چيڭداۋ ەسىك اشۋ ىرىقتىلىعىمەن دامۋدىڭ ىرىقتىلىعىنا قول جەتكىزدى (ەرلىكپەن العا ۇمتىلىپ، ”14 - بەسجىلدىقتىڭ“ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزەيىك)

انگليانىڭ اسليكاڭ سەرىكتەستىگى ءۇرتىس 3 جىل شاندۇڭ ولكەسىنىڭ چيڭداۋ قالاسىندا ۇستەمە قارجى قوستى، جاڭا ءوندىرىس بازاسى مەجەمەن 2028 - جىلدىڭ سوڭىندا وندىرىسكە قوسىلادى؛ چيڭداۋدا 27 جىل شارۋاشىلىقپەن شۇعىلدانعان گەرمانيا انماي الۋمين كاسىبى توبى 4 - رەت قارجىنى ارتتىرىپ، الۋمين توتىعىن ورتەۋ زاۆودىن جاڭادان قۇردى... ەل ارالىق سەرىكتەستىكتەر ءىس - ارەكەتى ارقىلى دۇنيە ءجۇزىنىڭ جۇڭگونى، چيڭداۋدى جاقسى كورەتىندىگىن دالەلدەدى.

2024 - جىلى 5 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ شاندۇڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”جوعارى دەڭگەيلى سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ جاڭا بيىگىن قالىپتاستىرۋ“، ”ررەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدە، جوعارى دەڭگەيلى سىرتقا ەسىك اشۋدى ىلگەرىلەتۋدە ەرلىكپەن الدا ءجۇرۋ كەرەك“.

باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرعان چيڭداۋ اناعۇرلىم كەڭ كولەمدە، اناعۇرلىم كەڭ سالادا، اناعۇرلىم تەرەڭ ساتىدا ەسىك اشۋدى كۇش سالا اتقارىپ، سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ ىرىقتىلىعى ارقىلى ەكونوميكالىق دامۋدىڭ ىرىقتىلىعىنا قول جەتكىزىپ، رەفورما مەن دامۋدىڭ جاڭا ءورىسىن قۇلشىنا اشتى.

زات اينالىمى ۇلكەن ارناسىن ىركىلىسسىزدەندىرىپ، حالىقارالىق دوستار شەڭبەرىن ۇلعايتتى −

چيڭداۋدان جولعا شىققان جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنىڭ ەۆروپانىڭ ىشكى وڭىرىنە بارۋىنا نە ءبارى 17 كۇن كەتەدى؛ جۇك اۆتوموبيلىنىڭ حالىقارالىق تاس جول تاسىمال جۇيەسى ارقىلى رەسەيدىڭ ماسكەۋىنە بارۋىنا نە ءبارى 7 كۇن كەتەدى... ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرۋ چيڭداۋعا اناعۇرلىم كوپ وراي اكەلدى.

”بيىل جىل باسىنان بەرى ءبىز جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزى (جينان - چيڭداۋ) مەملەكەتتىك شوعىرلاندىرۋ ورتالىعى قۇرىلىسى ورايىن مىقتى يگەرىپ، ’قامبا، تاسىمال، ساۋدا‘ ءبىر تۇلعالانعان اينالىم ۇلگىسىن جاسامپازدىقپەن العا قويىپ، زات اينالىمى ارقىلى ساۋدانى جەبەيتىن، ساۋدا ارقىلى كاسىپ سالاسىن جەتەكتەيتىن تاماشا اينالىمنىڭ قالىپتاسۋىن ىلگەرىلەتتىك“ دەدى شاندۇڭ جوعارى قارقىندى تاس جولى چيلۋ اتتى ەۆروپا - ازيا كەزەكشى پويەزى تاسىمال شەكتى سەرىكتەستىگى باس ديرەكتورىنىڭ كومەكشىسى مان كۇن.

چيڭداۋدا ەسىك بارعان سايىن ايقارا اشىلدى. چيڭداۋ پورتى 180 نەشە مەملەكەت پەن رايونداعى 700 دەن استام پورتپەن تۇتاستى؛ چيڭداۋ جياۋدۇڭ حالىقارالىق اۋەجايىنىڭ جولاۋشى تاسىمال لەنياسى ەل ءىشى - سىرتىنداعى 128 قالاعا تۇتاستى؛ جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزى 32 لەنيانى ۇدايىلاندىرىپ، 23 مەملەكەتتىڭ 54 قالاسىن تۇتاستىردى؛ 223 مەرزىمدى اۋە جولى مەن شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا باعىتتالعان 42 تەڭىز تاسىمالى اۋە جولى اشىلدى...

حالىقارالىق زات اينالىمى ۇلكەن ارناسىن ۇزدىكسىز كەڭەيتىپ، جاڭا دامۋ جاعدايىنا بەلسەنە قىزمەت وتەپ جانە ونىمەن توعىستى، چيڭداۋدىڭ دامۋ كومەسكى كۇشى اناعۇرلىم زور، قوزعاۋشى كۇشى اناعۇرلىم كۇشتى، ومىرشەڭدىك كۇشى اناعۇرلىم جەتكىلىكتى بولدى.

ءتۇزىم تيپىندەگى ەسىك اشۋدى كەڭەيتىپ، ەسىك اشۋدىڭ سىناق جۇمىسىن ويداعىداي ىستەدى −

”نيگەريانىڭ مايتارانى اق تىزىمدىككە كىردى“ دەدى شاندۇڭ يۇيگۋاڭ حالىقارالىق ساۋدا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جاۋاپتىسى سۇڭ چىڭيۇي.

”اق تىزىمدىك“ دەگەن نە؟ چيڭداۋ ەركىن ساۋدا رايونى ءدارى - دارمەك، ازىق - تۇلىك قاينارى ۇقساس تاۋارلاردىڭ ”اق تىزىمدىك“ ءتۇزىمى رەفورماسىن ىلگەرىلەتتى. مايتاران سياقتى ءدارى - دارمەك، ازىق - تۇلىك قاينارى ۇقساس تاۋارلار وسىدان بۇرىن تەك ءدارى - دارمەكتىڭ ىستەتىلۋ ورنى بويىنشا كەدەنگە مالىمدەلەتىن، ءتارتىبى ءبىرشاما كۇردەلى بولاتىن؛ ”اق تىزىمدىككە“ كىرگەننەن كەيىن ءىس جۇزىندىك ىستەتىلۋ ورنى بويىنشا كەدەنگە مالىمدەۋگە بولادى. ”قازىر حالىقارالىق بازاردى ءتۇيىلىستىرۋ اناعۇرلىم يكەمدى، تەبىندى بولدى“ دەدى سۇڭ چىڭيۇي.

وسى رەفورما ارقىلى قاتىستى كاسىپورىنداردىڭ تۇزىمدىك ساۋداسىنىڭ وزىندىك قۇنى %50 تومەندەدى. قازىر ءدارى - دارمەك، ازىق - تۇلىك قاينارىنىڭ جوعارعى، تومەنگى اعارىنداعى 60 تان استام كاسىپورىن چيڭداۋ ەركىن ساۋدا رايونىنا ىرگە تەۋىپ، ءدارى - دارمەك، ازىق - تۇلىك قاينارىندىق تاۋارلاردى يمپورت ەتۋ، ازىق - تۇلىك مانەرلەۋ، شەكارا اتتاعان ساۋدانى قامتىعان كوپتەگەن كاسىپ سالاسى تىزبەگىن قالىپتاستىردى.

نازاردى كاسىپورىنداردىڭ قاجەتىنە شوعىرلاندىردى، بيىل ءدارى - دارمەك، ازىق - تۇلىك قاينارى ۇقساس تاۋارلاردى كەدەننەن وتكىزۋ رەفورماسى تاعى دا جوعارىلادى. ساۋدا تۇرىندەگى كاسىپورىندارعا مەڭزەس، ”جىلدىق يمپورت ساۋدا سوماسى 10 ميلليون يۋان“ سياقتى شەكتەمەلەر جاپپاي كۇشىنەن قالدىرىلىپ، كاسىپورىنداردىڭ كوپتەگەن ازىق - تۇلىك ءوندىرىس - تيجارات ورىندارىمەن بايلانىس جاساۋىنا، اناعۇرلىم كوپ ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردىڭ تىكەلەي يگىلىككە كەنەلۋىنە جول بەرىلدى.

يمپورتتا كەدەننەن وتكىزۋدىڭ ”پورتتان شىعىپ تۇراقتاندىرۋ“ ۇلگىسىن اتقارىپ، جاڭاشا رايوننان تىسقارى حالىقارالىق ساۋداعا قىزمەت وتەۋ ۇلگىسىن جاپپاي ورناتىپ، ”ءوزى سىزۋ ۇلگىسىندەگى“ بازارعا كىرۋگە رۇقسات ەتۋ، تيجارات جۇرگىزۋگە رۇقسات ەتۋ جاڭا مەحانيزمىن اتقاردى... چيڭداۋ ەركىن ساۋدا رايونى قۇرىلعاننان بەرى جيىنى 332 ءتۇرلى جاڭالىق اشۋ جەتىستىگىن قالىپتاستىردى، مۇنىڭ ىشىندە 97 ءتۇرلى تۇزىمدە جاڭالىق اشۋ جەتىستىگى شاندۇڭ ولكەسىنە جانە بۇكىل ەلگە جالپىلاستىرىلدى.

كەلەلى تۇعىرلاردىڭ قۋاتىن نىعايتىپ، ساپاسىن جوعارىلاتىپ، جۇڭگو - شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنىڭ جەرگىلىكتى ەكونوميكا - ساۋدا سەلبەستىگىنەن ۇلگى كورسەتۋ رايونىن قۇردى −

چيڭداۋ جياۋجوۋ، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى ونەركاسىپ - ينتەرنەت ەرەكشە جەتەكشى رايونى، حايركاوس ونەركاسىپ - ينتەرنەت ەكولوگيالىق باقشاسى توڭازىتقىش زاۆودى، ۇقساس ءبىر ءوندىرىس جەلىسىندە 20 عا جۋىق تۇرلىشە تيپتەگى توڭازىتقىش قۇراستىرۋعا بولادى.

”باقشا رايونى زەردەلى ءۇي ەلەكتر جابدىقتارى كاسىپ سالاسىن نەگىز ەتىپ، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر مەن ’ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى‘ بىرگە قۇراتىن ەلدەرگە كاسىپ سالاسى سايكەستى قۇرىلعىسى جانە ونەركاسىپ ينتەرنەتى جاعىنان قىزمەت وتەيدى“. حاي -ىر توبى باسالقالار مەكەمەسىنىڭ ءتوراعاسى، باس اتقارۋشى ءمانساپتىسى جوۋ يۇنجيە بىلاي دەدى: بيىل الدىڭعى 7 ايدا زاۆودتىڭ جالپى تاپسىرىس مولشەرى زور دارەجەدە جوعارىلادى.

باقشا رايونىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋ − شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى ۇلگى كورسەتۋ رايونىنىڭ قۋاتىن نىعايتىپ، ساپاسىن جوعارىلاتۋىنىڭ ىقشام كورىنىسى.

”ساياسات جۇيەسىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، ينفورماتسيادان بىرگە يگىلىكتەنۋدى، زات اينالىمىن ۇلاستىرۋدى، نىسانداردى ۇشتاستىرۋدى جەبەپ، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ كاسىپ سالاسى تىزبەگى مەن قامداۋ تىزبەگىنىڭ سەرپىمدىلىك جانە حاۋىپسىزدىك دەڭگەيىن اناعۇرلىم كۇشەيتۋ كەرەك“. چيڭداۋ قالالىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى ۇلگى كورسەتۋ رايونى پارتيا قىزمەتى كوميتەتىنىڭ شۋجيى جاڭ شينجۋ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: بيىل 4 - ايدا شاندۇڭ ولكەسى جالپىلىق رەفورمانى ىلگەرىلەتۋ، كەلەلى تەكشە قۇرىلىسى، ەكونوميكا - ساۋدا، كاسىپ سالاسى سەلبەستىگى، دامۋ ورتاسىن ساپالىلاندىرۋ سياقتى 4 جاقتان 23 ءتۇرلى قولداۋ شاراسىن العا قويىپ، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى ۇلگى كورسەتۋ رايونىنىڭ قۋاتىن نىعايتىپ، ساپاسىن جوعارىلاتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتتى.

”باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ىقىلاستى تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاعاندا، ءبىز اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، جوعارى ساپالى دامۋدىڭ جاڭا باسىمدىعىن بەكەمدەپ، وڭىرلىك سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋگە جاڭا قوزعاۋشى قۋات ۇستەي الامىز“ دەدى شاندۇڭ ولكەلىك پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، چيڭداۋ قالالىق پارتكومنىڭ شۋجيى زىڭ زانرۇڭ.