بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

شي جينپيڭ فرانسيانىڭ زۇڭتۇڭى ماكرونمەن، ەۆروپا وداعى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ۆوندەرلەيەنمەن جۇڭگو، فرانسيا، ەۆروپا ەلدەرى باسشىلارىنىڭ ءۇش جاق ديدارلاسۋىن وتكىزدى

2024.05.07 18:30     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  سول جەر ۋاقىتى 5 - ايدىڭ 6 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ ۇسىنىس بويىنشا پاريجدەگى ەليسسە سارايىندا فرانسيانىڭ زۇڭتۇڭى ماكرونمەن، ەۆروپا وداعى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ۆوندەرلەيەنمەن جۇڭگو، فرانسيا، ەۆروپا باسشىلارىنىڭ ءۇش جاق ديدارلاسۋىن وتكىزدى.

  شي جينپيڭ مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو جۇڭگو – ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنا باستان - اياق ستراتەگيالىق جانە ۇزاق بولاشاقتىق تۇرعىدان مامىلە جاساپ، ەۆروپانى جۇڭگوشا ءىرى ەلدىك ديپلوماتيانىڭ ماڭىزدى بەتالىسى جانە جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ماڭىزدى سەرىگى ەتەدى، جۇڭگو - فرانسيا قارىم - قاتىناسىنىڭ، جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنىڭ ءبىرىن - ءبىرى جەبەۋىن، بىرگە دامۋىن ءۇمىت ەتەمىن. بۇگىنگى دۇنيە اۋمالى - توكپەلى وزگەرىس كەزەڭىنە ءوتتى، جۇڭگو مەن ەۆروپا ەكى ماڭىزدى كۇش رەتىندە سەرىكتەستىك ورنىندا تاباندى بولىپ، پىكىرلەسۋدە، سەلبەسۋدە تاباندى بولىپ، ستراتەگيالىق قارىم - قاتىناستى تەرەڭدەتىپ، ستراتەگيالىق ءوزارا سەنىمدىلىكتى ارتتىرىپ، ستراتەگيالىق ورتاق تانىمدى ۇيىستىرىپ، ستراتەگيالىق سەلبەستىكتى ورىستەتىپ، جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنىڭ ورنىقتى، اقاۋسىز دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىنا ۇزدىكسىز تىڭ ۇلەس قوسۋى كەرەك.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنىڭ قۇدىرەتتى ىشكى قوزعاۋشى كۇشى جانە كەڭ دامۋ بولاشاعى بار، 3 - جاققا باعىتتالمايدى، تاۋەلدى بولمايدى، 3 - جاققا باعىنبايدى دا. ەۆروپا وداعى قۇرىلىمدارىنىڭ جۇڭگوعا دۇرىس تانىم ورناتىپ، جۇڭگوعا بەلسەندى ساياسات بەلگىلەۋىن ءۇمىت ەتەمىن. ەكى جاق ءبىر - ءبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەسى مەن ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان كەلەلى ىستەرىنە قۇرمەت ەتىپ، جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنىڭ ساياسي نەگىزى مەن حالىقارالىق قارىم - قاتىناستىڭ نەگىزگى ولشەمىن قورعاۋى كەرەك. ەكى جاق جاڭا كەزەكتى جۇڭگو - ەۆروپا باسشىلارىنىڭ كەزدەسۋىن، سونداي - اق ستراتەگيا، ەكونوميكا - ساۋدا، جاسىل، سيفر سياقتى سالالارداعى جوعارى جىكتەگىلەردىڭ تىلدەسۋىن ويداعىداي وتكىزىپ، ورنىقتى، ءوزارا سەنىم ارتاتىن كاسىپ تىزبەگى مەن قامداۋ تىزبەگىنىڭ سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن قالىپتاستىرۋى كەرەك. جۇڭگونىڭ ەۆروپا ەلدەرىنە قاراتقان ۆيزاسىز كىرگىزۋ ساياساتى مەن شەتەلدىك قىزمەتكەرلەردىڭ جۇڭگوعا كەلۋىنە قولايلىلىق جاراتۋ ورنالاستىرۋىنان ويداعىداي پايدالانىپ، حالىقتىق جانە جەرگىلىكتى ورىندار بارىس - كەلىسىنە، وقۋ - اعارتۋ جانە عىلمي زەرتتەۋ سەلبەستىگىنە دەم بەرىپ، جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنىڭ حالىق رايى نەگىزى مەن قوعامدىق پىكىرى ورتاسىن جاقسارتۋ كەرەك.

  شي جينپيڭ مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: جۇڭگونىڭ جاڭا ەنەرگيا كاسىبى اشىق باسەكە بارىسىندا ناعىز ونەرگە جاتتىعىپ، وزىق ءوندىرىس قۋاتىنا ۋاكىلدىك ەتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ قامداۋىن بايىتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ اقشا قۇنسىزدانۋ قىسىمىن جەڭىلدەتۋمەن بىرگە، دۇنيە ءجۇزىنىڭ كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋىنە جانە جاسىل تيپكە بۇرىلىس جاساۋىنا وراسان زور ۇلەس قوستى. مەيلى سالىستىرمالى ابزالدىق بولسىن، الدە بۇكىل دۇنيە ءجۇزىنىڭ بازار سۇرانىمى تۇرعىسىنان قاراعاندا بولسىن، ايتىلمىش ” جۇڭگونىڭ ءوندىرىس قۋاتىنىڭ ارتىپ قالۋ ماسەلەسى“ ءومىر سۇرمەيدى. جۇڭگو - ەۆروپا سەلبەستىگىنىڭ ءمانى ابزالدىقتار ارقىلى ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ، ەكى جاق جاسىل جانە سيفرلى بولۋعا بۇرىلىس جاساۋ بارىسىندا كەڭ كولەمدى ورتاق مۇددەگە جانە وراسان زور سەلبەستىك كەڭىستىگىنە يە، ەكى جاق ەكونوميكا - ساۋدا قاقتىعىسىن پىكىرلەسۋ، كەڭەسۋ ارقىلى ۇيلەسىمدى ءبىر جاقتى ەتىپ، ەكى جاقتىڭ ۇيلەسىمدى كوڭىل ءبولىپ وتىرعان ماسەلەلەرىنە ءمان بەرۋى كەرەك.

  ماكرون مىنالاردى ءبىلدىردى: بيىل — فرانسيا مەن جۇڭگونىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقانىنىڭ 60 جىلدىعى، فرانسيا مەن جۇڭگونىڭ سەلبەستىگىندە كوپتەگەن ماڭىزدى تابىسقا قول جەتتى. ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ فرانسيادا 3 - رەتكى مەملەكەتتىك ساپاردا بولعان كەزىندە فرانسيا، جۇڭگو، ەۆروپا باسشىلارىنىڭ ءۇش جاق ديدارلاسۋىن وتكىزگەنىنە توتەنشە قۋانىشتامىن. بۇل ءارى بۇرىنعى بىرنەشە رەتكى فرانسيا، جۇڭگو، ەۆروپا باسشىلارىنىڭ ءۇش جاق كەزدەسۋىنىڭ جالعاسۋى، ءارى ءتۇرلى حالىقارالىق سىن - سايىسقا توتەپ بەرۋدىڭ شۇعىل قاجەتى. قازىر دۇنيە ءجۇزى كەلەلى سىن - سايىسقا ءدوپ كەلىپ وتىر، حالىقارالىق جاعداي شەشۋشى بۇرىلىس كەزەڭىندە تۇر، فرانسيا مەن ەۆروپا وداعى جۇڭگومەن سەلبەستىكتى كۇشەيتۋدى بۇرىنعى ءارقانداي كەزدەگىدەن دە قاجەت ەتەدى، بۇل ەۆروپانىڭ بولاشاعىنا سايادى. فرانسيا جاق جۇڭگو جاقپەن تىلدەسۋدى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، فرانسيا مەن جۇڭگو، ەۆروپا مەن جۇڭگو اراسىنداعى ءوزارا سەنىمدىلىك پەن دوستىقتى نىعايتۋدى ءۇمىت ەتەدى. ەۆروپا جاق ”قول ءۇزۋدى“ قۇپتامايدى، جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ ەۆروپاعا كەلىپ قارجى قوسىپ، سەلبەستىك جاساۋىن قارسى الادى، جۇڭگو جاقپەن سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، ەۆروپانىڭ قۇن تىزبەگىنىڭ، قامداۋ تىزبەگىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن، ورنىقتىلىعىن بىرگە قورعاۋدى ءۇمىت ەتەمىن. فرانسيا جاق جۇڭگو جاقپەن تىعىز سەلبەسىپ، كليمات وزگەرىسى، تەڭىز - مۇحيتتىڭ الۋان تۇرلىلىگى سياقتى دۇنيە جۇزىلىك سايىستارعا توتەپ بەرۋدى ءۇمىت ەتەدى.

  ۆوندەرلەيەن مىنانى ءبىلدىردى: ەۆروپا مەن جۇڭگونىڭ قارىم - قاتىناسى جاقسى، كەلەر جىلى — ەۆروپا وداعىنىڭ جۇڭگومەن ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقانىنىڭ 50 جىلدىعى. جۇڭگونىڭ دۇنيە ءجۇزى ىستەرىندەگى ورنى مەن رولى ماڭىزدى بولا تۇسۋدە، جۇڭگومەن تاماشا قارىم - قاتىناستى ساقتاۋ ەۆروپا وداعى جونىنەن توتەنشە ماڭىزدى، سونداي - اق كليمات وزگەرىسى، ۋكراينا داعدارىسى سياقتى دۇنيە جۇزىلىك سايىستارعا اناعۇرلىم ويداعىداي توتەپ بەرە الۋ - الماۋدى بەلگىلەيدى. ەۆروپا وداعى جۇڭگومەن ءوزارا قۇرمەت ەتىپ، پارىقتاردى ساقتاپ، ورتاقتىققا ۇمتىلىپ، ءوزارا سەنىمدىلىكتى ارتتىرىپ، قاتە تۇسىنىكتەن ساقتانىپ، حالىقارالىق زاڭدى نەگىز ەتكەن حالىقارالىق ءتارتىپتى بىرگە قورعاپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگىن، حاۋىپسىزدىگىن جانە گۇلدەنۋىن جەبەۋدى ءۇمىت ەتەدى. ەۆروپا جاق جۇڭگو جاقتىڭ جاسىل تيپكە بۇرىلىس جاساپ دامۋ جاعىندا جاساعان قۇلشىنىستارى مەن قول جەتكىزگەن تابىستارىن القايدى، جۇڭگو جاقتىڭ وزىندىك دامۋدى قورعاۋ جاعىنداعى ورىندى ۇقىعىن مويىندايدى، جۇڭگو جاقپەن ۇزدىكسىز بۇكپەسىز پىكىرلەسىپ، سەلبەستىكتى كۇشەيتۋدى ءۇمىت ەتەدى.

  ۋكراينا داعدارىسى جونىندە شي جينپيڭ مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو جاق، فرانسيا جاق جانە ەۆروپا جاق سوعىستى تەز ارادا توقتاتۋدى، ەۆروپانىڭ بەيبىتشىلىكتى قالپىنا كەلتىرۋىن ءۇمىت ەتەدى، ءبارى دە ۋكراينا داعدارىسىنىڭ ساياسي جولمەن شەشىلۋىن قولدايدى. ءبىز سوعىستىڭ سىرتقا كەڭەيۋىنە بىرگە قارسى تۇرىپ، بەيبىتشىلىك كەلىسسوزىنە بىرگە شارت - جاعداي ازىرلەپ، حالىقارالىق ەنەرگيا، استىق حاۋىپسىزدىگىن، كاسىپ تىزبەگى مەن قامداۋ تىزبەگىنىڭ ورنىقتىلىعىن بىرگە قورعاۋىمىز كەرەك. جۇڭگو ۋكراينا داعدارىسىن تۋدىرۋشى دا، ىسكە قاتىستى جاق تا ەمەس، تاتۋلاسۋعا ءناسيحاتتاۋ ءۇشىن شاپقىلاپ، كەلىسسوزدى جەبەۋ ءۇشىن بار كۇشىن سالىپ كەلەدى. جۇڭگو جاقتىڭ وبيەكتيۆ، ءادىل تۇرعىسى مەن سىندارلى رولى حالىقارالىق قوعامنىڭ جاپپاي قۇپتاۋىنا يە بولدى. جۇڭگو جاق ءۇرتىس قاتىستى جاقتارمەن پىكىرلەسۋدى جالعاستىرۋدى قالايدى.

  پالەستينا -يزرايل قاقتىعىسى جونىندە شي جينپيڭ مىنالاردى باسا دارىپتەدى: قازىرگى شۇعىل مىندەت — سوعىستى جاپپاي، جەدەل توقتاتۋ، ەڭ ماڭىزدىسى _ ادامگەرشىلىك كومەك بەرۋگە كەپىلدىك ەتۋ، ءتۇبىرلى شىعار جول — ”ەكى ەل جوباسىن“ تياناقتاندىرۋ. جۇڭگو جاق پالەستينانىڭ بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ رەسمي مۇشە ەلى بولۋىن قولدايدى. جۇڭگو مەن ەۆروپانىڭ پالەستينا - يزرايل ماسەلەسىندە كوپتەگەن ماڭىزدى ورتاق تانىمى بار. جۇڭگو جاق ەۆروپا جاقپەن بىرگە اناعۇرلىم كەڭ كولەمدى، اناعۇرلىم بەدەلدى، اناعۇرلىم ناقتى ونىمدىلىككە يە حالىقارالىق بەيبىتشىلىك ءماجىلىسىن تەزىرەك اشۋدى قولداپ، ”ەكى ەل جوباسىن“ تياناقتاندىرۋدىڭ ناقتى ۋاقىت كەستەسى مەن جول كارتاسىن جاساپ، پالەستينا ماسەلەسىنىڭ ەرتەرەك جاپپاي، ءادىل، باياندى شەشىلۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.

  ءۇش باسشى بىلاي دەپ قارادى: وسى رەتكى ءۇش جاق كەزدەسۋى ءوزارا ءتۇسىنىسۋدى كۇشەيتىپ، سەلبەستىك ورتاق تانىمىن ۇيىستىرىپ، ماسەلەنى شەشۋدىڭ وي جەلىسىن ايقىندادى، ۇزدىكسىز بىرگە قۇلشىنىپ، جۇڭگو - ەۆروپا قارىم - قاتىناسىنىڭ اقاۋسىز، ورنىقتى دامۋىن جەبەۋدى قالايمىز.

  ساي چي، ۋاڭ ي ديدارلاسۋدا بىرگە بولدى.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى