ناقتى ىستەپ، شينجياڭدى كوركەيتىپ، تولقىن جارا العا تارتتى
− شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋىنە نازار (1)
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى لي ياڭ
2023.05.25 16:48 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
5 - ايداعى شينجياڭدا جانعا جايلى سامال ەسىپ، بارشا تىرشىلىك جاندانىپ، تىرشىلىك تىنىسى جالىن اتتى.
زەردەلى سەحتا مەحانيكالىق بىلەكتەر ارلى - بەرلى قوزعالىپ، قۇلتەمىرلەر تەگىس جۇمىلا قىزمەت ىستەۋدە؛ نىسان جۇمىس ورنىندا دانەكەرلەۋ ۇشقىنى دوعالانا جارقىلداپ، مۇنارا كراندار قاز - قاتار ءتىزىلىپ، ماشينالار گۇرىلدەۋدە؛ شەكارا وتكەلدەرىندە شەكارادان كىرىپ - شىققان اۆتوكولىكتەر تارتىپپەن ارلى - بەرلى وتۋدە؛ كورىنىس وڭىرلەرى مەن كەشكى بازارلاردا ساياحاتشىلار ۇزاقتان - ۇزاققا قاتارعا تۇرۋدا، بارلىق جەردە دۋماندى تىرشىلىك تىنىسى ادامداردى وزىنە باۋراۋدا.
”جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدە، ءسوز جوق، باستاما جىلداعى قىزمەتتەردى ويداعىداي يگەرۋ كەرەك“، ”جوعارى ساپالى دامۋ سىندى ماڭداي الدى مىندەتتى مىقتاپ يگەرۋ كەرەك“... باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزى قۇلاققا جاعىمدى بولدى.
پارتيا 20 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتىلەندىرۋدىڭ، تياناقتاندىرۋدىڭ باستاما جىلىندا شينجياڭنىڭ ەكونوميكاسى ”ءساتتى باستامانى“ جۇزەگە اسىرىپ، رۋحتى سەرپىلتىپ، قوزعاۋشى كۇشتى تاسقىنداتىپ، جەدەل قيمىلداۋ ارقىلى ۇتىمدى ورايعا قول جەتكىزدى.
اقيقات توتەنشە قاراپايىم بولادى، ناقتى ىستەۋ ماڭىزدى ورىندا تۇرادى. شينجياڭنىڭ جەر - جەرى ۋاقىتپەن تالاسا قيمىلداپ، ءبىرىنشى ماۋسىمداعى ەكونوميكانىڭ جاقسارۋ اۋقىمىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ، جوعارى ساپالى دامۋ جولىنا قاراي قۇلشىنا العا تارتۋدا.
ارتۋدى ورنىقتىرىپ، اۋقىمدى ءۇرتىس جاقسارتتى
5 - ايدىڭ 6 - كۇنى جۇڭشىيۇن (شينجياڭ) حالىقارالىق زات اينالىمى شەكتى سەرىكتەستىگى ەكسپورت ەتكەن، شاڭحاي امبەباپ اۆتوكولىك شەكتى سەرىكتەستىگى وندىرگەن 261 چەۆرولەت اۆتوكولىگى ءۇرىمجى كەشەندى باجىسىز اۋماعىنا باياۋ كىرىپ، تۇتاس اۆتوكولىك ەكسپورتىنداعى كەشەندى باجىسىز زات اينالىمى كاسىبى تاسىلىمەن وزبەكستانعا ەكسپورت ەتىلدى. بۇل بيىل ءۇرىمجى كەشەندى باجىسىز اۋماعىنان ەكسپورت ەتىلگەن 2 - توپتاعى اۆتوكولىكتەر ەسەپتەلەدى.
جۇڭشىيۇن (شينجياڭ) حالىقارالىق زات اينالىمى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جاۋاپتىسى لي ليننىڭ تانىستىرۋىنشا، اتالعان سەرىكتەستىك 6 - ايدىڭ سوڭىنان بۇرىن ءۇرىمجى كەشەندى باجىسىز اۋماعىنان 3000 اۆتوكولىك ەكسپورت ەتۋدى، ءۇرىمجى كەشەندى باجىسىز اۋماعىنىڭ باسىمدىعىنا سۇيەنىپ، اناعۇرلىم كوپ اۆتوكولىكتى مەملەكەت قاقپاسىنان شىعارۋدى جوسپارلاعان.
ساندى مالىمەت − بازار قىزۋىنىڭ ەڭ تىكە بەينەسى. بيىل الدىڭعى 4 ايدا شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداداعى يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنى 94 ميلليارد 950 ميلليون يۋانعا جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％7. 82 ارتتى.
سىرتقى ساۋدانى ورنىقتىرۋ − ارتۋدى ورنىقتىرۋدىڭ ماڭىزدى تىرەگى. دەمەك، الدىڭعى 4 ايداعى سىرتقى ساۋدانىڭ كورنەكتى ساندى مالىمەتى ءبىرىنشى ماۋسىمداعى سىرتقى ساۋدانىڭ جوعارى قارقىنمەن ارتۋ تاماشا جاعدايىن جالعاستىردى − ءبىرىنشى ماۋسىمدا شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداداعى يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنى 68 ميلليارد 70 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％3. 80 ارتتى.
بيىل جىل باسىنان بەرى شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشى تاسقىندادى. ءبىرىنشى ماۋسىمدا بۇكىل رايوننىڭ وڭىرلىك ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى 414 ميلليارد 952 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％9. 4 ارتتى. سىرتقى ساۋدانىڭ ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەل بويىنشا ءبىرىنشى بولىپ، ونەركاسىپ ءوندىرىسى جەدەل ارتىپ، بازار تۇتىنۋى ۇزدىكسىز قايتا جاندانىپ، ساياحات كاسىبى كۇشتى تەبىنمەن قالپىنا كەلىپ، بۇكىل ەلدىڭ ەكونوميكالىق جالپى جاعدايىن ورنىقتىرۋعا شينجياڭنىڭ ۇلەسىن قوستى.
بارلىق جەردە قايناعان ءومىردىڭ ناقتى كورىنىستەرىن اناعۇرلىم انىق بايقاۋعا بولادى:
− تاپسىرىس كوبەيىپ، ءوندىرىس قۋاتى ارتىپ، ءوندىرىس جەلىلەرى جوعارى قارقىنمەن اينالىمعا ءتۇستى.
گۋاڭجوۋ اۆتوكولىك توبى ءمىنىس اۆتوكولىك شەكتى سەرىكتەستىگى شينجياڭ بولىمشە سەرىكتەستىگىنىڭ وسىزاماندانعان ءوندىرىس سەحىندا اۆتوكولىكتەر ەلەكتر جابدىقتارى، ىشكى اشەكەيى، وتىرعىلارى سياقتى جۇمىس تارتىپتەرىنەن ءوتىپ قۇراستىرىلعاننان كەيىن، ءوندىرىس جەلىسىنەن ىركەس - تىركەس شىعارىلۋدا. بۇل سەرىكتەستىك ءتىپتى دە كوپ اۆتوكولىك تۇرپاتىن ەنگىزىپ، تۇرلىشە تۇتىنۋشىلاردىڭ قاجەتىن قاناعاتتاندىرۋمەن بىرگە، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىنا سۇيەنىپ، ورتا ازيا سياقتى وڭىرلىك بازارلاردى بەلسەنە اشۋدى جوسپارلادى.
ساتۋ جولىن كەڭەيتىپ، سەح سالىپ، تەحنيكالىق دەڭگەيدى جوعارىلاتتى... باقشا اۋماعى، كاسىپورىندار ءوندىرىستى بار كۇشىمەن يگەرىپ، كۇش - قۋاتتى تاسقىنداتا دامۋدى جەبەدى.
− قاۋىرت قامدانىپ، جىلدامدىقتى تەزدەتىپ، ينجەنەريالاردى جەدەل ىلگەرىلەتتى.
5 - ايدىڭ 15 - كۇنى TBM قاتتى جىنىستى قازۋ ماشيناسىنىڭ ۇزدىكسىز قازۋىنا بايلانىستى، دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ ۇزىن جوعارى جىلدامدىقتى تاس جول تۋنەلى سانالاتىن G0711 جەلىسىندەگى ءۇرىمجى − لوپنۇر جوعارى جىلدامدىقتى تاس جولىنىڭ تيانشان جەڭىس تۋنەلىنىڭ شىعار اۋزىنداعى وڭ - سول نەگىزگى ۇڭگىردىڭ ەكەۋىندە دە قازىلعان بولىگىنىڭ ۇزىندىعى 5500 مەتردەن اسىپ، قازۋ مىندەتىنىڭ جارتىسىنان استامى ورىندالىپ، تۋنەل قۇرىلىسىن جۇرگىزۋدە كەزەڭدىك ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتتى.
ءۇرىمجى اۋەجايىن جاڭالاۋ - كەڭەيتىپ سالۋ ينجەنەرياسىنىڭ T4 تەرمينال عيمارات نىسانىندا مەجەمەن 6 - ايدىڭ 30 - كۇنىنەن بۇرىن ەلەكتر جانە زەردەلىلەندىرۋ قۇرىلعىلارىنىڭ قۇرىلىسى اياقتايدى؛ الاتاۋ ساعاسى كەشەندى باجىسىز اۋماعى جۇڭگو − ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنىڭ قاتىناۋ قابىلەتىن جوعارىلاتاتىن كەڭ رەليستى تەمىر جولداعى پويەز توپتاستىرۋ پۋنكتىن سالۋ نىسانى قاۋىرت جۇرگىزىلۋدە؛ گازدى باتىستان شىعىسقا جەتكىزۋ 4 - جەلىسىندەگى تابيعي گاز قۇبىرى ينجەنەرياسىندا (تۇرپان − جۇڭۋي) ءجۇز شاقىرىمدىق جەل وتىندەگى تۇلعالىق دانەكەرلەۋ جۇمىسى مەن شىرۋدەن ساقتانۋ جانە قۇبىردى ۇراعا ءتۇسىرۋ قۇرىلىسى ءساتتى اياقتادى... قاتىناس، ەنەرگيا، سۋ يگىلىگى جاقتارىنداعى ءبىر قىدىرۋ ينجەنەريا ورنىقتى ىلگەرىلەپ، دامۋدى جەبەۋگە، ارىندى ارتتىرۋعا پارمەندى تىرەك ازىرلەدى.
− تۇتىنۋ كۇشەيىپ، بازار كۇسەت بولىپ، ساۋدا شەڭبەرلەرى دۋمانعا بولەندى.
قاشقار بايىرعى قالاسىندا شامدار سامالاداي جارقىراپ تۇر. ”بيىل 3 - ايدا مەنىڭ ميسۋلي ساياحاتتىق سۋرەتكە ءتۇسىرۋ دۇكەنىم بايىرعى قالاعا ىرگە تەپتى، قازىر 8 - ايعا دەيىنگى تاپسىرىس قابىلدانىپ بولدى“، - دەدى جايراڭ قاعا قوناقتارىن قارسى الىپ جاتقان ساياحاتتىق سۋرەتكە ءتۇسىرۋ دۇكەنىنىڭ باستىعى جاڭ ياڭ.
ءبىرىنشى ماۋسىمدا شينجياڭ بازارىندا تۇتىنۋ ۇزدىكسىز جاقسارىپ، قوعامدىق تۇتىنۋ بۇيىمدارىنىڭ بولشەك ساتىلۋ جالپى سوماسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％1. 5 ارتقان، ارتۋ جىلدامدىعى وتكەن جىلداعىدان 7. 14 پايىز تەزدەگەن.
جاڭا دامۋ ۇستانىمىن جەتەكشى ەتىپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاعان شينجياڭدا ەكونوميكا مەن قوعامنىڭ جوعارى ساپالى دامۋى اۋقىمعا اينالدى.
ومىرشەڭ كۇشتى قاۋلاتىپ، دامۋدىڭ قوزعاۋشى قۋاتىن ىسكە قوستى
5 - ايدىڭ 18 - كۇنى كورلا ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونىندا شينجياڭ مەيكى حيميا ونەركاسىبى جارنا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ 5 - مەرزىمدىك جىلىنا 100 مىڭ توننا BDO (1، 4 - بۋتاديول) ءوندىرۋ نىسانى قۇرىلىسىنىڭ جۇمىس باسىندا ماشينالار گۇرىلدەپ، كران ماشينالارى، تاسىمال اۆتوكولىكتەرى ارلى - بەرلى قايشالىسىپ، قۇرىلىسشىلار قاربالاس، ءتارتىپتى جۇمىس جۇرگىزۋدە.
BDO − ماڭىزدى ورگانيكالىق جانە نازىك حيميا ونەركاسىبى شيكىزاتى، بۇل نىسان وندىرىسكە قوسىلعاننان كەيىن بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىنىڭ ”مۇناي ايىرۋ، حيميا ونەركاسىبى، توقىماشىلىق“ كاسىپ سالاسىن ءبىر تۇلعالاندىرىپ تۇلعالاۋعا جەتكىلىكتى شيكىزات قامتاماسىزدىعىن ازىرلەيدى.
كاسىپ سالاسى باسىمدىعىن تىزبەكتەپ، دامۋدىڭ قوزعاۋشى قۋاتىن شوعىرلاندىردى. شينجياڭ ”8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىنىڭ“ باستاماشىلارىن جوعارى كوتەرىپ، ەرەكشەلىككە، باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارىن زورايتتى، كۇشەيتتى.
ايگىلى ەكونوميست، جۇڭگو (شىنجىن) كەشەندى اشۋ، زەرتتەۋ ورنىنىڭ اعا اقىلشىسى ليۋ يلەي بىلاي دەدى: ”8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرى“ شينجياڭنىڭ وزىندىك دامۋ باسىمدىعى مەن بايلىق قاسيەتىن تياناق ەتە جوسپارلانعان دامۋ جوباسى، ماماندانعان جۇمىس ءبولىسى مەن جاڭالىق اشۋ بايلىعىنىڭ توپتالۋىن جەبەۋدىڭ، كاسىپ سالاسىنىڭ قۇن تىزبەگىندەگى ورتا، جوعارى دەڭگەيگە قادام تاستاۋىن ىلگەرىلەتۋدىڭ ماڭىزدى جولى، ونان دا ماڭىزدىسى، شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدەگى ىشكى يادرولىق قوزعاۋشى كۇش ەسەپتەلەدى.
− كەلەلى ونەركاسىپ نىساندارىنىڭ قۇرىلىسىن ءتۇيىندى تۇردە ويداعىداي يگەرىپ، كاسىپ تىزبەگى مەن قامداۋ تىزبەگىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن، ورنىقتىلىعىن جەبەدى.
شينجياڭ ورتا بولىك حىشىڭ كرەمني كاسىبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ گانچۋانپۋ 200 مىڭ توننالىق كوپ كريستالدى كرەمني نىسانى، شينجياڭ جىسۇن جاڭا ەنەرگيا ماتەريالدارى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ 120 مىڭ توننا باتارەيا دەڭگەيىندەگى كومىر قىشقىل ليتي (1 - مەرزىمدە 60 مىڭ توننا) نىسانى، شينجياڭ جۇڭتاي جينحۇي عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ 300 مىڭ توننالىق BDO (1، 4 - بۋتاديول) نىسانى سياقتى اۆتونوميالى رايوننىڭ 50 كەلەلى ونەركاسىپ نىسانى جەدەل ىلگەرىلەتىلدى.
− كاسىپ سالاسىنىڭ جاڭالىق اشا دامۋ قابىلەتىن كۇش سالا جوعارىلاتىپ، ءتۇيىندى سالالارداعى شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكالاردان قامال الۋدى جەدەلدەتىپ، كاسىپ سالاسى تىزبەگىن كۇشەيتۋگە، ۇزارتۋعا دەم بەردى.
”14 - بەسجىلدىقتاعى“ اۆتونوميالى رايوننىڭ 2 - توپتا تۇراقتاندىرىلعان كاسىپورىن تەحنيكا ورتالىقتارىنىڭ ءتىزىمى شىعارىلدى، بۇكىل رايوندا جيىنى 54 كاسىپورىننىڭ تەحنيكا ورتالىعى تۇراقتاندىرىلدى، بۇلار وزىق جابدىق جاساۋ، ەنەرگيا ۇنەمدەپ، قورشاعان ورتانى قورعاۋ، جاڭا بۋىن ينفورماتسيا تەحنيكاسى سياقتى كاسىپ سالالارىن قامتىدى. اۆتونوميالى رايوننىڭ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ارناۋلى قارجىسى نىسانىن اتقارىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ العاشقى (جيىنتىق)، العاشقى توپتاعى، العاشقى نۇسقاداعى ونىمدەرىن تۇراقتاندىرۋعا ۇيىمداستىرىپ، كەڭەيتە قولدانۋ جانە كاسىپ سالالاندىرا دامىتۋ اياق الىسىن جەدەلدەتتى.
− كاسىپورىنداردىڭ سيفرلانۋىن كۇشەيتۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، سيفرلى ەكونوميكا مەن تۇلعالىق ەكونوميكانىڭ ىشكەرىلەي توعىسا دامۋىن ىلگەرىلەتتى.
شينجياڭ ”سيفرلى ەكونوميكانى“ زور كۇشپەن دامىتىپ، ”سيفرلى نەگىزدى كۇشەيتۋ“ ينجەنەرياسىن اتقارىپ، باستاماشى كاسىپورىنداردى نەگىزگى كۇش، ارنايىلانعان، كەمەلدەندىرىلگەن، ەرەكشەلەندىرىلگەن، جاڭاشالاندىرىلعان ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردى جالىندى كۇش ەتكەن ”تىزبەكتى“ سيفرلاندىرۋعا بۇرىلىس جاساۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، جوعارعى - تومەنگى بۋىندار، ءىرى، ورتا، شاعىندارى ىشكەرىلەي توعىسقان سيفرلانعان سايكەستى دامۋ ەكولوگياسىن قالىپتاستىردى.
سۋ مولايسا بالىق توپتالادى، اعاش جايقالسا قۇس جينالادى. شينجياڭ ساياساتتىڭ ءونىمىن ايگىلەۋ مەن شارۋاشىلىق تۇلعالارىنىڭ جالىندى كۇشىن قاۋلاتۋدى ۇشتاستىرىپ، ”ىسكەر ۇكىمەت“ پەن ”ءونىمدى بازاردىڭ“ ۇتىمدى ىقپالداستىعىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، قالىڭ شارۋاشىلىق تۇلعالارىنىڭ جاسامپازدىق جاراتۋ، جاڭالىق اشۋ جالىندى كۇشىن ۇزدىكسىز قاۋلاتتى.
بيىل جىل باسىنان بەرى ءۇرىمجى قالاسى شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسى كەشەندى رەفورماسىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، رەفورمانىڭ پايداسىن ۇزدىكسىز جارىققا شىعاردى، الدىڭعى 4 ايدا ناق ارتقان ءتۇرلى شارۋاشىلىق تۇلعالارى 15 مىڭ 75 بولدى.
«اۆتونوميالى رايوننىڭ شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ساپالىلاندىرىپ، دەڭگەيىن جوعارىلاتۋدى اتقارۋداعى 3 جىلدىق ارەكەت جوباسىن (2022 − 2025 - جىل)» مۇقيات تياناقتاندىرىپ، نازاردى شارۋاشىلىق تۇلعالارى ءجىتى نازار اۋدارعان ىستەرگە شوعىرلاندىرىپ، ”تومەنگە بەرۋ، باسقارۋ، قىزمەت وتەۋ“ رەفورماسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، ۇكىمەتتىك قىزمەت وتەۋدەگى ”ءبىر جەلىدە ءبىر تۇتاس ءبىتىرۋدى“، ”ءبىر ءىستى ءبىر جولدا ءبىتىرۋدى“ تەرەڭدەتتى.
حالىقتىق كاپيتالعا ءتۇيىندى سالالارداعى نىسانداردى تانىستىرۋدىڭ باياندى مەحانيزمىنەن ويداعىداي پايدالانىپ، اناعۇرلىم كوپ قوعامدىق كاپيتالدى اۆتونوميالى رايوننىڭ كەلەلى ينجەنەريا نىساندارى قۇرىلىسىنا ات سالىسۋعا شابىتتاندىردى جانە باۋرادى. قامداۋ تىزبەگىنە، كاسىپ سالاسى تىزبەگىنە مەردىگەر شاقىرۋ، مەردىگەر بولۋ نىساندارىندا ءىرى، ورتا، شاعىن كاسىپورىندار بىرلەستىگىنە بەيىمدەلىپ، حالىقتىق كاسىپورىنداردى وزىندىك باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرە وتىرىپ قامال الۋعا ات سالىسۋعا ىنتالاندىردى.
اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم ساياسي - زاڭ كوميتەتى «شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونىنىڭ ساياسي - زاڭ ورگاندارىنىڭ زاڭمەن باسقارىلاتىن شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ساپالىلاندىرۋ جونىندەگى 50 تارماقتى شاراسىن» باسىپ تاراتىپ، زاڭمەن باسقارىلاتىن شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ساپالىلاندىرۋ شارالارىنىڭ ناقتى تياناقتانۋىن ىلگەرىلەتىپ، زاڭمەن باسقارۋ ارقىلى قورعاۋشى بولىپ، ساۋداگەرلەردى قۇرمەتتەيتىن، ساۋداگەرلەردى الاڭسىز ەتەتىن، ساۋداگەرلەردى قورعايتىن، ساۋداگەرلەردى جاقىن تارتاتىن تاماشا راي قالىپتاستىردى.
قازىنانىڭ ماكرولىق ەكونوميكانى رەتتەۋ - مەڭگەرۋ رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ورتالىقتىڭ، اۆتونوميالى رايوننىڭ ەكونوميكانى ورنىقتىرۋداعى ءبىر قىدىرۋ ساياساتتارى مەن جالعاۋ شارالارىن تياناقتاندىردى. شينجياڭنىڭ سالىق ىستەرى تاراۋلارى مەملەكەتتىك سالىق باس مەكەمەسىنىڭ ”حالىققا قولايلى سالىق ىستەرىن ءبىتىرۋ كوكتەم سامالى ارەكەتى“ بويىنشا 2 توپتاعى 42 ءتۇرلى حالىققا قولايلى باجى تاپسىرۋ شاراسى نەگىزىندە 93 ”كوكتەم سامالى“ شاراسىن اشالاي شىعاردى.
فينانس جاعىندا تۇلعالىق شارۋاشىلىققا قولداۋ كورسەتۋ سەرپىنىن كۇشەيتتى. اناعۇرلىم كوپ سەنىمدى قارىز بايلىعى نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى، جاساۋ كاسىبى، حالىق باسقارۋىنداعى شاعىن - ۇساق كاسىپورىندار، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ سياقتى ەكونوميكانى دامىتۋداعى ءتۇيىندى سالالار مەن ءالسىز بۋىندارعا باعىتتالدى. ءبىرىنشى ماۋسىمدا تۇتاس رايونداعى فينانس قۇرىلىمدارى جالپىعا ءتيىمدى شاعىن - ۇساق كاسىپورىندار قاتارىنداعى 15 مىڭ كاسىپورىننىڭ 8 ميلليارد 230 ميلليون يۋان قارىز اقشانى قايتارۋ جانە ءوسىم تولەۋ مەرزىمىن ۇزارتتى.
ناقتى شارا شىعارىپ، ىشكى سۇرانىستىڭ كومەسكى كۇشىن اشتى
5 - ايدىڭ 10 - كۇنى جۇڭگو پوچتا توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ءۇرىمجى پوچتا ورتالىعىنا كىرگەندە جۇك تيەگەن، جۇك تۇسىرگەن پوچتا اۆتوكولىكتەرىنىڭ كىرىپ - شىعىپ جاتقانىن، ءبولۋ جەلىسىندە قاربالاس ءارى ءتارتىپتى جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتقانىن كوردىك.
الدىڭعى 4 ايدا وسى ورتالىق جيىنى 42 ميلليون 680 مىڭ پوچتا جولداماسىن ءبىر جاقتى ەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％22. 24 ارتقان.
جەدەل جەتكىزۋ كاسىپ سالاسىنىڭ ءبىر ۇشى ءوندىرىپ قامداۋمەن، ەندى ءبىر ۇشى تۇتىنۋ سۇرانىسىمەن جالعاسىپ جاتاتىندىقتان، ەكونوميكالىق دامۋ مەن تۇتىنۋ ومىرشەڭدىگىنىڭ ”بارومەترى“ دەگەن اتى بار. تيتتەي قىلاڭنان بولاشاعىن اڭداۋعا بولادى، جەدەل جەتكىزۋ كاسىبىنىڭ جۇمىس مولشەرى ساندى مالىمەتىنەن شينجياڭ بازارىنىڭ وراسان زور تۇتىنۋ كومەسكى كۇشىن بىلۋگە بولادى.
اۋەجايدا، ۆوگزالدا ادامدار ءيىن تىرەسىپ، ايگىلى كورىنىس وڭىرلەرىندە قالىڭ ادام قايشالىساتىن جاعداي باستالىپ كەتتى، تاعامجايلاردا ورىن بوساۋىن كۇتۋگە تۋرا كەلەدى، حالىقتىق تۇسەلحانالاردا ءبىر بوس توسەك ورىن تابۋ قيىنعا سوقتى ... شينجياڭدا، مەيلى ءىرى كورىنىس وڭىرلەرىندە بولسىن، الدە ينتەرنەتتە تانىلعان كوزدەۋلى جەرلەردە بولسىن، بارلىق ادام ”شينجياڭ ساياحاتىنىڭ قىزۋى كۇشتى ەكەن“ دەسەدى.
بيىلعى ”1 - مامىر“ دەمالىسى كەزىندە شينجياڭداعى ساياحات كووپەراتيۆتەرى مەن قاتىستى قىزمەت وتەۋلەرىنىڭ، ساياحات مەيمانحانالارىنىڭ ساتىلىم كىرىسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن جەكە - جەكە ％48. 92، ％93. 100 ارتتى، قاشقار ايماعىن مىسالعا الساق، ”1 - مامىر“ دەمالىسى كەزىندە جيىنى ءبىر ميلليون 107 مىڭ ساياحاتشى (رەت) قابىلداپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％98 ارتقان؛ جۇزەگە اسقان ساياحات كىرىسى 812 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％19. 176 ارتقان.
تاياۋدا، اۆتونوميالى رايوندىق دامۋ جانە رەفورما كوميتەتى ساۋدا ىستەرى مەڭگەرمەسىمەن بىرلەسىپ «اۆتونوميالى رايوننىڭ 2023 - جىلعى تۇتىنۋدى قالپىنا كەلتىرۋ، كەڭەيتۋ قىزمەتىن اتقارۋ جوباسىن» باسىپ تاراتتى. سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋ ارقىلى شارۋاشىلىق تۇلعالارىن مەيىرگە بولەۋ، كاسىپورىنداردىڭ قيىنشىلىق قىسپاعىنان قۇتىلۋىنا كومەكتەسىپ، بازاردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن قالپىنا كەلتىرۋ، اۆتوكولىك تۇتىنۋىن جەدەل قالپىنا كەلتىرۋ، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىكتەردى جەدەل ورنالاستىرۋ، زاريادتاۋ نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىن كەڭەيتۋ سياقتى 20 ءتۇرلى مازمۇننىڭ اسەرىن بارىنشا زورايتىپ، كەشەندى شارا قولدانۋ ارقىلى تۇتىنۋ كومەسكى كۇشىن ىسكە قوسىپ، تۇتىنۋدىڭ كورىگىن ۇزدىكسىز قىزدىرۋعا جەبەۋشى بولدى.
− كوپ سالالى، كوپ نەگىزدى تۇتىنۋدى جەبەۋ قيمىلدارىن ءۇرتىس وتكىزىپ، ”اپتا سايىن كورىنىس بولۋدى، اي سايىن قيمىل وتكىزۋدى، ماۋسىم سايىن نەگىزگى تاقىرىپ بولۋدى“ جۇزەگە اسىردى.
− اۆتوكولىك تۇتىنۋىنىڭ قوزعاۋشىلىق ەتۋ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، اۆتوكولىك تۇتىنۋىن جەبەۋ ماۋسىمى جانە جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىكتەردى اۋىلدارعا جەتكىزۋ قيمىلىن ورىستەتتى: زاريادتاۋ نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، اۆتوكولىك توقتاتۋ الاڭى، ماي قۇيۋ پۋنكتى، جوعارى جىلدامدىقتى تاس جولدارداعى قىزمەت وتەۋ اۋماعى، جولاۋشى جانە زات تاسىمال تورابى سياقتىلارداعى زاريادتاۋ قۇرىلعىلارى قۇرىلىسىن جەدەل ىلگەرىلەتتى.
− گۇل تاماشالاۋ ساياحاتى، سالت - سانا ساياحاتى، قۇمدى ءشول ساياحاتى، تومەن كەڭىستىك ساياحاتى، زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ ساياحاتى، دالادا تۇنەۋ ساياحاتى ءۇرتىس جاڭالانىپ، ايماق، وبلىس، قالالار ”ساياحاتشىلاردى شينجياڭعا كەلۋگە باۋرايتىن“ ءتيىمدى ساياسات شىعارۋ، مادەنيەت - ساياحات تۇتىنۋ بەلەتىن تاراتۋ، مەرەكەلىك قۇتتىقتاۋ قيمىلدارىن وتكىزۋ سياقتىلار ارقىلى مادەنيەت - ساياحات بازارىنىڭ تۇتىنۋ كومەسكى كۇشىن جانداندىردى.
− ”زاماندىق ومىرشەڭ كۇش تيبىندەگى، ساۋدا مەن ساياحاتتىڭ توعىسپالى دامۋ تيبىندەگى، حالىققا قولايلى قىزمەت وتەۋ تيبىندەگى“ كەشكى ەكونوميكا فورماتسياسىن كۇش سالا دامىتتى. كەشكى ساياحات، كەشكى زات ساتىپ الۋ، كەشكى اس - سۋ، كەشكى كوڭىل اشۋ، كەشكى سالتانات سياقتى كوپ ءتۇرلى كاسىپ كۇيلەرىن بايىتىپ، كەمەلدەندىرىپ، الۋان ءتۇرلى، كوپ ساتىلى كەشكى تۇتىنۋ اسەرىن جوعارىلاتتى.
− اۋدان وڭىرىندەگى ساۋدا جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، ەلەكتروندى ساۋدا سياقتى تۇعىرلاردىڭ كۇش ۇستەۋ رولىن كۇشەيتتى. الدىڭعى 4 ايدا، شينجياڭنىڭ ينتەرنەتتەگى جۇزەگە اسقان ساۋدا سوماسى 105 ميلليارد 806 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％3. 16 ارتتى.
”تۇتىنۋدىڭ ەكونوميكانى دامىتۋداعى نەگىزدىك رولى مەن ەكونوميكالىق اينالىمدى جەتەكتەۋ، باستاۋ رولى ۇزدىكسىز ايگىلەنەتىندىگىن مەجەلەۋگە بولادى“، - دەدى اۆتونوميالى رايوندىق ساۋدا ىستەرى مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى، مەڭگەرمەنىڭ ورىنباسار باستىعى لي شۋان.
تومەنگى شەكتى ساقتاپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلادى
دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋ، تاۋقىمەت تانىمىن كۇشەيتۋ، زەينەتتى كۇندە بەينەتتى كۇننىڭ بولارىن ويلاۋ − پارتيامىزدىڭ ەل باسقارۋداعى كەلەلى پرينسيبى.
شينجياڭ جوعارى دەڭگەيدەگى حاۋىپسىزدىكتى كوزدەي وتىرىپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىككە بىردەي ءمان بەرۋگە تاباندى بولىپ، الدىمەن قارمانىپ، ىرىقتى شايقاستى ويداعىداي جۇرگىزىپ، دەر كەزىندە ساقتانىپ، ەكونوميكا سالاسىندا ورىن تەۋىپ وتىرعان حاۋىپ - قاتەرلەردى، كومەسكى حاۋىپتەردى ءونىمدى جويدى.
− استىق پەن ەنەرگيانى ورنىقتىرىپ، شەشۋشى سالالاردىڭ حاۋىپسىزدىگىن مەڭگەرۋگە شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
كوكتەمدە استىق داقىلدارى ەگىلگەن جەر اۋماعى وتكەن جىلعى سايكەس مەزگىلدەگىدەن ءبىر ميلليون 107 مىڭ مۋ ارتىپ، استىق ەگىلگەن جەر اۋماعى تاريحتاعى ەڭ جوعارى دەڭگەيگە جەتتى. ”استىق القاپتارىن قورعاپ، ەگىستىك جەر بايلىعىنان عىلمي، ۇيلەسىمدى پايدالانۋعا“ تاباندى بولىپ، استىق ءونىمىن ورنىقتىرۋدى، ارتتىرۋدى پارمەندى ىلگەرىلەتىپ، استىق حاۋىپسىزدىگىنىڭ ىرىقتىلىق ۇقىعىن مىقتى يگەردى.
كوكتەم مەرەكەسى قارساڭىندا باس شۋجي شي جينپيڭ تارىم مۇناي الابى سەرىكتەستىگى لۇننان مۇناي - تابيعي گاز ساقتاۋ - جەتكىزۋ ورتالىعى تابيعي گازدى باتىستان شىعىسقا جەتكىزۋ 1 - پۋنكتى كلا تابيعي گاز جيناۋ وڭىرىندەگى قىزمەتكەرلەردەن بەينەبايلانىس ارقىلى حال سۇراعاندا بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”بۇكىل ەل ءبىر تۇتاس جۇيە دەگەنگە تاباندى بولىپ، دەن قويا ۇيىمداستىرىپ، ورنالاستىرىپ، كومىرمەن، ەلەكترمەن، مۇنايمەن، گازبەن قامداۋدى قامتاماسىز ەتۋ، باعانى ورنىقتىرۋ قىزمەتىن كۇش سالا ويداعىداي ىستەۋ كەرەك“.
شينجياڭ جوعارى دەڭگەيدە جوبالاۋدى كۇشەيتىپ، ەنەرگيا بايلىعىنىڭ كومەسكى كۇشىن ءونىمدى تۇردە ىسكە قوستى. ”ءۇش بازا، ءبىر ارنا“ قۇرىلىسىنىڭ قارقىنى جاپپاي تەزدەپ، ەنەرگيا بايلىعى مەن كاسىپ سالاسىنىڭ باسىمدىعى ونان ارى ساۋلەلەندى.
5 - ايدىڭ 1 - كۇنى تارىم ويپاتىنداعى جۇڭگو مۇناي حيميا توبىنىڭ ”شىندي 1 - ءنومىرلى“ يۋەجين 3 - 3 ۇڭعىماسى رەسمي بۇرعىلانا باستادى دا، جوباداعى 9472 مەتر تەرەڭدىككە قاراي توقتاۋسىز ىلگەرىلەپ، ەلىمىزدىڭ الداعى جەردە 10 مىڭ مەتر تەرەڭدىككە شەرۋ تارتۋىنا وزەكتى تەحنيكا جانە جابدىق زاپاسى ازىرلەندى.
شينجياڭ شينيە مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال - مۇلىكپەن شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ (توبى) شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنە قاراستى شينجياڭ شينيە ەنەرگيا حيميا ونەركاسىبى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ ءبىرىنشى مەرزىمدىك جىلىنا 40 مىڭ توننا پولي فورمالدەگيد ءوندىرۋ نىسانى قۇرىلىس جۇرگىزۋ ساتىسىنان سىناق رەتىندە جۇرگىزۋ كەزەڭىنە رەسمي ءوتتى. بۇل شينيە سەرىكتەستىگىنىڭ شينجياڭ كولەمىندەگى وسى زامانعى كومىر حيميا ونەركاسىبىندە اتى زاتىنا ساي ”تىزبەكتەگى تىرەكتى“ كاسىپورىنعا اينالعاندىعىن، كومىر نەگىزدى جاڭا ماتەريالداردىڭ جوعارى دەڭگەيلى، كوپ نەگىزدى بولۋى بارىسىندا ۇتىمدى ورايعا يە بولعاندىعىن بىلدىرەدى.
− حاۋىپ - قاتەردەن ساقتانۋدى، ءبىر جاقتى ەتۋدى ويداعىداي ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جۇيەلىك حاۋىپ - قاتەر تۋىلماۋدىڭ تومەنگى شەگىن بەرىك ساقتادى.
”ءۇي ساۋدالاۋعا ەمەس، تۇرۋعا ارنالعان“ دەگەن ورىن تۇراقتاندىرۋىنا تاباندى بولىپ، عيماراتتى ۋادە بويىنشا تاپسىرىپ بەرۋگە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ، حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، قورا - جاي بازارىنىڭ ورنىقتى دامۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
فينانس سالاسىنداعى ءتۇزىلىس - مەحانيزم رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، قۇرىلىمداردى، ارەكەتتى، فۋنكتسيانى باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، ەكونوميكانىڭ ورنىقتىلىعى مەن فينانس ورنىقتىلىعىنىڭ ءوزارا قولداۋىن، ۇتىمدى اينالىمىن شىنايى ىلگەرىلەتتى.
ءوندىرىس حاۋىپسىزدىگىن اناعۇرلىم ماڭىزدى ورىنعا قويىپ، ءوندىرىس حاۋىپسىزدىگىن ارناۋلى رەتتەۋ - وڭاۋدى ىلگەرىلەتىپ، جول - قاتىناس، ءۇي قۇرىلىسىن جۇرگىزۋ، قاتەرلى حيميالىق بۇيىمدار، جانار گاز، ساياحات، ەرەكشە جابدىقتار، تەمىر جول، حالىقتىق اۆياتسيا سياقتى كاسىپ سالالارىنان كوز جازباي، ءتۇرلى كومەسكى حاۋىپتى جاپپاي ءبىر - بىرلەپ تەكسەرىپ، رەتتەپ، وڭاپ، حاۋىپسىزدىك قورعانىس شەبىن بەكەمدەدى.
تيانشان الابىنا كوز جىبەرسەك، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋ اۋەنى اسقاق تا ايبىندى. قۇلشىنۋدى الدىڭعى ورىنعا قويۋعا، ءىس تىندىرۋدى ماڭىزدى ورىنعا قويۋعا تاباندى بولىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ باسەكە الاڭىندا تىڭ تىنىس بايقاتىپ، جاڭا ءورىس اشايىق.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
تەلەفون: 65367915-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ باسپا ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەي كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2023 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى
