەن جاندىك زيانىنان جانە حايۋاناتتاردا بولاتىن جۇقپالى ىندەتتەردەن ساقتانۋ ـ تىزگىندەۋدى كۇشەيتۋ. تۇقىم شارۋاشىلىعىنىڭ كوركەيۋىن كۇشەيتۋ، اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكادان قامال الۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارىمەن جابدىقتاۋ جاعىنداعى ولقىلىقتاردى تولىقتاۋ ارەكەتىن اتقارۋ. ەگىستىك جەردىڭ قىزىل سىزىعىن قاتاڭ ساقتاپ، ەگىستىك جەردى يەمدەنۋ مەن تولىقتاۋدىڭ تەڭگەرۋ ٴتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، قارا توپىراقتى قورعاۋدى جانە سورتاڭ جەرلەردى جان ـ جاقتى وڭاۋدى كۇشەيتىپ، جوعارى ولشەمدى ەگىنجاي قۇرىلىسىنا قارجى قوسۋ، كومەك قاراجات بەرۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ. جەر ـ جەر مەملەكەتتىڭ استىق حاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك ەتۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالاۋى كەرەك. ٴبىز جان سانى جاعىنان ٴىرى ەلمىز، ٴسوز جوق، ٴىرى اۋىل شارۋاشىلىعى كوزقاراسىن، جالپى ازىق ـ تۇلىك كوزقاراسىن امالياتتا ويداعىداي ايگىلەپ، ىشەر اسىمىزدى باستان ـ اياق ٴوز قولىمىزدا مىقتاپ مەڭگەرۋىمىز كەرەك.

　　كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرىن تيتتەي دە بوساڭسىماي بەكەمدەۋ جانە كەڭەيتۋ. قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋدى باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ جانە كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋ قىزمەتىن كۇشەيتىپ، كولەمدى قايتا كەدەيلەسۋدىڭ تۋىلماۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ. كەدەيلىكتەن ارىلعان وڭىرلەردىڭ ەرەكشەلىككە، باسىمدىققا يە شارۋاشىلىقتى دامىتۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋداعى جۇمىستانۋدان قامال الۋ ارەكەتىن ىلگەرىلەتىپ، وزگە جەرگە كوشىرگەننەن كەيىنگى كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋدى كۇشەيتۋ. شىعىس، باتىس بولىكتەر سەلبەستىگىن جانە باعىتتامالى كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋدى تەرەڭدەتۋ. مەملەكەتتىڭ اۋىل ـ قىستاقتاردى كوركەيتۋ بويىنشا ٴتۇيىندى تۇردە كومەكتەسەتىن ـ سۇيەمەلدەيتىن اۋدانداردى قولداۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، اۋىل ـ قىستاقتارداعى تومەن كىرىستىلەر مەن دامۋدا كەنجە قالعان وڭىرلەردى ۇدايىلاندىرىپ كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋ مەحانيزمىن ورناتىپ جانە اقاۋسىزداندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ جەتىستىكتەرىن اناعۇرلىم بەكەمدەۋ، ونىمدىلىگىن ونان ارى باياندى ەتۋ.

　　اۋىل ـ قىستاقتاردىڭ رەفورماسى مەن دامۋىن نىق قاداممەن ىلگەرىلەتۋ. اۋىل ـ قىستاقتاردىڭ جەر ٴتۇزىمى رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، جەردى ەكىنشى كەزەكتى كوتەرمەگە الۋ مەرزىمى تولعاننان كەيىن تاعى دا 30 جىل ۇزارتۋدى تۇتاس ولكە بويىنشا سىناقتان وتكىزۋدى باستاۋ. كوللەكتيۆ مال ـ مۇلىك ۇقىعى، كوللەكتيۆ ورمان ۇقىعى، تىڭ يگەرۋ، قامداۋ ـ ساتۋ كووپەراتيۆى قاتارلىلارعا رەفورما جاساۋدى تەرەڭدەتىپ، جاڭاشا اۋىل ـ قىستاق كوللەكتيۆ شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋىن جەبەۋ. شارۋالاردىڭ كىرىسىن ارتتىرۋىنا دەم بەرۋدى كوزدە ۇستاپ، اۋىل ـ قىستاقتا حالىقتى بايىتۋ شارۋاشىلىعىن زورايتىپ، جاڭاشا اۋىل شارۋاشىلىق تيجارات سۋبيەكتتەرى مەن قوعامدانعان قىزمەت وتەۋدى دامىتىپ، اۋىل ـ قىستاق دارىندىلارىن باۋلۋ، ولاردى ويداعىداي ىستەتۋ. اۋىل ـ قىستاق مادەنيەتىن گۇلدەندىرىپ، دامىتىپ، اۋىل ـ قىستاقتىڭ ەسكى سالت ـ ساناسىن وزگەرتۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ. اۋىل ـ قىستاق قۇرىلىسى ارەكەتىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، اۋىل ـ قىستاقتاردىڭ سۋ، ەلەكتر، جول، گاز، حابارلاسۋ سياقتى نەگىزدىك قۇرىلعىلارىن جانە الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدى بار كۇشپەن جاقسارتىپ، ەلەكتر زاريادتاۋ باعاناسىن، سۋىق كۇيىندە زات جەتكىزۋ، جەتكىزۋ ـ جونەلتۋ قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، شارۋالاردىڭ ۇيلەرىن جەر سىلكىنىسىنە ٴتوزىمدى ەتىپ جاڭالاۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، اۋىل ـ قىستاقتاردىڭ قونىستىق ورتاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتىپ، قونىستانۋعا جايلى، كاسىپتەنۋگە ىڭعايلى، جاراسىمدى دا كورىكتى اۋىل ـ قىستاق قۇرۋ.

　　(8) قالا ـ اۋىلدىڭ توعىسۋىن جانە وڭىرلىك سايكەسە دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ەكونوميكانىڭ ورنالاسىمىن بارىنشا ساپالىلاندىرۋ. وڭىرلىك سايكەسە دامۋ ستراتەگياسىن، وڭىرلىك كەلەلى ستراتەگيانى، نەگىزگى تۇلعالىق فۋنكتسيالىق وڭىرلەر ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ مەن اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي كوركەيتۋدى ورگانيكالى ۇشتاستىرىپ، باسىمدىقتارى ارقىلى ٴبىرىن ـ ٴبىرى تولىقتايتىن، جوعارى ساپالى داميتىن وڭىرلىك ەكونوميكا جاعدايىن جەدەل قالىپتاستىرۋ.

　　جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتۋ. ەلىمىزدىڭ قالا ـ قالاشىقتانۋىنىڭ دامۋ، جوعارلاۋ مۇمكىندىگى ٴالى دە اسا زور. جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋ ستراتەگيالىق ارەكەتىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، ٴتۇرلى فاكتورلاردىڭ قوس باعىتتا اۋىسۋىن جەبەپ، قالا ـ اۋىلدىڭ توعىسا دامۋ جاڭا جاعدايىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. اۋىل شارۋاشىلىعىنان اۋىسقان حالىقتىڭ قالا تۇرعىنىنا اينالۋىن جەدەلدەتۋدى كورنەكتى ورىنعا قويىپ، نوپوس ٴتۇزىمى رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، ”ادامدى، جەردى، اقشانى“ ۇشتاستىرۋ ساياساتىن كەمەلدەندىرىپ، قالاعا كىرۋدى قالايتىن شارۋا جۇمىسكەرلەردىڭ قالا ـ قالاشىقتاردا نوپوسىن قوندىرۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، نوپوسقا قوندىرىلماعان تۇراقتى حالىقتىڭ قالا ـ قالاشىقتاردىڭ نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋىنەن تەڭ يگىلىكتەنۋىن ىلگەرىلەتۋ. اۋدان وڭىرىندىك ەكونوميكانى جەتىلدىرىپ جانە دامىتىپ، نەگىزدىك قۇرىلعىلار مەن الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدەگى ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، اۋدان قالاشىعىن جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋدىڭ ماڭىزدى دانەكەرىنە اينالدىرۋ. قالالار شوعىرىن، ورتالىق قالالار شەڭبەرىن سۇيەنىش ەتۋگە ٴمان بەرىپ، ٴىرى، ورتاشا، شاعىن قالالاردىڭ سايكەستى دامۋىن جەبەۋ. چىڭدۋ _ چۇڭچيڭ ٴوڭىرى قوس قالا ەكونوميكالىق شەڭبەر قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. قالا جاڭالاۋ ارەكەتىن ورنىقتى اتقارىپ، ”جايشىلىقتا دا، شۇعىل جاعدايدا دا پايدالانىلاتىن“ الەۋمەتتىك نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسى مەن قالا ىشىندەگى قىستاقتاردى جاڭالاۋدى ىلگەرىلەتىپ، جەر استى قۇبىر جەلىلەرىن كەمەلدەندىرۋدى تەزدەتىپ، ەسكى، كونە، شاعىن اۋماقتاردا ليفت ورناتۋ، كولىك توقتاتۋ قيىنعا سوعۋ سياقتى كۇردەلى ماسەلەلەردى شەشۋدى ىلگەرىلەتىپ، بوگەتسىز ورتا، قارتتارعا قولايلى قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، قونىستانۋعا قولايلى، زەردەلى، ٴتوزىمدى قالا قۇرۋ. جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋدا ادامدى نەگىز ەتۋدى بارلىق جەردە ايگىلەپ، قۇنتتاپ باسقارۋ جانە قىزمەت وتەۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، حالىق بۇقاراسىن اناعۇرلىم جوعارى ساپالى تۇرمىسقا كەنەلتۋ.

　　وڭىرلىك سايكەستى دامۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ. وڭىرلەردىڭ سالىستىرمالى باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، نەگىزگى تۇلعالىق فۋنكسيالىق ورنى بويىنشا، جاڭا دامۋ جاعدايىن قالىپتاستىرۋعا بەلسەنە توعىسۋ جانە قىزمەت وتەۋ. باتىس بولىكتى قاۋىرت اشۋ، شىعىس سولتۇستىكتى جاپپاي گۇلدەندىرۋ، ورتا بولىكتەگى وڭىرلەردى جەدەل كوركەيتۋ، شىعىس بولىكتەگى وڭىرلەردىڭ وسىزامانداندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋى سياقتى ستراتەگيالاردى ىشكەرىلەي اتقارىپ، شىعىس سولتۇستىك ٴوڭىردىڭ جانە ورتا، باتىس بولىكتەگى وڭىرلەردىڭ شارۋاشىلىعىنىڭ اۋىسۋىن ۇلاستىرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋ. بەيجيڭ _ تيانجين _ حىبەي، چاڭجياڭ اتىراۋى، گۋاڭدۇڭ _ شياڭگاڭ _ اۋمىن ۇلكەن شىعاناق رايونى سياقتى ەكونوميكالىق دامۋ باسىمدىعى بار وڭىرلەردىڭ جوعارى ساپالى دامۋدىڭ قوزعاۋشى كۇش قاينارىندىق رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋىنە قولداۋ كورسەتۋ. بەلگى سيپاتتى نىسانداردىڭ شيۇڭ ـ ان جاڭا رايونىندا تياناقتانۋ قۇرىلىسىن ويداعىداي يگەرۋ. چاڭجياڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ، حۋاڭحى وزەنى الابىنىڭ ەكولوگياسىن قورعاۋعا جانە ونىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا دەم بەرۋ. بايىرعى توڭكەرىستىك رايونداردىڭ، ۇلتتىق وڭىرلەردىڭ جەدەل دامۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، شەكارا وڭىرلەر قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، شەكارانى كوركەيتىپ، حالىقتى بايىتۋ ارەكەتىن ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋ. كەلەلى وندىرگىش كۇشتەردىڭ ورنالاسىمىن ساپالىلاندىرىپ، مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق ىشكى جەرلەر قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. نەگىزگى تۇلعالىق فۋنكسيالىق وڭىرلەردى ساپالىلاندىرۋدى اتقارۋ جوباسىن جاساپ، سايكەستى ساياساتتاردى كەمەلدەندىرۋ. تەڭىز ـ مۇحيت ەكونوميكاسىن زور كۇشپەن دامىتىپ، تەڭىز ـ مۇحيت جاعىندا قۇدىرەتتى مەملەكەت قۇرۋ.

　　(9) ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى دامۋدى ىلگەرىلەتۋ. تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ باعالى بايلىق ۇستانىمىن امالياتتان ىشكەرىلەي وتكىزىپ، كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ازايتۋدى، لاس زاتتاردىڭ شىعارىلۋىن ازايتۋدى، جاسىلدانۋدى كەڭەيتۋدى، ەكونوميكانى ارتتىرۋدى سايكەستى ىلگەرىلەتىپ، ادام مەن تابيعات جاراسىمدى قاتار ٴومىر سۇرەتىن كورىكتى جۇڭگو قۇرۋ.

　　ەكولوگيالىق ورتانى جان ـ جاقتى وڭاۋدى ىلگەرىلەتۋ. اۋا ساپاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتۋ ارەكەت جوسپارىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، سۋ بايلىعىن، سۋ ورتاسىن، سۋ ەكولوگياسىن وڭاۋدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، توپىراقتىڭ لاستانۋىنان تۋ باستان ساقتانۋ ـ تىزگىندەۋدى كۇشەيتىپ، جاراقسىز قاتتى زاتتاردىڭ، جاڭا لاس زاتتاردىڭ، سۋلياۋدىڭ لاستاۋىن وڭاۋدى كۇشەيتۋ. تاۋدى، سۋدى، ورماندى، ەگىنجايدى، كولدى، جايلىمدى، قۇمدىقتى ٴبىر تۇلعالاندىرىپ قورعاۋعا جانە جۇيەلى وڭاۋعا تاباندى بولىپ، ەكولوگيالىق ورتانى وڭىرلەرگە ٴبولىپ باسقارۋ ـ مەڭگەرۋدى كۇشەيتۋ. ”ٴۇش تەرىستىك“ ينجەنەرياسىنداعى بەلگى سيپاتتى ٴۇش ۇلكەن شايقاستى ويداعىداي جۇرگىزۋدى ۇيىمداستىرىپ، مەملەكەتتىك باقشالاردى نەگىزگى تۇلعا ەتكەن جاراتىلىستىق قورىق قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ. ماڭىزدى وزەن، داريا، كول، سۋ قويمالارى ەكولوگياسىن قورعاۋدى جانە وڭاۋدى كۇشەيتۋ. چاڭجياڭ دارياسىنان بالىق اۋلاۋعا 10 جىل تيىم سالۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ. ورگانيزمدەردىڭ الۋان تۇرلىلىگىن قورعاۋ كەلەلى ينجەنەرياسىن اتقارۋ. ەكولوگيالىق ونىمدەردىڭ قۇنىن جۇزەگە اسىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، ەكولوگيانى قورعاۋ جونىنەن تولىقتاما تولەم بەرۋ ٴتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرىپ، ٴار جاقتىڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ جانە جاقسارتۋ جونىندەگى بەلسەندىلىگىن تولىق جۇمىلدىرۋ.

　　جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى ەكونوميكانى زور كۇشپەن دامىتۋ. شارۋاشىلىق قۇرىلىمىن، ەنەرگيا قۇرىلىمىن، قاتىناس ـ تاسىمال قۇرىلىمىن، قالا ـ اۋىل قۇرىلىسىن دامىتۋدا جاسىلعا بۇرىلىس جاساۋدى ىلگەرىلەتۋ. جاپپاي ۇنەمشىلدىك ستراتەگياسىن تياناقتاندىرىپ، ٴتۇيىندى سالالاردى ەنەرگيا ۇنەمدەۋ، سۋ ۇنەمدەۋ بويىنشا جاڭالاۋدى تەزدەتۋ. جاسىل دامۋدى قولدايتىن قازىنا ـ سالىق، فينانس، قارجى قوسۋ، باعا ساياساتىن جانە قاتىستى بازارلاندىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، جاراقسىز، تاستاندى زاتتاردى اينالمالى پايدالانۋ شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى ىلگەرىلەتىپ، ەنەرگيا ۇنەمدەپ، كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن تومەندەتۋدەگى وزىق تەحنيكالاردى زەرتتەۋ ـ اشۋدى، قولدانۋدى جەبەپ، جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى قامداۋ تىزبەگىن جەدەل قالىپتاستىرۋ. كورىكتى جۇڭگو قۇرىلىسىنىڭ باستاماشى رايونىن قۇرىپ، جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى دامۋدىڭ بيىگىن قالىپتاستىرۋ.

　　كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ەڭ جوعارى مانگە جەتكىزۋدى، بەيتاراپتاۋدى بەلسەندى، ورنىقتى ىلگەرىلەتۋ. ”كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ەڭ جوعارى مانگە جەتكىزۋدىڭ 10 ٴىرى ارەكەتىن“ تىڭعىلىقتى ورىستەتۋ. كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ستاتيستيكالىق ەسەپتەۋ، تەكسەرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، كومىر قىشقىل گازىنىڭ ىزىنە ٴتۇسىپ باسقارۋ جۇيەسىن ورناتىپ، مەملەكەتتىڭ كومىر قىشقىل گازى بازارى سالاسىنىڭ قامتۋ كولەمىن كەڭەيتۋ. ەنەرگيا توڭكەرىسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، تۇنبا ەنەرگيا تۇتىنىمىن تىزگىندەپ، جاڭاشا ەنەرگيا جۇيەسىن جەدەل قۇرۋ. ٴىرى تۇرپاتتى جەل ەلەكترى، فوتوۆولت ەلەكترى بازالارى قۇرىلىسى مەن ەلەكتردى سىرتقا جەتكىزۋ جولى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، بىتىراندى ەنەرگيانى اشۋدى جانە ودان پايدالانۋدى ىلگەرىلەتىپ، ەلەكتر تورىنىڭ تازا ەنەرگيا قاينارىنا بولعان قابىلداۋ، ورنالاستىرۋ جانە رەتتەۋ ـ مەڭگەرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، جاڭاشا ەنەرگيا ساقتاۋدى دامىتىپ، جاسىل ەلەكتردەن پايدالانۋدى جانە حالىقارالىق ٴوزارا مويىنداۋدى جەبەپ، كومىردى، كومىر ەلەكتردىڭ نەگىزدىك قامتاماسىزدىق رولىن ساۋلەلەندىرىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ ەنەرگيا قاجەتىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ.

　　(10) حالىق تۇرمىسىن شىنايى قامتاماسىز ەتىپ جانە جاقسارتىپ، قوعامدى باسقارۋدى كۇشەيتۋ جانە وندا جاڭالىق اشۋ. حالىقتى وزەك ەتكەن دامۋ يدەياسىنا تاباندى بولىپ، نەگىزدى ساقتاۋ، تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ويداعىداي وتەپ، حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جاسايتىن، حالىقتىڭ كوڭىلىن تاباتىن اناعۇرلىم كوپ شارانى قولدانىپ، بىرگە بايۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعى مەن ورنىقتىلىعىن جەبەپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمىن، باقىت سەزىمىن، حاۋىپسىزدىك سەزىمىن ۇزدىكسىز كۇشەيتۋ.

　　كوپ ٴتۇرلى شارانى قاتار قولدانىپ، جۇمىستانۋدى ورنىقتىرۋ ارقىلى كىرىستى ارتتىرۋدى جەبەۋ. جۇمىستانۋ _ ەڭ نەگىزگى حالىق تۇرمىسى. جۇمىستانۋدى الدىمەن ويلاستىرۋدى باعدار ەتۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، قازىنا ـ سالىق، فينانس سياقتى ساياساتتاردىڭ جۇمىستانۋدى ورنىقتىرۋى قولداۋىن كۇشەيتىپ، جۇمىستانۋدى جەبەيتىن ارناۋلى ساياسات تەبىنىن كۇشەيتۋ. جۇمىس ورنىن ورنىقتىرۋ بويىنشا قايتارىپ بەرۋ، ارناۋلى قارىز اقشا بەرۋ، جۇمىستانۋ جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جاردەم قاراجاتى سياقتى ساياساتتاردى تياناقتاندىرىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، جۇمىستانۋ مۇمكىندىگى زور كاسىپتەر مەن كاسىپورىندارعا قولداۋ كورسەتۋدى كۇشەيتۋ. بيىل جوعارى مەكتەپ بىتىرگەندەر 11 ميلليون 700 مىڭنان اسادى دەپ مەجەلەنىپ وتىر، جاستاردىڭ جۇمىستانۋىن جەبەۋ ساياساتى مەن شارالارىن كۇشەيتىپ، جۇمىستانۋعا، شارۋاشىلىق قۇرۋعا جەتەكشىلىك ەتۋدى، قىزمەت وتەۋدى ساپالىلاندىرۋ. اسكەردەن بوساعان اسكەريلەردى جۇمىسقا ورنالاستىرۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ويداعىداي ىستەپ، شارۋا جۇمىسكەرلەردىڭ جۇمىستانۋىن بەلسەنە جەبەپ، مۇگەدەكتەر سياقتى جۇمىستانۋى قيىن ادامدارعا كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋدى كۇشەيتۋ. يكەمدى جۇمىستانۋعا قىزمەت وتەۋدى قامتاماسىز ەتۋ شارالارىن تۇرگە ايىرىپ كەمەلدەندىرىپ، جاڭاشا جۇمىستانۋ فورماتسياسىنداعى جۇمىستانۋشىلاردىڭ كاسىپتەن زاقىمدالۋىن قامتاماسىز ەتۋدى تۇيىندە سىناق ەتۋدى كەڭەيتۋ. جۇمىستانۋداعى جىنىسى، جاسى، وقۋ ماعلۇماتى سياقتىلار جاعىنداعى كەمسىتۋشىلىكتى باتىل تۇزەتىپ، شارۋا جۇمىسكەرلەردىڭ ەڭبەكاقى تولەمىن قامتاماسىز ەتىپ، ەڭبەك قاتىناسى تۋرالى كەڭەسۋ، سايكەستىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، ەڭبەكشىلەردىڭ زاڭدى ۇقىق ـ مۇددەسىن قورعاۋ. وزىق جاساۋ، وسى زامانعى قىزمەت وتەۋ، قارتتاردى باعۋ ـ كۇتىمدەۋ سياقتى سالالارداعى دارىندىلاردىڭ قاجەتىنە ۇيلەسىپ، كاسىپتىك ونەرگە باۋلۋدى كۇشەيتۋ. قالا ـ اۋىل تۇرعىندارىنىڭ كىرىسىن ٴتۇرلى جولدارمەن ارتتىرىپ، ورتاشا كىرىستەگى قاۋىمنىڭ كولەمىن كەڭەيتىپ، تومەن كىرىستى قاۋىمنىڭ كىرىسىن ارتتىرۋدى قۇلشىنا جەبەۋ.

　　ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ بويىنشا قىزمەت وتەۋ قۋاتىن جوعارىلاتۋ. ٴتۇيىندى جۇقپالى اۋرۋلاردان ساقتانۋ ـ تىزگىندەۋدى ۇزدىكسىز ويداعىداي ىستەۋ. تۇرعىنداردىڭ ەمدەلۋىن قامسىزداندىرۋعا جان باسىنا قازىنادان قوسىلاتىن كومەك قاراجات ولشەمىن 30 يۋان جوعارىلاتۋ. ەمدەلۋدى قامسىزداندىرۋدى، ەمدەۋدى، ٴدارى ـ دارمەكتى سايكەستى دامىتۋدى جانە باسقارۋدى جەبەۋ. نەگىزگى ەمدەلۋ قامسىزداندىرۋىن ولكە دارەجەلى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋدى ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەتتىڭ ٴدارى ـ دارمەكتى شوعىرلى ساتىپ الۋ ٴتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، ەمدەلۋدى قامسىزداندىرۋ قورىنىڭ پايدالانىلۋىن ۇنەمىلىك باقىلاۋ ـ باسقارۋدى كۇشەيتىپ، باسقا جەردە ەمدەلۋ ەسەبىن جابۋدى تياناقتاندىرۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. ۇكىمەتتىك شيپاحانالار رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، ناۋقاستى وزەك ەتىپ، ەمدەۋ جاعىنان قىزمەت وتەۋدى جاقسارتىپ، تەكسەرۋ، ساراپتاۋ ناتيجەسىن ٴوزارا مويىنداۋدى ىلگەرىلەتۋ. دارەجەگە ٴبولىپ دياگنوز قويۋ ـ ەمدەۋدى ىلگەرىلەتۋدى كوزدە ۇستاپ، ساپالى ەمدەۋ بايلىعىن نەگىزگى ساتىعا ٴتۇسىرۋدى جەتەكتەپ، اۋدانداردىڭ، اۋىلداردىڭ، قىستاقتاردىڭ ەمدەۋ جاعىنان قىزمەت وتەۋ سايكەسىمدىلىگىن، ىقپالداستىعىن كۇشەيتىپ، نەگىزگى ساتى ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ قۇرىلىمدارىنىڭ سوزىلمالى اۋرۋلارعا، ۇنەمى كەزىگەتىن اۋرۋلارعا ىستەتەتىن دارىلەرىنىڭ تۇرلەرىن كەڭەيتۋ. سيرەك كەزدەسەتىن اۋرۋلاردى زەرتتەۋدى، وعان دياگنوز قويۋعا، ەمدەۋگە قىزمەت وتەۋدى جانە ٴدارى ىستەتۋدى قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتۋ، بالالار اۋرۋى ٴبولىمى، قارتتار شيپاگەرلىگى، رۋحاني ساۋلىق، ەمدەۋ ـ كۇتىمدەۋ سياقتىلاردىڭ قىزمەت وتەۋ جاعىنداعى ولقىلىقتارىن جەدەل تولىقتاپ، امبەباپ شيپاگەرلەردى باۋلۋدى، تاربيەلەۋدى كۇشەيتۋ. جۇڭگوشا شيپاگەرلىك پەن ٴدارى ـ دارمەكتى جالعاستىرۋدا جاڭالىق اشۋدى جەبەپ، جۇڭگوشا شيپاگەرلىكتە باسىمدىققا يە ارناۋلى ماماندىق قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. اۋرۋلاردان ساقتانۋ ـ تىزگىندەۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ. سالاماتتى جۇڭگو ارەكەتى مەن وتانشىلدىق تازالىق قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ سالاماتتىق قورعانىس شەبىن بەكەمدەۋ.

　　قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەن قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتۋ. حالىقتىڭ قارتتانۋىنا بەلسەندى ۇيلەسۋدىڭ مەملەكەتتىك ستراتەگياسىن اتقارۋ. قالا ـ اۋىل تۇرعىندارىنىڭ نەگىزدىك زەينەتاقىسىنىڭ ايلىق ەڭ تومەنگى ولشەمىن 20 يۋان جوعارىلاتىپ، زەينەتكەرلەردىڭ نەگىزگى زەينەتاقىسىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋىن مەملەكەت بويىنشا ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋدى كەمەلدەندىرۋ. جەكەلەر زەينەتاقى قامسىزداندىرۋ ٴتۇزىمىن بۇكىل ەل كولەمىندە اتقارىپ، ٴۇشىنشى تىرەكتىك زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋىن بەلسەنە دامىتۋ. اسكەردەن بوساعان اسكەريلەرگە، اسكەريلەردىڭ وتباسىنا جانە باسقا دا قامقورلىق وبيەكتىلەرىنە قىزمەت وتەۋ قامتاماسىزدىعىن ويداعىداي ىستەۋ. قالا ـ اۋىلداردا، الەۋمەتتىك اۋماقتاردا قارتتاردى كۇتىمدەۋ قىزمەت وتەۋ تورى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، اۋىل ـ قىستاقتاردا قارتتاردى كۇتىمدەۋ بويىنشا قىزمەت وتەۋدىڭ ولقىلىقتارىن تولىقتاۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. قارتتار تۇتىناتىن بۇيىمدار مەن قىزمەت وتەۋ ۇسىنىمىن كۇشەيتىپ، قارتتار ەكونوميكاسىن بار كۇشپەن دامىتۋ. ۇزاق ۋاقىت كۇتىمدەۋدى قامسىزداندىرۋ ٴتۇزىمىن ورناتۋدى ىلگەرىلەتۋ. تۋىتتى قولداۋ ساياساتىن اقاۋسىزداندىرىپ، تۋىت دەمالىسى ٴتۇزىمىن ساپالىلاندىرۋ، تيجارات سۋبيەكتىلەرىنىڭ جۇمىسشى ىستەتۋدەگى وزىندىك قۇنىن ۇيلەسىمدى تۇردە تەڭ كوتەرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، بالالاردى اماناتپەن باعىپ ـ قاعۋ قىزمەت وتەۋى ۇسىنىمىن كوپ ارنامەن ارتتىرىپ، وتباسىلارىنىڭ بالالى بولۋ، باعىپ ـ قاعۋ، تاربيەلەۋ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋ. ۇيىندە قالعان بالالار مەن قيىنشىلىق قىسپاعىندا قالعان بالالارعا قامقورلىق جاساۋدى، ولاردى قۇتقارۋدى ويداعىداي ىستەۋ. مۇگەدەك بولۋدان ساقتانۋدى جانە ساۋىقتىرۋعا قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتىپ، اۋىر دارەجەدەگى مۇگەدەكتەردى اماناتپەن باعۋ ـ كۇتىمدەۋ ساياساتىن كەمەلدەندىرۋ. ساتىعا، تۇرگە بولىنگەن قوعامدىق قۇتقارۋ ـ كومەكتەسۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، قايتا كەدەيلەسۋدىڭ الدىن الۋ مەن تومەن كىرىستى حالىققا كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋ ساياساتىن ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، حالىق تۇرمىسىن ەڭ تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەي قامتاماسىز ەتۋ حاۋىپسىزدىك تورىن ٴجيى توقىپ بەكەمدەۋ.

　　حالىق بۇقاراسىنىڭ رۋحاني مادەنيەت تۇرمىسىن بايىتۋ. شي جينپيڭ مادەنيەت يدەياسىن ىشكەرىلەي ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ. سوتسياليستىك وزەكتى قۇن كوزقاراسىن كەڭىنەن امالياتتا ايگىلەۋ. فيلوسوفيالىق ـ قوعامدىق عىلىمدار، اقپارات ـ باسپا ٴسوز، راديو ـ كينو ـ تەلەۆيزيا، ادەبيەت ـ كوركەمونەر جانە ارحيۆ قاتارلى ىستەردى دامىتۋ. مادەنيەتتى جالعاستىرۋدىڭ، دامىتۋدىڭ ساياساتتىق شارالارىن جاساۋدى ىلگەرىلەتۋ. مەملەكەتتىڭ مادەنيەتتى سيفرلاندىرۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. جالپى حالىقتىڭ كىتاپ وقۋ قيمىلىن تەرەڭدەتۋ. ينتەرنەتتى جان ـ جاقتى باسقارۋدى كەمەلدەندىرىپ، بەلسەندى، اقاۋسىز، العا ۇمتىلاتىن، ىزگىلىككە تالپىناتىن ينتەرنەت مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ. مادەنيەتتەن حالىقتى يگىلىكتەندىرۋ ينجەنەرياسىن جاسامپازدىقپەن اتقارىپ، الەۋمەتتىك مادەنيەت الاڭ، سارايلارىن تەگىن اشۋعا قىزمەت وتەۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ. مادەنيەت شارۋاشىلىعىن كۇش سالا دامىتۋ. 4 ـ رەتكى مەملەكەتتىك مادەني ەسكەرتكىشتى جاپپاي تەكسەرۋدى ورىستەتىپ، مادەني ەسكەرتكىشتى جۇيەلى قورعاۋ مەن ودان ۇيلەسىمدى پايدالانۋدى كۇشەيتۋ. بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋدى جانە وعان مۇراگەرلىك ەتۋدى ىلگەرىلەتۋ. جۇڭگو مەن شەتەلدىڭ گۋمانيتارلىق اۋىس ـ ٴتۇيىسىن تەرەڭدەتىپ، حالىقارالىق تاراتۋ قۋاتىن جوعارىلاتۋ. دەنە تاربيە رەفورماسىنىڭ تەبىنىن ارتتىرۋ. 2024 ـ جىلعى وليمپياداعا، پاروليمپياداسىنا دايىندالۋ، جارىسقا قاتىناسۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ. بۇقارانىڭ ماڭايىنداعى دەنە تاربيە قۇرىلعىلارىن ويداعىداي قۇرىپ، ودان ويداعىداي پايدالانىپ، جالپى حالىقتىق دەنە شىنىقتىرۋ قيمىلىنىڭ كەڭىنەن ورىستەتىلۋىن ىلگەرىلەتۋ.

　　مەملەكەت حاۋىپسىزدىگى مەن قوعام ورنىقتىلىعىن قورعاۋ. جالپى تۇلعالىق مەملەكەت حاۋىپسىزدىگى كوزقاراسىن دايەكتىلەندىرىپ، مەملەكەت حاۋىپسىزدىگى جۇيەسى مەن قابىلەت قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. الەۋمەتتىك حاۋىپسىزدىكتى باسقارۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، باسقارۋ ۇلگىسىنىڭ الدىن الا ساقتانۋعا قاراي تيبىن وزگەرتۋىن ىلگەرىلەتۋ. حاۋىپسىز ٴوندىرىستىڭ جانە اپاتتان ساقتانۋدىڭ، اپات زيانىن ازايتۋدىڭ، اپاتتان قۇتقارۋدىڭ نەگىزگى ساتىداعى نەگىزىن كۇش سالا بەكەمدەپ، حاۋىپ ـ قاتەردەن ساقتانۋ، شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ، ٴبىر جاقتى ەتۋ جانە تىرەكتىك قامتاماسىز ەتۋ قابىلەتىن كۇشەيتۋ. حاۋىپسىز ٴوندىرىستى تۇبىرىنەن وڭاۋدان قامال الۋدىڭ 3 جىلدىق ارەكەتىن تىڭعىلىقتى ورىستەتىپ، ٴتۇيىندى كاسىپ سالالارىنداعى كومەسكى حاۋىپ ـ قاتەردى ٴبىر ـ بىرلەپ تەكسەرىپ وڭاۋدى كۇشەيتىپ، ٴار جاقتىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن ناقتىلاندىرىپ، اۋىر، ەرەكشە ۇلكەن شىرعالاڭداردىڭ تۋىلۋىن باتىل تەجەۋ. تاسقىن، قۋاڭشىلىق، تايفىڭ، ورمان ـ جايلىم ٴورت اپاتى، گەولوگيالىق اپات، جەر سىلكىنىسى سياقتىلاردان ويداعىداي ساقتانىپ جانە وعان توتەپ بەرىپ، اۋا رايى جونىنەن قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتۋ. ازىق ـ تۇلىك، ٴدارى ـ دارمەك، ەرەكشە جابدىقتار سياقتىلاردىڭ حاۋىپسىزدىگىن باقىلاۋ ـ باسقارۋدى قاتايتۋ. قوعامدىق باسقارۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ. قالا ـ اۋىلداعى الەۋمەتتىك اۋماقتاردىڭ قىزمەت وتەۋ فۋنكتسياسىن كۇشەيتۋ. قوعامدىق ۇيىم، ىزگىلىكپەن قۇتقارۋ ـ كومەكتەسۋ، ەرىكتى قىزمەت وتەۋ، الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى قايىرىمدىلىق سياقتىلاردىڭ اقاۋسىز دامۋىنا جەتەكشىلىك ەتۋ جانە وعان قولداۋ كورسەتۋ. ايەلدەردىڭ، بالالاردىڭ، قارتتاردىڭ، مۇگەدەكتەردىڭ زاڭدى ۇقىق ـ مۇددەسىن قامتاماسىز ەتۋ. جاڭا داۋىردەگى ”فىڭچياۋ تاجىريبەسىنە“ تاباندى بولىپ جانە ونى دامىتىپ، قايشىلىقتار مەن داۋ ـ شارلاردىڭ الدىن الۋدى جانە ونى شەشۋدى ىلگەرىلەتىپ، ارىز ـ حاتتار مەن ارىزدانۋشىلار جونىندەگى قىزمەتتىڭ زاڭمەن باسقارىلۋىن ىلگەرىلەتۋ. الەۋمەتتىك زاڭدىق قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتۋ. قوعام اماندىعى جاعىندا تۇتاس تۇلعالىق ساقتانۋ ـ تىزگىندەۋدى كۇشەيتىپ، قارا قوعام سيپاتتى ۇيىمدار مەن سۇرقيا كۇشتەردى جويۋدى ۇدايىلاندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، زاڭعا قايشى ٴتۇرلى قىلمىستىق ارەكەتتەرگە زاڭ بويىنشا قاتاڭ سوققى بەرۋ. اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدەگى تىنىش جۇڭگو قۇرۋ.

　　ۋاكىلدەر!

　　جاڭا جورىق، جاڭا بورىش ۇكىمەت قىزمەتىنە تىڭ دا اناعۇرلىم جوعارى تالاپتار قويدى. ٴار دارەجەلى ۇكىمەت جانە ولاردىڭ قىزمەتكەرلەرى ”ەكىنى تۇراقتاندىرۋدىڭ“ شەشۋشى ٴمانىن تەرەڭ ۇعىنىپ، ”ٴتورت تانىمدى“ كۇشەيتىپ، ”ٴتورت سەنىمدى“ بەكەمدەپ، ”ەكىنى قورعاۋدى“ ورىنداپ، يدەيادا، ساياسيدا، ارەكەتتە شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىمەن وسكەلەڭ ٴبىر اۋىزدىلىقتى سانالى تۇردە ساقتاپ، ساياسي تۇجىرىمداۋ قابىلەتىن، ساياسي ٴتۇسىنۋ قابىلەتىن، ساياسي اتقارۋ قابىلەتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، پارتيا باسشىلىعىن ۇكىمەت قىزمەتىنىڭ ٴارقايسى جاعىنا، تۇتاس بارىسىنا ٴسىڭىرۋى كەرەك. جوعارى ساپالى دامۋدى جاڭا ٴداۋىردىڭ بۇلجىماس قاعيداسى ەتۋگە تاباندى بولىپ، حالىقتى يگىلىككە كەنەلدىرۋدى ەڭ ماڭىزدى ساياسي ناتيجە ەتىپ، حالىق رازى بولاتىن زاڭمەن باسقاراتىن ۇكىمەت، جاڭالىقشىل ۇكىمەت، پاك ۇكىمەت جانە قىزمەت وتەۋگە قۇلىقتى ۇكىمەت قۇرۋعا كۇش سالىپ، ۇكىمەتتىڭ مىندەت ـ جاۋاپكەرشىلىگىن جاپپاي ويداعىداي وتەۋ كەرەك.

　　اكىمشىلىكتى زاڭ بويىنشا جۇرگىزۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. نەگىزگى زاڭعا، زاڭدارعا قاتاڭ بويسۇنۋىمىز كەرەك. دارەجەلەس حالىق قۇرىلتايىنىڭ جانە ونىڭ تۇراقتى كوميتەتىنىڭ باقىلاۋىن سانالىلىقپەن قابىلداۋىمىز، حالىق ساياسي كەڭەسىنىڭ دەموكراتيالىق باقىلاۋىن سانالىلىقپەن قابىلداۋىمىز، قوعامدىق جانە جۇرتشىلىق پىكىرىندىك باقىلاۋدى سانالىلىقپەن قابىلداۋىمىز كەرەك. قازىنالىق باقىلاۋدى كۇشەيتۋىمىز كەرەك. شەشىمدى عىلمي، دەموكراتيالى، زاڭ بويىنشا جاساۋعا تاباندى بولىپ، ساياسات بەلگىلەۋدە زاڭدىلىققا بويسۇنۋىمىز، ورتاق تانىمدى كەڭىنەن ۇيىستىرۋىمىز، زاڭدى نەگىز ەتۋىمىز كەرەك. ۇكىمەت ىستەرىن جاريا ۇستاۋ ٴتۇزىمىن كەمەلدەندىرۋىمىز كەرەك. زاڭدى ٴادىل، وركەنيەتتى اتقارۋدى قاتاڭ ارناعا ٴتۇسىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. جۇمىسشى ۇيىمى، كوممۋنيستىك جاستار وداعى، ايەلدەر بىرلەستىگى سياقتى بۇقارالىق توپتار مەن ۇيىمداردىڭ رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋگە قولداۋ كورسەتۋىمىز كەرەك. وزىنە ـ ٴوزى توڭكەرىس جاساۋ رۋحىن ساۋلەلەندىرىپ، ستيلدى دۇرىستاپ، ٴتارتىپتى قاتايتۋعا تاباندى بولىپ، شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرىپ، پارتيا ستيلى، پاكتىك قۇرىلىسىن جانە شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. ۇكىمەت قىزمەتكەرلەرى زاڭ ـ تارتىپتەرگە بويسۇنىپ، ٴوزىن پاك ۇستاپ، جاۋاپكەرشىلىگىن قۇلشىنا ادا ەتىپ، حالىق ٴۇشىن جۇمىستى كىرشىكسىز ىستەۋى كەرەك.

　　اكىمشىلىك ونىمدىلىكتى جاپپاي جوعارىلاتۋىمىز كەرەك. پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن ويداعىداي دايەكتىلەندىرۋدى، ويداعىداي تياناقتاندىرۋدى ارقاۋ ەتىپ، ساپالى، سايكەستى، جوعارى ٴونىمدى بولۋدان جازباي، ۇكىمەت فۋنكتسياسىندا بۇرىلىس جاساۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، اتقارۋ قۋاتى مەن الەۋمەتتىك سەنىمدىلىگىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋىمىز كەرەك. دۇرىس يدەيالىق ٴادىس پەن قىزمەت ادىسىنە تاباندى بولىپ، قاساڭ ويلار مەن جولعا يەك سۇيەۋدى بۇزۋعا باتىل بولىپ، جەتەكشىلىك، قوزعاۋشىلىق سيپاتى كۇشتى قىزمەت تۇتقاسىن بەلسەنە جوسپارلاپ جانە ودان پايدالانىپ، تياناقتاندىرۋدى يگەرۋ جاعىندا تولىق اتقارۋدى، جەدەل اتقارۋدى، شىندىققا جۇگىنىپ ناقتى ىستەر ىستەۋدى، باتىلدىقپەن، شەبەرلىكپەن يگەرۋدى شىن مانىندە ورىنداپ، ەڭ سوڭعى ونىمدىلىكتىڭ پارتيا ورتالىق كوميتەتى شەشىمىنىڭ ماقساتىنا ۇيلەسۋىنە، حالىق بۇقاراسىنىڭ تىلەگىنە ۇيلەسۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋىمىز كەرەك. نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەپ جانە كەڭەيتىپ، تەكسەرىپ ـ زەرتتەۋدى بارىنشا ورىستەتىپ، ”ٴتورتتى نەگىزگى ساتىعا ٴتۇسىرۋ“ ٴتۇزىمىن تياناقتاندىرۋىمىز كەرەك. سيفرلى ۇكىمەت قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋىمىز كەرەك. ”جوعارى ونىمدىلىكپەن ٴبىر ٴىس تىندىرۋدى“ ىلگەرىلەتۋدى جەتەكشى ەتىپ، ۇكىمەتتىك قىزمەت وتەۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋىمىز كەرەك. فورماشىلدىقتى، تورەشىلدىكتى باتىل تۇزەتىپ، حۇجاتتار مەن ماجىلىستەردى ونان ارى ىقشامداپ، باقىلاۋ ـ تەكسەرۋدى، تەكسەرۋدى، باعالاۋدى كەمەلدەندىرىپ، نەگىزگى ساتى مەن كاسىپورىنداردىڭ اۋىرتپالىعىن ۇزدىكسىز جەڭىلدەتۋ كەرەك. ”ٴۇشتى پارىقتاۋدى“ تياناقتاندىرىپ، كادرلاردىڭ جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ، ىسكەرلىك تانىتۋىن شابىتتاندىرۋ جانە قورعاۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ كەرەك. قالىڭ كادرلار ”قاشاندا بەيعام جۇرمەۋ“ جاۋاپكەرشىلىك سەزىمىن كۇشەيتىپ ٴارى ”ٴارقانداي ىستە كوڭىلىندە سان بولۋدى“ ارەكەت قابىلەتىنە شىن مانىندە اينالدىرىپ، ٴىس تىندىرىپ، شارۋاشىلىق قۇرۋدىڭ ىنتا ـ ىقىلاسىن سەرپىلتىپ، شىنايى يگەرىپ، تىڭعىلىقتى ىستەۋ، قاجىرلىلىقپەن قۇلشىنا ىستەپ، ٴىستى جاقسى ىستەپ، جاقسى اياقتاتىپ، ٴداۋىر مەن حالىقتىڭ ٴۇمىتىن اقتايتىن تىڭ تابىستاردى قۇلشىنا جاراتۋىمىز كەرەك.

　　ۋاكىلدەر!

　　ٴبىز جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەكەمدەۋدى نەگىزگى جەلى ەتىپ، ۇلتتىق وڭىرلىك اۆتونوميا تۇزىمىنە تاباندى بولىپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، ٴار ۇلتتىڭ كەڭ كولەمدە ارالاسۋىن، ىشتەسۋىن، توعىسۋىن جەبەپ، ۇلتتىق وڭىرلەردىڭ وسىزاماندانۋ قۇرىلىسىنىڭ اياق الىسىن جەدەلدەتۋىن ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. پارتيانىڭ ٴدىن قىزمەتى جونىندەگى نەگىزگى باعىتىنا تاباندى بولىپ، ەلىمىزدىڭ ٴدىندى جۇڭگوشالاندىرۋىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، ٴدىندى سوتسياليستىك قوعامعا ۇيلەسۋگە بەلسەنە جەتەكتەۋىمىز كەرەك. چياۋمين ىستەرى قىزمەتىن كۇشەيتىپ جانە جاقسارتىپ، شەتەلدەگى چياۋمين باۋىرلاستار مەن وتانعا ورالعان چياۋميندەردىڭ جانە ولاردىڭ وتباسىنداعىلاردىڭ زاڭدى ۇقىق ـ مۇددەسىن قورعاپ، ەل ٴىشى ـ سىرتىنداعى جۇڭحۋا پەرزەنتتەرىنىڭ ۇلتتىڭ گۇلدەنۋىنە بىرگە كۇش سالۋىنىڭ جويقىن كۇشىن توپتاۋىمىز كەرەك.

　　وتكەن ٴبىر جىلدا، مەملەكەت قورعانىسى مەن ارميا قۇرىلىسىندا تىڭ تابىستارعا جانە ىلگەرىلەۋشىلىكتەرگە قول جەتكىزدىك، حالىق ارمياسى ارقالاعان بورىش پەن مىندەتتى ايتارلىقتاي ورىندادى. جاڭا ٴبىر جىلدا، شي جينپيڭ ارميانى قۇدىرەتتەندىرۋ يدەياسىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى اسكەري ستراتەگيالىق باعىتتى دايەكتىلەندىرىپ، پارتيانىڭ حالىق ارمياسىنا شارتسىز باسشىلىعىنا تاباندى بولىپ، اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ٴتوراعاسى جاۋاپتى بولۋ ٴتۇزىمىن جاپپاي ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، ارميا قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعى كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋدان قامال الۋ شايقاسىن ويداعىداي جۇرگىزۋ كەرەك. اسكەر جاتتىقتىرىپ، سوعىسقا دايىندالۋدى جاپپاي كۇشەيتىپ، اسكەري كۇرەس دايىندىعىن ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، ناقتى سوعىستىق اسكەري جاتتىعۋدى مىقتى يگەرىپ، مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، دامۋ مۇددەسىن باتىل قورعاۋ كەرەك. وسى زامانعى اسكەري ىستەردى باسقارۋ جۇيەسىن ورناتىپ، ارميا قۇرىلىسىنىڭ ”14 ـ بەسجىلدىق“ جوباسىنىڭ اتقارىلۋىن ويداعىداي يگەرىپ، مەملەكەت قورعانىسىن دامىتۋداعى كەلەلى ينجەنەريالاردى جەدەل اتقارۋ كەرەك. مەملەكەتتىڭ ٴبىر تۇلعالانعان ستراتەگيالىق جۇيەسى مەن قابىلەتىن بەكەمدەپ جانە جوعارىلاتىپ، مەملەكەت قورعانىسى عىلىم ـ تەحنيكا ونەركاسىپ جۇيەسى مەن ورنالاسىمىن ساپالىلاندىرىپ، مەملەكەت قورعانىسى تاربيەسىن، مەملەكەت قورعانىسىنا جۇمىلدىرۋدى جانە زاپاس كۇش قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ كەرەك. ٴار دارەجەلى ۇكىمەتتەر مەملەكەت قورعانىسىن جانە ارميا قۇرىلىسىن زور كۇشپەن قولداپ، ”قوس قولداۋ“ قىزمەتىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ارميا مەن ۇكىمەتتىڭ، ارميا مەن حالىقتىڭ ىنتىماعىن بەكەمدەۋ جانە دامىتۋى كەرەك.

　　ٴبىز ”ٴبىر ەل، ەكى ٴتۇزىم“، ”شياڭگاڭدى شياڭگاڭدىقتار باسقارۋ“، ”اۋمىندى اۋمىندىقتار باسقارۋ“، وسكەلەڭ اۆتونوميا باعىتىن ۇزدىكسىز، جاپپاي، دۇرىس، تاباندىلىقپەن دايەكتىلەندىرىپ، شياڭگاڭدى، اۋمىندى زاڭ بويىنشا باسقارۋعا تاباندى بولىپ، ”وتانشىلدار شياڭگاڭدى باسقارۋ“، ”وتانشىلدار اۋمىندى باسقارۋ“ پرينسيبىن تياناقتاندىرۋىمىز كەرەك. شياڭگاڭنىڭ، اۋمىننىڭ ەكونوميكاسىن دامىتۋىنا، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، وزىندىك باسىمدىعى مەن ەرەكشەلىگىن ساۋلەلەندىرىپ، گۋاڭدۇڭ _ شياڭگاڭ _ اۋمىن ۇلكەن شىعاناق رايونى قۇرىلىسىنا بەلسەنە قاتىناسىپ، مەملەكەت دامۋىنىڭ كەلەلى جاعدايىمەن اناعۇرلىم ويداعىداي توعىسىپ، شياڭگاڭنىڭ، اۋمىننىڭ باياندى گۇلدەنۋى مەن ورنىقتىلىعىن ساقتاۋىمىز كەرەك.

　　ٴبىز پارتيانىڭ جاڭا داۋىردە تايۋان ماسەلەسىن شەشۋدەگى جالپى تۇلعالىق جالپى جوباسىن دايەكتىلەندىرۋگە تاباندى بولىپ، ٴبىر جۇڭگو پرينسيبىنە جانە ”92 ـ جىلعى ورتاق تانىمعا“ تاباندى بولىپ، ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن بولشەكتەۋشىلەرگە جانە سىرتتىڭ كيلىگۋىنە باتىل قارسى تۇرىپ، ەكى جاعالاۋ قاتىناسىنىڭ بەيبىت دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، وتاننىڭ بىرلىككە كەلۋ ۇلى ٴىسىن تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ٴتۇبىرلى مۇددەسىن قورعاۋىمىز كەرەك. ەكى جاعالاۋدىڭ توعىسا دامۋىن تەرەڭدەتىپ، ەكى جاعالاۋداعى باۋىرلاستاردىڭ قۇت ـ ىرىسىن ارتتىرىپ، ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى ۇلى ٴىسىن ٴبىر نيەتپەن بىرگە جاراتۋىمىز كەرەك.

　　ٴبىز دەربەس، وزىنە ـ ٴوزى قوجايىن بولۋ سىندى بەيبىت ديپلوماتيالىق ساياساتقا تاباندى بولىپ، بەيبىت دامۋ جولىمەن جۇرۋگە تاباندى بولىپ، ٴوزارا تيىمدىلىك جاساپ، تەڭ يگىلىكتەنۋ سىندى ەسىك اشۋ ستراتەگياسىن باتىل اتقارىپ، تەڭ، ٴتارتىپتى بولۋ سىندى دۇنيە ٴجۇزىنىڭ كوپ ۇيەكتەنۋىن جانە جالپىعا ٴتيىمدى، سيىسىمدى بولۋ سىندى ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋىن دارىپتەپ، جاڭاشا حالىقارالىق قاتىناس ورناتۋدى ىلگەرىلەتىپ، زورەكەرلىك، وزبىرلىق، وكتەمدىك ارەكەتتەرگە قارسى تۇرىپ، حالىقارالىق ادىلدىك پەن تۋراشىلدىقتى قورعاۋىمىز كەرەك. جۇڭگو حالىقارالىق قوعاممەن بىرگە بولىپ، الەمدىك دامۋ باستاماسىن، الەمدىك حاۋىپسىزدىك باستاماسىن، الەمدىك وركەنيەت باستاماسىن تياناقتاندىرىپ، بۇكىل ادامزاتقا ورتاق قۇندىلىقتى ساۋلەلەندىرىپ، الەمدىك باسقارۋ جۇيەسىندە بۇرىلىس جاساۋدى ىلگەرىلەتىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قالىپتاستىرۋدى ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.

　　ۋاكىلدەر!

　　بورىشتى ورىنداۋدىڭ تەتىگى جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋدا، كۇرەس جاساعاندا عانا، بولاشاققا جول اشىلادى. ٴبىز شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ توڭىرەگىنە اناعۇرلىم تىعىز ىنتىماقتاسىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزم ۇلى تۋىن بيىك ۇستاپ، شي جينپيڭ جاڭا ٴداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، سەنىمدى بەكەمدەپ، ٴورىس اشا العا ىلگەرىلەپ، تۇتاس جىلداعى ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ نىسانا ـ مىندەتتەرىن قۇلشىنا ورىنداپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىن، ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى ۇلى ٴىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋ جولىندا قاجىماي ـ تالماي كۇرەس جۇرگىزەيىك!

　　(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 3 ـ ايدىڭ 12 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

　　(باياندامانى 14 ـ كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى 2 ـ ٴماجىلىسىنىڭ حاتشىلار باسقارماسى اۋدارىپ بەرگەن)
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
 
تەلەفون: 65367915-010 ‍حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ باسپا ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەي كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2023 by www.people.com.cn. all rights reserved