بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

نازاردى جاڭا سۇرانىسقا شوعىرلاندىرىپ، جاڭا ءونىم ۇسىندى

− ساياحات جارمەڭكەسىندەگى جارقىن تۇيىندەرگە نازار سالعاندا ①

□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جاڭ شياۋمي

2023.04.12 15:41     كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى

  4 - ايدىڭ 9 - كۇنى شينجياڭ حالىقارالىق كورمە ورتالىعىنداعى تابيعاتتا · وسىمدىكتەر عىلمي قوعامىنىڭ كورمە ورنى الدىندا عىلىم جالپىلاستىرۋ، الەۋمەتتىك يگىلىك بويىنشا قورعاۋ سياقتى كوپتەگەن مازمۇنداردى قامتىعان وسىمدىكتەردى زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ ساياحات ونىمدەرى كوپتەگەن تاماشالاۋشىنى باۋرادى، سونداي - اق كوپتەگەن ساياحات كووپەراتيۆتەرى كەلىپ سەلبەستىك جاساۋدى قاراستىردى.

  2023 - جىلعى شينجياڭ مادەنيەت - ساياحات كاسىپ سالاسى جارمەڭكەسى جانە 4 - كەزەكتى شينجياڭ كوكتەمگى ساياحات كورمەسىندە وسىنداي جاڭا جەلىلەر، جاڭا ويىن ادىستەرى اۋىق - اۋىق ادامداردىڭ نازارىن اۋداردى. توراڭعى ورمانىندا جۇلدىزدى اسپاندى تاماشالاپ تۇزدە تۇنەۋ، شاعىن جاھانگەزدىك ساياحات، تاريحي مادەنيەتتى زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ... رايونىمىزدىڭ جەر - جەرىندەگى مادەنيەت - ساياحات تاراۋلارى، كورىنىس وڭىرلەرى، كورىنىس تۇيىندەرى جانە ساياحات كووپەراتيۆتەرى جابال ءوز ەرەكشەلىكتەرىن كورسەتىپ، نازاردى مادەنيەت - ساياحات تۇتىنۋىنىڭ تىڭ سۇرانىسىنا شوعىرلاندىرىپ، نىسانالى قاۋىمدى سالالاپ، شينجياڭنىڭ تۇرلىشە سارا ساياحات جەلىلەرى مەن مادەنيەت - ساياحات ونىمدەرىن تۇلعالاپ، ساياحاتشىلاردىڭ سەزىنىسىن جوعارىلاتتى.

  تابيعاتتا · وسىمدىكتەر عىلمي قوعامىنىڭ كورمە ورنىندا «شينجياڭنىڭ سولتۇستىك بولىگىندەگى جابايى شوق وزەكشەلى وسىمدىكتەر سۋرەتتى كىتابى» تۇر، وسى عىلمي قوعامنىڭ باستاۋشىلارىنىڭ ءبىرى، القاسى لەي يميڭ ەكسكۋرسيالاۋعا كەلگەن كورەرمەندەرمەن جانە ساياحات كووپەراتيۆىنىڭ جۇمىسىمەن اينالىسۋشىلارمەن اڭگىمەلەسكەندە، مۇقاباسىنداعى قارعالداقتان باستاپ اڭگىمەلەدى، ”تيانشاننىڭ ورتا، باتىس بولىگىندە، بوعدا شىڭى وڭىرىندە، التاي تاۋىندا، پامير ۇستىرتىندە تۇرلىشە قارعالداق بار، ادامداردىڭ ۇزىن بويلى، تاپال، ەتتى - جەندى، جۇدەڭ بولعانى سياقتى، گۇلدەرىنىڭ سورتى ۇقسامايدى، فورماسى، گۇل توستاعانشاسى، بيىكتىگى سياقتىلاردىڭ بارىندە دە پارىق بولادى. ءبىزدىڭ تابيعاتتى زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ ساياحاتىنا قاتىناسىپ، اسقار تاۋ، اساۋ وزەندەردى تاماشالاۋمەن بىرگە، نازىك وسىمدىكتەردىڭ جاي - جاپسارىنا كوز جۇگىرتۋگە دە بولادى“.

  لەي يميڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ مازمۇنى ساياحاتشىلاردىڭ ينفورماتسياسى بويىنشا جاسالىپ، ورنالاستىرىلادى. ماسەلەن، ايەل ساياحاتشىلارعا باعىتتاپ، جۇپار ءيىستى وسىمدىكتەردى سەزىنۋ قوسىلادى، ولاردان وسىمدىك ەرىن بوياۋى، ەكستراكتسيالانعان ەفير مايى سياقتىلاردى جاساۋعا بولادى؛ ورتا جاس، قارت ساياحاتشىلار بولسا، اناعۇرلىم كوپ دارىلىك وسىمدىكتەردى ءبىلۋ ورنالاستىرىلادى؛ اتا - انالار مەن بالالار بىرگە ساياحاتتاي كەلسە، جاپىراققا ورنەك سالۋ، بەتبەلگى جاساۋ، حوش ءيىستى قالتا جوبالاۋ سياقتى مازمۇندار قوسىلادى. ”كوپشىلىكتىڭ شينجياڭعا ساياحاتتاي كەلىپ، كوركەم كورىنىس تاماشالاپ، ءدامدى تاعامداردان اۋىز تيۋمەن بىرگە، ونان دا ماڭىزدىسى، شينجياڭنىڭ باي جاراتىلىستىق كورىنىسىن تاماشالاۋىن ءۇمىت ەتەمىز“.

  اراتۇرىك توراڭعى ورمانى كورىنىس ءوڭىرى 2021 - جىلدىق جۇڭگوداعى ەڭ كورىكتى جۇلدىزدى اسپان نىسانالى جەرلەر تىزىمىنە ەنگىزىلدى. بيىل كورىنىس ءوڭىرى شيمىن مەن توراڭعى قارتى وڭىرىندە جۇلدىزدى اسپاندى تاماشالاپ تۇزدە تۇنەۋ ورنىن اشىپ، ساياحاتشىلاردىڭ جۇلدىز تاماشالاۋىنا قولايلىلىق جاسايدى. بۇرىن بار سەرۋەن شاعىن پويەزى، ءوز كولىگىمەن ءجۇرۋ سياقتى ساپار تاسىلدەرىنەن تىس، كورىنىس ءوڭىرى تاعى جاڭادان تۇيەمەن تاماشالاۋ، ۆەلوسيپەدپەن تاماشالاۋ سياقتىلاردى قوسىپ، ساياحاتشىلاردىڭ تاڭداۋىنا بەردى. اراتۇرىك شيكۋاڭ توراڭعى مادەنيەت - ساياحات شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى مان شياۋشيا بىلاي دەدى: ”قازىر ساياحاتشىلاردىڭ كورىنىس ءوڭىرىن ارالاۋ ۋاقىتى 2 ساعات اينالاسىندا، تۇزدە تۇنەۋ، الاۋ ساۋىق كەشى، ۆەلوسيپەد ءمىنۋ سياقتى قيمىلدار ۇسىنۋ ارقىلى كوپشىلىكتىڭ ايالداۋ ۋاقىتىن ۇزارتۋدى ءۇمىت ەتىپ وتىرمىز“.

  ”فيلادا“ جارتاستاعى ءبي دەپ اتالادى، وسى ءتۇردى ۇسىنعان قاراجون حالىقارالىق ەكولوگيالىق ساياحات ءوڭىرى بيىل تاعى ”ارقانداعى ءبي“ − قۇرمەن ءجۇرۋدى ۇسىندى، ول ارقانمەن ءجۇرۋ دەپ تە اتالادى. كاسىپتىك شەبەرلەر بيىك كەڭىستىكتە قۇردىڭ ۇستىندە جارىسادى نەمەسە ونەر كورسەتەدى، ادەتتەگى ساياحاتشىلار 5. 1 مەتر بيىكتىكتەگى قۇردىڭ ۇستىندە حاۋىپسىزدىكتى سەزىنەدى. شينجياڭ قاراجون قارجى قوسۋ جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى جوسپارلاۋ - ساتۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى ليڭ مين بىلاي دەدى: كورىنىس ءوڭىرى تيجارات وي جەلىسىن ۇزدىكسىز رەتتەپ، قازىرگى ساياحاتشىلاردىڭ تۇتىنۋ ادەتىنە، اۋەسىنە ۇيلەسەتىن سەزىنۋ تۇرلەرىن ۇسىنىپ، سپورت قيمىلى مەن كورىنىس وڭىرىندە سەرۋەندەپ ساياحاتتاۋدى اناعۇرلىم ويداعىداي ۇشتاستىرادى.

  وسى كەزەكتى ساياحات جارمەڭكەسىندە تۇرپان مادەنيەت - ساياحات نەگىزگى تاقىرىپتىق سارايىنىڭ ارتقى كورىنىسى بيىل جاڭادان ۇسىنعان 6 ءىرى ساياحات سارا ماركاسى، ول ”تۇرپاننىڭ ءجۇزىمى پىستى“، ”جىبەك جولىنىڭ توعىسقان جەرى . تاڭعاجايىپ تۇرپان“، ”وتتى القاپتا سالاماتتىق بويىنشا كۇتىنۋ · ۇزاق جاسايتىندار ويپاتى“، ”شينجياڭنىڭ العاشقى كوكتەمى“، ”جەر كىندىگىندەگى كول − ايدىنكول“، ”قۇمدى ءشول بويىنداعى قالا · كروران اۋىلى“ سياقتىلاردى قامتيدى. تۇرپان قالالىق مادەنيەت، دەنە تاربيە جانە ساياحات مەكەمەسى ۇگىتتەۋ، جالپىلاستىرۋ ءبولىمىنىڭ جاۋاپتىسى ما لييىڭ بىلاي دەدى: ”ءبىز جەرگىلىكتى ورىننىڭ مادەنيەت - ساياحات بايلىعىن بىرىكتىرىپ، ءبىر تۇتاس ساياحات نىسانالى جەرى وبرازىن جەتەكشى ەتكەن كوپ نەگىزدى ماركا جۇيەسىن قالىپتاستىرامىز“. جەرگىلىكتى ورىن تاريحي مادەنيەت بايلىعىن ىشكەرىلەي اشىپ، ”مۇراجايداعى عالامات ءتۇن“ سياقتى مادەنيەت - ساياحات ونىمدەرىن دانەكەر ەتىپ، اسىل ىزدەۋ ساياحاتى، ”مادەني ەسكەرتكىشتەردى“ قالپىنا كەلتىرۋ، حالىقتىق نەگىزگى تاقىرىپتاعى مۇراجاي ساياحاتى سياقتى تاريحي مادەنيەت زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ جاڭا ونىمدەرىن اشادى.

  اقسۋ ايماعى شاعىن جاھانگەزدىك ساياحاتى ءتۇرىن ۇسىنادى، وسى ءتۇردىڭ ۋاقىتى قىسقا، قيىندىعى تومەن، حاۋىپسىزدىك كوەففيتسەنتى جوعارى، الايدا ادەتتەگى جاياۋ جۇرۋدەن قيىنداۋ، قيمىل فورماسى ءتىپتى دە ءار الۋان، ساياحات بايلىعى اناعۇرلىم مول بولۋ سياقتى ەرەكشەلىكتەرى بار. اقسۋ ايماقتىق پارتكوم ۇگىت ءبولىمىنىڭ ورىنباسار باستىعى، ايماقتىق مادەنيەت، دەنە تاربيە، راديو - تەلەۆيزيا جانە ساياحات مەكەمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى لو جۋان بىلاي دەدى: ”شاعىن جاھانگەزدىكتە دالادا تىنىعۋ مەن قىسقا ارالىقتاعى جاھانگەزدىك قوسىلادى، جاستاردى قاتتى باۋرايدى. ءبىز كوپتەگەن شاعىن جاھانگەزدىك جولدارىن ءتۇيىندى تۇردە تۇلعالايمىز، سونىمەن بىرگە جول بويىنداعى نەگىزدىك قۇرىلعىلار قامتاماسىزدىعىن ويداعىداي ىستەيمىز“.

  اقسۋ ايماعىنىڭ ساياحات بايلىعى مول، شاعىن جاھانگەزدىكتىڭ شارپيتىن ساياحات ورنى اشىلعان كورىنىس وڭىرلەرى مەن ءالى اشىلماعان كورىنىس وڭىرلەرىن قاباتتاستىرىپ، اناعۇرلىم كوپ اۋەلگى تابيعي قالىپتاعى كورىنىستەردى ايگىلەۋگە بولادى. قازىر باي اۋدانى قىزىل تاس ورمانىن ارقاۋ ەتىپ، شاعىن جاھانگەزدىك ساياحات جەلىلەرىن تۇلعالادى، شايار اۋدانى، كەلپىن اۋدانى، ونسۋ اۋدانى سياقتىلار دا جەكە - جەكە توراڭعى، قۇمدى ءشول، اڭعار سياقتى ساياحات بايلىقتارىن ارقاۋ ەتە وتىرىپ، جاڭا ءونىم تۇلعالادى.

  اۆتونوميالى رايوندىق مادەنيەت جانە ساياحات مەڭگەرمەسى ساياحاتتى جالپىلاستىرۋ جانە سىرتپەن اۋىس - كۇيىس جاساۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى جاڭ رۇيحۋا بىلاي دەدى: مادەنيەت - ساياحات قاتىستى تاراۋلارى مەن ورىندارى ساياحات كورىنىس وڭىرلەرىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ مەن تيبىن جاڭالاپ، دارەجەسىن كوتەرۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، جاڭا ونىمدەردى، جاڭا ويىن ادىستەرىن جاسامپازدىقپەن ۇسىنىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ كوپ نەگىزدى، دارالانعان ساياحات سۇرانىسىن اناعۇرلىم ويداعىداي قاناعاتتاندىردى.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى