«حالىق گازەتىنىڭ» تىلشىلەرى لي بو، حوۋ لينلياڭ، ۋاڭ پەي
2025.11.18 15:59 كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى
”تەڭىز - مۇحيت ەكونوميكاسىنىڭ دامۋ بولاشاعى شەكسىز. تەڭىز - مۇحيتتا قۋاتتى ەل قۇرۋدا، ءسوز جوق، تەڭىز - مۇحيتقا ونان ارى كوڭىل ءبولىپ، تەڭىز - مۇحيتتى تانىپ، تەڭىز - مۇحيتتى مەڭگەرىپ، تەڭىز - مۇحيت عىلىم - تەحنيكاسىندا جاڭالىق اشۋ اياق الىسىن جەدەلدەتۋ كەرەك“.
− باس شۋجي شي جينپيڭ 2018 - جىلى 6 - ايدىڭ 12 - كۇنى شاندۇڭنىڭ چيڭداۋ قالاسىندا قىزمەت تەكسەرگەندە وسىلاي دەپ باسا دارىپتەدى
”جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدە، ءسوز جوق، تەڭىز - مۇحيت ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگوشا ەرەكشەلىككە يە تەڭىزگە قاراي الۋەتتەنۋگە ۇمتىلۋ جولىمەن ءجۇرۋ كەرەك“. پارتيانىڭ 18 - قۇرىلتايىنان بەرى باس شۋجي شي جينپيڭ ەلىمىزدىڭ تەڭىز - مۇحيتتا قۋاتتى ەل قۇرۋدا ۇزدىكسىز تىڭ تابىستارعا قول جەتكىزۋىنە جەتەكشىلىك ەتتى.
2024 - جىلى ەلىمىزدىڭ تەڭىز - مۇحيت ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى تۇڭعىش رەت 10 تريلليون يۋاننان اسىپ، 2012 - جىلداعىدان ەكى ەسەلەندى؛ دۇنيە جۇزىندەگى 18 ءتۇرلى نەگىزگى كەمە تۇرلەرىنىڭ ىشىندە 14 تۇرىندە جاڭادان تاپسىرىس بەرۋ مولشەرى دۇنيە ءجۇزى بويىنشا الدىڭعى ورىندى يەلەدى؛ تەڭىز سۋى ونىمدەرىنىڭ ءونىم مولشەرى ءۇرتىس كوپ جىل دۇنيە ءجۇزى بويىنشا ءبىرىنشى ورىندى يەلەدى... ساندى مالىمەتتەر ەلىمىزدىڭ وسى زامانعى تەڭىز - مۇحيت كاسىپ سالاسى جۇيەسى قۇرىلىسىنىڭ نىق قادامىن ايگىلەدى.
حۋاڭحاي تەڭىزى قايراڭى تەڭىزگە قاراي كوركەيدى. 2018 - جىلى 6 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ شاندۇڭنىڭ چيڭداۋ قالاسىندا قىزمەت تەكسەرگەندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”تەڭىز - مۇحيت ەكونوميكاسىنىڭ دامۋ بولاشاعى شەكسىز. تەڭىز - مۇحيتتا قۋاتتى ەل قۇرۋدا، ءسوز جوق، تەڭىز - مۇحيتقا ونان ارى كوڭىل ءبولىپ، تەڭىز - مۇحيتتى تانىپ، تەڭىز - مۇحيتتى مەڭگەرىپ، تەڭىز - مۇحيت عىلىم - تەحنيكاسىندا جاڭالىق اشۋ اياق الىسىن جەدەلدەتۋ كەرەك“.
باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرعان چيڭداۋ ەرەكشە ابزالدىقتى تولىق ساۋلەلەندىرىپ، جەتەكشىلىك سيپاتتى وسى زامانعى تەڭىز - مۇحيت قالا قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، وسى زامانعى تەڭىز - مۇحيت ەكونوميكاسىنىڭ دامۋ بيىگىن جەدەل قالىپتاستىردى.
بالىقتى قالاي جاقسى باعۋ كەرەك؟
سارى بالىق دۇنيە جۇزىندەگى تۇڭعىش 100 مىڭ توننالىق زەردەلى بالىق شارۋاشىلىعى ءىرى تۇرپاتتى باعىمشىلىق كەمەسى ”گوشين - 1“ گە شىعارىلدى، اتلانت مۇحيتىنداعى سالمون بالىعى دۇنيە جۇزىندەگى تۇڭعىش تولىق شوكپە ۇلگىسىندەگى تەرەڭ تەڭىز بالىق شارۋاشىلىعى باعىمشىلىق جابدىعى ”شىنلان - 1 دەگى“ جەتىلۋى ادامدى قۋانتادى.
ءبىر ءتۇپ تەڭىز بالدىرى قۇن تىزبەگىن قالاي جوعارىلاتادى؟
ونەركاسىپ دارەجەسىنەن، ازىق - تۇلىك دارەجەسىنەن ءدارى - دارمەك دارەجەسىنە دەيىن، بازار باعاسى ءبىر تونناسى 50 مىڭ يۋاننان، 100 مىڭ يۋاننان ءبىر ميلليون يۋانعا دەيىن، چيڭداۋداعى تەڭىزگە ساياتىن كاسىپورىندار تەڭىز بالدىرىنىڭ قۇنىن بارىنشا جوعارىلاتتى.
ءبىر شىعاناق قانشا وندىرگىش كۇش شىعارا الادى؟
حايشي شىعاناعىنا 50 دەن استام كەمە جاساۋ جانە تەڭىز - مۇحيت ينجەنەرياسى كاسىپورنى شوعىرلانعان، ءبىر توپ وزىق تەڭىز - مۇحيت ينجەنەرياسى جابدىقتارى وسى ارادان تەرەڭ تەڭىزگە قاراي بەتتەدى.
جاڭالىق اشۋ ارقىلى جەتەكشىلىك ەتىپ، تەڭىز - مۇحيتتىڭ جاڭاشا وندىرگىش كۇشتەرى جەدەل جەتىلدىرىلدى.
”’BG136‘ − حالىقارادا تۇڭعىش رەت كلينيكالىق تاجىريبەگە كىرگەن يممۋنيتەتتىك وسپەگە قارسى تەڭىز - مۇحيت پوليساحاريدتىق ءدارىسى، قازىر 2 - مەرزىمدىك كلينيكالىق سىناق جۇرگىزىلۋدە“. جۇڭگو تەڭىز - مۇحيت داشۋەسىندە چيڭداۋ تەڭىز - مۇحيت بيولوگيالىق ءدارى - دارمەك زەرتتەۋ ورنىنىڭ باس عالىمى يۇي گۋاڭلي مەن ۇيىرمە وڭتۇستىك ۇيەكتىڭ جاس قوڭىر بالدىرىن تاڭداپ، 8 جىل قاجىماي - تالماي زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكالاردان قامال الدى.
تەڭىز - مۇحيتتا جاڭالىق جاراتىلعان 3 ءدارى - دارمەك كلينيكالىق سىناق ساتىسىندا تۇر، نەشە ونداعان تەڭىز - مۇحيت ءدارى - دارمەگى ۇعىمدى دالەلدەۋ ساتىسىندا تۇر... چيڭداۋدىڭ تەڭىز - مۇحيت اكتيۆ زاتتارىنىڭ بايقالۋىنان كلينيكالىق وندىرگىش كۇشكە اينالۋعا، كاسىپ سالالانۋعا دەيىنگى تۇتاس تىزبەكتى قۋاتى بارعان سايىن كۇشەيدى.
تەڭىز - مۇحيت جابدىقتارىن جاساۋ كاسىبىن ىشكەرىلەي كۇشەيتىپ، تەڭىز - مۇحيت جابدىقتارىن جاساۋدى جەدەل جوعارىلاتتى.
”ءبىزدىڭ ’گوشين‘ باعىمشىلىق كەمەلەرىمىزگە تاعى دا جاڭا مۇشە قوسىلدى“ دەدى چيڭداۋ گوشين دامۋ (توبى) شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگى باس ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى دۇڭ شاۋگۋاڭ.
3 جىلدىڭ الدىندا ”گوشين - 1“ چيڭداۋدا ىسكە قوسىلىپ، ەلىمىزدىڭ ”كەمەدە باعۋ + جىلجىمالى باعۋ“ سىندى تەرەڭ تەڭىز باعىمشىلىعىنىڭ جاڭا ۇلگىسىن اشتى. بيىل 4 - ايدا جانە 11 - ايدا ”دارەجەسى جوعارىلاعان ەكى كەمە“ ىلگەرىندى - كەيىندى ىسكە قوسىلىپ، اناعۇرلىم اۆتوماتتاندىرىلىپ، زەردەلىلەنىپ، باعىلعان سارى بالىقتىڭ سانى ءتىپتى دە كوبەيدى.
ءبىر باعىمشىلىق كەمەسىنىڭ ءبىر باسى تەڭىز - مۇحيت بالىق شارۋاشىلىعىمەن، ەندى ءبىر باسى تەڭىز - مۇحيت جابدىق كاسىپ سالاسىمەن بايلانىسىپ، تەڭىز - مۇحيت جابدىقتارىن جاساۋ كاسىپ سالاسىنىڭ تەحنيكالىق ورەسىنىڭ جوعارىلاۋىنا كۋا بولدى.
تەڭىز - مۇحيت مۇناي ينجەنەرياسى (چيڭداۋ) شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ چيڭداۋ الاڭىندا 14 نىسان، 30 نەشە جەكە تۇلعا قاۋىرت سالىندى؛ جۇڭگو كەمە توبى چيڭداۋ بەيحاي كەمە جاساۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ تاپسىرىسى 2028 - جىلعا دەيىن قابىلدانىپ بولدى.
ساپاسىن، دارەجەسىن جوعارىلاتىپ، وسى زامانعى تەڭىز - مۇحيت كاسىپ سالاسى جۇيەسىن جەدەل قۇردى.
بالىق اۋلاۋدان ”بالىق باعۋعا“ دەيىن، شيكىزات ساتۋدان ءونىم ساتۋعا دەيىن، جاساۋدان اقىل - پاراساتتى بولۋعا دەيىن، چيڭداۋدىڭ وسى زامانعى تەڭىز - مۇحيت ەكونوميكاسىنىڭ دامۋ لوگيكاسى ايقىن بولۋدا: كاسىپ سالاسىن توعىستىرۋ وي جەلىسىن كۇشەيتىپ، 1 - كاسىپتى زورايتىپ، 2 - كاسىپتى كۇشەيتىپ، 3 - كاسىپتى ساپالىلاندىرىپ، كاسىپ سالاسى تىزبەگىن قۇلشىنا ۇزارتىپ، قۇن تىزبەگىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋ كەرەك.
اماليات بارىسىندا وي جەلىسىن ايقىنداپ، ماسەلەنىڭ جاۋابىن تاپتى، چيڭداۋ ”2+4+4“ وسى زامانعى تەڭىز - مۇحيت كاسىپ سالاسى جۇيەسىن جەدەل ورناتىپ، تەڭىز - مۇحيت بالىق شارۋاشىلىعى، پورت تەڭىز تاسىمالى، تەڭىز - مۇحيت مادەنيەت - ساياحاتى، تەڭىز - مۇحيت حيميا ونەركاسىبى سىندى 4 ابزال كاسىپ سالاسىن جاڭالاپ جانە جوعارىلاتىپ، تەڭىز - مۇحيت جابدىعى، تەڭىز - مۇحيت ءدارى - دارمەگى جانە بيولوگيالىق ونىمدەر، تەڭىز سۋىن تۇششىلاندىرۋ جانە جان - جاقتى پايدالانۋ، تەڭىز – مۇحيت جاڭا ەنەرگياسى سىندى 4 جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالاسىن جەتىلدىرۋدى، زورايتۋدى ورتاعا قويدى، تەرەڭ تەڭىزدى اشۋ، تەڭىز - مۇحيت ەلەكتروندىق ينفورماتسياسى سىندى 2 بولاشاق كاسىپ سالاسىن الدىن الا ورنالاستىرىپ، تەڭىز - مۇحيت ەكونوميكاسى دامۋىنىڭ جاڭا قوزعاۋشى كۇشىن، جاڭا ابزالدىعىن قالىپتاستىردى.
”15 - بەسجىلدىق“ جوبا ۇسىنىسىندا تەڭىز - مۇحيتتى مەڭگەرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، تەڭىز - مۇحيت ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، تەڭىز - مۇحيتتا قۋاتتى ەل قۇرۋدى جەدەلدەتۋ ورتاعا قويىلدى.
”باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ىقىلاستى تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، پارتيا 20 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ءتورتىنشى جالپى ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي ۇيرەنەمىز، ۇگىتتەيمىز، دايەكتىلەندىرەمىز، ءبىز تەڭىز - مۇحيت ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى كورنەكتى ورىنعا قويىپ، تەڭىز - مۇحيت عىلىم - تەحنيكاسىندا جاڭالىق اشۋ ارقىلى وسى زامانعى تەڭىز - مۇحيت كاسىپ سالاسى جۇيەسى قۇرىلىسىنا جەتەكشىلىك ەتۋگە تاباندى بولىپ، تەڭىز - مۇحيتتى مەڭگەرۋ سىندى كەلەلى ءىستى تاباندىلىقپەن ويداعىداي ىستەيمىز“ دەدى شاندۇڭ ولكەلىك پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، چيڭداۋ قالالىق پارتكومنىڭ شۋجيى زىڭ زانرۇڭ.
كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى