قاربالاستىققا ءتۇستى، ارەكەتكە كىرىستى، ىركىلىسسىزدەندى
− شينجياڭنىڭ شەكارا وتكەلدەرىندەگى جاڭا جىلداعى كەدەننەن ءوتۋ جاعدايى جونىندە
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى چىن چياڭۋي، ەرىكتى تىلشىلەر ۋاڭ جينشان، جوۋ ۋيجيە
2023.01.31 15:57 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
رەداكتوردان
ەڭبەكشىلدىڭ كوكتەمى ەرتە، بۇل ءدال قايراتتانا ىلگەرىلەيتىن كەز. كوكتەم مەرەكەسىنىڭ دەمالىسى ەندى عانا اياقتالدى، ادامدار ”تاسقىنداعان“ كۇيمەن جاڭا ءبىر جىلدىڭ كۇرەسىن باستادى، تيانشان الابىندا ەكونوميكانى جوعارى ساپالى دامىتۋدىڭ قىزۋ ورلەۋى كوتەرىلدى. بۇگىننەن باستاپ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتى ”ەڭبەكشىلدىڭ كوكتەمى ەرتە، جاڭارۋعا قۇلشىنعان“ ايدارىن اشىپ، بۇكىل رايوندا جوعارىدان تومەنگە دەيىن جاڭا جىلدا جاڭا باستاما اشۋدىڭ جاڭا كورىنىسىن ايگىلەيدى، نازار سالعايسىزدار.
ەڭبەكشىلدىڭ كوكتەمى ەرتە. باسىم كوپ ساندى ادامدار ءالى دە كوكتەم مەرەكەسى كەزىندەگى دەمالىستىڭ شاتتىعىنا شومىپ جاتقان كەزدە، رايونىمىزدىڭ جەر - جەرىندەگى شەكارا وتكەلدەرىندە قاربالاستىق باستالىپ كەتتى، كەدەندىك، شەكارالىق تەكسەرۋ جانە جەر - جەردەگى شەكارا وتكەلدەرىن باسقارۋ تاراۋلارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى الدىڭعى شەپتەن تاپجىلماي، شەكارا وتكەلىندەگى حالىقارالىق جولاۋشى تاسىمالىنىڭ، زات تاسىمالىنىڭ كەدەننەن ءوتۋىن بار كۇشپەن قامتاماسىز ەتىپ، مەملەكەتتىڭ باتىسقا ەسىك اشۋ ۇلكەن ارناسىنىڭ ىركىلىسسىز بولۋىنا، ەل ءىشى، حالىقارا سىندى قوس اينالىمنىڭ ورنىقتىلىعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، بيىلعى قىزمەت نىساناسىن ورىنداۋعا بار كۇشپەن قۇلشىندى.
تيانشان الابىنداعى شەكارا وتكەلدەرى ىركىلىسسىزدەندى
1 - ايدىڭ 29 - كۇنى الاتاۋ ساعاسىندا بولمە سىرتىنىڭ تەمپەراتۋراسى نولدەن تومەن 22 سەلتسي گرادۋسقا تۇسكەنىمەن، الاتاۋ ساعاسى تاس جول شەكارا وتكەلى قاتتى قاربالاس بولدى. ءىرى تيپتى ونەركاسىپ جابدىقتارى، ءۇي ەلەكتر جابدىقتارى، اۆتوكولىك بولشەكتەرى تولتىرا تيەلگەن قالىڭ جۇك تاسىمال كولىكتەرى مەملەكەت قاقپاسى الدىندا ۇزىننان - ۇزاق قاتارعا تۇرىپ، الاتاۋ ساعاسى شەكارادان كىرۋ - شىعۋ شەكارا قورعانىسى تەكسەرۋ پۋنكتىندە مىندەت اتقارىپ تۇرعان حالىق ساقشىلارىنىڭ تەكسەرۋىنەن وتكەننەن كەيىن، قازاقستانعا جول تارتۋدى كۇتىپ تۇر.
ازياداعى ەڭ ءىرى جۇك قورابىن اۋىستىرىپ تيەۋ قامباسى سانالاتىن الاتاۋ ساعاسى ۆوكزالى بولمە ىشىندە اۋىستىرىپ تيەۋ قامباسىندا قاتار - قاتار جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزدارى تارتىپپەن جۇك قورابىن اۋىستىرىپ تيەپ، شەكارادان شىعۋدى كۇتىپ تۇر. حابارلاسۋ جابدىقتارى، اۆتوكولىك بولشەكتەرى سياقتى ”جۇڭگودا جاسالعان“ ونىمدەردى تولتىرا تيەگەن ءبىر ”چۇڭچيڭ - شينجياڭ - ەۆروپا“ جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزى الاتاۋ ساعاسى تەمىر جول شەكارا وتكەلىنەن شەكارادان شىعىپ، ۆەنگرياعا قاراي جول الدى. جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزى باتىس ارناسىنىڭ ماڭىزدى ءتۇيىنى رەتىندە، الاتاۋ ساعاسى ۆوكزالى كوكتەم مەرەكەسى كەزىندە قاتتى قاربالاس بولدى.
1 - ايدىڭ 20 - كۇنىنە دەيىن بيىل الاتاۋ ساعاسىنان وتكەن جۇڭگو - ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزى 307گە، شەكارا وتكەلىنىڭ زات تاسىمال مولشەرى 664 مىڭ 100 تونناعا جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％7.7 ارتتى. الاتاۋ ساعاسى ۆوكزالى ارقىلى شەكارادان كىرىپ - شىعاتىن جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنىڭ جەلىسى 95كە جەتىپ، پولشا، گەرمانيا، يسپانيا سياقتى 19 مەملەكەتكە بارادى.
سول كۇنى پامير ۇستىرتىنە ورنالاسقان، تەڭىز دەڭگەيىنەن بيىكتىگى 4000 مەتردەن اساتىن قاراسۋ شەكارا وتكەلىندە شەكارادان كىرىپ - شىعاتىن اۆتوكولىكتەر دە ءتارتىپتى تۇردە كەدەننەن ءوتۋدى كۇتىپ تۇردى. وسى شەكارا وتكەلى ەلىمىزدىڭ تاجىكستانمەن جالعاساتىن بىردەن - ءبىر قۇرلىق جولى شەكارا وتكەلى. سوڭعى جىلدارى ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدىڭ ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىلۋىنە ىلەسە، قاراسۋ شەكارا وتكەلى جۇڭگونىڭ تاجىكستان، اۋعانستان سياقتى مەملەكەتتەرمەن ساۋدا جۇرگىزۋىندەگى ماڭىزدى تاس جول شەكارا وتكەلىنە اينالدى.
قاراسۋ شەكارادان كىرۋ - شىعۋ شەكارا قورعانىسى تەكسەرۋ پۋنكتى مىندەت وتەۋ 2 - اترەتىنىڭ جاۋاپتىسى ءعايرات وسى بىرنەشە كۇندە قىزمەتتەستەرىمەن بىرگە توقتاۋسىز قاربالاس ىستەدى. ”كوكتەم مەرەكەسى دەمالىسى كەزىندە شەكارا وتكەلى بىرنەشە كۇن جابىلدى، 1 - ايدىڭ 25 - كۇنى كەدەننەن ءوتۋ قالپىنا كەلدى، وسى بىرنەشە كۇندە زاتتاردى كەدەننەن وتكىزۋدى جەدەلدەتىپ جاتىرمىز. قاربالاس بولعانىمىزبەن، كوڭىلىمىز قۋانىشتا“، - دەيدى ءعايرات.
1 - ايدىڭ 25 - كۇنىنەن 28 - كۇنىنە دەيىن قاراسۋ شەكارا وتكەلى تۇرمىستىق بۇيىمدار، قاتىناس قۇرالدارى سياقتىلارعا ساياتىن تاۋارلاردان 4232.7 توننا زاتتى تەكسەرىپ وتكىزدى.
شىنايى يگەرىپ، ناقتى ىستەپ، جىلدامدىقتى تەزدەتتى
1 - ايدىڭ 29 - كۇنى اۆتونوميالى رايوندىق شەكارا وتكەلدەرىن باسقارۋ كەڭسەسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قاربالاس تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جوباسىن جاساپ، بىرنەشە كۇننەن كەيىن شەكارا وتكەلدەرىنە بارىپ كەدەننەن ءوتۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ جونىندە تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋگە دايىندالدى.
جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋسپەن جۇعىمدالۋعا ”B تۇردەگى B باسقارۋ“ اتقارىلۋىنا ىلەسە، شەكارا وتكەلدەرىنىڭ دامۋى جاڭا جاعدايعا ۇيلەسۋى كەرەك. بيىل اۆتونوميالى رايوندىق شەكارا وتكەلدەرىن باسقارۋ كەڭسەسى شەكارا وتكەلىندە كەدەننەن ءوتۋ قابىلەتى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ، شەكارا وتكەلى شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ساپالىلاندىرۋ، شەكارا وتكەلىنىڭ سىرتقا ەسىك اشۋىن جەدەلدەتۋ جاعىندا ءتۇيىندى تۇردە جۇمىس ىستەپ، وسى ارقىلى شينجياڭنىڭ شەكارا وتكەلى ەكونوميكالىق بەلدەۋى قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋدى جوسپارلاپ وتىر.
الىسقا ساپار ادىم جەردەن باستالادى، سان الۋان ىستەردە بىردەن - بىردەن تياناقتاندىرۋدى يگەرۋ قاجەت. اۆتونوميالى رايوندىق شەكارا وتكەلدەرىن باسقارۋ كەڭسەسى ءار ماۋسىمدا ءبىر رەت شەكارا وتكەلىنىڭ باسى - قاسىندا بولىپ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، ماسەلەلەردى دالمە - ءدال تاۋىپ، ماسەلەلەردى شەشىپ، شەكارا وتكەلى فۋنكتسياسىن ءتىپتى دە تولىق ساۋلەلەندىرۋگە مۇمكىندىك جاساۋدى جوسپارلاپ وتىر.
فۋنكتسيانى كەمەلدەندىرىپ، كەدەننەن ءوتۋ قۋاتىن اناعۇرلىم جوعارىلاتۋ − رايونىمىزداعى كوپتەگەن شەكارا وتكەلدەرى ءدوپ كەلىپ وتىرعان ورتاق تاقىرىپ. شەكارا وتكەلدەرىنىڭ كەدەننەن ءوتۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ ءۇشىن، الاتاۋ ساعاسى كەدەنى الاتاۋ ساعاسى ۆوكزالىمەن تىلدەسىپ، سايكەسىپ، كەزەكشى پويەزداردىڭ شەكارا وتكەلىندە ايالداۋ ۋاقىتىن قىسقارتىپ، ”سيفرلى شەكارا وتكەلىن“ ىسكە قوسۋ، تەمىر جولدى تەز، ىركىلىسسىز ەتۋ، كەدەن - تەمىر جول ىركىلىسسىز ارناسى سياقتى تەمىر جول كەدەنىنەن ءوتۋ جاڭا ۇلگىسىن بىرگە ىلگەرىلەتتى. بۇگىنگى كۇندە الاتاۋ ساعاسى ۆوكزالىنان شەكارادان شىعاتىن جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزدارىنىڭ كەدەننەن ءوتۋ ۋاقىتى 5 ساعاتتىڭ ىشىنە قىسقارىپ، شەكارادان ەنگىزىلگەن زاتتار ينفورماتسياسىن وتكەرمەلەۋ بارىسىنىڭ جىلدامدىعى 4 ساعات تەزدەتىلىپ، ورتا ەسەپپەن ءار 1.5 ساعاتتا ءبىر جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنىڭ اۋىستىرىپ تيەۋ جۇمىسىن بىتىرە الاتىن بولدى.
ءۇرىمجى كەدەنىنىڭ ساناعىنا قاراعاندا، بىلتىر شينجياڭداعى شەكارا وتكەلدەرىنىڭ يمپورت - ەكسپورت جالپى تۇلعالىق كەدەننەن وتكىزۋ ونىمدىلىگى جەكە - جەكە بۇكىل ەل بويىنشا 9 - ورىندا جانە 2 - ورىندا بولعان.
بيىل ءۇرىمجى كەدەنى شەكارا وتكەلىنىڭ جالپى تۇلعالىق كەدەننەن وتكىزۋ ونىمدىلىگىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ ءارى حابارلاندىرۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، ءتۇيىندى شەكارا وتكەلدەرىنىڭ وتكىزۋگە، ىركىلىسسىزدىككە كەپىلدىك ەتۋ قىزمەتىندەگى بوگەتتى تۇيىندەردى، قيىن تۇيىندەردى زەرتتەپ شەشىپ، شەكارا وتكەلدەرىنىڭ شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن كۇش سالا ساپالىلاندىرادى.
ءبىر نيەتپەن سەلبەسىپ، ءوندىرىستى يگەردى
كوكتەم مەرەكەسىنىڭ دەمالىسىنان كەيىن، شىڭگىل اۋدانىنداعى بەلگىلى سىرتقى ساۋدا سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى چىن جيانفي دەرەۋ قىزمەت كۇيىنە ءوتتى. قازىر وسى سەرىكتەستىكتىڭ كۇندىك ورتاشا زات قابىلداۋ - جونەلتۋ مولشەرى 100 توننا اينالاسىندا، كەيىن يمپورت - ەكسپورت كولەمىن ۇزدىكسىز ۇلعايتۋدى جوسپارلاپ وتىر.
”تايكەشكەن شەكارا تۇرعىندارىنىڭ ءوزارا بازارشىلاۋ ساۋدا اۋماعىندا جۇمىس جۇرگىزۋشى كاسىپورىن رەتىندە، ءبىزدىڭ بيىلعى مىندەتىمىز وتە جاپالى، قازىر ساۋدا اۋماعىنىڭ رەسمي جۇمىس جۇرگىزۋىنە قاتىستى ىستەرمەن قاربالاس بولىپ جاتىرمىز“، - دەدى چىن جيانفي.
سوڭعى جىلدارى جۇڭگو - موڭعۇليا ەكى ەل جۇڭگونىڭ تايكەشكەن شەكارا وتكەلى مەن موڭعۇليانىڭ قوبدا ولكەسى اراسىنداعى جولدار سياقتى نەگىزدىك قۇرىلعىلارعا ۇسىنىلىم سەرپىنىن ارتتىرىپ، قاتىستى قاتتى بولشەك قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، شەكارا وتكەلىنىڭ كەدەننەن وتكىزۋ ورتاسىنىڭ دەڭگەيى ءونىمدى جوعارىلاتىلدى. تايكەشكەن شەكارا تۇرعىندارىنىڭ ءوزارا بازارشىلاۋ ساۋدا اۋماعى رەسمي ىسكە قوسىلعاننان كەيىن، اناعۇرلىم كوپ سىرتقا باعىتتالعان كاسىپورىنداردى ىرگە تەبۋگە باۋراپ، اناعۇرلىم كوپ شەكارا تۇرعىندارىنا تيىمدىلىك جەتكىزەتىن بولادى.
الاتاۋ ساعاسى كەشەندى باجىسىز اۋماعىندا، الاتاۋ جينمۋ بيولوگيالىق عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگى قاۋىرت ءوندىرىس جۇرگىزۋدە، بۇل ازىقتىق ماي وندىرەتىن كاسىپورىن.
”كوكتەم مەرەكەسىنىڭ الدىندا ءبىز قازاقستاننان يمپورت ەتكەن شيكىزاتتار قامباعا الىندى، قازىر جەدەلدەتە وندىرىلۋدە“، - دەدى وسى سەرىكتەستىكتىڭ باس ديرەكتورى ياڭ حايچۋان.
2022 - جىلى وسى سەرىكتەستىك 579 ميلليون يۋان ساتىلىم سوماسىن ورىندادى، ونىمدەرى، نەگىزىنەن، شيكىزاتتىق ماي رەتىندە ەل ىشىندەگى ءارقايسى ءىرى كاسىپورىنداردى قامدايدى. بيىل وسى سەرىكتەستىك الدىڭعى جارتى جىلدا 2 جاڭا ءوندىرىس جەلىسىن ىسكە قوسۋدى جوسپارلاپ وتىر، بۇل تۇتىنۋشىلارعا باعىتتالعان شاعىن قوراپتاعى ماي ونىمدەرىن وندىرۋگە پايدالانىلىپ، وزىنە تيەسىلى ماي ءتۇرى ماركاسىن تۇلعالايدى. مۇنان سىرت، تاعى زەرتتەۋ - اشۋعا ۇسىنىلىمدى كوبەيتىپ، كاسىپورىننىڭ ءونىم تۇرلەرىن مولايتۋدى جوسپارلاپ وتىر.
”بىلتىر ءبىز 50 مىڭ توننادان استام ءونىم وندىردىك، بيىل 120 مىڭ توننا وندىرمەكشىمىز. وسى نىسانانى ورىنداۋعا سەنىمدىمىز“، - دەدى ياڭ حايچۋان.
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
