چارقىلىق:
قاتىناستاعى ”قالتارىس تۇكپىردەن“ اشىق قاقپاعا اينالدى
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى ۋي يۇڭگۇي، دۋ جيانحۇي
2022.07.04 17:30 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
6 - ايدىڭ 28 - كۇنى تاڭ ءسارى، چارقىلىق پويەز وۆگزالى. ۇزاق گۋدوك داۋىسىنا ىلەسە، چارقىلىقتان وتەتىن ءۇرىمجى − حوتان باعىتىنداعى 5816 - كەزەكشى پويەزى باياۋ قوزعالىپ بەكەتتەن شىقتى. چارقىلىق جينلۋان بيو عىلىم - تەحنيكا شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى حان يۇيپىڭ چيڭحاي ولكەسى شينيڭ قالاسىنان كەلگەن بىرنەشە شىلان ساۋداگەرىن شىعارىپ سالدى. ”حوتاننان چارقىلىققا دەيىنگى تەمىر جولدا پويەز قاتىناپ، چارقىلىق شىن مانىندە شينجياڭنىڭ شىعىس وڭتۇستىك قاقپاسىنا اينالدى، سەرىكتەستىگىمىزدىڭ دامۋ ءورىسى دە بارعان سايىن كەڭىپ كەلەدى“، - دەدى ول قۋانا.
6 - ايدىڭ 16 - كۇنى حوتان − چارقىلىق تەمىر جولىندا پويەز قاتىناپ، وڭتۇستىك شينجياڭ تەمىر جولىمەن تۇتاسىپ، تارىم ويپاتىن اينالعان تەمىر جول تورىن قالىپتاستىردى. بۇرىن تاس جولمەن وڭتۇستىك - سولتۇستىك شينجياڭدى جالعاپ، شىعىستا چيڭحاي ولكەسىنە شىعاتىن چارقىلىق اۋدانى وڭتۇستىك پەن سولتۇستىكتى جالعايتىن، شىعىس پەن باتىستى ءوزارا ۇلاستىرعان تاعى ءبىر تەمىر جول ءىرى ارناسىمەن تولىقتى.
وڭتۇستىك شينجياڭ قۇمدى ءشولىنىڭ جيەگىندەگى كەشەگى قاتىناستاعى ”قالتارىس تۇكپىر“ چارقىلىق اۋدانى بۇگىن اشىق قاقپاعا اينالدى.
جول بۇكىل شينجياڭمەن تۇتاسىپ، شىعىستا چيڭحايعا بارادى
اكىمشىلىك وڭىرگە بولىنگەن كولەمى 202 مىڭ 300 شارشى كيلومەتر كەلەتىن چارقىلىق اۋدانى بۇكىل ەل بويىنشا اكىمشىلىك كولەمى ەڭ ۇلكەن اۋدان. چارقىلىقپەن تانىسۋدى مىنا 3 كارتادان باستاۋعا بولادى: ءبىرى، كروران مۇراجايىنا ىلىنگەن جەر بەدەرى كارتاسى؛ ءبىرى، اۋداندىق پارتكومنىڭ جيىن زالىنا ىلىنگەن تاس جول، تەمىر جول قاتىناسى كارتاسى؛ ەندى ءبىرى، اۋداننىڭ ونەركاسىپ كورمە زالىنا ىلىنگەن اۋدان كولەمىندەگى بايلىق ارنالارىنىڭ جول تورى كارتاسى.
3 كارتا چارقىلىق اۋدانىنىڭ جەرى كەڭ، قاتىناس، زات اينالىمى ىركىلىسسىز ەكەندىگىن جانە بايلىقتىڭ مول جينالعاندىعىن كورسەتەدى.
218 - مەملەكەتتىك تاس جول، 315 - مەملەكەتتىك تاس جول چارقىلىق اۋدان قالاشىعىندا تۇيىلىسەدى، مۇنىڭ ىشىندە 315 - مەملەكەتتىك تاس جول شىعىستا چيڭحاي، سىچۋاننان ءوتىپ، گۋاڭشيگە جەتەدى. گولمۇد − كورلا تەمىر جولى، حوتان − چارقىلىق تەمىر جولى چارقىلىقتا جالعاسادى. ەكى تەمىر جول، ەكى مەملەكەتتىك تاس جول بۇكىل شينجياڭمەن تۇتاسىپ، شىعىستا چيڭحايعا بارعاندىقتان، چارقىلىق شينجياڭنىڭ ءىشى - سىرتىن جالعاستىرعان قاتىناس تورابىنا اينالعان. چارقىلىق اۋدانىنداعى كادر - بۇقارا ماقتانىشپەن بىلاي دەيدى: چارقىلىق − شينجياڭنىڭ شىعىس وڭتۇستىك قاقپاسى، حوتان − چارقىلىق تەمىر جولى مەن گولمۇد − كورلا تەمىر جولى ”قۇمدى شولدەگى جاڭا جىبەك جولى“.
جاڭا تەمىر جول مەن تاس جول ءىرى ارناسى جوسپارلانۋدا.
5 - ايدىڭ 31 - كۇنى گوتيە زاتتىق ماتەريال شەكتى سەرىكتەستىگى لوپنۇر − چارقىلىق تەمىر جولىنىڭ بارلاۋ - جوبالاۋ نىسانىنا مەردىگەرلىككە شاقىرۋ تۋرالى حابارلاندىرۋدى جاريالادى، بۇل لوپنۇر − چارقىلىق تەمىر جولى قۇرىلىسى نىسانىنىڭ اتقارۋ كەزەڭىنە وتكەندىگىن بىلدىرەدى. بۇل جەلىنىڭ جوسپارداعى جالپى ۇزىندىعى 51.297 كيلومەتر، قۇمىل − لوپنۇر تەمىر جولىنىڭ لوجۇڭ وۆگزالىنا تۇتاسادى. تەمىر جول سالىنىپ بىتكەن سوڭ، چارقىلىق اۋدانى مەن قۇمىل قالاسىن ۇلاستىرىپ، رايونىمىزدىڭ وڭتۇستىك - سولتۇستىك شينجياڭىنىڭ باتىس سولتۇستىك، باتىس وڭتۇستىك وڭىرلەرمەن جالعاساتىن جاڭا ارناسىن قالىپتاستىرادى.
تاس جول جاعىندا چيڭحاي شينيڭنەن شينجياڭ حوتانعا دەيىنگى جوعارى جىلدامدىقتى تاس جول چارقىلىقتان وتەدى، ونىڭ قۇرىلىسى قازىر بولىكتەر بويىنشا جۇرگىزىلۋدە. مۇنىڭ ىشىندە چيڭحاي ولكەسىنىڭ حۋاڭگۋالياڭىنان شىميانكۋاڭىنا دەيىنگى جوعارى جىلدامدىقتى تاس جولدىڭ سوڭعى نۇكتەسىمەن جالعاساتىن، چارقىلىق اۋدانىنىڭ اۋدان قالاشىعىنا توتە باراتىن جەتىمبۇلاق − چارقىلىق نىسانى مەجەمەن بيىل 8 - ايدا اۆتوكولىك قاتىناس شارت - جاعدايىن ازىرلەيدى.
”چارقىلىق اۋدانىندا قازىر بايقالعان كەن بايلىقتارى 51 تۇرگە جەتەدى، كالي تۇزى، ليتي - بەريللي، فليۋرويت، كۆارتسيت، ۆولفرام - قالايى سياقتىلار قوماقتى مولشەردە ساقتالعان، اشۋ بولاشاعى جاقسى“، - دەيدى چارقىلىق اۋداندىق جاراتىلىستىق بايلىق مەكەمەسىنىڭ باستىعى ليۋ جىيۇي، ونىڭ ايتۋىنشا، جول تورىنىڭ كۇن سايىن كەمەلدەنۋىنە مەڭزەس، چارقىلىق اۋدانىنىڭ مول كەن بايلىعى ”جۇرت تامساناتىن“ بايلىققا اينالعان.
جول تورىن قالىپتاستىرىپ، دامۋ جىلدامدىعى ۇدەدى
چارقىلىق اۋدان قالاشىعىنان وتەتىن مەملەكەتتىك تاس جولدا تولتىرا جۇك تيەلگەن اۋىر جۇك اۆتوموبيلدەرى جۇيتكىپ بارادى. اۋدان قالاشىعىنىڭ ماڭىنداعى حوتان − چارقىلىق تەمىر جولىندا، گولمۇد − كورلا تەمىر جولىندا گۋدوك شالعان پويەزدار كەزەك − كەزەگىمەن جولعا شىعادى. تۇندە كروران اۋەجايىندا شامدار سامالاداي جارقىراپ، قۇمدى ءشول اسپانىنان ۇشقان كەزەكشى ۇشاقتار ءار جاقتان كەلگەن قوناقتاردى اكەلىپ - اكەتىپ جاتىر.
”10 جىلدىڭ الدىندا العاش چارقىلىققا كەلگەنىمدە، تەك كورلادان ۇزاق جولدى اۆتوبۋزعا وتىرىپ، 8 − 9 ساعات دەگەندە ارەڭ جەتۋگە بولاتىن“، - دەدى 6 - ايدىڭ 20 - كۇنى چارقىلىق اۋدانى ەلەكتروندى ساۋدا ورتالىعىنىڭ جاۋاپتىسى چىڭ حاۋ، ال قازىر قاتىناس - جول تورىنىڭ قۇرىلۋىنا جانە كەمەلدەنۋىنە مەڭزەس، چارقىلىق اۋدانىندا ءار جاقتان ۇلكەن وزگەرىستەر جارىققا شىققان.
2016 - جىلى چىڭ حاۋ جۇمىس ىستەيتىن سەرىكتەستىك چارقىلىق اۋدانىندا اۋىل - قىستاق ەلەكتروندى ساۋداسىن دامىتۋ مىندەتىن ۇستىنە الىپ، چارقىلىق اۋدانىنىڭ بيڭتۋان - جەرگىلىكتى ورىن ەلەكتروندى ساۋدا كاسىپ سالاسى باقشاسىنا ىرگە تەپتى. 2018 - جىلى چارقىلىق كروران اۋەجايىندا ۇشاق قاتىنادى؛ 2020 - جىلى چارقىلىقتان وتەتىن گولمۇد − كورلا تەمىر جولى اشىلدى. اۋەجايدا ۇشاق، تەمىر جولدا پويەز قاتىناپ، كاسىپ سالاسى باقشاسىندا ەلەكتروندى ساۋدا كاسىبى جوقتان بار بولىپ، كىشكەنەدەن ۇلعايىپ، جۇمىس مولشەرى جىلىنا ورتاشا ەسەپپەن ％15تىڭ ۇستىندە ارتىپ وتىردى. 2021 - جىلى اتالعان كاسىپ سالاسى باقشاسىنان سىرتقا جىبەرىلگەن جەدەل جولدامالار ءبىر ميلليون 631 مىڭعا جەتتى.
چىڭ حاۋ بىلاي دەدى: بۇرىن كاسىپ سالاسى باقشاسىنان سىرتقا جىبەرىلەتىن جەدەل جولدامالار تاس جول تاسىمالىمەن جونەلتىلەتىن، حوتان − چارقىلىق تەمىر جولىندا پويەز قاتىناعان سوڭ، سىرتقا جىبەرىلەتىن جەدەل جولدامالارىنىڭ ءبىرتالايى تەمىر جول تاسىمالىمەن جونەلتىلىپ، وزىندىك قۇن ۇنەمدەۋ تيىمدىلىگى كورنەكتى بولدى.
6 - ايدىڭ 26 - كۇنى شينجياڭ جەمىس شارۋاشىلىعى توبى چارقىلىق گوشۋ اۋىل شارۋاشىلىعى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ءوندىرىس سەحىندا جۇمىسشىلار بار قارقىنمەن شىلان وڭدەپ جاتتى. اتالعان سەرىكتەستىكتىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى ليۋ ياتيڭنىڭ تانىستىرۋىنشا، قاتىناس شارت - جاعدايىنىڭ كۇن سايىن جاقسارۋىنا مەڭزەس، سەرىكتەستىكتىڭ شيكىزات پەن دايىن ءونىمدى ەنگىزۋ، ساتۋ، ساقتاۋ وزىندىك قۇنى تومەندەپ، تيىمدىلىگى ءتىپتى جاقسى بولعان. بيىل سەرىكتەستىك كۇنىنە 40 توننا شىلان ەزبەسىن وندىرەتىن تولىق اۆتوماتتانعان ءوندىرىس جەلىسىن جاڭادان ىسكە قوسپاق.
شينجياڭ ەنەرگيا (توبى) شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگى چارقىلىق اۋدانىندا قارجى قوسىپ سالعان چارقىلىق تاس جول − تەمىر جول ۇتىلامالى تاسىمالى زات اينالىم باقشاسىنىڭ تاس جول پورتى نىسانىنىڭ قۇرىلىسى 5 - ايدىڭ سوڭىندا باستالدى، 1 - مەرزىمدىك ينجەنەريا بيىلعى جىل ىشىندە سالىنىپ بولىپ، پايدالانۋعا بەرىلمەك.
ساندى مالىمەتتەردىڭ كورسەتۋىنشە، چارقىلىق اۋدانىنىڭ 2021 - جىلعى قالا - قالاشىق تۇرعىندارىنىڭ جان باسىندىق قولداعى تابىسى 38 مىڭ 503 يۋانعا، اۋىل - قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جان باسىندىق قولداعى تابىسى 32 مىڭ 438 يۋانعا جەتىپ، بۇكىل شينجياڭ بويىنشا الدىڭعى قاتاردان ورىن العان.
باسىمدىقتى ۇلعايتىپ، اۋداندى كۇشەيتىپ، حالىقتى بايىتتى
بىرنەشە كۇننەن بەرى چارقىلىق اۋدانىنداعى G315 جەلىسى چاكوۋ (ۋاششەرى) ۋاششەرى مالشىلىق قىستاعى (كاڭتۋگاي) تاس جول نىسانىنىڭ قۇرىلىس ورنىنان ماشينالاردىڭ گۇرىلى تولاستامادى. ”جەلىنىڭ جالپى ۇزىندىعى 84.14 كيلومەتر، قۇرىلىسى ءبىتىپ، اۆتوكولىك قاتىناۋ الدىندا تۇر“، - دەيدى جۇڭگو تەمىر جولى 14 - مەكەمەسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگى 4 - ينجەنەريا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ اتالعان مەردىگەرلىك بولىكتىڭ قۇرىلىس ينجەنەرياسى نىسان ءبولىمىنىڭ باس ينجەنەرى ليۋ بين.
بۇل تاس جول چارقىلىق اۋدانىنىڭ بايلىق ارناسى تاس جول نىساندارىنىڭ ءبىرى. چارقىلىق اۋدانىنىڭ اۋماعىندا كاڭتۋگاي، توعايلىق، شۇيساۋچۋان قاتارلى 3 ءىرى كۆارتستى تاس كەن اۋماعى بار، العاشقى قادامدا بارلانىپ انىقتالعان قورى 260 ميلليون تونناعا، بولاشاقتىق قورى 500 ميلليون تونناعا جەتەدى. تاس جول سالىنىپ بىتكەن سوڭ، چارقىلىق اۋدانىنىڭ كەن بايلىعىن اشۋدى پارمەندى ىلگەرىلەتەدى.
6 - ايدىڭ 27 - كۇنى چارقىلىق اۋداندىق دامۋ جانە رەفورما كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى لۋ نيڭحاي ءبىر نىسان ءتىزىمىن الىپ شىعىپ، ساۋداگەر شاقىرىپ قارجى ەنگىزۋدە تياناقتانعان نىسانداردىڭ جاعدايىن تانىستىردى.
جوعارى ساپالى دامۋ نىساندارى بىرىنەن سوڭ ءبىرى كوزگە ءتۇستى: شينجياڭ جىسۇن جاڭا ەنەرگيالىق ماتەريالدار شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ 1 - مەرزىمدە جىلىنا 60 مىڭ توننا كومىر قىشقىل ليتي ءوندىرۋ نىسانىنىڭ قۇرىلىسى باستالۋ الدىندا تۇر؛ شينجياڭ ەرەكشە ترانسفورماتور كروران جاڭا ماتەريالدار تەحنيكاسى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جىلىنا 200 مىڭ توننا ساپ كرەمني ءوندىرۋ نىسانىنىڭ قۇرىلىسى مەجەمەن بيىل باستالماق؛ شينجياڭ تيانياڭ جاڭا ماتەريالدار عىلىم - تەحنيكاسى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ 220 ميلليون يۋان قارجى قوسقان نانومەترلىك ميكرو كريستال تاقتا نىسانىنىڭ قۇرىلىسى جوسپار بويىنشا 7 - ايدىڭ اياققى شەنىندە باستالماق؛ مەملەكەتتىك اشۋ - قارجى قوسۋ توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ شينجياڭ لوپنۇر كالي تۇزى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ جىلىنا 5000 توننا كومىر قىشقىل ليتي ءوندىرۋ جەلىسىنىڭ قۇرىلىسى 8 - ايدا باستالۋ جوسپارلانعان...
”ءبىز چارقىلىق اۋدانىنىڭ قاتىناس باسىمدىعىن، وڭىرلىك ورىن باسىمدىعىن، بايلىق باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىندا اۋدان ءوڭىرى ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى الدىمەن جۇزەگە اسىرۋدى نىسانا ەتىپ، اۋداندى كۇشەيتىپ، حالىقتى بايىتۋدى ونان ارى ىلگەرىلەتەمىز“. چارقىلىق اۋداندىق پارتكومنىڭ شۋجيى حۋاڭ شينپيڭ بىلاي دەدى: چارقىلىق اۋدانى ”زات اينالىمى + كاسىپ سالاسى + بازا“ سىندى دامۋ ۇلگىسى ارقىلى اۆياتسيا پورتى، تەمىر جول پورتى، تاس جول پورتى جانە وسى زامانعى زات اينالىمى باقشاسى قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، كوپ فورمالى ۇتىلاپ تاسىمالداۋدى، وسى زامانعى قامبادا ساقتاۋدى، زات اينالىمىن جانە زات جەتكىزۋدى ءبىر تۇلعالاندىرىپ دامىتۋدى جەبەپ، كەن ونىمدەرى ساۋداسىن، كەپتىرىلگەن جانە جاڭا جەمىس ونىمدەرىن جيناۋ - تاراتۋدى، ونەركاسىپتىك كەن جابدىقتارىن ساتۋدى ءبىر تۇلعالاندىرعان وسى زامانعى زات اينالىمى كاسىپ سالاسى جۇيەسىن قالىپتاستىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، چارقىلىق اۋدانىن ماڭىزدى ساۋدا، زات اينالىمى كاسىپ سالاسى بازاسىنا اينالدىرادى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
