بەتتى ساقتاۋ | باس بەت قىلۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى    
  • ورتالىق
  • ەل ءىشى
  • شينجياڭ
  • حالىقارا

سۋرەتتى حابار

حالىق تورابى

ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداما(13)

2013.04.01 16:36    

  (3) حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋ مەن جاقسارتۋ باستى ءتۇيىن ەتىلىپ، حالىقتىڭ ماتەريالدىق، مادەنيەتتىك تۇرمىس ورەسى جان - جاقتىلى جوعارىلاتىلادى. 2003 - جىلعى توساتتان تۋىلعان سارس اۋرۋى ءبىزدى ەرەكشە تولعاندىرعان ىستەردىڭ ءبىرى بولدى. سوندىقتان شارۋاشىلىق پەن قوعامنىڭ دامۋىن ءبىر تۇتاس پلانداۋ كەرەك. جاقىن جىلدارداعى ءبىزدىڭ ەكونوميكانى دامىتۋمەن قاتار، حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋ مەن جاقسارتۋعا جانە قوعامدىق ىستەردى دامىتۋعا اناعۇرلىم ءمان بەرىپ، ۇكىمەتتىڭ قىزمەت تەبىنىن بارىنشا كۇشەيتىپ، قازىنالىق قوسىلىمدى مولايتۋىمىز بۇرىن - سوڭدى بولىپ كورىلمەگەن ءىس بولدى. قاجىماي - تالماي قۇلشىنۋ ارقىلى ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق جانە قوعامدىق دامۋىنىڭ سايكەسىمدىلىگى كورنەكتى تۇردە كۇشەيدى. قازىر قوعامدىق قۇرىلىمدا، قوعامدىق ۇيىمداردىڭ فورماسىندا، قوعامدىق مۇددە جۇيەسىندە تەرەڭ وزگەرىستەر تۋىلىپ، قوعامدىق قايشىلىقتار كورنەكتى تۇردە كوبەيۋدە. ءبىز حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋ مەن جاقسارتۋدى ۇكىمەتتىڭ جالپى قىزمەتىنىڭ شىعار ءتۇيىنى جانە تياناعى ەتىپ، ونى اناعۇرلىم كورنەكتى ورىنعا قويىپ، قوعامدىق قۇرىلىستى كۇش سالا كۇشەيتۋىمىز كەرەك.

  جۇمىستانۋ ءتۇرلى جولدارمەن جەبەلەدى. جۇمىستانۋعا الدىمەن ءمان بەرۋ ستراتەگياسى مەن اناعۇرلىم بەلسەندى جۇمىستانۋ ساياساتىن اتقارۋعا تاباندى بولىپ، ەكونوميكانىڭ ارتۋىن ورنىقتىرۋ مەن شارۋاشىلىق قۇرىلىمىن رەتكە سالۋ ارقىلى جۇمىستانۋ ورىندارى مولايتىلادى، كاسىپتىك تەحنيكالىق قابىلەتىن جەتىلدىرۋ كۇشەيتىلەدى، ەڭبەكشىلەردىڭ جۇمىستانۋ، شارۋاشىلىق جاراتۋ قابىلەتى جوعارىلاتىلادى، قوسىلىم مەن ساياساتتىق قولداۋ ارتتىرىلىپ، جۇمىستانۋعا قىزمەت وتەۋ جۇيەسى كەمەلدەندىرىلەدى، جۇمىستانۋدى شارۋاشىلىق جاراتۋ ارقىلى جەتەكتەۋگە دەم بەرىلەدى، ءتۇيىندى قاۋىمنىڭ جۇمىستانۋ قىزمەتى ويداعىداي ىستەلەدى، قالا، اۋىل تۇرعىندار كىرىسىنىڭ ءۇرتىس، ورنىقتى ارتۋى جەبەلەدى.

  قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ ءتۇزىمى كەمەلدەندىرىلەدى. تولىق قامتۋ، نەگىزدى كەپىلدەندىرۋ، كوپ ساتىلى، باياندى بولۋ باعىتىنا تاباندى بولىپ، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋدىڭ قامتۋ كولەمى ۇزدىكسىز كەڭەيتىلىپ، ءبىر تۇتاس پلانداۋ دارەجەسى مەن قامتاماسىزداندىرۋ ورەسى جوعارىلاتىلادى، ءتۇرلى تۇزىمدەردى كەمەلدەندىرۋ جانە ۇلاستىرۋ كۇشەيتىلىپ، ادىلدىك كۇشەيتىلىپ، اينالىمى سايكەسىمدەندىرىلىپ، باياندىلىعى كەپىلدەندىرىلەدى. بيىل كاسىپورىنداردان زەينەتكە شىققان قارتتاردىڭ نەگىزگى كۇتىم اقىسى جالعاستى %10 جوعارىلاتىلادى، قالا، اۋىلدارداعى ەڭ تومەنگى تۇرمىستىق قامتاماسىزدىق پەن ءناپاقا كومەك قاراجاتىنىڭ ولشەمى دە بۇرىنعىدان جوعارىلاتىلادى. قارتتاردى كۇتىمگە الۋدىڭ قوعامدىق قىزمەت وتەۋ جۇيەسى مەن بالالار يگىلىك قۇرىلىمى قۇرىلىسىن قولداۋ تەبىنىن ارتتىرۋ كەرەك.

  ەمدەۋ، ءدارى - دارمەك، دەنساۋلىق ساقتاۋ ىستەرى رەفورماسىن دامىتۋ ىشكەرىلەتىلەدى. نەگىزگى ءدارى - دارمەك ءتۇزىمى مەن نەگىزگى ساتى ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ قۇرىلىمدارىنىڭ جاڭاشا اينالىم مەحانيزمى بەكەمدەلەدى جانە كەمەلدەندىرىلەدى، ۇكىمەت باسقارۋىنداعى شيپاحانالار رەفورماسى تەزدەتىلىپ، قوعامنىڭ شيپاحانالار قۇرۋىنا دەم بەرىلەدى. جۇڭگوشا شيپاگەرلىك، ءدارى - دارمەك جانە ۇلتتىق شيپاگەرلىك، ءدارى - دارمەك ىستەرىنىڭ دامۋى سۇيەمەلدەنەدى. جالپى حالىقتىق ەمدەلۋدى قامسىزداندىرۋ جۇيەسى اقاۋسىزداندىرىلىپ، سالماقتى، ەرەكشە، اۋىر ناۋقاستاردى ەمدەۋدى قامتاماسىزداندىرۋ جانە قۇتقارۋ مەحانيزمى ورناتىلىپ، بالالاردىڭ اق قان راگى قاتارلى 20 ءتۇرلى حاۋىپتى اۋرۋدى ەمدەۋدى قامتاماسىزداندىرۋدى تۇيىندە سىناق ەتۋ قىزمەتى جان - جاقتىلى ەتەك الدىرىلادى. بيىل اۋىل - قىستاق جاڭاشا سەلبەسىپ ەمدەلۋى مەن قالا - قالاشىق تۇرعىندارىنىڭ ەمدەۋ قامسىزداندىرۋىنا قازىنادان ءار ادامعا جىلىنا بەرىلەتىن جاردەم قاراجات ولشەمى 240 يۋاننان 280 يۋانعا جەتكىزىلەدى. الەۋمەتتىك نەگىزگى دەنساۋلىق ساقتاۋ جونىنەن قىزمەت وتەۋدىڭ ادام باسىندىق قاراجات ولشەمى 25 يۋاننان 30 يۋانعا جەتكىزىلەدى.

  جان سانى ساياساتى بىرتىندەپ كەمەلدەندىرىلەدى. جوسپارلى تۋىت سىندى مەملەكەتتىڭ نەگىزگى ساياساتى باتىل جالعاستىرىلىپ، ەلىمىزدىڭ جان سانى جالپى مولشەرى مەن قۇرىلىمدىق وزگەرىسىنىڭ اۋقىمىنا ۇيلەسە وتىرىپ، جان سانى مولشەرى، ساپاسى، قۇرىلىمى جانە ورنالاسۋى سىندى ماسەلەلەردى ويداعىداي شەشۋ ءبىر تۇتاس پلاندالىپ، جان سانىنىڭ ۇزاق مەرزىمدىك تەپە - تەڭ ءوسۋى جەبەلەدى. قارتتار ءىسىن دامىتۋعا ءمان بەرىلىپ، ايەلدەر مەن كامەلەتكە تولماعانداردىڭ ۇقىق - مۇددەسى شىنايى قامتاماسىزداندىرىلىپ، مۇگەدەكتەر ىسىنە قامقورلىق جاسالادى جانە قولداۋ بەرىلەدى.

  قوعامدىق باسقارۋ كۇشەيتىلەدى جانە وندا جاڭالىق جاراتىلادى. ۇكىمەتتىڭ الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ ءتاسىلى جاقسارتىلادى، نەگىزگى ساتى قوعامدىق باسقارۋ جانە قىزمەت وتەۋ جۇيەسى قۇرىلىسى كۇشەيتىلەدى، قىستاق تۇرعىندارى مەن قالا تۇرعىندارىنىڭ ءوزىن - ءوزى باسقارۋ ءتۇزىمى كەمەلدەندىرىلەدى، حالىق بۇقاراسىنىڭ دەموكراتيالىق ۇقىقتى زاڭ بويىنشا تىكەلەي جۇرگىزىپ، نەگىزگى ساتى الەۋمەتتىك ىستەرى مەن الەۋمەتتىك يگىلىك ىستەرىن باسقارۋى كەپىلدەندىرىلەدى. قوعامدىق ۇيىمداردى باسقارۋ تۇزىلىسىنە رەفورما جاسالىپ، قوعامدىق ۇيىمدار اقاۋسىز، ءتارتىپتى دامۋعا جەتەكتەلەدى. بۇقارانىڭ ۇقىق - مۇددەسىن قورعاۋ مەحانيزمى ورناتىلىپ جانە اقاۋسىزداندىرىلىپ، حالىقتىق، اكىمشىلىك، ءادىليالىق جاراستىرۋدى بىرلەستىرۋ سىندى قىزمەت جۇيەسى كەمەلدەندىرىلەدى، زاڭدىق كومەك بەرۋ ءتۇزىمى اقاۋسىزداندىرىلادى، زاڭعا، ارىز - شاعىمعا، ازىر حاتتار مەن ارىزدانۋشىلارعا قاتىستى قىزمەت رەفورماسى ىلگەرىلەتىلىپ، بۇقارانىڭ ارىز - شاعىمدارىن جەتكىزۋ، مۇددەسىن سايكەستىرۋ، ۇقىق - مۇددەسىن قامتاماسىزداندىرۋ ارناسى بوگەلىسسىز ەتىلەدى جانە ارناعا تۇسىرىلەدى، كەلەلى شەشىمدەردىڭ قوعامنىڭ ورنىقتىلىعىنا جەتكىزەتىن حاۋىپ - قاتەرىن باعالاۋ جانە توسىن وقيعالارعا شۇعىل توتەپ بەرۋ - باسقارۋ مەحانيزمى اقاۋسىزداندىرىلىپ، قوعامنىڭ الەۋمەتتىك حاۋىپسىزدىگى قورعالىپ، جاراسىمدىلىعى مەن ورنىقتىلىعى جەبەلەدى. ازىق - تۇلىك پەن ءدارى - دارمەك حاۋىپسىزدىگى بۇقارا كوڭىل ءبولىپ وتىرعان كورنەكتى ماسەلە. سوندىقتان ازىق - تۇلىك، ءدارى - دارمەك حاۋىپسىزدىگىن باقىلاۋ - باسقارۋ تۇزىلىسىنە رەفورما جاساپ جانە ونى اقاۋسىزداندىرىپ، جان - جاقتىلى سايكەسىپ، بىرلەسىپ ىستەۋدى كۇشەيتۋ، كاسىپورىنداردىڭ سۋبيەكتيۆتىك جاۋاپكەرشىلىگىن تياناقتاندىرىپ، ءوندىرۋدىڭ تۋ قايناردان تۇتىنۋعا دەيىنگى تۇتاس بارىسىنا باقىلاۋ - باسقارۋدى قاتايتىپ، ازىق - تۇلىك پەن ءدارى - دارمەك حاۋىپسىزدىگىنىڭ ەل جاعدايىنا ۇيلەسەتىن، عىلمي دا ۇيلەسىمدى جۇيەسىن قالىپتاستىرۋدى تەزدەتىپ، ازىق - تۇلىك پەن ءدارى - دارمەك حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىزداندىرۋ ورەسىن جوعارىلاتۋ كەرەك. الەۋمەتتىك حاۋىپسىزدىك جۇيەسى جانە كاسىپورىنداردىڭ حاۋىپسىز ءوندىرىس نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسى كۇشەيتىلىپ، اۋىر، ەرەكشە ءىرى حاۋىپسىزدىك شىرعالاڭداردىڭ تۋىلۋىنىڭ الدى الىنادى.

  ءۇي - جاي شارۋاشىلىعى بازارىن تىزگىندەۋ جانە قامتاماسىزدىق بەيقۇت ءۇي ينجەنەرياسى قۇرىلىسى كۇشەيتىلەدى. جالداپتىق، قارجىلاندىرۋ سيپاتىنداعى سۇرانىس باتىل تەجەلىپ، ءۇي باعاسىن ورنىقتىرۋ جونىندەگى قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگى ءتۇزىمى مەن ءۇي - جاي شارۋاشىلىعى بازارىن تىزگىندەۋ ساياساتى جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ تەزدەتىلەدى، ءۇي - جاي شارۋاشىلىعى بازارىنىڭ ورنىقتى، اقاۋسىز دامۋىنىڭ باياندى مەحانيزمى اقاۋسىزداندىرىلادى. قامتاماسىزدىق بەيقۇت ءۇي ينجەنەرياسى قۇرىلىسى جانە ونى باسقارۋ ۇزدىكسىز ويداعىداي مەڭگەرىلىپ، بۇقارانىڭ كىناراتسىز، جايلى تۇرعىن ۇيلەرگە يە بولۋىنا مۇمكىندىك جاراتىلادى. بيىل قالا - قالاشىقتاردا قامتاماسىزدىق بەيقۇت ۇيدەن 4 ميلليون 700 مىڭى نەگىزىنەن سالىنىپ ءبىتىپ، 6 ميلليون 300 مىڭى باستاپ سالىنادى، اۋىل - قىستاقتارداعى حاۋىپتى ۇيلەردى جاڭالاپ سالۋ ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىلەدى.

  وقۋ - اعارتۋ مەن عىلىم - تەحنيكا وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىندا نەگىزدىك، جەتەكشى، جالپى جاعدايلىق رولعا يە. مادەنيەت − ۇلتتىڭ جان تامىرى، ادامزاتتىڭ رۋحاني مەكەنى. سوندىقتان ونى، ءسوز جوق، اناعۇرلىم ماڭىزدى ستراتەگيالىق ورىنعا قويۋ كەرەك.

  وقۋ - اعارتۋدى الدىمەن دامىتۋ ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىلەدى. قازىر ەلىمىزدىڭ قازىناسىنان وقۋ - اعارتۋعا بولىنەتىن جىلدىق قاراجاتتىق شىعىسىنىڭ جالپى سوماسى 2 تريلليون يۋاننان اسىپ وتىر، مۇنان بىلايعى جەردە دە جالعاستى ارتتىرىلادى، بۇل قاراجاتتى، ءسوزسىز، ويداعىداي پايدالانىپ، حالىقتى ريزا ەتۋ كەرەك. وقۋ - اعارتۋ جالپىلىق رەفورماسىن ونان ارى تەرەڭدەتىپ، قوعام جاپپاي كوڭىل ءبولىپ وتىرعان كەلەلى ماسەلەلەردى شىنايى شەشۋ كەرەك. مىندەتتى وقۋ - اعارتۋدىڭ تەڭگەرىلمەلى دامۋى كۇش سالا ىلگەرىلەتىلىپ، وسى زامانعى كاسىپتىك وقۋ - اعارتۋدى دامىتۋ تەزدەتىلىپ، ءار دارەجەلى، ءتۇرلى وقۋ - اعارتۋدىڭ ساپاسى جوعارىلاتىلادى، وقۋ - اعارتۋ ادىلدىگى ونان ارى جەبەلىپ، مەملەكەتتىڭ دامۋىنا ادام كۇشى بايلىعى جاعىنان كۇشتى قولداۋ بەرىلەدى.

  عىلىم - تەحنيكالىق ءتۇزىلىس رەفورماسى ىشكەرىلەتىلەدى. عىلىم - تەحنيكانىڭ شارۋاشىلىقپەن تىعىز ۇشتاسۋى ىلگەرىلەتىلىپ، تەحنيكادا جاڭالىق جاراتۋدىڭ كاسىپورىندى نەگىزگى تۇلعا، بازاردى باعدار ەتكەن، ءوندىرۋ، وقىتۋ، زەرتتەۋ ۇشتاستىرىلعان جۇيەسىن ورناتۋعا كۇش سالىنادى. جالپى جاعداي مەن بولاشاقتىق دامۋعا قاتىستى ستراتەگيالىق باسەكەلىك سالالاردى كوزدەي وتىرىپ، نەگىزدىك زەرتتەۋ، وزىق، جەتەكشى تەحنيكالاردى زەرتتەۋ كۇشەيتىلەدى. عىلىم - تەحنيكا بايلىعىن اشىق ۇستاۋ جانە ودان ورتاق يگىلىكتەنۋ مەحانيزمى اقاۋسىزداندىرىلىپ، عىلىم - تەحنيكانى دامىتۋعا جانە ونىڭ جەتىستىكتەرىن وندىرىسكە قوسۋعا قازىنا، باجى، فينانس، شارۋاشىلىق تەحنيكاسى جانە دارىندىلار جاعىنان قولداۋ بەرۋ ساياساتى كەمەلدەندىرىلەدى، جاڭالىق جاراتۋعا ءادىل، اشىق ورتا جاراتىلىپ، قالىڭ عىلىم - تەحنيكا قىزمەتكەرلەرىنىڭ بەلسەندىلىگى، ىرىقتىلىعى ەڭ زور دارەجەدە جۇمىلدىرىلىپ، جالپى قوعامنىڭ جاڭالىق جاراتۋداعى جالىندىلىعى جىگەرلەندىرىلەدى.

  مادەنيەت قۇرىلىسى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىلەدى. مادەنيەت رەفورماسىن دامىتۋدى شارۋاشىلىق پەن قوعامدىق دامۋدىڭ جالپى تۇلعالىق پلانىنا، ءار دارەجەلى ۇكىمەتتەردىڭ قىزمەت ونىمدىلىگى مەن باسشى كادرلاردىڭ قىزمەت ناتيجەسىن باعالاۋ جۇيەسىنە ەنگىزىپ، مادەنيەت ىستەرىنىڭ جالپى بەتتىك كوركەيۋىن، مادەنيەت شارۋاشىلىعىنىڭ جەدەل دامۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. ۇكىمەت الەۋمەتتىك يگىلىك ىستەرىن دامىتۋ سىندى جاۋاپكەرشىلىگىن ويداعىداي وتەپ، حالىققا يگىلىك جەتكىزەتىن ءتۇيىندى مادەنيەت ينجەنەريالارىن ىلگەرىلەتۋدى تەزدەتىپ، الەۋمەتتىك مادەنيەتكە قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋلەرى كەرەك. جالپى حالىقتىق دەنە شىنىقتىرۋ كەڭىنەن ورىستەتىلىپ، بۇقارالىق دەنە تاربيە مەن باسەكەلىك سپورتتى جان - جاقتىلى دامىتۋ جەبەلەدى.

  الەۋمەتتىك، كاسىپتىك، وتباسىندىق، جەكە وزىندىك ءمورال تاربيەسى بارىنشا كۇشەيتىلەدى. سەنىمدىلىك جۇيەسى قۇرىلىسى ىلگەرىلەتىلىپ، اكىمشىلىك سەنىمدىلىك ارقىلى ساۋدا سەنىمدىلىگى مەن الەۋمەتتىك سەنىمدىلىك ىلگەرىلەتىلىپ، تاماشا الەۋمەتتىك سالت - سانا قالىپتاستىرىلادى.

جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
 
  بۇل حابارعا باعاڭىز
  • 1. جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
    2. قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
    3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
    4. ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.