ءوندىرىس پەن وقىتۋدى توعىستىراتىن دارىندىلاردىڭ جەدەل جەتىلۋىن كۇشەيتەيىك (وسىزامانداندىرۋدى كوزدەپ، رەفورمانى ىشكەرىلەي تەرەڭدەتۋ)

قىزمەت ىستەگەنىنە ءبىر جىل تولعان ۋاڭ تيانباۋ 8 شاكىرت تاربيەلەپ قانا قويماي، بيىل 5 ـ ايدا اۆتوماتتاندىرۋ ينجەنەرلىگىنە كوتەرىلدى.

”ۋاڭ تيانباۋدىڭ تەز جەتىلۋى كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ رەفورماسىنان ايرىلا المايدى“. تيانجين رۇڭچىڭ بىرلەسكەن بولات ـ تەمىر توبى شەكتى سەرىكتەستىگى كادرلار باسقارماسىنىڭ باستىعى شاڭ كايتاۋ بىلاي دەدى: مەكتەپ پەن كاسىپورىن سەلبەسكەن ءوندىرىس پەن وقىتۋدى توعىستىرىپ تاربيەلەۋ ۇلگىسى ۋاڭ تيانباۋ سياقتى جاستاردىڭ ”وقۋ بىتىرسە جۇمىسقا شىعۋىنا، جۇمىسقا شىقسا قىزمەتتىڭ ۇددەسىنەن شىعۋىنا مۇمكىندىك جاسادى“.

ۋاڭ تيانباۋدىڭ انا مەكتەبى تيانجين جۇڭگو ـ گەرمانيا قولدانىلمالى تەحنيكا داشۋەسى _ وقۋ ـ اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ بەكىتۋىمەن قۇرىلعان ەل ىشىندەگى تۇڭعىش قولدانىلمالى تەحنيكا داشۋەسى، سونداي ـ اق تيانجيننىڭ كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ رەفورماسىن جاپپاي تەرەڭدەتۋىنىڭ ىقشام كورىنىسى.

ءوندىرىس پەن وقىتۋدىڭ توعىسۋىن، مەكتەپ پەن كاسىپورىننىڭ سەلبەستىگىن تەرەڭدەتىپ، كاسىپتىك دارىندىلاردى باۋلۋدىڭ ”ەڭ سوڭعى ءبىر شاقىرىمىن“ اشىپ، كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ ەكونوميكانى دامىتۋ جانە تەحنيكانى جاڭالاۋ بارىسىندا ورنىن ءدال تاپتى.

ۋاڭ تيانباۋ وقىعان مەحانيكالىق ەلەكترون ينجەنەرياسى فاكۋلتەتى 2020 ـ جىلى قۇرىلعان. تيانجين كاسىپتەردىڭ ورنالاستىرىلۋى كاسىپ اۋقىمىنا ىلەسۋگە تاباندى بولىپ، سوڭعى جىلداردان بەرى جاڭادان 60 كاسىپتى ەستەلىككە الىپ، وسى زامانعى ونەركاسىپ كاسىپ جۇيەسى مەن وسى زامانعى قىزمەت وتەۋ كاسىبىن تىعىز ۇشتاستىردى، سونىمەن بىرگە، كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىنا ۇيلەسپەيتىن 20 كاسىپتى كۇشىنەن قالدىردى.

ساباقتا نازاريا مەن پراكتيكا سالىستىرماسى 1:1 بولادى. مەكتەپتەگى 4 جىلدا نازاريالىق بىلىمدەردى ۇيرەنۋدەن سىرت، ۋاڭ تيانباۋ شۋەيۋان، فاكۋلتەت قۇرعان كىشىرەيتىلگەن كاسىپورىن ءوندىرىس سەحىنا كىرىپ، ناقتى جۇمىس تەحنيكاسىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىردى.

دارىندىلاردى تاربيەلەۋ ءداستۇرلى كاسىپتەردىڭ تيپىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋىنا، جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپتەردىڭ جەدەل دامۋىنا قالاي ۇيلەسەدى؟ تيانجين جۇڭدى قولدانىلمالى تەحنيكا داشۋەسى پارتكومىنىڭ شۋجيى جاڭ جيدۇڭ بۇعان: ”كاسىپورىن مەن كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ قاجەتىنە ساي ساباق مازمۇنىن ورنالاستىرىپ، وقىتۋ رەفورماسىن ورىستەتەمىز“دەپ جاۋاپ بەردى.

ءىرى ەل شەبەرلەرى _ جۇڭحۋا ۇلتى عيماراتىنىڭ ىرگە تاسى، تىرەگى، كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ _ شەبەرلەردى جەتىلدىرۋدىڭ قۇنارلى توپىراعى.

4 - جىلدىقتا ۋاڭ تيانباۋ تيانجين جۇڭگو - گەرمانيا قولدانىلمالى تەحنيكا داشۋەسى، رۇڭچىڭ بولات - تەمىر توبى، تيانجين حايحى وقۋ - اعارتۋ باقشا رايونىن باسقارۋ كوميتەتى بىرلەسىپ اشقان ”ينجەنەرلەردى جەتىلدىرۋ كلاسىنا“ قاتىناسىپ، مەكتەپتەگى وقىتۋشىلار مەن كاسىپورىن ينجەنەرلەرى بىرگە وقىتۋعا قاتىناستى.

”بۇل بۇرىنعى تاپسىرىس بەرۋ كلاسىنىڭ سەلبەستىك مەحانيزمىنە ىشكەرىلەي جاسالعان رەفورما“. جاڭ جيدۇڭنىڭ قاراۋىنشا، بۇرىن كاسىپورىن ءىشىنارا سۇرانىستى ورتاعا قويعان، مەكتەپ تەحنيكالىق دارىندىلاردى تاربيەلەگەن، ”بىلتىر ءبىز تاجىريبە، ادىستەردى كەمەلدەندىرىپ، تۇراقتاندىرىپ، ۇكىمەت تاراۋلارىمەن، كاسىپورىندارمەن سەلبەسىپ، ءوندىرىس پەن وقىتۋدى توعىستىراتىن تۇزىمدەنگەن دارىندىلاردى تاربيەلەۋ ۇلگىسىن قالىپتاستىردىق“.

ناتيجەسىنىڭ قانداي ەكەنىن اماليات بىلەدى. ۋاڭ تيانباۋ رۇڭچىڭ بولات - تەمىر توبىنا كىرگەننەن كەيىن جاڭا تاراۋ قۇرىلىپ، جاڭا جابدىقتاردى سىناۋعا تۋرا كەلدى. جابدىق وندىرەتىن زاۆودتاردىڭ ينجەنەرلەرى قالاي ورناتۋ، باعدارلامالاۋ، رەتتەۋ، تاسىمالداۋ، قورعاۋ ىستەرىن ءتۇسىندىرىپ، بۇرىن قولمەن ساپا تەكسەرۋگە داعدىلانعان ساقا جۇمىسشىلارعا تىڭ وي سالدى.

”مەن سىناپ كورەيىن“. ۋاڭ تيانباۋ باعدارلامالاۋ جۇمىسىنا جەدەل كىرىستى، سونداي - اق ناقتى جۇمىس تاجىريبەسىن جابدىقتان پايدالانۋعا جەتەكشىلىك ەتۋ قۇجاتى ەتىپ قۇراستىرىپ، جاڭا شەبەرلەردىڭ تەز ارادا يگەرۋىنە قولايلىلىق جاراتتى. بيىل 5 ـ ايدا بەينەسى ۇزدىك ول باستاۋىش دارەجەلى ينجەنەردەن اۆتوماتتاندىرۋ ينجەنەرلىگىنە كوتەرىلدى.

كوپ كاسىپ بىرلەسىپ قيمىلدايتىن كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋدىڭ ءوندىرىس پەن وقىتۋدى توعىستىرۋ مەحانيزمى وڭىرلىك ءوندىرىس پەن وقىتۋدىڭ بىرلەسۋىن، كاسىپ تىزبەگىندەگى ءوندىرىس پەن وقىتۋدىڭ توعىسۋىن ەرەكشەلىك ەتكەن ءوندىرىس پەن وقۋ ـ اعارتۋدىڭ توعىسۋىنىڭ جاڭاشا ۇيىمدىق فورماتسياسىن قالىپتاستىردى... مەملەكەتتىك وسى زامانعى كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ رەفورماسىندا جاڭالىق اشۋدان ۇلگى كورسەتۋ رايونى، تۇڭعىش توپتاعى مەملەكەتتىك ءوندىرىس پەن وقىتۋدى توعىستىرۋ سىناق ءتۇيىنى قالاسى رەتىندە، تيانجين تاياۋ جىلداردان بەرى مەملەكەتتىك ۇلگى كورسەتۋ سيپاتتى كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ توبىن جەتىلدىرەتىن 6 ورىن، ءوندىرىس پەن وقىتۋدى توعىستىراتىن 193 كاسىپورىن قۇرىپ، ءتۇزىلىس، مەحانيزمدە جاڭالىق اشۋ، مەكتەپ پەن كاسىپورىن سەلبەسىپ مەكتەپ اشى، تۇعىر دانەكەرى قۇرىلىسى سياقتى جاقتاردا كوشىرىپ قولدانۋعا، جالپىلاستىرۋعا بولاتىن ءبىر توپ تاجىريبە، ادىستەردى قالىپتاستىردى. بيىل جىل باسىنان بەرى «تيانجين قالاسىنىڭ كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ ەرەجەسى»، «تيانجين قالاسىنىڭ كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋدا ءوندىرىس پەن وقىتۋدى توعىستىرۋدى جەبەۋ ەرەجەسى» ىلگەرىندى ـ كەيىندى اتقارىلدى.

ساياسات ۇزدىكسىز كۇش سالىپ، رەفورما ۇزدىكسىز تەرەڭدەدى. ”كاسىپتىك وقۋ - اعارتۋ جاپپاي توعىسقان، ءوندىرىس پەن وقىتۋ توعىسقان كاسىپتىك وقۋ - اعارتۋ جۇيەسىن جەدەل ورناتۋ“ پارتيا 20 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ءۇشىنشى جالپى ءماجىلىسىنىڭ «قارارىنا» ەنگىزىلدى. تيانجين قالالىق وقۋ ـ اعارتۋ كوميتەتى كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى لي لي مىنانى ءبىلدىردى: پارتيا 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ءۇشىنشى جالپى ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، كەلەسى قادامدا كاسىپتىك مەكتەپ باسقارۋ ەرەكشەلىگىنەن اۋىتقىماۋعا تاباندى بولىپ، نازاردى بيولوگيالىق ءدارى ـ دارمەك، تەڭىز ـ مۇحيت ينجەنەرياسى جابدىقتارى، جوعارى دەڭگەيلى جابدىق جاساۋ، جاڭا ەنەرگيا سياقتىلارعا شوعىرلاندىرىپ، كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋدىڭ تيانجيننىڭ وسى زامانعى كاسىپ جۇيەسىمەن ىشكەرىلەي توعىسۋىن ىلگەرىلەتەمىز.

كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى