بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

”مادەنيەت، دەنەتاربيە قيمىلدارى باي مازمۇندى بولىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جىگەرى تاسقىنداي ءتۇستى“ (سۇيەمەلدەنەتىن اۋداندارداعى قىستاقتا تۇرۋ ەستەلىگى)

«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى لي ۋەيجۇن، مىڭ فانجى

2023.04.13 16:08     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  كەشقۇرىم بالالار وزدىگىنەن ۇيىمداستىرعان باسكەتبول جارىسى حىبەي ولكەسى لۋانپيڭ اۋدانى سۇنيىڭ قىستاعىندا وتكىزىلىپ جاتتى. باسكەتبول الاڭىندا كىشكەنتاي دوپشىلار قارا تەرگە مالشىنىپ، كورەرمەندەر قىزىعا تاماشالادى.

  لۋ اۋ سۇنيىڭ قىستاعىندا ەرجەتكەن، بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا قىستاقتا باسكەتبول الاڭى جاڭادان سالىندى. سول كەزدەن باستاپ ول قىستاقتاعى بالاقايلارمەن باسكەتبول ويناۋعا كەلىسەدى. ول: ”بىرنەشە جىل باسكەتبول ويناپ، كوپتەگەن دوس تاپتىم“ دەدى.

  ”قىستاقتىڭ قيمىلدارى وتە كوپ“. سۇنيىڭ قىستاعىنىڭ تۇرعىنى جاۋ لييىڭ بيىل 80 نەشە جاستا، ول: ”چۇڭياڭ مەرەكەسى كەزىندە قىستاق كادرلارى قارتتاردى الاڭعا شاقىرىپ، جاستار ويىن - ساۋىق نومىرلەرىن كورسەتەدى. كونسەرت اياقتاعاننان كەيىن قىستاق قارتتاردى تۇشپارا جەۋگە ۇسىنىس ەتەدى، ءبىز بۇعان قاباعات قۋانامىز!

  ”وسى بىرنەشە جىلدا قىستاقتىڭ مادەنيەت، دەنەتاربيە قيمىلدارى باي مازمۇندى بولىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جىگەرى تاسقىنداي ءتۇستى“. سۇنيىڭ قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ۋاڭ بين بىلاي دەپ تانىستىردى: قىستاق كونە قىستاق كەڭسەسىنىڭ جۇرتىنان جاڭا داۋىردەگى وركەنيەتتى امالياتتا ايگىلەۋ پۋنكتىن جاڭالاپ سالدى، امالياتتا ايگىلەۋ پۋنكتى اي سايىن ءبىر رەت تاقىرىپتىق قيمىل ۇيىمداستىرادى. ”وسى قيمىلدار ارقىلى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىسى اناعۇرلىم بايىدى، كوپشىلىكتىڭ تاۋەلدىلىك سەزىمى دە كۇشەيدى“.

  سۇن يىڭ قىستاعىنىڭ كادرى لياڭ شۋجياڭ وتكەن جىلداردى ەسكە الىپ بىلاي دەدى: بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا قىستاق جولىنا قارا ماي توسەلمەگەن ەدى، بوران سوقسا شاڭ باساتىن، جاڭبىر جاۋسا لايساڭ بولىپ كەتەتىن، قىستاق تۇرعىندارى الەۋمەتتىك اۋماقتا ءوز بىلگەنىنشە قۇرىلىس سالىپ، قاتىناسقا كەدەرگى بولىپ قانا قويماي، قايشىلىق تا تۋىلاتىن.

  قىستاق كادرلارى قىستاقتىڭ كەلبەتى جاڭارسا جاڭا بەينە الا كەلەدى دەپ قارادى. كوپشىلىك قىستاقتىڭ قونىس ورتاسىنان باستاپ ىسكە كىرىسىپ، سۇنيىڭ قىستاعىنا ناقتى وزگەرىس اكەلۋگە بەل بايلادى. ۋاڭ بين: ”سول كەزدە قايتكەن كۇندە دە ناقتى ىستەر تىندىرۋعا بەل بايلادىم، اۋىلداستاردىڭ سەنىمىن اقتاماساق بولمايدى“ دەدى.

  كوپشىلىكتىڭ ورتاق قۇلشىنۋىندا، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جەكە يەمدەنىپ العان الەۋمەتتىك جەرى بوساتىلدى ءارى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ مادەنيەت الاڭىنا وزگەرتىلدى. وسىدان كەيىن ەگىس جۇمىسىنىڭ سايابىر كەزىندە قىستاق تۇرعىندارى ۇنەمى الاڭعا جينالىپ، بارابان سوعىپ، ياڭگى ءبيىن بيلەيتىن بولدى.

  ”كوپشىلىكتىڭ بارلىعىنىڭ قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە ۇلەس قوسقىسى كەلەدى“ دەدى قىستاق تۇرعىنى شيڭ ياجيە. قىستاق تۇرعىندارى دا جابال جۇمىلىپ، قونىستانۋعا، كاسىپكە قولايلى قىستاق قۇرۋ قاتارىنا قوسىلدى. ۇيلەر جاڭالاندى، توبەلەرگە قىزىل قاڭىلتاق كەرپىش توسەلىپ، داۋالدار اعارتىلىپ، ادەمى بەينەگە ەندى؛ جولعا قارا ماي توسەلدى، جول بويىنا تاعى كوشە شىراقتارى ورناتىلدى؛ قوقىر - قوقسىق تازالانىپ، گۇل – ءشوپ ەگىلىپ، قىستاقتىڭ قورشاعان ورتاسىنىڭ جانعا جايلى بولۋىنا مۇمكىندىك جاسالدى. كەيبىر قىستاق تۇرعىندارى جاڭادان قۇرىلعان ەرىكتىلەر قىزمەت وتەۋ اترەتىنە قاتىناسىپ، اۋىلداستارعا شاماسىنىڭ جەتىسىنشە قىزمەت وتەدى؛ كەيبىر قىستاق تۇرعىندارى ۇسىنىس بويىنشا قىستاقتاعى ورمان قورعاۋشى، دەنساۋلىق ساقتاۋشى، وزەن ارناسىن باسقارۋشى بولىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قورشاعان ورتاسىن قورعاۋعا ۇلەس قوسۋمەن بىرگە، كىرىستەرىن دە ارتتىردى.

  ۋاڭ بين بىلاي دەپ تانىستىردى: سۇنيىڭ قىستاعىن ويداعىداي قۇرۋ ءۇشىن، قىستاق پارتيا ياچەيكاسى ءتۇرلى قاتتى بولشەك قۇرىلىستارىن كۇشەيتۋمەن بىرگە، رۋحاني وركەنيەت قۇرىلىسىنا دا كوپ كۇش سالدى. تاياۋ جىلداردا سۇنيىڭ قىستاعى ولكە دارەجەلى ”رۋحاني وركەنيەت قىستاعى“، ”دەنساۋلىق ساقتاۋ قىستاعى“ جانە قالا دارەجەلى كورىكتى اۋىل - قىستاق سياقتى داڭقتى اتاقتارعا يە بولدى. جاۋ لييىڭ تىلشىگە: ”وسى بىرنەشە جىلدا قىستاعىمىزدا شىنىمەن ۇلكەن وزگەرىس بولدى“ دەدى.

  بۇگىنگى تاڭدا قىستاقتا تاعى دا جاڭا جوبا جاسالدى: ءوزىنىڭ جانە توڭىرەكتەگى اۋىل – قىستاقتىڭ وزگەشەلىككە يە دانشيا جەر بەدەرى كورىنىسىنە جانە ەكولوگيالىق اۋىل شارۋاشىلىق بايلىعىنا سۇيەنىپ، اۋىل - قىستاق ساياحاتىن دامىتىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇمىسقا ورنالاسىپ، كىرىستى ارتتىرۋىنا جەتەكشىلىك ەتۋ كەرەك. سۇنيىڭ قىستاعى ”ءبىر تاماشالاۋ بەلدەۋىن، ەكى ەگىمشىلىك، باعىمشىلىق شاعىن رايونىن، ءۇش سارا ءونىم باقشاسىن“ قۇرۋدى جوسپارلاۋدا: قىستاق جولى بويىنان ەرەكشە اۋىل شارۋاشىلىعى كورىنىس ۇلگى بەلدەۋىن قۇرۋ، ۇيلەسىمدى اۋماقتان جەمىس اعاشى ارالىق شاعىن اۋماعىن جانە تۇت ەگىمشىلىگى شاعىن اۋماعىن قۇرۋ، قۇرىلعىلى بۇلدىرگەن كاسىپ باقشاسىن، تۇت اعاشى باقشاسىن جانە ەرەكشە شاپتول اعاشى كورمە سارايىن قۇرۋ كەرەك.

  بولاشاقتاعى قىزمەتتەردى تىلگە العاندا، ۋاڭ بيننىڭ قايراتى تاسقىنداي ءتۇستى، ول بىلاي دەدى: ”قىستاعىمىزدىڭ كەدەي قىستاق قالپاعىن الىپ تاستاعانىنا بىرنەشە جىل بولعان جوق، قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋدى قاداعالاۋ، كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ مەحانيزمىنىڭ ساقتاندىرۋ، ءۇن قوسۋ رولىن ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، جۇمىستاندىرىپ كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ، ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىز ەتۋ جۇمىستارىن ءبىتىرۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى جاعدايى قاداعالاناتىن وتباسىلار ءۇشىن ەڭ تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەي قامتاماسىز ەتۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەيمىز؛ سونىمەن بىرگە، مەملەكەتتىڭ شارۋالارعا تيىمدىلىك جاساۋ، شارۋالاردى اۋقاتتاندىرۋ ساياساتتارىن ۇزدىكسىز ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، ەرەكشە كاسىپتەردى دامىتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ كاسىپ تىزبەگىن ۇزارتىپ، شارۋالاردى كىرىستى ونان ارى ارتتىرۋعا جەتەكتەيمىز“.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى