ساپارلاۋ جەتىستىگىنەن ويداعىداي پايدالانىپ، ”بەستى تۇتاستىرۋ“ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتەيىك
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى شى شين
2023.04.11 16:59 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
”وسى رەتكى ساپار قازاقستان − جۇڭگو ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ورتاق تانىمدارىن تياناقتاندىرۋعا، وڭىرلىك سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋگە قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش ۇستەيدى“؛
”وسى رەتكى ساپاردىڭ وزبەكستان − جۇڭگو ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ماڭىزدى ورتاق تانىمدارىن، ءسوزسىز، جەدەل تياناقتاندىرىپ، ەكونوميكا - ساۋدا سەلبەستىگىنە قولايلىلىق جاساۋدى اناعۇرلىم جەبەيتىندىگىنە سەنەمىز“؛
”قىرعىزستان جاق جۇڭگو جاقپەن بىرگە جۇڭگو − قىرعىزستان − وزبەكستان تەمىر جولى سياقتى كەلەلى نەگىزدىك قۇرىلعى نىساندارى قۇرىلىسىن بەلسەنە جەبەپ، ەنەرگيا، اۋىل شارۋاشىلىعى، ساياحات، مادەنيەت سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كەڭەيتىپ، قىرعىزستان مەن جۇڭگونىڭ ’ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى‘ بىرگە قۇرۋ سەلبەستىگىنىڭ ۇزدىكسىز تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى“؛
...
3 - ايدىڭ سوڭىندا اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ نەگىزگى باسشىلارى جۇڭگو شينجياڭ دوستىق اۋىس - كۇيىس ساپارلاۋ ۇيىرمەسىن باستاپ قازاقستاندا، وزبەكستاندا، قىرعىزستاندا ساپاردا بولىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق جاقتا ءبىر قىدىرۋ بەلسەندى جەتىستىككە قول جەتكىزىپ، نازاردى ساياساتتاردى ۇلاستىرۋعا، قۇرىلعىلاردى تۇتاستىرۋعا، ساۋدانى ىركىلىسسىزدەندىرۋگە، قارجىنى اينالىمعا سالۋعا، جۇرت تىلەگىن توعىستىرۋعا شوعىرلاندىرىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋگە ءداۋىر تۇسىندىرمەسىن قوستى.
شينجياڭ ازيا − ەۆروپا التىن ارناسى جانە باتىسقا ەسىك اشۋداعى ستراتەگيالىق قاقپا رەتىندە، ەل ءىشى، حالىقارا سىندى ”ەكى بازاردىڭ، ەكى ءتۇرلى بايلىقتىڭ“ تۇتاسۋ ءتۇيىنى، الەمدىك بايلىق فاكتورلارىن باۋراپ شوعىرلاندىرا دامۋ تابيعي ابزالدىلىعىنا يە.
تاياۋ جىلداردان بەرى، شينجياڭ ابزالدىلىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، نازاردى ”بەستى تۇتاستىرۋعا“ شوعىرلاندىرىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، ناقتى، سۇبەلى جەتىستىككە قول جەتكىزدى. ءۇرىمجى حالىقارالىق قۇرلىقتىق پورت اۋماعى، قاشقار جانە قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونى سياقتى ءتۇيىندى وركەندەتۋ، ەسىك اشۋ تۇعىرلارى قۇرىلىسىندا بەلسەندى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزىپ، سىرتقا ەسىك اشۋ ۇلكەن ارناسى العاشقى قادامدا قالىپتاسىپ، شينجياڭ سالىستىرمالى تۇردە تۇيىق ىشكى قۇرلىقتان سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىنە اينالۋدا.
وسى رەتكى ساپاردا ساپارلاۋ ۇيىرمەسى ىلگەرىندى - كەيىندى قازاقستان، وزبەكستان، قىرعىزستان 3 ەلدىڭ باسشىلارىمەن كەڭەس وتكىزىپ، جۇڭگو مەن ءارقايسى ەل مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ماڭىزدى ورتاق تانىمدارىن تياناقتاندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ، جۇڭگو شينجياڭىنىڭ ءار ەلدىڭ جەرگىلىكتى ورىندارىمەن اۋىس - كۇيىسىن، سەلبەستىگىن كەڭەيتۋ جونىندە جان - جاقتى كەڭەس وتكىزدى.
”شينجياڭ مول تابيعي بايلىققا، شەكارا اتتاعان ساۋدا كومەسكى كۇشىنە، سونداي - اق اسا زور تاسىمال جانە زات اينالىمى قۋاتىنا يە“. قازاقستان جۇڭگو جانە ازيا زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى سۆەتلانا كورلوۆا قازاق حالىقارالىق تەلەگراف اگەنتتىگىنە بەرگەن سۇحباتىندا شينجياڭنىڭ قازاقستان − جۇڭگو قارىم - قاتىناسىندا ماڭىزدى ورىن ۇستايتىندىعىن، شينجياڭنىڭ كوپتەگەن ۇلگى الارلىق جەرلەرى بار ەكەندىگىن ءبىلدىردى.
ءۇرىمجى كەدەنىنىڭ ساناعىنا قاراعاندا، 2023 - جىلدىڭ الدىڭعى 2 ايىندا شينجياڭنىڭ ورتا ازياداعى 5 ەلمەن يمپورت - ەكسپورتىنىڭ جالپى قۇنى 35 ميلليارد 170 ميلليون يۋانعا جەتىپ، شينجياڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورتى جالپى قۇنىنىڭ ％2. 79ىن ۇستاعان. مۇنىڭ ىشىندە قازاقستان شينجياڭنىڭ 1 - ۇلكەن ساۋدا سەرىگىنە اينالعان.
ساياساتتاردى ۇلاستىرۋدى ارەكەت جەتەكشىسى جانە ماڭىزدى قامتاماسىزدىق ەتتى، تاياۋ جىلداردان بەرى، شينجياڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ بويىنداعى ەلدەرمەن ءار سالادا ناقتى ىستەر سەلبەستىگىن ورىستەتىپ، دامۋدىڭ ەڭ ۇلكەن ورتاق بولگىشىن قاراستىردى.
4 - ايدىڭ 2 - كۇنى زات تيەلگەن ءبىر كەزەكشى پويەز قاشقار تەمىر جول زات الاڭىنان جولعا شىعىپ وزبەكستاننىڭ تاشكەنتىنە اتتاندى. بۇل شينجياڭدا بيىل قاتىناعان تۇڭعىش قاشقار − تاشكەنت ورتا ازيا كەزەكشى پويەزى بولىپ، قاشقار ايماعى مەن جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى بويىنداعى ەلدەردىڭ ەكونوميكا - ساۋدا بارىس - كەلىسىن جيىلەتۋگە ومىرشەڭدىك كۇش قوستى.
جۇڭگو − ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزدەرىنىڭ ۇدەمەلى قاتىناۋى شينجياڭنىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ ۇلكەن ارناسىنا بەلسەنە توعىسىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋدەگى جاندى تۇسىنىكتەمەسى.
وتكەن 5 جىلدا شينجياڭنىڭ جۇڭگو − ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزىنىڭ زات تاسىمال وتكەلى قۋاتى نىق قاداممەن ارتىپ، جالپى 29 مىڭ 400 كەزەكشى پويەز شەكارادان ءوتىپ، جىلىنا ورتا ەسەپپەن ％6. 23 ارتتى، جالپى 5807 كەزەكشى پويەز اتتانىپ، جىلىنا ورتا ەسەپپەن ％9 ارتتى.
ءبىر جول تۇتاسسا بارلىق سالا گۇلدەنىپ - كوركەيەدى. وسى كوكتەمدە شينجياڭنىڭ ەكونوميكاسىندا تاماشا باستاما باستالدى. 1 − 2 - ايلاردا يمپورت - ەكسپورت ەتىلگەن زاتتار جالپى سوماسىنىڭ ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەل بويىنشا 1 - ورىندى يەلەدى، ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ كىرىسىنىڭ سايكەس مەزگىلدەگىدەن ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەل بويىنشا 2 - ورىندى يەلەدى، كولەمنەن جوعارى ونەركاسىپتىڭ ارتقان قۇنىنىڭ سايكەس مەزگىلدەگىدەن ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەل بويىنشا 4 - ورىندى يەلەدى، تۇراقتى مۇلىككە قوسىلعان قارجى جالپى سوماسىنىڭ سايكەس مەزگىلدەگىدەن ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەل بويىنشا 5 - ورىندى يەلەدى...
قۇرىلعىلاردى تۇتاستىرۋدى ىرگە تاس ەتكەن شينجياڭ ەكونوميكا - ساۋدا، عىلىم - تەحنيكا، وقۋ - اعارتۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ سياقتى سالالارداعى حالىقارالىق سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ كەڭدىگى مەن تەرەڭدىگىن ءۇرتىس ۇلعايتتى.
تيانشان باۋرايىنان باستاۋ العان شينجياڭ جينفىڭ عىلىم - تەحنيكا جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى وسىنىڭ الدىندا قازاقستاندا، وزبەكستاندا 3 جەل ەلەكترى نىسانىن تاپسىرىپ بەردى، سونداي - اق جينفىڭ قازاقستان جانە جينفىڭ وزبەكستان قاراستى جەر سەرىكتەستىگىن قۇرىپ، جاسىل ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ قۇرىلىسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋگە، ورتا ازيا ەلدەرىنىڭ جاسىل ەنەرگياعا قاراي تيپ جاڭالاۋدى جۇزەگە اسىرۋىنا كومەك كورسەتۋگە كۇش قوستى.
وسى رەتكى ساپاردا جينفىڭ عىلىم - تەحنيكا جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى، حۋاديان شينجياڭ ەلەكتر تاراتۋ شەكتى سەرىكتەستىگى وزبەكستان المالىق كەن كاسىبى سەرىكتەستىگىمەن قايتا تۋىندايتىن ەنەرگيا سالاسىندا 3 جاق سەلبەستىك جۇلگەلىك كەلىسىمىنە قول قويدى.
”ءبىز الەمدەگى سەرىكتەرمەن بىرگە اناعۇرلىم كەڭ كولەمدە، ىشكەرىلەي سەلبەستىك ورىستەتىپ، الەمدىك ەنەرگيانىڭ تيبىن جاڭالاۋىنا بىرگە كۇش ۇستەپ، بارلىق ادامنىڭ قولى جەتەتىن، سەنىمدى، باياندى بولاشاق ەنەرگيانى دامىتۋدى ىلگەرىلەتۋدى كۇتەمىز“، - دەدى شينجياڭ جينفىڭ عىلىم - تەحنيكا جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى پارتكومىنىڭ شۋجيى، القا باستىعى ۋ گاڭ.
ەرەكشە ترانسفورماتور جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى، شينجياڭ سانباۋ ساۋدا - ونەركاسىپ توبى شەكتى سەرىكتەستىگى سياقتى كاسىپورىندار 3 ەلدىڭ كاسىپورىندارىمەن 750 ميلليون دوللارلىق ەكونوميكا - ساۋدا سەلبەستىك كەلىسىمىنە قول قويدى، ول ەنەرگيا، كەن ونىمدەرىن اشۋ، اۋىل شارۋاشىلىق سەلبەستىگى، شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدا، ەلەكتر قۋاتى ينجەنەرياسى، نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىستارى سياقتى ءار سالانى قامتيدى.
قارجىنى اينالىمعا سالۋ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدىڭ ماڭىزدى تىرەگى جانە قامتاماسىزدىعى، وسى رەتكى ساپاردا شينجياڭ بانكە جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى استانا حالىقارالىق ساۋدا ورنىمەن سەلبەستىك ەسكەرتپە حاتىنا قول قويدى؛ حالىق تىلەگىن توعىستىرۋ − ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدىڭ نەگىزى جانە تەتىگى، وسى رەتكى ساپاردا 3 وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ نىسانىنا، 3 عىلىم - تەحنيكا سەلبەستىك نىسانىنا قول قويىلدى...
”ءبىز كاسىپتىك تەحنيكا ماماندار ۇيىرمەسىن جىبەرىپ، ءار ەلدىڭ ەنەرگيا تاراۋلارىمەن جوسپارلاۋ - جوبالاۋ ىستەرىن ورىستەتىپ، نىسانداردىڭ ەرتەرەك تياناقتانۋىن ىلگەرىلەتەمىز“، - دەدى ەرەكشە ترانسفورماتور جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى پارتكومىنىڭ شۋجيى، القا باستىعى جاڭ شين.
سەلبەستىك ورايىنان بىرگە يگىلىكتەنىپ، كوركەم بولاشاقتى بىرگە قارسى الدى. وسى رەتكى ساپاردا كەلىسىلگەن ءتۇرلى جەتىستىكتەر مەن ورتاق تانىمدار اماليات بارىسىندا ىركەس - تىركەس تياناقتانىپ، تامىر تارتىپ، جۇڭگو شينجياڭىنىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ بويىنداعى ەلدەرمەن ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋىنىڭ جاڭا تاراۋىن ۇزدىكسىز جازاتىن بولادى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
تەلەفون: 65367915-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ باسپا ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەي كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2023 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى
