«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى تيان حۇڭ، ۋاڭ يىنشين
2025.06.25 08:21 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
شاڭحاي ياڭشان كەمەجايىندا تيەۋىش قوراپتى تولتىرا تيەگەن الىپ كەمە دۇنيە ءجۇزىنىڭ جەر - جەرىنە جول الدى؛ لۋجيازۇي فينانس بازارىندا دۇركىن – دۇركىن جاڭالانعان ساندى مالىمەتتەر دۇنيە ءجۇزىنىڭ نازارىن اۋداردى؛ شۇيحۇي رايونىنىڭ ”جىلدامدىق كەڭىستىگى“ ۇلكەن مودەل جاڭالىق اشۋ ەكولوگيالىق الەۋمەتتىك اۋماعىندا جاڭالىق اشۋدىڭ ۇشقىنى ۇزدىكسىز ۇشقىنداي ءتۇستى...
جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ باستى مىندەتى مەن جاڭا دامۋ جۇيەسىن ورناتۋ ستراتەگيالىق مىندەتىن ارقاۋ ەتكەن شاڭحاي حالىقارالىق ەكونوميكا، فينانس، ساۋدا، تەڭىز تاسىمالى جانە عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ورتالىعىن جەدەل قۇرىپ، قالانىڭ وزەكتى فۋنكتسياسىن اناعۇرلىم كۇشەيتتى.
2023 - جىلى باس شۋجي شي جينپيڭ شاڭحايدا قىزمەت تەكسەرگەندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”’بەس ورتالىق‘ قۇرۋدى جەدەلدەتۋ − پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شاڭحايعا جۇكتەگەن ماڭىزدى بورىشى. شاڭحاي وسىنى نەگىزگى قامال الۋ بەتالىسى ەتىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ ءار جاقتاعى قىزمەتتەرىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جەتەكتەپ، جالپى تۇلعالىق جوسپارلاۋعا، سايكەستى ىلگەرىلەتۋگە تاباندى بولىپ، تۇيىندە قامال الىپ، ءتۇيىن ارقىلى جالپى كولەمدى جەتەكتەپ، قالانىڭ قابىلەت دەڭگەيى مەن وزەكتى باسەكەلىك قۋاتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋى كەرەك“.
تاپسىرمانى ەستە بەرىك ساقتاپ، اۋىر مىندەتتى باتىلدىقپەن ارقالاعان شاڭحاي رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋگە قوزعاۋشى كۇش قوستى، ىقپالداسىپ دامۋعا بەت الدى، ءوزارا قۋات ۇستەدى.
حالىقارالىق ەڭ جوعارى ولشەمگە تۋرالانىپ، رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتىپ، جوعارى دەڭگەيدە سىرتقا ەسىك اشۋدى كەڭەيتتى –
الدىڭعى ءبىر مەزگىلدە انگليانىڭ ءجۇن ويىنشىق سەرىكتەستىگى جيليماۋ تۇڭعىش توپتاعى يمپورت ەتىلگەن تۇتىنۋ بۇيىمدارىن ءوتىنىش ەتۋدى ورىندادى. ”شاڭحاي كەدەنى مەن ساۋدا ىستەرى تاراۋلارىنىڭ جوعارى ءونىمدى جۇمىسىنىڭ ارقاسىندا، قازىر تۇڭعىش رەت تاراتىلعان باسىم كوپ ساندى تاۋار ءساتتى جەتىپ، جاڭا ءونىمنىڭ ۋاقىت ونىمدىلىگى تولىق قامتاماسىز ەتىلدى. بۇل ءبىزدىڭ ءتىپتى دە كوپ جاڭا بۇيىمدى شاڭحايعا الا كەلۋ، جۇڭگوعا الا كەلۋ سەنىمىمىزدى بەكەمدەدى“ دەدى جيليماۋ توبىنىڭ ساتۋ باس باقىلاۋشىسى كۇڭ يىڭ.
جاڭا ءونىم ەكونوميكاسىن قالىپتاستىرۋدا شاڭحاي قالاسى بۇكىل ەل بويىنشا تۇڭعىش رەت ”اق تىزىمدىك + پارىقتى باعالاۋ“ سىندى تەكسەرۋ ۇلگىسىن جاراتىپ، تۇڭعىش رەت يمپورت ەتىلگەن تۇتىنۋ بۇيىمدارىنىڭ ”كەدەننەن تەز ءوتۋى“ مەن ”بۇلدىرمەي تەكسەرىلۋىن“ جۇزەگە اسىردى، بيىل 5 - ايدان بەرى ەل اتتاعان 14 ايگىلى ماركانىڭ 20 مىڭنان استام ءونىم ءتۇرى دۇنيە ءجۇزى بويىنشا جانە وڭىردە تۇڭعىش تاراتىلعان جاڭا ونىمدەر اق تىزىمدىگىنە ەنگىزىلدى. بيىل الدىڭعى 4 ايدا شاڭحايدا 301 جاڭا ءونىم دۇكەنى تىڭنان قوسىلدى، مۇنىڭ ىشىندە دۇنيە ءجۇزى جانە ازيا بويىنشا ىقپالى بار جاڭا ءونىم دۇكەندەرىنىڭ سالىستىرماسى %16 بولدى.
رەفورما ارقىلى ەسىك اشۋدى جەبەپ، ەسىك اشۋ ارقىلى رەفورمانى جەبەدى. شاڭحاي العاشقى جاسامپازدىق رەفورماسىن، جەتەكشىلىك سيپاتتى ەسىك اشۋدى جان - جاقتى، زور تەبىنمەن ىلگەرىلەتىپ، حالىقارالىق باسەكەلىك قۋاتقا يە ساياسات پەن ءتۇزىم جۇيەسىن جەدەل قالىپتاستىرىپ، بازارلانعان، زاڭمەن جونگە سالىناتىن، حالىقارالانعان ماڭداي الدى شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن كۇش سالا قالىپتاستىردى. شاڭحاي ەركىن ساۋدا سىناق رايونى لينگاڭ جاڭا اۋماعى قۇرىلعان 5 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى 138 قامال الۋ سيپاتتى تۇزىمدە جاڭالىق جاراتۋ مىسالىن قالىپتاستىردى، مۇنىڭ ىشىندە بۇكىل ەل بويىنشا 70 تۇڭعىش جاساۋ مىسالى بار. پۋدۇڭ جاڭا رايونىندا 175 مەملەكەت پەن رايوننىڭ 28 مىڭ شەتەل كاپيتالىمەن قۇرىلعان كاسىپورنى توپتالعان، دۇنيە جۇزىندەگى 500 مىقتى كاسىپورىننىڭ ىشىندە 350 كاسىپورىن وسى اراعا قارجى قوسقان. 2024 - جىلى شاڭحايدا جاڭادان اشىلعان شەتەل كاپيتالىمەن قۇرىلعان كاسىپورىن 6000 عا تايادى، ناقتى پايدالانىلعان شەتەل قارجىسى 17 ميلليارد 600 ميلليون دوللاردان اسىپ، جوعارى دەڭگەيدى ساقتادى.
جۇيە كوزقاراسىنا تاباندى بولىپ، ”بەس ورتالىقتىڭ“ بىرلەسە ارەكەتتەنىپ دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ءوزارا قۋات ۇستەدى –
گۋدوك ءۇنى ىشىندە سىرتقى ساۋدانىڭ ”جاڭا ءۇش ۇلگىسى“ تيەلگەن الىپ كەمە شاڭحايدان شەتەلگە جول الدى. شاڭحايدا دۇنيەگە كەلگەن تۇڭعىش رەتكى تەڭىز تاسىمالى كورسەتكىشىندەگى كەسىكتى بۇيىم _ شوعىرلى تاسىمال كورسەتكىشى (ەۆروپا جەلىسى) كەسىكتى بۇيىمى وسى الىپ كەمەلەردى قامتاماسىزداندىردى. ەكى جىلعا جەتپەيتىن ۋاقىتتا كۇندىك ورتاشا ساۋدا مولشەرى 132 مىڭ 800 قولعا، كۇندىك ورتاشا ساۋدا سوماسى 11 ميلليارد 465 ميلليون يۋانعا، كۇندىك ورتاشا قامبا مولشەرى 83 مىڭ 500 قولعا جەتىپ، ساۋدا مولشەرى مەن يكەمدىلىگى شەكارا سىرتىنداعى ۇقساس تۇردەگى ونىمدەردەن الدەقايدا اسىپ ءتۇستى.
”تەڭىز تاسىمالىندا تاسىمال باعاسىندا تولقۋ زور، حاۋىپ - قاتەر جوعارى، شوعىرلى تاسىمال كورسەتكىشى كەسىكتى بۇيىم جاسامپازدىعى ارقىلى تەڭىز تاسىمالى زات تاسىمال كاسىپورىندارى حاۋىپ - قاتەرگە توتەپ بەرەتىن قۇرالعا يە بولدى“ دەدى شاڭحاي حۋانشى زات اينالىمى (توبى) شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ءتورالقاسى لين جيە.
شوعىرلى تاسىمال كورسەتكىشى (ەۆروپا جەلىسى) كەسىكتى بۇيىمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرۋمەن بىرگە، شاڭحاي حالىقارالىق قايتالاي قامسىزداندىرۋ ورتالىعىن جەدەل قۇرىپ، حالىقارالىق فينانس ورتالىعىنىڭ حالىقارالىق ەكونوميكا ورتالىعىمەن، ساۋدا ورتالىعىمەن، سۋ تاسىمالى ورتالىعىمەن، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ورتالىعىمەن بىرلەسىپ دامۋىن ىشكەرىلەي جەبەدى.
بيىل 4 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن 22 قايتالاي قامسىزداندىرۋ اينالىم ورتالىعى مەن قايتالاي قامسىزداندىرۋ قۇرىلىمى شاڭحاي لينگاڭ جاڭا رايونىندا قايتا قامسىزداندىرۋ بولىمشە قۇرىلىمىن قۇرىپ، شاڭحاي حالىقارالىق قايتالاي قامسىزداندىرۋدى تىزىمدەۋ ساۋدا ورتالىعى قايتالاي قامسىزداندىرۋىنىڭ قامسىزداندىرۋ قاراجاتى ساۋداسى ءبىر ميلليارد 580 ميلليون يۋان بولدى.
جۇيەلى، شوعىرلى بولۋعا، ءتۇيىندى كورنەكتىلەندىرۋگە، رەفورمانىڭ كۇشكە يە ۋاقىتىنا اناعۇرلىم ءمان بەرۋگە تاباندى بولعان شاڭحايدىڭ ”بەس ورتالىق“ قۇرىلىسى نىق قاداممەن العا باستى. 2024 - جىلى شاڭحايدىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت جالپى سوماسى 4 تريلليون 270 ميلليارد يۋانعا جەتىپ، فينانس بازارىنىڭ تۇتاس جىلداعى ساۋدا - ساتىق جالپى سوماسى %8.2 ارتتى، حالىقارالىق فينانس ورتالىقتارىنداعى قاتارى ورنىقتىلىق بارىسىندا جوعارىلادى، شاڭحاي پورتىنىڭ جىلدىق قابىلداۋ - جونەلتۋ مولشەرى 50 ميلليون ولشەمدى ساندىقتان اسىپ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ورتالىعى دۇنيە ءجۇزى بويىنشا ءبىرىنشى ورىندى يەلەدى.
شاڭحاي قالالىق پارتكوم شۋجيىنىڭ ورىنباسارى، قالا باستىعى گۇڭ جىڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: ”شاڭحاي باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، جۇيە كوزقاراسىنا تاباندى بولىپ، ’بەس ورتالىق‘ قۇرىلىسىنىڭ جالپى تۇلعالىق اسەرىن، تۇعىر اسەرىن، ۇلعايتۋ اسەرىن جانە ىقپال جاساۋ اسەرىن ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، يقۋاتتىق جوبالاۋ، تۇزىمدىك قامداۋ، ساياساتتان قامال الۋدىڭ جۇيەلىلەنۋ دەڭگەيىن اناعۇرلىم جوعارىلاتىپ، قالانىڭ قابىلەت دەڭگەيى مەن وزەكتى باسەكەلىك قۋاتىندا تىڭ دا اناعۇرلىم زور ارتۋدى جۇزەگە اسىرۋدى قۇلشىنا ىلگەرىلەتەدى“.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى