سانشي جاڭاشا ەنەرگيا جۇيەسىن قۇرۋدى جەدەلدەتتى (ەرلىكپەن العا ۇمتىلىپ، ”14 - بەسجىلدىق“ جوبانىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ)

سانشيدىڭ داتۇڭ قالاسىنداعى تاشان ەلەكتر تاراتۋ سەرىكتەستىگىندە تەكشەگە شىعىپ، الىسقا كوز سالساڭىز، ”ءدالىز كوپىرى“ كوككە كوتەرىلىپ تۇر. ءبىر باسى شاحتا اۋزى ەلەكتر ستانسياسى، ەندى ءبىر باسى تاشان كومىر كەنى. ”بۇل − ۇزىندىعى 1500 مەترلىك جابىق كومىر جەتكىزۋ تاسپاسى، كومىردى سول جەردىڭ وزىندە تازارتىپ كادەگە جاراتامىز. كومىر مەن ەلەكتردە بىرلەسىپ تيجارات ەتىپ، وزىندىك قۇندى تومەندەتىپ، لاستانۋدى ازايتىپ، كومىر مەن ەلەكتردى ءبىر تۇلعالاندىرىپ اشۋ ارقىلى كومىر مەن ەلەكتردىڭ تولىق توعىسۋىن جۇزەگە اسىردىق“ دەدى تاشان ەلەكتر سەرىكتەستىگى جانار زات ءبولىمى باستىعىنىڭ ورىنباسارى ۋ سىتۇڭ.

2024 - جىلى 3 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ جاڭا داۋىردە ورتا بولىك وڭىرلەردىڭ ەڭسە كوتەرۋىن ىلگەرىلەتۋ اڭگىمە ماجىلىسىندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ” كومىر، سيرەك كەزدەسەتىن جەر ەلەمەنتتەر سياقتى بايلىقتاردى اشۋ، پايدالانۋ دەڭگەيىن ونان ارى جوعارىلاتىپ، كومىر سياقتى قازىندى ەنەرگيالارمەن ەڭ تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەي قامتاماسىزداندىرۋ قابىلەتىن كۇشەيتىپ، جاڭاشا ەنەرگيا جۇيەسىن جەدەل قۇرىپ، ءداستۇرلى ەنەرگيا جانە جاڭا ەنەرگيا سىندى كوپ ەنەرگيانىڭ ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋىنا، ىشكەرىلەي توعىسۋىنا ءمان بەرۋ كەرەك“.

باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرعان سانشي ولكەسى ”قوس كومىرتەگى“ نىساناسىن كوزدەپ، كوپ ەنەرگيا ارقىلى ءبىرىن - ءبىرى تولىقتايتىن، سايكەستى داميتىن ەنەرگيانى دامىتۋ جولىن تۇراقتاندىرىپ، ەنەرگيامەن حاۋىپسىز، ورنىقتى قامداۋدى جانە جاسىل، تومەن كومىرتەكتى دامۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جاڭاشا ەنەرگيا جۇيەسىن جەدەل قۇردى. قازىر سانشيدىڭ سىرتقا جەتكىزگەن ەلەكتر مولشەرى بۇكىل ەلدىڭ الدىڭعى قاتارىنا ءوتتى، جاسىل ەلەكتردى سىرتقا جەتكىزۋى ءۇرتىس 2 جىل بۇكىل ەل بويىنشا ءبىرىنشى ورىندى يەلەدى.

ەنەرگيامەن قامداۋ جۇيەسىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن، ورنىقتىلىعىن قامتاماسىز ەتتى −

سانشيدىڭ جاڭا ەنەرگيا اگراگاتتارىنىڭ سالىستىرماسى %50 تەن اسىپ، كومىر، وت ەلەكتر سياقتى ءداستۇرلى ەنەرگيانىڭ ەڭ تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەۋىنە، حاۋىپسىزدىككە تىرەك بولۋ قۋاتىنا اناعۇرلىم جوعارى تالاپ قويدى. سانشي كومىر - ەلەكتر گەنەراتور اگراگاتتارىن يكەمدىلىكپەن جاڭالاۋدى ىلگەرىلەتىپ، وت - ەلەكتر گەنەراتور اگراگاتتارىنىڭ تەرەڭدەي رەتتەۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، ەلەكتردەن پايدالانۋدىڭ سايابىر كەزىندە ساتىپ وتىرۋعا، قاۋىرت كەزىندە قولجەتىمدى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى.

حۋاديان شانشي شوجوۋ جىلۋ ەلەكتر بولىمشە سەرىكتەستىگىندە، ”ساعاتىنا 20 مەگاۋاتتىق جاڭا تۇرپاتتى جىلۋ ساقتاۋ جۇيەسى“ قوسالقى رەتتەۋ قوندىرعىسى ەلەكتردەن پايدالانۋدىڭ سايابىر كەزدە جىلۋ ەنەرگياسىن ساقتايدى، قاۋىرت كەزىندە جىلۋ ەنەرگياسىن ءبولىپ شىعارادى. ”گەنەراتور اگراگاتتارىنىڭ ەلەكتر تورىنىڭ ورنالاستىرۋ قاجەتىنە سايكەسۋ ونىمدىلىگىن ءونىمدى جوعارىلاتۋ ارقىلى كومىر جاعاتىن گەنەراتور اگراگاتتارىنىڭ جىلدامدىعى جوعارىلاتىلدى“ دەدى سەرىكتەستىك پارتكومىنىڭ شۋجيى، اتقارۋشى جورا سۇن جياچۋان.

5 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن سانشي ەلەكتر تورابى 35 ميلليون 610 مىڭ كيلوۆاتتىق وت ەلەكتر اگراگاتىن يكەمدىلىكپەن وزگەرتىپ، 6 ميلليون 110 مىڭ كيلوۆاتتىق قاۋىرت كەزگە توتەپ بەرۋ رەتتەۋ قۋاتىن ارتتىردى، تۇتاس جىلدا 9 ميلليارد كيلوۆات - ساعات جاڭا ەنەرگيا شىعارۋ - توپتاۋعا بولادى.

ەلەكتر تورابىنىڭ ورنىقتىلىعى مەن ەلەكتردى سىرتقا جەتكىزۋ قابىلەتىن جوعارىلاتتى −

جاڭا ەنەرگيانىڭ ”تولقىن سيپاتتى“ بولۋىنا مەڭزەس، سانشي كومىر ەنەرگياسى سياقتى ءداستۇرلى ەنەرگيا مەن جاڭا ەنەرگيانىڭ ءبىر تۇلعالانىپ دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، شىعارۋ - توپتاۋ قيىن بولۋ ماسەلەسىن شەشتى.

شوجوۋ قالاسى پيڭلۋ رايونى حۋتوۋشان تاۋىندا 500 مىڭ كيلوۆاتتىق جەل ەلەكتر الاڭىندا قالاقشالار جەلمەن بىرگە اينالىپ، جەلدى جاسىل ەلەكترگە اينالدىرۋدا، 500 كيلوۆولتتىق ميڭحاي كولى كەرنەۋ وزگەرتۋ پۋنكتى وت ەلەكترىمەن، ەنەرگيا ساقتاۋ جۇيەسىمەن ”بايلاعاننان“ كەيىن، يامىنگۋان - حۋاي - ان جوعارى كەرنەۋلى ەلەكتر جەلىسى ارقىلى چاڭجياڭ اتىراۋىنا تىكە جەتكىزىلەدى.

±800 كيلوۆولتتىق ەرەكشە جوعارى كەرنەۋلى يانمىنگۋان كونۆەرتەر پۋنكتىندە، 24 ءىرى تۇرپاتتى اعىن تۇرلەندىرگىش ترانسفورماتور توقتاۋسىز گۇرىلدەپ تۇر. ۇزىندىعى 11 مىڭ 19 كيلومەتر كەلەتىن ”جوعارى قارقىندىق ەلەكتر جولى“ ەڭ جوعارى بولعاندا 8 ميلليون كيلوۆات ساعاتتىق جەتكىزۋ قۋاتىمەن شانشيدىڭ تازا ەلەكترىن جياڭسۋعا جەتكىزەدى.

بۇگىنگى تاڭدا سانشيدە ”ءۇش ايقاسپالى، ءبىر توتە“ ەرەكشە جوعارى كەرنەۋ جەلىسى 14 قايتىمدى نۇكتە تورابىنداعى 500 كيلوۆولتتىق سىرتقا جەتكىزۋ ارناسىمەن تۇتاسىپ، ”ەنەرگيا ايقاسپالى كوپىرىن“ قالىپتاستىردى. سانشيدىڭ سولتۇستىگىندەگى كومىر قازۋدان شوككەن وڭىردەگى جاڭا ەنەرگيا بازاسى مەن 1000 كيلوۆولتتىق داتۇڭ - حۋايلاي - تيانجين وڭتۇستىگى ەرەكشە جوعارى كەرنەۋلى ينجەنەريا نىسانى سالىنعاننان كەيىن ءار جىلى بەيجيڭ، تيانجين، حىبەيگە 27 ميلليارد كيلوۆات - ساعات تازا ەلەكتر جەتكىزىپ، سىرتقا شىعارۋ قۋاتى 36 ميلليون كيلوۆاتتان اسادى.

بازاردىڭ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، ءداستۇرلى ەنەرگيا مەن جاڭا ەنەرگيانىڭ ءوزارا ىقپالداسىپ، ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋىنا مۇمكىندىك جاسادى −

مەملەكەتتىك ەلەكتر تورابى سانشي ولكەلىك ەلەكتر سەرىكتەستىگى تىزگىندەۋ ورتالىعىنىڭ ەلەكتر باعاسى ۇلكەن ەكرانىنداعى ساندى مالىمەت قيسىق سىزىعى ءار 15 مينۋتتا ءبىر رەت جاڭالانىپ تۇرادى.

كۇندىز جەل، كۇن نۇرى بايلىعى جەتكىلىكتى، جاڭا ەنەرگيامەن ەلەكتر شىعارۋ قۋاتى ءبىرشاما زور، دايىن زات بازارىنىڭ ەلەكتر باعاسى تومەن بولىپ، وت ەلەكتر كاسىپورىندارى ەلەكتر شىعارۋ كۇشىن ىرىقتىلىقپەن تومەندەتىپ، جاڭا ەنەرگيامەن ەلەكتر تاراتۋ ءۇشىن بازار كەڭىستىگىن ازىرلەيدى. كۇن باتقاننان كەيىن جاڭا ەنەرگيانىڭ كۇشى تومەندەپ، ناق زات بازارىنىڭ ەلەكتر باعاسى جوعارىلاپ، وت ەلەكتر كاسىپورىندارىن ەلەكتر تاراتۋعا ىنتالاندىرىپ، ەلەكتر ەنەرگياسىمەن سەنىمدى قامداۋعا كەپىلدىك ەتىلەدى.

قازىر 21 مىڭنان استام تيجارات تۇلعاسى سانشي ەلەكتر ناق زات بازارىنا تىكەلەي ات سالىستى. ”ناق زات بازارىنىڭ ناقتى باعا سيگنالى ەڭ پارمەندى ’باسقارۋشىعا‘ اينالدى“ دەدى مەملەكەتتىك ەلەكتر تورابى سانشي ولكەلىك ەلەكتر سەرىكتەستىگى ناق زات بازارى باسقارماسىنىڭ جاۋاپتىسى جاڭ چاۋ.

”سانشي باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، ەنەرگيامەن حاۋىپسىز، ورنىقتى قامداۋدى جانە جاسىل، تومەن كومىرتەكتى دامۋدى ۇزدىكسىز ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جاڭاشا ەنەرگيا جۇيەسى مەن وسىزاماندانعان كاسىپ سالاسى جۇيەسىنىڭ تەرەڭدەي توعىسۋىن ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەتتىڭ ەنەرگيا حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ، ەنەرگيادا قۋاتتى ەل قۇرۋدى جەدەلدەتۋ ءۇشىن سانشي ۇلەس قوسادى“ دەدى سانشي ولكەلىك پارتكومنىڭ شۋجيى تاڭ دىڭجيە.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى