«حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى جين شين
2024.12.25 13:37 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
جاڭا داۋىردە ”بۇقارانى قول جەتىمدى، جارامدى، ويداعىداي ينفورماتسيالىق قىزمەت وتەۋمەن قامداۋ كەرەك“، وسى ماسەلەنى باس شۋجي شي جينپيڭ قاشاندا ەسىنەن شىعارعان ەمەس.
”حالىقتىڭ تىلەگى مەن قاجەتىنە ۇيلەسىپ، ينفورماتسيالاندىرۋ جاعىنان قىزمەت وتەۋدىڭ جالپىلاسۋىن جەدەلدەتۋ كەرەك“؛
”ميلليارد حالىقتى ينتەرنەتتىڭ دامۋ جەتىستىكتەرىنەن بىرگە يگىلىكتەنۋ جاعىندا اناعۇرلىم كوپ تابىس سەزىمىنە كەنەلتۋ كەرەك“؛
”حالىقتىڭ ىرىس – قۇتىن ارتتىرۋدى ينفورماتسيالاندىرىپ دامىتۋدىڭ شىعار ءتۇيىنى جانە تابان تىرەر تياناعى ەتۋ كەرەك“؛
...
ينفورماتسيالاندىرۋ ارقىلى نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدىڭ بىركەلكىلىگىن جەبەپ، اناعۇرلىم كوپ ادامنىڭ ينفورماتسيالىق قىزمەت وتەۋدەن پايدالانۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك. پارتيا 20 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ءۇشىنشى جالپى ءماجىلىسىنىڭ «قاۋلىسىندا» بىلاي دەپ اتاپ كورسەتىلدى: ”مەملەكەتتىڭ ساندى مالىمەت نەگىزدىك قۇرىلعىلارىن قۇرىپ جانە ىسكە قوسىپ، ساندى مالىمەتتەن ورتاق يگىلىكتەنۋدى جەبەۋ كەرەك“.
بارلىق ىستە سۇيىسپەنشىلىككە كوڭىل ءبولۋ كەرەك. 2013 - جىلى 8 - ايدىڭ 29 - كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ لياۋنيڭ داليان جوعارى، جاڭا تەحنيكا كاسىپ باقشاسى رايونىنا كەلىپ قىزمەت تەكسەردى. الىس ارالىقتى ەمدەۋدى باسقارۋ جۇيەسىنىڭ ەكرانىنىڭ الدىندا، مىڭنان استام ەمدەۋ قۇرىلىمىنىڭ وسى جۇيەدەن پايدالانىپ جاتقاندىعىن ەستىگەن باس شۋجي ەرەكشە قۋانىپ، تەبىرەنە بىلاي دەدى: ”ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەت وتەۋىنە ينفورماتسيالاندىرۋدى قوسقاندا، كۇش ۇستىنە كۇش قوسقانداي بولادى! ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەت وتەۋىن ينفورماتسيالاندىرۋ ارقىلى بۇقاراعا ءتىپتى دە جاقسى قىزمەت وتەۋ كەرەك“.
ءار سوزىنەن حالىق تۇرمىسىن ەسىنەن شىعارمايتىنى اڭعارىلىپ تۇردى. قازىر مەملەكەتتىڭ الىس ارالىقتى ەمدەۋ قىزمەت وتەۋ تۇعىرىنىڭ ايماق دارەجەلى قالالاردى قامتۋ شاماسى %100 كە جەتتى.
باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ ىشكەرىلەي اتاپ كورسەتتى: ”ينتەرنەتتىڭ ابزالدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، ’ينتەرنەت + وقۋ - اعارتۋ‘، ’ينتەرنەت + ەمدەۋ‘، ’ينتەرنەت + مادەنيەت‘ سياقتىلاردى اتقارىپ، نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدىڭ بىركەلكىلىگىن جەبەۋ كەرەك“، ”حالىق تۇرمىسىنا قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتىپ، حالىق تۇرمىسىنداعى ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، وقۋ - اعارتۋ، جۇمىستاندىرۋ، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ، ەمدەۋ، ءدارى - دارمەك، دەنساۋلىق ساقتاۋ، تۇرعىن ءۇي، قاتىناس سياقتى سالالارداعى ءىرى ساندى مالىمەتتەردى جالپىلاستىرۋدى، قولدانۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك“.
بوگەتتەردى اشىپ، مەحانيزمدەگى قيىن ماسەلەلەردى شەشىپ، وڭىرلەردىڭ سايكەستى دامۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتتى، تاياۋ جىلداردان بەرى اناعۇرلىم كوپ بۇقارا ينفورماتسيالىق قىزمەت وتەۋدەن يگىلىكتەندى.
”ءديت!“ ەكىلىكتى جەڭىل عانا جايمالاپ ەدى، ەسەپ جابۋ ورىندالدى. جىجياڭنان كەلگەن ناۋقاس بەيجيڭدەگى ءبىر شيپاحانادا ”ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى ەلەكتروندىق دوكۋمەنتىمەن“ ەسەپ جابۋدى ورىندادى. تاياۋ جىلداردان بەرى جەر - جەر، تاراۋلار قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ كارتوچكاسى وڭىرلەرىندە ”ءبىر كارتوچكامەن“ ءىس ءبىتىرۋدى، بۇكىل ەلدە ”ءبىر كارتوچكامەن“ ءىس ءبىتىرۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، سيفرلاندىرىلعان قولدانىس جاعدايى ۇزدىكسىز كوبەيدى.
تەلەۆيزوردى اشساڭىز، ءوزىڭىز قىزىققان باعدارلامانى تىكەلەي كورە الاسىز. وسىدان بۇرىن تۇتىنۋشىلاردى مازالاپ كەلگەن تەلەۆيزوردى اشا سالعانداعى جارناما، ”مۇشەلىككە تىركەۋ“ ءونىمدى جونگە سالىندى. تەلەۆيزورعا ساياتىن قات – قابات اقى جونگە سالىندى، بيىل 9 - ايعا دەيىن بۇكىل ەلدەگى %80 تەن استام سىمدى تەلەۆيزور جانە IPTV ابونتتارى تەلەۆيزوردى اشا سالىپ تىكە تاراتۋدى كورە الاتىن بولدى.
”ەكران ساباقتارى باتىس بولىك ساپارى“ جوسپارى اتقارىلعاننان بەرى باتىس بولىكتەگى جوعارى مەكتەپتەر جيىنى 207 مىڭ ساباعىمەن جانە جەلىدە ساباق ءوتۋ قىزمەت وتەۋىمەن قامدالىپ، بۇكىل ەلدەگى ورتا، باستاۋىش مەكتەپتەر (وقىتۋ تۇيىندەرىن قامتيدى) تۇگەلدەي ينتەرنەتكە قوسىلدى.
”ينفورماتسيا تورى تەحنيكاسىن دامىتىپ، تۇرلىشە كىرىستەگى ادامدار اراسىنداعى، تۇرلىشە وڭىرلەر اراسىنداعى سيفر بوگەتتەرىن جويۋ كەرەك“؛
”قالامەن سالىستىرعاندا، اۋىل – قىستاق ينتەرنەت نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى − ءبىزدىڭ ولقىلىعىمىز. ۇسىنىلىم تەبىنىن ارتتىرىپ، اۋىل - قىستاق ينتەرنەت قۇرىلىسىنىڭ اياق الىسىن جەدەلدەتۋ كەرەك“؛
…
قايتكەندە پايدالانۋدىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتىپ، سان – سيفر بوگەتىن جەڭىلدەتىپ، قالىڭ بۇقارانىڭ، اسىرەسە، اۋىل - قىستاقتىڭ، شەت - شالعاي وڭىرلەردەگى بۇقارانىڭ ينفورماتسيالىق قىزمەت وتەۋدەن پايدالانۋىنا مۇمكىندىك جاساۋعا بولادى؟ باس شۋجي شي جينپيڭ وسى ماسەلەنى ۇدايى جادىندا ساقتاپ كەلدى.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ، اۋىل - قىستاقتىڭ سيفرلانعان، توراپتانعان، زەردەلىلەنگەن دامۋ دەڭگەيى ۇزدىكسىز جوعارىلادى، ينتەرنەتتىڭ جالپىعا ءتيىمدى، سيىسىمدى دامۋى اۋىل - قىستاقتاعى، شەت - شالعاي وڭىرلەردەگى حالىق بۇقاراسىن تاماشا سيفرلى تۇرمىستان يگىلىكتەندىردى.
بيىل 6 - ايعا دەيىن اۋىل - قىستاقتاعى توراپكەرلەردىڭ سانى 304 ميلليون ادامعا جەتىپ، قالا مەن اۋىلدىڭ سان – سيفر جاعىنداعى پارقى جەدەل ازايدى؛ اكىمشىلىك قىستاقتاردىڭ كەڭ ايالى توراپقا شىعۋ شاماسى %100 كە جەتتى...
2020 - جىلى 4 - ايدىڭ 20 – كۇنى، چينليڭ تاۋىنىڭ تەرەڭ قويناۋى. باس شۋجي شي جينپيڭ شانشي ولكەسى جاشۇي اۋدانى شياۋليڭ قالاشىعى جينمي قىستاعىنا كەلىپ قىزمەت تەكسەردى. جينمي قىستاعىنداعى تۇرعىندار قايلامەن جەر اۋدارۋدان زەردەلى قول تەلەفون ارقىلى مەڭگەرىلەتىن سوقامەن جەر جىرتۋعا ويىستى، ەلەكتروندىق ساۋدا دا ەسىك الدىنا دەيىن جالعاستى، وڭتۇستىك شانشيدىڭ قالا، اۋداندارىنىڭ بارىندە دەرلىك ەلەكتروندىق ساۋدا قوعامى قۇرىلدى. باس شۋجي شي جينپيڭ تىكە تاراتۋ تۇعىرىنىڭ الدىنا كەلىپ: ”ەلەكتروندىق ساۋدا بۇقارانىڭ كەدەيلىكتەن ارىلۋىنا كومەكتەسىپ قانا قالماستان، اۋىل - قىستاقتى كوركەيتۋگە دە دەم بەرەدى، بولاشاعى نۇرلى“ دەپ باسا دارىپتەدى.
ساناققا قاراعاندا، بيىل الدىڭعى 3 توقساندا ەلىمىزدىڭ اۋىل - قىستاق تورابىنىڭ بولشەك ساتىلۋ سوماسى سايكەس مەزگىلىندەگىدەن %8.3 ارتقان.
بۇقارانىڭ از جۇگىرۋىنە، ينفورماتسيانىڭ كوپ جۇگىرۋىنە، ءىس ءبىتىرۋدىڭ قولايلى بولۋىنا مۇمكىندىك جاراتىلدى. ينفورماتسيالىق قىزمەت وتەۋدە تاعى بۇقارانىڭ ويداعىداي پايدالانۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك.
2019 - جىلى 1 - ايدىڭ 16 - كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ حىبەي شيۇڭ - ان جاڭا رايونىنىڭ اكىمشىلىك قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنا كەلىپ قىزمەت تەكسەردى. باس شۋجي بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”اكىمشىلىك قىزمەت وتەۋدىڭ ينفورماتسيالانۋ، زەردەلىلەنۋ، دالمە – ءدال بولۋ، قولايلىلانۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، بۇقارانى از سابىلتۋ كەرەك“.
ينفورماتسيالاندىرۋ تاسىلىنەن پايدالانىپ اكىمشىلىك قىزمەت وتەۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ سان ميلليونداعان بۇقارانىڭ ارمان - تىلەگىنە سايادى.
”ەلەكتروندى ۇكىمەت ىستەرىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، ءار دارەجەلى ۇكىمەت تاراۋلارىن ينفورماتسيا قامالىن تالقانداپ، قىزمەت وتەۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋعا شابىتتاندىرۋ كەرەك“؛
”ينتەرنەتتىڭ ابزالدىعىنان شەبەرلىكپەن پايدالانىپ، توعىسۋ، تەڭ يگىلىكتەنۋ، حالىققا قولايلىلىق جاراتۋ، حاۋىپسىزدىك جاعىنا كۇش سالۋ كەرەك“؛
”’ۇكىمەت ءىسى بويىنشا قىزمەت وتەۋدە ءبىر جەلىدە بارلىعىن ءبىتىرۋدى‘ مىقتى يگەرۋ كەرەك“؛
…
جەر - جەر، تاراۋلار باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، اكىمشىلىك قىزمەت وتەۋدى اناعۇرلىم قولايلىلاندىردى.
بۇل كۇندە مەملەكەت بويىنشا ءبىر تۇلعالانعان اكىمشىلىك قىزمەت وتەۋ تۇعىرىنا تىركەلگەن تۇتىنۋشى ءبىر ميلليارد ادامنان اسىپ، ”ءبىر جولدا ءبىتىرۋ“، ”ءبىر جەلىدە ءبىر تۇتاس ءبىتىرۋ“ رەالدىققا اينالدى؛ ەلىمىزدە %90 تەن استام اكىمشىلىك قىزمەت وتەۋدى توراپتا ءبىتىرۋ جۇزەگە اسىرىلدى...
ينفورماتسيا داۋىرىندە ومىرشەڭدىك قاۋلادى. سيفرلى قوعامدا تىرشىلىك تىنىسى جالىندادى.
جاڭا جورىقتا كەڭ كولەمدى، زەردەلى دە قولايلى، ءادىل، جالپىعا ءتيىمدى سيفرلانعان قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن قۇلشىنا قۇرىپ، ينفورماتسيالاندىرىپ دامىتۋ بارىسىندا حالىق بۇقاراسىن اناعۇرلىم كوپ تابىس سەزىمىنە، باقىت سەزىمىنە، حاۋىپسىزدىك سەزىمىنە كەنەلتۋ كەرەك.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى