2023 – جىل ەستەلىككە الىنعاننان بەرگى ەڭ ىستىق ءبىر جىل بولۋى مۇمكىن
2023.06.19 15:14 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
جۋىقتا، ەلىمىزدىڭ سولتۇستىگىندەگى كوپ جەردىڭ تەمپەراتۋراسى 40 سەلتسي گرادۋستان اسىپ، كوپتەگەن ادامنىڭ ”ىستىقتان ەستەرى شىعۋىنا“ مۇرىندىق بولدى.
ءىس جۇزىندە، شىجىعان ىستىق تەك ەلىمىزدە عانا ەمەس، بۇكىل جەر شارى سولاي بولىپ تۇر. زەرتتەۋشىلەر بىلاي دەدى: دۇنيە جۇزىندەگى تەڭىز - مۇحيت تەمپەراتۋراسىنىڭ قاۋىرت ورلەۋىنە جانە تىنىق مۇحيتتاعى ەرنينونىڭ كەلۋىنە بايلانىستى، 2023 - جىل ەستەلىككە الىنعاننان بەرگى ەڭ ىستىق ءبىر جىل بولۋى مۇمكىن، جەر شارى ”بەيمالىم اۋماققا“ قاراي بەت الۋدا.
وسىدان بۇرىن ەستەلىككە الىنعان ەڭ ىستىق جىل 2016 ـ جىل بولعان، ال وسى ايداعى اۋا تەمپەراتۋراسى ەستەلىگىندە كورسەتىلۋىنشە، 2023 ـ جىلعى اۋا تەمپەراتۋراسى 2016 ـ جىلعا تاياۋى مۇمكىن. ەۆروپا وداعىنىڭ جەر شارىن باقىلاۋ جوسپارى كوپەرنيك جوسپارىنىڭ ساندى مالىمەتىندە كورسەتىلۋىنشە، اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ ەڭ جوعارى شەگى 6 – ايدىڭ 9 – كۇنى بايقالعان، سول كەزدە بۇكىل جەر شارىنىڭ ورتاشا اۋا تەمپەراتۋراسى 16.7 سەلتسي گرادۋس بولىپ، 2016 – جىلى 8 – ايدىڭ 13 – كۇنى ەستەلىككە الىنعاننان بەرگى ەڭ جوعارى اۋا تەمپەراتۋراسىنان 0.1 سەلتسي گرادۋس عانا تومەن بولعان.
نازار اۋدارۋعا تاتيتىنى، ادامزات تۇرتكى بولعان كليمات وزگەرىسى بۇكىل جەر شارىنىڭ تەمپەراتۋراسىن ءالى دە جوعارىلاتىپ وتىرعانىمەن، بيىل وسى ۇدەرىستىڭ جەدەلدەگەنىن دالەلدەيتىن دالەل - سىپات جوق.
كليمات وزگەرىسى سەبەبىنەن قازىرگى تەمپەراتۋرا 1.3 سەلتسي گرادۋس جوعارىلاۋدان سىرت، ەرەكشە جىلىنۋ شارت - جاعدايى قاباتتاسىپ، تەمپەراتۋرا رەكوردىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى. بىرنەشە ايدان بەرى، عالىمدار دۇنيەنىڭ جەر - جەرىندەگى تەڭىز - مۇحيت ىستىق تولقىندارى سەبەبىنەن تەڭىز بەتىنىڭ تەمپەراتۋراسى تاريحتاعى ەڭ جوعارى دەڭگەيگە جەتتى دەپ ەسكەرتتى. 6 – ايدىڭ 11 - كۇنى سولتۇستىك اتلانت مۇحيتتىڭ تەمپەراتۋراسىنىڭ ەڭ جوعارى شەگى —— 22.7 سەلتسي گرادۋس بولىپ، 2010 – جىلى 6 – ايداعى ەڭ جوعارى رەكورتتان 0.5 گرادۋس جوعارى بولعان.
تەڭىز - مۇحيت تەمپەراتۋراسىن جوعارىلاتاتىن ەرنينو ەندى كەلدى، جىل سوڭىندا عانا ەڭ جوعارى شەككە جەتەدى. ەندەشە، تەڭىز - مۇحيتتى وسىنشاما ىستىق كۇيگە تۇسىرگەن ءسىرا نە نارسە؟
كوپەرنيك جوسپارىنىڭ مۇشەسى Samantha Burgess تىڭ ويىنشا، اتموسفەرالىق ديناميكا وزگەرىسى پاسسات جەلىنىڭ السىرەۋىنە سەبەپ بولۋى مۇمكىن. سولتۇستىك اتلانت مۇحيتىندا جەل كۇشىنىڭ السىرەۋى ساحارادان كەلەتىن شاڭ - توزاڭ مولشەرىن ازايتۋى مۇمكىن، ال بۇل شاڭ - توزاڭدار ادەتتە تەڭىز - مۇحيت تەمپەراتۋراسىنىڭ تومەندەۋىنە سەپتىگىن تيگىزەدى.
”تەڭىز - مۇحيت تەمپەراتۋراسى مەن اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ ءبىر جىلداعى وسى مەزگىلدەگى كۇرت ورلەۋى ادامدى قايران قالدىرادى. قازىرگە دەيىن بايقالعان جاعدايلار 2023 ـ جىل ەڭ ىستىق 5 جىلدىڭ ءبىرى بولۋى مۇمكىن ەكەندىگىن كورسەتتى.“ Burgess بىلاي دەيدى: ”ادامزات تاريحىندا مۇنداي ‹جىلى› تەڭىز - مۇحيت بولعان ەمەس، ونىڭ ۇستىنە، اۋا تەمپەراتۋراسى دا رەكورد بۇزۋ الدىندا تۇر. ءبىز قازىر بەيمالىم اۋماقتا تۇرمىز.“
تۇگەلدەي ەرنينو مەن كليمات وزگەرىسىنىڭ قاباتتاسۋى بولعانىمەن، بيىل مەن 2016 - جىلعى جوعارى تەمپەراتۋرانىڭ بەينەسى مۇلدە ۇقسامايدى. 2016 - جىلى اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ ەڭ جوعارى ءمانى سيبيريا مەن سولتۇستىك ۇيەك وڭىرىنە شوعىرلانعان؛ 2023 - جىلى وڭتۇستىك ۇيەك قۇرلىعىن قامتىعان كوپتەگەن رايونداردا جوعارى تەمپەراتۋرالى اۋا رايى جارىققا شىقتى.
جۋىقتاعى بىرنەشە ايدان بەرى، ادامدار وڭتۇستىك ۇيەكتەگى تەڭىز مۇزىنىڭ ازايۋىنان الاڭداي باستادى، ويتكەنى بيىل 2 - ايدا وڭتۇستىك ۇيەكتەگى تەڭىز مۇزىنىڭ كولەمى ءبىر ميلليون 790 مىڭ شارشى كيلومەتر عانا بولىپ، تاريحتاعى تەڭىز مۇزى اۋماعىنىڭ ەڭ كىشى رەكوردىن جاراتتى. قىس ماۋسىمىنىڭ كەلۋىنە بايلانىستى، تەڭىز مۇزى بىرتە - بىرتە كوبەيىپ كەلەدى، ءبىراق، كولەمى ورتاشا ورەدەن الدە قايدا تومەن، ارتۋ قارقىنى دا بۇرىنعىدان الدە قايدا باياۋ.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
تەلەفون: 65367915-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ باسپا ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەي كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2023 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى
