بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

كەدەن قوسىنىنىڭ تاڭداۋلى ستيلىن اسقاقتاتىپ، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ كەلەلى جاعدايىنا اناعۇرلىم ويداعىداي قىزمەت وتەيمىز

− باس شۋجي شي جينپيڭ حونچيراپ كەدەنىندەگى بارلىق كەدەن قىزمەتكەرلەرىنە قايتارعان جاۋاپ حاتى مەملەكەت قاقپاسىن كۇزەتۋشىلەردى بورىشتى باتىل ارقالاپ، تاعى تىڭ ۇلەس قوسۋعا شابىتتاندىردى

□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى

2023.09.14 16:21     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  ”كەدەن مەملەكەت قاقپاسىن كۇزەتۋ، دامۋدى جەبەۋ قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگىن، بورىشىن ارقالاپ وتىر، كەدەن قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋدىڭ ماڭىزى زور“. بيىل كەدەننىڭ كەدەن قىزمەتكەرلەرى اتاق ءتۇزىمى اتقارىلعاندىعىنىڭ 20 جىلدىعى، باس شۋجي شي جينپيڭ 9 - ايدىڭ 11 - كۇنى حونچيراپ كەدەنىندەگى بارلىق كەدەن قىزمەتكەرلەرىنە جاۋاپ حات قايتارىپ، وسى ورايدا كەدەن جۇيەسىندەگى بارلىق جولداستارعا شىنايى سالەم جولدادى ءارى مەملەكەت قاقپاسىن كۇزەتۋشىلەردىڭ قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگىن، بورىشىن اناعۇرلىم ويداعىداي اتقارۋى جونىندەگى ىقىلاستى ءۇمىتىن العا قويدى.

  ءبىر پارشا جاۋاپ حات − تاپسىرما ءارى شابىتتاندىرۋ. قالىڭ كەدەن قىزمەتكەرلەرى مىنالاردى ءبىلدىردى: باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ جاۋاپ حاتىنىڭ رۋحىن جەتەكشى ەتىپ، كەدەن قوسىنىنىڭ تاڭداۋلى ستيلىن جالعاستىرىپ، اسقاقتاتىپ، قىزمەت ورنىمىزدى تياناق ەتىپ مىندەت وتەپ، جاۋاپكەرشىلىكتى ادا ەتىپ، اناعۇرلىم زور جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىنا، ۇلتتى گۇلدەندىرۋگە كەدەننىڭ كۇش - قۋاتىن ارنايمىز.

  حونچيراپ كەدەنى ”تىرشىلىك شەكتەلگەن ءوڭىر“ دەپ اتالاتىن پامير ۇستىرتىنە ورنالاسقان، وسىنداعى شەكارا وتكەلى دۇنيە جۇزىندەگى تەڭىز دەڭگەيىنەن ەڭ بيىك كەدەندىك باقىلاۋ - باسقارۋ شەكارا وتكەلى ءارى ەلىمىزدىڭ پاكيستانعا تۇتاساتىن بىردەن - ءبىر قۇرلىق جولى ارناسى. ءۇستىرت، سۋىق، وتتەگى جەتىسپەيتىن سۇركەيلى جاراتىلىستىق ورتادا حونچيراپ كەدەنىندەگى بارلىق كەدەن قىزمەتكەرلەرى قات - قابات قيىنشىلىقتى جەڭىپ، قارلى القاپتى شەكاراداعى مەملەكەت قاقپاسىنىڭ ءبىرىنشى شەبىنە تامىر تارتىپ، ادالدىقپەن قىزمەت ىستەپ، ءۇنسىز ۇلەس قوسىپ، كەرەمەت ناتيجە جاراتتى. 2005 - جىلى حونچيراپ كەدەنىنە مەملەكەتتىك كەڭەس ”قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋدەگى ۇلگىلى كەدەن“ داڭق اتاعىن بەردى، بيىل بۇكىل ەل كەدەن جۇيەسىندەگى وزات كوللەكتيۆ بولىپ باعالاندى.

  ”باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ جاۋاپ حاتى تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىككە تولى، سوزدەرى ءنارلى، قارلى القاپتى ۇستىرتتە ۇزاق ۋاقىت تاپجىلماي كەلگەن تالاي ۇرپاق حونچيراپ كەدەن قىزمەتكەرلەرى جونىنەن شەكسىز قامقورلىق جانە تولىق تۇراقتاندىرۋ“. جاۋاپ حاتتى تاپسىرىپ العاندا، شينجياڭ ءۇرىمجى كەدەنىنە قاراستى حونچيراپ كەدەنىنىڭ باستىعى جاڭ شياۋبو تەبىرەنە بىلاي دەدى: ”باس شۋجي شي جينپيڭ شەكارا قاراۋىلىن ەستەن شىعارماپتى، ءبىز، ءسوز جوق، باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، پارتياعا شارتسىز ادال بولۋدى شەكارا قاراۋىلدارىنىڭ ەڭ شىنايى سۇيىسپەنشىلىگى، ەڭ كىرشىكسىز قاسيەتى جانە ەڭ قاراپايىم قۇن تالپىنىسى ەتىپ، ’قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋدەگى ۇلگىلى كەدەن‘ تاڭداۋلى ءداستۇرىن ۇزدىكسىز ساۋلەلەندىرىپ، باس شۋجيدىڭ قامقورلىعىن، ءۇمىتىن قۋاتتى قوزعاۋشى كۇشكە جانە جاندى امالياتقا اينالدىرىپ، ۇزدىكسىز كۇرەس جۇرگىزىپ، تاعى تىڭ ۇلەس قوسامىز“.

  مەملەكەتتىڭ شەكارادان كىرىپ - شىعۋدى باقىلاۋ - باسقارۋ ورگانى رەتىندە، مەملەكەت قاقپاسىن كۇزەتۋ كەدەننىڭ نەگىزگى قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگى. باس شۋجي شي جينپيڭ جاۋاپ حاتىندا: ”باقىلاۋ - باسقارۋ ونىمدىلىگى مەن قىزمەت وتەۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، مەملەكەت قاقپاسى حاۋىپسىزدىك قالتقىسىن بەكەمدەۋ كەرەك“، - دەپ باسا دارىپتەدى.

  ەلىمىزدىڭ سىرتقا اشقان قاقپاسىنىڭ بارعان سايىن ايقارا اشىلۋىنا ىلەسە، كەدەننىڭ مەملەكەت قاقپاسىن كۇزەتۋ جاۋاپكەرشىلىگى دە بارعان سايىن زورايدى. چاڭچۇن كەدەنىنە قاراستى حۇنچۇن كەدەندىك باقىلاۋ - باسقارۋ ءبولىمىنىڭ كەدەن قىزمەتكەرى پان جينيۇڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: ”ءبىز الداعى جەردە ’سىرتتان كەلگەن تۇرلەردىڭ سۇعاناقتىعىنان قاتاڭ ساقتانۋدىڭ 3 جىلدىق ارناۋلى ارەكەتىن‘، ’يمپورت - ەكسپورت ەتىلگەن قاتەرلى بۇيىمداردى جالعان مالىمدەۋگە، مالىمدەمەي قويۋعا سوققى بەرۋ ارناۋلى ارەكەتىن‘ ءۇرتىس ورىستەتۋ ارقىلى ’كەشىكتىرۋ، جاسىرۋ، قاشۋ، الداۋ، زيانداۋدى‘ جىتى قاداعالاپ، زاڭعا قايشى ارەكەتتەرگە قاتاڭ سوققى بەرىپ، شەكارا وتكەلىنىڭ ساياسي حاۋىپسىزدىگىن، ورگانيزمدەر حاۋىپسىزدىگىن قورعايمىز“.

  وسىمەن ۇقساس شەكارا قاراۋىلىنىڭ ءبىرىنشى شەبىندەگى يۇننان شيشۋاڭباننا وبلىسى مىڭلا اۋدانىنىڭ موحان شەكارا وتكەلى وتانىمىزدىڭ باتىس وڭتۇستىك شەكاراسىنا ورنالاسقان، جۇڭگو − لاوس تەمىر جولى وسى ارادان لاوستىڭ ۆەنتيانىنا توتە تۇتاسادى، كۇنميڭ − بانكوگوك تاس جولى وسى ارادان وڭتۇستىكتە تايلاندتىڭ بانگكوگىنا جەتەدى، كاسىپتىك تۇرلەر تولىق، كاسىپ كولەمى زور.

  ”شەكارا قاراۋىلىندا دا زور ناتيجە جاراتۋعا بولادى“. شەكارا قاراۋىلىن كۇزەتىپ كەلگەن 5 جىلدان بەرى كۇنميڭ كەدەنىنە قاراستى مىڭلا كەدەنىنىڭ كەدەن قىزمەتكەرى لۇي فىڭ زاتتاردى باقىلاپ - باسقاردى، جولاۋشىلاردى تەكسەردى. ”باس شۋجي شي جينپيڭ بىزدەن ’مەملەكەتتىڭ زور ءىسىن‘ كوكەيدە ساقتاۋدى ءۇمىت ەتتى. باتىس وڭتۇستىك مەملەكەت قاقپاسىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋمەن بىرگە، ءبىز تاعى شەكارا وتكەلىنىڭ يقۋاتىن كەڭەيتىپ، كەدەننەن ءوتۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، زات اينالىمى - تاسىمال قۋاتىن نىعايتىپ، جۇڭگو − لاوس تەمىر جولى ’التىن جەلىسى‘ قۇرىلىسىنا قىزمەت وتەۋگە، ’ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى‘ بىرگە قۇرۋدىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە تىڭ دا اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسامىز“، - دەدى ول.

  كەدەن − ەل ءىشى، حالىقارا سىندى قوس اينالىمىنىڭ توعىسۋ ءتۇيىنى. باس شۋجي شي جينپيڭ جاۋاپ حاتىندا: ”جوعارى ساپالى دامۋعا، جوعارى دەڭگەيدە ەسىك اشۋعا دەم بەرۋ كەرەكتىگىن“، - باسا دارىپتەدى.

  شاڭحاي سىندى رەفورما جاساۋدىڭ، ەسىك اشۋدىڭ العى شەپ تەرەزەسىندە تۇرعان جاس كەدەن قىزمەتكەرى لياڭ يۇيشىڭنىڭ قىزمەت ورنى شاڭحاي كەدەنىنە قاراستى ۋايگاۋچياۋ پورت رايونى كەدەن كەشەندى كاسىپ ءبولىم - كەڭسەسىنىڭ ينتەگرالدى تىزبەك ارناۋلى تەرەزەسى جانە يمپورت - ەكسپورت ەتىلەتىن موتورلى كولىك ارناۋلى تەرەزەسى، ”ىقىلاستى سوزدەر شىنايى ءۇمىتتى جەتكىزدى، ءبىز الداعى جەردە ءوز قىزمەتىمىزدى تياناق ەتىپ، شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ساپالىلاندىرۋ شاراسىنىڭ تياناقتانىپ ونىمدىلىك كورسەتۋىن ءىس جۇزىندىك ارەكەتىمىزبەن ىلگەرىلەتىپ، ەل ىشىندە وندىرىلگەن جاڭا ەنەرگيا اۆتوكولىكتەرىن كەدەننەن وتكىزۋدە ’مۇلدە كەشىكتىرمەۋدى‘ بار كۇشىمىزدى سالا قامتاماسىز ەتىپ، ءوز مۇراتىمىزدى ءداۋىر اعىنىنا توعىستىرىپ، جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ، ۇلەس قوسۋ بارىسىندا جاستىق قۇنىمىزدى جازامىز“، - دەدى لياڭ يۇيشىڭ.

  جياڭسۋ − شىعىس بولىك تەڭىز جاعالاۋىنداعى سىرتقى ساۋداداعى ءىرى ولكە ءارى بۇكىل ەلدەگى شەكارا وتكەلى ءىرى ولكەسى. نانجيڭ كەدەنىنىڭ باستىعى شين جيانمين مىنالاردى ءبىلدىردى: بيىل ءبىز كەدەننىڭ جياڭسۋدىڭ دامۋىن قولداۋعا قاتىستى 29 شاراسىن شىعارىپ، يمپورت ءتارتىبىن ۇزدىكسىز ساپالىلاندىرىپ، كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ ورنىقتىلىعىن قامتاماسىز ەتىپ، شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدانى دامىتۋعا قولداۋ كورسەتىپ، سىرتقى ساۋدانىڭ كولەمىن ورنىقتىرۋدى، قۇرىلىمىن ساپالىلاندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەتتىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنا كەدەننىڭ جاڭا ۇلەسىن قوسامىز.

  كەدەن باس مەكەمەسى ورگانى پارتكومىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى لي دۇڭيۇي مىنالاردى ءبىلدىردى: باس شۋجي شي جينپيڭ جاۋاپ حاتىندا كەدەن قوسىنى قۇرىلىسىنا اناعۇرلىم جوعارى ولشەم، اناعۇرلىم قاتاڭ تالاپ قويدى. ”بۇكىل ەلدەگى كەدەندەر، ءسوز جوق، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شىنايى ءۇمىتىن اقتاپ، 2 - توپتاعى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەمەن ۇشتاستىرىپ، بۇيرىق تانىمىن كۇشەيتىپ، شىڭدالعان ستيل ورناتىپ، پارتيا الاڭسىز بولاتىن، حالىق ريزا بولاتىن مەملەكەت قاقپاسىن كۇزەتۋشىسى بولادى “.

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 9 - ايدىڭ 12 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى