بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    

حالىق تورابى>>ەل ءىشى حابارلارى

ەڭسە كوتەرگەن باسىبايلى ەگىنشىلەر شاتتىققا شومدى (ايبىندى 70 جىل، كۇرەسكە تولى جاڭا ءداۋىر − جاڭا جۇڭگونىڭ شۇعىلالى ساتتەرى)

2019.09.23 16:35     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  «كۇن شۇلەن نۇرىن شاشۋدا، قىران كوكتە سامعاۋدا، ۇستىرتتەگى كوكتەم شۋاعى نەتكەن تاماشا، ءان سالماي قالاي تۇرا الام؟ قارا بۇلتتار سەيىلىپ، كۇننىڭ كوزىن كورگەندە، باقىت جىرى شار تاراپقا تارالعان». زاڭزۋ باۋىرلاستار اسقاق انمەن دەموكراتيالىق رەفورمادان كەيىنگى شيزاڭ حالقىنىڭ باقىتتى تۇرمىسىن جىرلادى.شيزاڭ − ەجەلدەن ەلىمىز تەرريتورياسىنىڭ بولىنبەس ءبىر بولەگى. جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان كەيىن ورتالىق ۇكىمەت ىشكى - سىرتقى جاعدايعا نەگىزدەلىپ، ۇلتتار ىنتىماعىن قورعاۋ ءۇشىن شيزاڭدى بەيبىت جولمەن ازات ەتۋ باعىتىن بەلگىلەدى.

  ورتالىق ۇكىمەت شيزاڭنىڭ ساياسي، ءدىني ءتۇزىمىن قورعادى، شيزاڭنىڭ شارۋاشىلىعى مەن مادەنيەتىن دامىتۋعا، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋعا كومەكتەستى. شيزاڭنىڭ قوعامدىق ەكونوميكاسى ورتالىق ۇكىمەتتىڭ كومەگىندە زور دارەجەدە دامىدى.

  دەسە دە، ۇلتتىق بولشەكتەۋشى ەلەمەنتتەر قارۋلى بۇلىككە ۇزدىكسىز جەلىكتىرۋمەن كەلەدى. 1959 – جىلى 3 - ايدىڭ 10 - كۇنى شيزاڭنىڭ جوعارى جىگىندەگى كەرتارتپا ەلەمەنتتەر جاپپاي قارۋلى بۇلىك تۋدىردى. 1959 – جىلى 3 - ايدىڭ 28 - كۇنى جوۋ ىنلاي زۇڭلي «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك كەڭەسىنىڭ بۇيرىعىنا» قول قويىپ، بىلاي دەپ جاريالادى: «مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعى مەن ۇلتتار ىنتىماعىن قورعاۋ ءۇشىن، جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسىنىڭ شيزاڭ اسكەري رايونىنا بۇلىكتى تۇبەگەيلى تىنىشتاندىرۋدى بۇيىرۋدان سىرت، وسى كۇننەن باستاپ شيزاڭنىڭ جەرگىلىكتى ۇكىمەتىن تاراتۋدى، شيزاڭ اۆتونوميالى رايونىنا دايىندىق كورۋ كوميتەتىنىڭ شيزاڭنىڭ جەرگىلىكتى ۇكىمەتىنىڭ ۇقىعىن جۇرگىزۋىن ەرەكشە ۇيعاردىق». ازاتتىق ارميانىڭ شيزاڭدا تۇراتىن بولىمدەرى ورتالىقتىڭ بۇيرىعى بويىنشا بۇلىكشى قارۋلى كۇشتەرگە قايتارما سوققى بەرىپ، وسى رەتكى بۇلىكتى تىنىشتاندىردى.

  بۇلىكتى تىنىشتاندىرۋدىڭ جەڭىسى شيزاڭنىڭ دەموكراتيالىق رەفورماسىن جۇرگىزۋىنە شارت - جاعداي جاراتتى. دەموكراتيالىق رەفورمادان بۇرىنعى شيزاڭ قوعامىندا باسىبايلى شارۋا يەلەرى مەن باسىبايلى شارۋالار سىندى مۇلدە قاراما - قارسى ەكى تاپ بار ەدى. پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ باسشىلىعىندا «ۇشكە قارسى تۇرۋ» (بۇلىككە قارسى تۇرۋ، سالىققا، شابارمانعا، جەر مايىنا قارسى تۇرۋ، قۇلدانۋعا قارسى تۇرۋ)، «ەكىنى ازايتۋ» (جەر مايىن ازايتۋ، ءوسىمدى ازايتۋ) جانە جەردى ءبولۋ ارقىلى ميلليونداعان باسىبايلى ەگىنشىلەر فەودالدىق بۇعاۋدى تالقانداپ، ءوز تاعدىرىن مەڭگەرەتىن قوجايىنعا اينالدى.

  دەموكراتيالىق رەفورما قوعامدىق وندىرگىش كۇشتەردى ازات ەتتى، ەڭسە كوتەرگەن باسىبايلى ەگىنشىلەردىڭ ءوز جەرى، مالى بولدى، ءوندىرىس بەلسەندىلىگى بۇرىن بولىپ كورىلمەگەن دارەجەدە جوعارىلادى، باسقا قۇرىلىس ىستەرى دە تەز دامىدى.

  2009 – جىلى 1 - ايدىڭ 19 - كۇنى شيزاڭ اۆتونوميالى رايوندىق 9 - كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 2 - ءماجىلىسى ءار جىلعى 3 - ايدىڭ 28 - كۇنىن شيزاڭداعى ميلليونداعان باسىبايلى ەگىنشىنىڭ ازاتتىعىن ەسكە ءتۇسىرۋ كۇنى ەتىپ بەلگىلەۋدى ۇيعاردى.

  (شينحۋا اگەنتتىگى، 9 - ايدىڭ 19 – كۇنى، بەيجيڭ)
جاۋاپتى رەداكتورى : مانەپ ەربول ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار