- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
قالانى بەيىشتەي قۇلپىرتىپ، گۇلگە بولەدى
− قۇلجا قالاسىنىڭ جانعا جايلى ەكولوگيالىق قالا قۇرۋى تۋرالى
ءتىلشىمىز لي جينسۇڭ
2014.11.18 13:24
قوڭىر كۇزدە قۇلجا قالاسىنىڭ ۇلكەندى - كىشىلى كوشەلەرىنەن جانعا جايلى لەپ ەسەدى. كوك اسپان، جاپىراعى التىنداي سارعايعان اعاشتار، سارايىڭدى اشىپ، بويىڭا قۋات بەرەتىن بالزام اۋا، ءبارى دە كەرەمەت! جاننات قالا، جاسىل جەلەك جامىلىپ، گۇلگە ورانعان اسەم قۇلجا قالا تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىسىنا ءسان قوسىپ، ومىرىنە ءمان بەرگەندەي!
بۇل قالا بەرتىنگى 3 جىلدا قالا قۇرىلىسىنا 5 ميلليارد يۋانعا جۋىق قارجى جۇمساپتى، بۇل رەفورما جاساپ، ەسىك اشقان 30 نەشە جىلدان بەرگى قالا قۇرىلىسىنا سالىنعان ۇسىنىلىمنىڭ جالپى جيىنتىعىمەن نەگىزىنەن قارايلاس بولعان. ونىڭ دامۋ قارقىنىنىڭ تەزدىگى، جاعدايىنداعى وزگەرىس كىسىنىڭ تاڭدايىن قاقتىرارلىق! قۇلجا قالاسى باتىس تيانشاننىڭ سولتۇستىك بوكتەرىندەگى وزەكتى قالا قۇرۋ نىساناسىن ارقاۋ ەتىپ، نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، قالانىڭ بەت - بەينەسىن جان - جاقتى وڭاۋ، رەتكە سالۋدى نىعايتىپ، قالانى باسقارۋدا جاڭالىق اشۋ مەحانيزمىن تياناقتاندىرىپ، تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن كەمەلدەندىردى. سونىمەن قونىستانۋعا باپ كەلەتىن، جانعا جايلى، ەكولوگيالىق زاماناۋي قالا ەڭسە كوتەرىپ، بۇكىل قالاداعى 600 مىڭعا جۋىق تۇرعىننىڭ باقىت كورسەتكىشى قاۋىرت جوعارىلادى.
ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىستىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، قۇلجا قالالىق پارتكومنىڭ شۋجيى لي نيڭپيڭ ايتقانداي، « قۇلجا قالالىق پارتكوم <اسەم قۇلجا> قۇرىلىسىن دامۋ وي جەلىسى ەتىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، قۇلجا قالاسىن ادامداردىڭ ارمان الەمىندەگى بەيىش باققا اينالدىرماقشى».
سۋعا «جان» ءبىتىرىپ، قالانىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن جوعارىلاتتى
وركەشتەي اققان ىلە وزەنى قالانى شىعىستان باتىسقا قاراي كەسىپ ءوتىپ، قالاعا ءسان قوسىپ تۇر. قۇلجا مەملەكەتتىك تاريح - مادەنيەت جاعىنداعى اتاقتى قالا، مەملەكەتتىك باۋ - باقشالى قالا، جۇڭگوداعى تاڭداۋلى ساياحات قالاسى، جۇڭگوداعى ينتەلەگەنتتى قالا عانا ەمەس، ۇلكەندى - كىشىلى كوشە بويلارى جەمىس اعاشىنا تولعان «باۋ» قالا، ەسىكتى ايقارا اشىپ، قوناقتاردى قىزۋ قارسى العان قوناقجاي قالا، توڭىرەكتىڭ ءتورت بۇرىشىنان كەلگەن ساياحاتشىلار ات باسىن تىرەگەن اسەم قالا.
الايدا وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن قۇلجانىڭ كونە قالا رايونىن ەندەي وتەتىن ارىق - توعاندار ابدەن كونەرىپ، بىرنەشە جەرىنەن جىرىلىپ، كەي ارىق - توعانداردى بەتون تاقتايشا، قوقىر - قوقسىق الىپ قالىپ نەمەسە ۇستىنە بەلگىلەمەگە قايشى قۇرىلىس ءتۇسىپ، قۇلجا قالاسى العا قويعان «ەكولوگيالىق، ساياحاتى وركەندەگەن، جانعا جايلى، اسەم قۇلجا قۇرۋ» نىساناسىنىڭ اۋىلى الىستا قالعان ەدى.
قۇلجا قالاسىنىڭ سۋىنا قالاي «جان» بىتىرۋگە بولادى؟ قۇلجا قالاسى بۇل ءۇشىن ىلگەرىندى - كەيىندى 200 ميلليون يۋاننان استام قارجى قوسىپ، بارلىق سۋ جۇيەسىن قايتالاي جوندەپ، وڭاپ شىقتى. سونىمەن بىرگە، وزەننىڭ ەكى جاعالاۋىنا وسىمدىك ەگىپ، ءمۇسىن ورناتىپ، ورىندىق جاسادى. شارت - جاعداي ۇيلەسسە، وزەنگە قۇرت شاباق سالدى، ادام مەن اۆتوكولىكتى يكەمدىلىكپەن ءبولىپ، جۇرگىنشىلەردىڭ اماندىعىنا مۇمكىندىك جاساپ، ادام مەن تابيعاتتىڭ جاراسىمدىلىعىن جۇزەگە اسىردى.
لي نيڭپيڭ: ءبىز سۋدى تازارتۋىمىز، ىركىلىسسىزدەندىرۋىمىز كەرەك. قۇلجا سۋمەن اسەم، قۇلجانىڭ باقىت - بايلىعى سۋمەن تامىرلاس، − دەيدى.
وزەننىڭ ەكى جاعالاۋىندا كورىنىس بەلدەۋىن قۇرىپ، ىلە وزەنى اڭعارىندا گۇل - باقشا سالدى
ىلە وزەنىنىڭ ەكى جاعالاۋىنداعى بيىلعى قۇرىلىس قۇلجا قالاسىنىڭ قالا قۇرىلىسىنداعى ەڭ ۇلكەن جارقىن تۇيىندەردىڭ ءبىرى. چيساي الاڭى سياقتى ءبىرسىپىرا حالىق تۇرمىسى ينجەنەريالىق قۇرىلىسى سولتۇستىك جاعالاۋدى قالا تۇرعىندارىنىڭ سەيىل - سەرۋەن قۇرىپ، كوڭىل اشاتىن قالاۋلى ورنىنا اينالدىردى؛ وڭتۇستىك جاعالاۋدىڭ قۇرىلىسى دا دابىرالى ءجۇرىلىپ جاتىر.
ىلە وزەنىنىڭ وڭتۇستىك جاعالاۋىنداعى كورىنىس داڭعىلىمەن العا تارتساڭىز، «ءبىر وزەن، ەكى جاعالاۋ» ينجەنەريالىق نىساندارى ىلە وزەنىنىڭ قازىرگى بار بايلىعىنان تولىق پايدالانىپ، سۋ جۇيەسىن وڭاۋ، جەر ءپىشىنىن تۇزەۋ ارقىلى تۇرعىن ءۇي، ءمۇسىن سياقتىلاردان پايدالانىلعان ادەمى سەيىل - سەرۋەن دەمالىس ورىندارى ساياحاتشىلاردى ورىس سياقتى ۇلتتاردىڭ مادەنيەت باقشاسىندا جۇرگەندەي سەزىمگە بولەپ، ىلە اڭعارىنىڭ گۋمانيتارلىق تاريحي كورىنىسى مەن ەكى جاعالاۋداعى تابيعي كورىنىستەردەن مەيلىنشە ءلاززاتتاندىرادى.
لي نيڭپيڭ: وزەن بويىنداعى كورىنىستەر ادامعا شىت جاڭا تابيعي سەزىم بەرۋى ءۇشىن، قۇرىلىس پەن جاسىلداندىرۋ ءوزارا سايكەسىم تابۋى كەرەك. قالا تۇرعىندارى سەيىل - سەرۋەن جاساعاندا نەمەسە سيلى قوناقتار وسى وزەن بويىنا كەلىپ، ىلە وزەنىنىڭ ەكى جاعالاۋىنداعى كوركەم كورىنىسكە كوز سۋاراتىن بولسا، ءبىز شىن مانىندە تابىسقا جەتكەن ەسەپتەلەمىز، - دەيدى.
قالا ىستەرى قۇرىلىسى حالىق تۇرمىسىنا بەيىمدەلىپ، بۇقارانىڭ باقىت كورسەتكىشى ۇزدىكسىز جوعارىلادى
وسى 2 جىلدا قۇلجا قالاسى ورتاسى كوركەم، يقۋاتى كەمەلدى، جانعا جايلى، كاسىپ - شارۋاشىلىق جۇرگىزۋگە قولايلى زاماناۋي قالا قۇرۋ ءۇشىن، قالانىڭ بەت - بەينەسىن جان - جاقتى وڭاۋ قىزمەتىن جاپپاي ورىستەتىپ، جاسىلداندىرۋ، جارىقتاندىرۋ، تازارتۋ، اسفالتتاندىرۋ، كورىكتەندىرۋ قۇرىلىسىن زور كۇشپەن ىلگەرىلەتتى.
تانىستىرۋعا قاراعاندا، قۇلجا قالاسى 2015 - جىلدان بۇرىن جەر اۋدانى 100 مۋدان اساتىن 15 باقشا سالماقشى ەكەن.
ىلە ۇلكەن تەاترحاناسى، مادەنيەت سارايى، كىتاپحانا سياقتى الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى مادەنيەت نەگىزدىك قۇرىلعى نىساندارى ەدەل - جەدەل سالىنا باستادى. بۇل قۇرىلىستار حالىق جۇرتشىلىعىنىڭ مادەنيەت قاجەتىن تىنباي قاناعاتتاندىرۋمەن بىرگە، قالانىڭ مادەنيەت دەڭگەيىن كوتەردى.
قالا تۇرعىنى ليۋ يۇڭفۋ: مەنىڭشە، كورىكتى جۇڭگو ۇعىمىندا باقىتتى جۇڭگو مازمۇنى، ءسوز جوق، قامتىلىپ جاتىر. ءبىز وسى قالادا تۇرىپ جاتىرمىز. قالانىڭ بەيىشتەي كوركەم كەلبەتىنەن ءلاززات الۋمەن بىرگە، تۇرعىنداردىڭ باقىت كورسەتكىشىنىڭ دامۋ بارىسىنداعى ورلەۋىن دە كوردىك. قازىر تۇرعىنداردىڭ باستى دەنساۋلىق كورسەتكىشى، ازىق - تۇلىك، ءدارى - دارمەك حاۋىپسىزدىك كەپىلدەندىرۋ جۇيەسى، قوعامدىق وركەنيەت حاۋىپسىزدىك كورسەتكىشى، قالا اماندىعىنىڭ ورنىقتىلىق دەڭگەيى توقتاۋسىز ارتۋدا، - دەدى.
قازىرگى قۇلجا باقىتتى ءومىردىڭ بال ءدامىن تاتۋدا. كىتاپحانادان، مادەنيەت قيمىل ورتالىعىنان، باسكەتبول الاڭىنان، شاحمات ۇستەلىنىڭ بويىنان ادامداردىڭ باقىتتى تۇرمىسىن سەزىنۋگە بولادى؛ ءتۇن پەردەسى تارتىلىپ، كۇن باتقاندا ادامدار الاڭداردا شات مەرەيمەن دۋماندى بيگە باسادى، ولاردىڭ ءبي قادامى مەن كۇلكى ەسكەن جۇزدەرىنەن رازى - حوشتىقتىڭ بەلگىسى بىلىنەدى.
كەلۋ قاينارى: «ىلە گازەتى» - ىلە اقپارات تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
