بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

باس شۋجي كوڭىل ءبولىپ وتىرعان ”ەكى ارقاۋ“ (باس شۋجيدىڭ حالىققا ىنتا - ىقىلاسى)

«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى ۋاڭ حاۋ، ديڭ ي – تيڭ

2023.04.12 16:29     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  استىق پەن ەنەرگيا ”ەكى ارقاۋ“ سانالادى، باس شۋجي شي جينپيڭ بۇلاردى ەسىنەن شىعارماي كەلەدى.

  ”باس شۋجي استىق ’ارقاۋىن‘ ەسىنەن شىعارماي، ءبىز شارۋالارعا كوڭىل ءبولىپ كەلەدى“. انحۇيدىڭ فىڭياڭ اۋدانى شياۋگاڭ قىستاعىندا كوكتەمگى ەگىس جۇمىسى قاربالاس جۇرگىزىلۋدە، قىستاق تۇرعىنى چىڭ شيبيڭ 2016 - جىلى 4 - ايدىڭ 25 - كۇنگى كورىنىستى ەسكە الىپ: ”مەن اتىزدا قاربالاس ىستەپ جاتقانمىن، ءبىر كەزدە باسىمدى كوتەرسەم، باس شۋجي اتىز باسىنا كەلىپ قالعان ەكەن“ دەدى.

  ”دۋان - ۋ مەرەكەسىندە جيناپ بولاسىزدار ما؟ جيناپ بولعان سوڭ نە ەگەسىزدەر؟ دەپ ەگجەي – تەگجەيلى سۇرادى. باس شۋجي تاعى مەنىمەن قول الىسىپ، مول ءونىم الۋىما تىلەك ءبىلدىردى“.

  ”مەنىڭ اتىمنان باس شۋجيگە سالەم جەتكىزىڭىز، بىلتىر 800 مىڭ جىڭنان استام استىق الدىق، بيىل ۇزدىكسىز قايراتتانا ىستەپ، مەملەكەتتىڭ استىق ارقاۋى ءۇشىن كۇش شىعارامىز!“

  تاعى بىرەۋى ەنەرگيا ارقاۋى، باس شۋجي شي جينپيڭ بۇنى دا ەسىنەن شىعارماي كەلەدى.

  2021 - جىلى 10 - ايدىڭ 21 - كۇنى باس شۋجي شاندۇڭ دۇڭيىڭ قالاسىنا ورنالاسقان جەڭىس مۇناي الابىنا كەلدى. بۇرعىلاۋ تەكشەسىنىڭ بيىكتىگى 10 مەتردەن اسادى، باس شۋجي تەمىر باسپالداقتى بويلاپ شىعىپ، جۇمىس ىستەپ جاتقان مۇناي جۇمىسشىلارىمەن ىقىلاسپەن اڭگىمەلەستى.

  باس شۋجي كوپشىلىكتى بىلاي دەپ شابىتتاندىردى: ”مۇناي ەنەرگيا قۇرىلىسى ەلىمىز ءۇشىن كەلەلى ماڭىزعا يە، جۇڭگو جاساۋ كاسىبىندەگى ءىرى ەل رەتىندە، ناقتى ەكونوميكانى دامىتۋ ءۇشىن، ءسوز جوق، ەنەرگيا ارقاۋىن ءوز قولىندا مىقتاپ ۇستاۋى كەرەك“.

  ”تاپسىرمانى ەستە بەرىك ساقتاپ، جاڭالىق اشۋعا سۇيەنگەن توبىمىز شاش ديامەترىنىڭ 270/1 ۇلەسىندەي كەلەتىن ساڭلاۋدان مۇناي ىزدەپ، قوردى مولايتىپ، ءونىمدى ارتتىرۋعا تىرەك ازىرلەدى“ دەدى جەڭىس مۇناي الابى بارلاۋ - اشۋدى زەرتتەۋ ورنىنىڭ اعا مامانى جياڭ لۇڭ.

  ءبىر ميلليارد 400 ميلليوننان استام حالىق سانى بار وركەندەپ كەلە جاتقان ءىرى ەل جونىنەن العاندا، ەكى ارقاۋدىڭ ماڭىزى زور. شىعىس سولتۇستىكتەگى استىق قامباسى، بالىق، كۇرىش مەكەنى، سارى توپىراقتى ءۇستىرت، وسى جەرلەردە باس شۋجي شي جينپيڭ اتىز باسىنا بارىپ، ەنەرگيا كاسىپورىندارىن ارالاپ، تەرەڭ ىنتا – ىقىلاسىن ءبىلدىرىپ، عىلمي جوبا جاسادى.

  ەكى ارقاۋدى مىقتى يگەرىپ، تومەنگى شەكتە ويلاۋدان جازباي، امانشىلىقتا جامانشىلىقتىڭ دا بولارىن ويلادى.

  ”استىق مولىققان سايىن، استىققا جەتە الماي قالعان كەزدەردى كوبىرەك ەسكە الىپ تۇرۋ كەرەك“. ”ءبىز ’ەكى بازاردان‘ پايدالانۋىمىز كەرەك، ءبىراق ءسوزسىز، ءبىر ساقتىق سىزىعى بولۋى كەرەك، اسىپ كەتسە قىزىل شىراق جاققان ءجون“. دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، الاڭداۋشىلىعىن ءبىلدىردى، وتكەن كۇندەردى ەسكە الدى، ناقتى ارەكەتكە كىرىستى.

  ”شۇعىل تورموز باسىپ“، قوزعالىس ۇلگىسىندەگى ”كومىر قىشقىل گازىن ازايتۋدىڭ“ قىلپىنا نازار اۋداردى، 2022 - جىلعى مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستە باس شۋجي شي جينپيڭ ىشكى موڭعۇل ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ تالقىسىنا قاتىناسقاندا جەر – جەرگە: ”قامباداعى استىقتى سارقىپ جەۋگە بولمايدى، بۇلاي بولعاندا جاڭا استىق ءۇزىلىپ قالادى، بۇل دۇرىس ەمەس“ دەپ ەسكەرتتى.

  كەيبىر جەرلەردىڭ ەگىستىك جەردى يەمدەنۋ مەن تولىقتاۋدىڭ تەپە - تەڭدىگى جاعىندا كوز بوياۋشىلىق ىستەۋى سياقتى ماسەلەلەرگە قاراتا، 2022 - جىلعى مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستە باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ ماجىلىسىنە قاتىناسىپ جاتقان اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى، قوعامدىق يگىلىك جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سالاسىنداعى مۇشەلەرگە امانداسا بارعاندا: ”ازىراق زاپاس جەر بولماسا، قايتىپ بولادى؟ وتە ۇلكەن حاۋىپسىزدىك كوەففيتسەنتى بولعاندا عانا دۇرىس بولادى“ دەپ اتاپ كورسەتتى.

  تومەنگى شەكتەن اتتاماۋ، استىق ارقاۋىن بىرگە شيراتۋ، جاۋاپكەرلىكتى بىرگە ارقالاۋ كەرەك. 2020 - جىلى 12 - ايدا ورتالىقتىڭ اۋىل - قىستاق قىزمەتى ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”استىق حاۋىپسىزدىگىندە پارتكوم مەن ۇكىمەت بىردەي جاۋاپكەرلىك ارقالاۋ، استىققا ولكە باستىعى جاۋاپتى بولۋ، شۋجي دە جاۋاپتى بولۋ كەرەك“.

  ەكى ارقاۋدى مىقتى يگەرىپ، ستراتەگيالىق ويلاۋدان پايدالانىپ، تۇراقتىلىقتى ساقتادى.

  ەكى ارقاۋ مەملەكەت شارۋاشىلىعى مەن حالىق تۇرمىسىنداعى العاشقى ونىمدەرگە سايادى، ”دامۋدىڭ ىرىقتىلىق ۇقىعىن مىقتى يگەرۋدەگى“ كۇش – قايراتتىڭ تياناعى.

  جۇڭگونى كىم اسىرايدى؟ جۇڭگو ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ ءومىر ءسۇرۋى كەرەك،ءوزىن ءوزى اسىراۋى كەرەك! باس شۋجي شي جينپيڭ: «استىقتىڭ كوبىرەك بولۋى، ازىراق بولۋى تاكتيكا ماسەلەسى؛ استىق حاۋىپسىزدىگى − ستراتەگيالىق ماسەلە. ەلىمىزدىڭ قوعام ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، جۇرت كوڭىلىن ورنىقتىرۋىنىڭ ماڭىزدى ءبىر سەبەبى قولىمىزدا استىق بار، كوڭىلىمىزدە الاڭ جوق“ دەپ قايتا – قايتا دارىپتەگەن بولاتىن.

  2022 - جىلى 4 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ ”شىنحاي - 1“ جۇمىس تۇعىرىمەن جەلىدە بايلانىس جاساعاندا بىلاي دەپ دارىپتەدى: ”ءوزىمىز جاساعان جابدىقتارمەن مۇناي - گازىمىزدى اشىپ، ەنەرگيامەن ءوزىمىزدى قامداۋ مولشەرىن جوعارىلاتىپ، ەنەرگيامىزدىڭ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋىمىز كەرەك. بۇل − ستراتەگيالىق ماڭىز الاتىن ءىس“.

  ەكى ارقاۋدى مىقتى يگەرىپ، جۇيەلى ويلاۋدان جازباي، سايكەسە كۇش سالدى.

  2014 - جىلى 5 - ايدا حىنان ولكەسى ۋەيشى اۋدانى جاڭشى قالاشىعىنىڭ جوعارى ولشەمدى استىق اتىزىن جالپىلىق اشۋدان ۇلگى كورسەتۋ رايونىندا باس شۋجي شي جينپيڭ ايتقان: ”استىق ءوندىرىسىنىڭ ءتۇپ نەگىزى ەگىستىك جەردە، جان تامىرى سۋ ىستەرىندە، شىعار جولى عىلىم - تەحنيكادا، قوزعاۋشى كۇشى ساياساتتا“، ”استىق حاۋىپسىزدىگىنىڭ نەگىزىن جان - جاقتى بەكەمدەۋ كەرەك“ دەگەن سوزدەر پارتيا 20 - قۇرىلتايىنىڭ بايانداماسىنا جازىلدى.

  كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن جوعارى مانگە جەتكىزۋ، كومىر قىشقىل گازىن بەيتاراپتاندىرۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋ كەڭ كولەمدى ءارى تەرەڭ وزگەرىس سانالادى. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ دارىپتەدى: ”جۇيە كوزقاراسىن كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن جوعارى مانگە جەتكىزۋ، كومىر قىشقىل گازىن بەيتاراپتاندىرۋ قىزمەتىنىڭ تۇتاس بارىسىمەن ساباقتاستىرۋ“ كەرەك. ”دامۋ مەن بىلعانىشتىڭ شىعارىلۋىن ازايتۋدىڭ قاتىناسىن“، ”تۇتاس تۇلعا مەن ءىشىنارالىقتىڭ قاتىناسىن“، ”ۇزاق بولاشاقتىق نىسانا مەن قىسقا مەرزىمدىك نىسانانىڭ قاتىناسىن“، ”ۇكىمەت پەن بازاردىڭ قاتىناسىن“ ويداعىداي ءبىر جاقتى ەتىپ، بايىپتىلىقپەن ىستەپ، ەنەرگيا قۇرىلىمىندا جاسىل، تومەن كومىرتەكتى بولۋعا بۇرىلىس جاساۋدا كورنەكتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋ كەرەك.

  ەكى ارقاۋدى مىقتاپ يگەرۋ حالىقتىڭ تۇرعىسىن ايگىلەدى، اۋەلگى ماقسات وزگەرگەن جوق.

  بيىل كوكتەم مەرەكەسى قارساڭىندا باس شۋجي شي جينپيڭ تارىم مۇناي الابى سەرىكتەستىگى لۇننان مۇناي - تابيعي گاز ساقتاۋ - جەتكىزۋ ورتالىعى تابيعي گازدى باتىستان شىعىسقا جەتكىزۋ 1 - پۋنكتى كىلا تابيعي گاز جيناۋ وڭىرىمەن بەينە ەكران ارقىلى بايلانىس جاساعاندا: ”حالىق تۇرمىسىندا ەنەرگيادان پايدالانۋدىڭ تومەنگى شەگىن ساقتاپ، بۇقارانىڭ قىستان قىسىلماي وتۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك“ دەپ دارىپتەدى.

  استىق ەگەتىن ەگىنشىلەردىڭ كىرىسىن قالاي قامتاماسىزداندىرۋ كەرەك؟ نيڭشيانىڭ حىلان اۋدانى كۇرىش - بالىقشىلىق كەڭىستىگى اۋىل - قىستاق ەكولوگياسىن تاماشالاۋ باقشاسىندا شىجىعان ىستىققا قاراماي اتىز باسىنا بارعان باس شۋجي: ”شارۋالاردىڭ جەرىن الۋعا بولمايدى، ماڭداي تەرىن توگىپ ىستەپ جاتقان شارۋالار جەرىنەن اجىراماۋى كەرەك“ دەپ قاداعالادى.

  جاڭا داۋىردەگى 10 جىلدان بەرى ءبىر ميلليارد 400 ميلليوننان استام حالىقتىڭ استىق حاۋىپسىزدىگى، ەنەرگيا حاۋىپسىزدىگى ءونىمدى قامتاماسىز ەتىلىپ، ەكى ارقاۋ مىقتى يگەرىلىپ، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ الىپ كەمەسى تولقىن جارا ىلگەرىلەدى.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى