2025.06.20 13:37 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
تاياۋدا جاراتىلىستىق بايلىق مينيسترلىگىنىڭ مينيسترى گۋان جى – وۋ 16 – ءنومىرلى مينيسترلىك بۇيرىعىنا قول قويىپ، جاڭادان وزگەرىس ەنگىزىلگەن «ايىرىپ بەرىلگەن جەر تىزىمدىگىن» جاريالادى (تومەندە قىسقاشا «تىزىمدىك» دەلىنەدى)، 2025 – جىلى 9 – ايدىڭ 1 – كۇنىنەن باستاپ اتقارىلادى.
جاراتىلىستىق بايلىق مينيسترلىگىنىڭ قاتىستى مەڭگەرمە - مەكەمەلەرىنىڭ جاۋاپتىسىنىڭ تانىستىرۋىنا قاراعاندا، قازىر اتقارىلىپ وتىرعان «تىزىمدىك» 2001 - جىلى جاريالانىپ اتقارىلعاننان بەرى، جەر فاكتورلارىن بازارلاندىرىپ ورنالاستىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ، نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسى مەن الەۋمەتتىك يگىلىك ىستەرىنىڭ دامۋىن قامتاماسىزداندىرۋ، جەر بازارى ءتارتىبىن ارناعا ءتۇسىرۋ قاتارلى سالالاردا ورنىن وگەيسىتۋگە بولمايتىن ماڭىزدى رول اتقارعان. الايدا، ەكونوميكا مەن قوعامنىڭ باياندى دامۋىنا، قارجى قوسۋ، قارجى قۇراۋ ءتۇزىلىسىنىڭ ىشكەرىلەي رەفورماسىنا، سونداي - اق كاسىپ فورماتسياسىنىڭ ۇزدىكسىز رەتتەلۋىنە بايلانىستى، قازىر اتقارىلىپ وتىرعان تىزىمدىكتى سايكەستى رەتتەۋ جانە ساپالىلاندىرۋ قاجەت.
وسى رەتكى «تىزىمدىككە» وزگەرىس ەنگىزۋدە جەر باسقارۋ زاڭىنىڭ 54 - تارماعىندا كورسەتىلگەن ءتورت ۇلكەن تۇرگە نازار اۋدارىلىپ، كەيبىر ناقتى جەردەن پايدالانۋ تۇرلەرى مەن تاسىلدەرى رەتتەلىپ، قىسقارتىلىپ، ناقتىلاندىرىلىپ، وزگەرىس ەنگىزىلگەننەن كەيىن 20 ءتۇر، 106 ءتۇرلى ناقتى جاعدايعا ءبولىندى.
جاڭادان وزگەرىس ەنگىزىلگەن «تىزىمدىكتە» مەملەكەت مەنشىگىندەگى قۇرىلىسقا پايدالانىلاتىن جەردى پايدالانۋ ۇقىعىن ايىرىپ بەرۋ تاسىلىمەن قۇرۋعا قاتاڭ شەك قويۋ ايقىن بەلگىلەندى. بۇل «مازمۇنعا» سايكەس بولىپ، اجىراتىپ بەرۋ ءتاسىلى جانە جەر ىستەتۋگە دۇرىس كەلسە، قۇرىلىس ىستەتۋشى ورىن ٴوتىنىش بەرەدى، بەكىتۋ ۇقىعى بار حالىق ۇكىمەتىنىڭ بەكىتۋىن العاننان كەيىن، اجىراتىپ بەرۋ ءتاسىلىن بەرسە بولادى؛ قۇرىلىس ىستەتۋشى ورىن جەردى اقىلى ىستەتۋدى ورتاعا قويسا نەمەسە ماقۇلداسا، زاڭ بويىنشا اقىلى بەرۋ، مايعا بەرۋ قاتارلى تاسىلدەرمەن بەرۋى كەرەك.
جاڭادان وزگەرىس ەنگىزىلگەن «مازمۇندا» بىلاي دەپ بەلگىلەندى: ”پايدا تابۋدى ماقسات ەتپەيتىن“، ”الەۋمەتتىك يگىلىك“ نەمەسە ”تيجارات سيپاتىنا جاتپايتىن“ قۇرىلىس نىساندارىن اۋدان دارەجەلىدەن جوعارى جەرگىلىكتى جاراتىلىستىق بايلىقتى باسقارۋشى تاراۋلار جەر ءبولىپ بەرۋدى تەكسەرگەن كەزدە، قۇرىلىس سالعىزۋشى ورىن بەرگەن حالىق باسقارۋىنداعى كاسىپورىنعا جاتپايتىن ورىندار، قوعامدىق قىزمەت وتەۋ قۇرىلىمدارى سياقتىلاردى تىزىمدەۋ كۋالىگى، سونداي - اق قاتىستى كاسىپتىك باسقارۋشى تاراۋلار بەرگەن ماتەريال - قۇجاتى سياقتىلارعا نەگىزدەلىپ انىقتاۋ كەرەك. قىزمەتتىڭ قاجەتىنە ساي، قاتىستى كاسىپتىك باسقارۋشى تاراۋلاردىڭ پىكىرىن الۋعا بولادى.
بۇدان سىرت، جاڭادان وزگەرىس ەنگىزىلگەن «تىزىمدىكتە» بىلاي دەپ بەلگىلەنگەن: ايىرىپ بەرۋ تاسىلىمەن يە بولعان مەملەكەت مەنشىگىندەگى قۇرىلىسقا پايدالانىلاتىن جەردى پايدالانۋ ۇقىعى كاسىپورىن ءتۇزىلىسىنىڭ وزگەرىسى، مەملەكەت مەنشىگىندەگى قۇرىلىسقا پايدالانىلاتىن جەردى پايدالانۋ ۇقىعىن وتكەرمەلەۋ نەمەسە جەردىڭ پايدالانىلۋ ورنىن وزگەرتۋ قاتارلى سەبەپتەرمەن «تىزىمدىككە» ۇيلەسپەسە، اقىلى پايدالانۋ كەرەك.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى