سەرجان ءماميلا:
”حالىق ءۇشىن بارىمدى ارناۋعا پەيىلمىن“
□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى گو ليڭ
2021.12.07 15:25 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
”بالا كەزىمدە اكەمنىڭ قاھارماندىق ىزگى ىستەرى جونىندەگى كينونى كورگەن كەزىمدە، قولىنا قوپارعىش قاپشىعىن ۇستاعان بۇزاقىلارمەن تۇسپا - تۇس كەلگەنىندە اكەمنىڭ ادىلەت جولىندا ايانباي، اتويلاعان كورىنىستەرىن كورىپ، كوڭىلىم بوساپ سالا بەرەتىن، سول كەزدە اكەمنىڭ 2 جاستاعى مەنى ويلاعان - ويلاماعاندىعىن بىلمەيمىن“، ەرلان سەرجان: ”ەسەيگەننەن كەيىن مەن اكەمنىڭ سول كەزدەگى تالعامىن اقىرى ءتۇسىندىم، ونىڭ ورنىندا مەن بولسام دا سولاي ىستەۋشى ەدىم“، - دەدى وتكەندى ەسكە الىپ.
ەرلاننىڭ اكەسى سەرجان ءماميلا كوزى تىرىسىندە كوكتوعاي اۋداندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قالا - قالاشىق ساقشى بولىمشەسىنىڭ حالىق ساقشىسى بولاتىن. 1994 - جىلى 9 - ايدىڭ 9 - كۇنى حالىق بۇقاراسىنىڭ ءومىرى مەن مال - مۇلىك حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋ جولىندا سەرجان ءماميلا قولىنا قوپارعىش قاپشىعىن ۇستاعان بۇزاقىلارمەن جۇرەكتىلىكپەن ايانباي شايقاسىپ، 30 جاسىندا ەرلىكپەن قۇربان بولادى.
سەرجان ءماميلا قۇربان بولعاننان كەيىن، توڭكەرىستىك قۇربان دەپ تانىلدى، سونداي - اق مەملەكەتتىك قوعام حاۋىپسىزدىگى جۇيەسىندە 1 - دارەجەلى قاھارمان ۇلگىسى اتاعى تولىقتاپ بەرىلدى.
بۇزاقىلارمەن بەتپە - بەت كەلگەندە جان اياماي شايقاستى
1994 - جىلى 9 - ايدىڭ 9 - كۇنى ساعات 22دەن 30 مينۋت وتكەن شاق، كوكتوعاي اۋدانىنداعى يە ۋيشياڭ ەرلى - زايىپتى ۇيلەرىندە تەلەۆيزور كورىپ وتىرعان بولاتىن، توسىننان 2 بۇزاقى باسا - كوكتەي كىرىپ كەلەدى، بىرەۋىنىڭ قولىندا قارا ءتۇستى سومكە بار ەكەن.
”اقشا بەر، بىزگە 200 مىڭ يۋان بەر!“، ”200 مىڭ يۋان الىپ شىعا الماساڭ، 100 مىڭ يۋان بولسا دا بولادى!“، ”اقشا بولماسا، التىن دا بولادى!“. بۇزاقىلار قاتىگەزدەنە سويلەدى ءارى قارا ءتۇستى سومكەنى كورسەتىپ: ”ءىشى تولعان جارىلعىش ءدارى“، دەرەۋ اقشا تابىڭدار، − دەپ ۇرەي سالدى.
يە ۋيشياڭنىڭ ايەلى ورنىنان تۇرىپ نارسە الۋدى سىلتاۋراتىپ، جىلدام ۇستىڭگى قاباتقا شىعىپ، ساقشىعا مالىمدەۋ تەلەفونىن شالادى.
ساقشىعا مالىمدەۋ تەلەفونىن قابىلداعان سەرجان ءماميلا دەرەۋ ءبىر قىزمەتتەسىن ەرتىپ ناق مايدانعا جەتەدى، ”سول كەزدە مەن شارلاۋدا جۇرگەنمىن، ساقشىعا مالىمدەۋ تەلەفونىن قابىلداعاننان كەيىن دەرەۋ جەتتىم“، - دەدى كوكتوعاي اۋداندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسىنىڭ حالىق ساقشىسى ىقىلاس بەيسەن، ول يە ۋيشياڭنىڭ ۇيىنە جەتكەنىندە سەرجان ءماميلا الدەقاشان اۋلا ىشىنە كىرىپ كەتكەن ەكەن.
ايسىز قاراڭعى ءتۇن، ىقىلاس ءۇيدىڭ جارىعىنان سەرجان ءماميلانىڭ بۇزاقىلارمەن ايقاسىپ، قارا ءتۇستى سومكە ۇستاعان بۇزاقىنى تام بۇرىشىنا بار كۇشىمەن يتەرگەندىگىن كوردى، بۇزاقى ءبىر جاعىنان جانتالاسىپ، ءبىر جاعىنان: ”مەندە جارىلعىش بار“ دەپ ايعايلادى.
ىقىلاس العا قاراي ۇمتىلا بەرگەنىندە جارىلعىش پارتتايدى، ول جارىلىس تولقىنىنىڭ اسەرىمەن 3 مەتردەن استام جەرگە ۇشىپ تۇسەدى، 2 بۇزاقىنىڭ بىرەۋى ناق مايداندا ءولىپ، بىرەۋى اۋىر جارالانادى. 30 جاستاعى سەرجان ءماميلا ەرلىكپەن قۇربان بولادى.
شەشۋشى ساتتە اتويلاپ العا شىقتى
1964 - جىلى 8 - ايدىڭ 20 - كۇنى سەرجان ءماميلا كوكتوعاي اۋدانىنداعى ءبىر ساقشى وتباسىندا دۇنيەگە كەلدى. ونىڭ اكەسى قوعام حاۋىپسىزدىگى شەبىندە 40 جىل قىزمەت ىستەپ، تالاي رەت ەڭبەڭ ءسىڭىرىپ ماراپاتتالعان. اكەسىنىڭ ىقپالىندا، سەرجان ءماميلا مەن ءىنىسى بىردەي قوعام حاۋىپسىزدىگى قىزمەتىنە قاتىناستى.
1987 - جىلى سەرجان ءماميلا قوعام حاۋىپسىزدىگى قوسىنىنا قابىلداندى، 1989 - جىلى پارتيا ۇيىمىنا پارتياعا كىرۋ ءوتىنىشىن تاپسىرادى، ول پارتياعا كىرۋ ءوتىنىش حاتىندا: ”مەن كوممۋنيزم ءۇشىن ءومىر بويى كۇرەس جۇرگىزەمىن، حالىق ءۇشىن بارىمدى ارناۋعا پەيىلمىن!“ دەپ جازادى.
ەرلان بىلاي دەدى: بالا كەزىمنەن ەسەيگەنگە دەيىن، مەنىڭ اكەم جونىندە باسقالاردان ەستىگەنىم، گازەتتەن، تەلەۆيزوردان كورگەنىم بويىنشا تۇسىنىك قالىپتاستى.
1987 - جىلى 5 - ايدىڭ ءبىر كۇنىندە ءبىر بۇزاقى كەۋدەسىنە جارىلعىشتى تاڭىپ، بەلىنە 2 ءسايداۋ قىستىرىپ، ءبىر تۇرعىننىڭ وتباسىنا باسا - كوكتەي كىرىپ قاندەستىك ىستەيدى. دەلو مالىمەتىن تاپسىرىپ العاننان كەيىن، قىزمەتكە شىققانىنا ەندى عانا 2 اي بولعان سەرجان ءماميلا ساقا حالىق ساقشىسى حۋ جۇيفۋمەن بىرگە تاباندا ناق مايدانعا جەتىپ بارادى.
الاسۇرعان بۇزاقى الدىندا، سەرجان ءماميلا توتە ۇمتىلىپ بارىپ بۇزاقىنى قۇشاقتاپ الادى، حۋ جۇيفۋ جارىلعىشتىڭ بىلتەسىن جىلدام سۋىرىپ الىپ، ءسايداۋدى تارتىپ الادى، ەكەۋى ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارا وتىرىپ بۇزاقىنى باعىندىرادى. سەرجان ءماميلانىڭ ءومىر مەن ءولىم ساتىندە كورسەتكەن ەرجۇرەك، باتىل بەينەسى جوعارىنىڭ ماراپاتتاۋىنا يە بولدى ءارى كۇنى بۇرىن رەسمي قىزمەتكەر بولىپ قابىلدانادى.
”مەن الدا جۇرەيىن، سەن ماعان ىلەسىپ وتىر، ەگەر دە قىلمىسكەر وق شىعارسا، ەكەۋىمىزگە ءبىر ۋاقىتتا دارۋى مۇمكىن ەمەس، ول ماعان وق شىعارعاندا سەن ۇمتىلىپ بارىپ ونى قولعا ءتۇسىر...“، 1994 - جىلى 3 - ايدىڭ 19 - كۇنى تاڭ سارىدە سەرجان ءماميلا قولىنا مىلتىق ۇستاعان قاشقىندى قۋعىنداعان كەزدە جاۋىنگەر سەرىگىنە وسىلاي دەدى.
اكەسىنىڭ كاسىبىنە مۇراگەرلىك ەتىپ، جالعاستى كۇرەس جۇرگىزدى
قاتەرلى ساتتە ماڭگى اتويلاپ الدا ءجۇرۋ سەرجان ءماميلانىڭ ساپتاستارىنا قالدىرعان ەڭ تەرەڭ اسەرى.
1990 - جىلى يۋانشياۋ مەرەكەسىندە ۇيلەنۋ تويىنا دايىندالىپ جاتقان سەرجان ءماميلا كينوحانادا ءورت اپاتى تۋىلعاندىعىنان حابار تاۋىپ دەرەۋ ناق مايدانعا جەتىپ بارادى. سوڭىنان جەتىپ كەلگەن قالىڭدىعى ءورت جالىنىنىڭ اسپانعا شاپشىپ جاتقاندىعىن كورىپ، سەرجان ءماميلانى جىبەرمەي مىقتاپ ۇستاپ الادى. سەرجان ءماميلا جۇلقىنا بوساعاننان كەيىن ءورت تەڭىزىنە قايتا لاپ قويىپ، ءبىر توپ قۇندى بۇيىمداردى الىپ شىعادى. ءورتتىڭ ءورشۋىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ول تاعى ءۇي توبەسىنە شىعىپ، ەلەكتر سىمىن ءۇزىپ تاستايدى. ونىڭ تۇلا بويى ءورت وشىرگەن سۋدا شىلقا بولىپ، كيىمدەرى قاقاعان ايازدا ”قابىرشاق مۇز“ بولىپ قاتىپ قالادى.
سەرجان ءماميلا قۇربان بولعاننان كەيىن، كەزىندە ونىڭ كومەگىنە يە بولعان تۇرعىن لۋ داۋچين سەرجان ءماميلانىڭ ۇيىنە بارىپ ونىڭ اكە - شەشەسىنە جۇباتۋ ايتىپ: ”بۇدان كەيىن نەندەي قاجەتتەرىڭىز بولسا مەنى ىزدەڭىزدەر، مەن سىزدەردىڭ ۇلدارىڭىز بولايىن!“ دەيدى.
سەرجان ءماميلانىڭ قۇربان بولعان حابارى تەز ارادا بۇكىل كوكتوعايعا تارالادى، 1994 - جىلى 9 - ايدىڭ 15 - كۇنى تاڭ سارىدە ادامدار اۋدان قالاشىعىنان، اۋىل - قىستاقتاردان، ساحارادان كەلىپ، تۇگەلدەي كوكتوعاي اۋداندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسىنىڭ اۋلاسىنا جينالىپ، سەرجان ءماميلاعا ازا ءبىلدىرۋ جينالىسىنا قاتىناستى.
”قازىرگى تاڭدا مەن اكەمنىڭ ’ۇتىلامالى تاياقشاسىن‘ وتكىزىپ الدىم، تاڭداۋلى ساقشى بولىپ، وسكەلەڭ حالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى ىستەرىنە ءوزىمدى ارنايمىن“، ەرلان: مەن وسىنداي اكەمنىڭ بولعاندىعىنا ماقتانامىن ءارى اكەم سياقتى بۇقارا قاجەت ەتكەن كەزدە ادىلەت جولىندا ەشتەڭەدەن ايانباي، كوكىرەك كەرە العا شىعامىن، - دەدى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
