- ورتالىق
- ەل ءىشى
- شينجياڭ
- حالىقارا
مادەنيەت
ارناۋلى تاقىرىپ
ادام ىستەتەتىن ورىننىڭ توقتامدى كۇشىنەن قالدىرۋى دۇرىس پا
2015.12.14 16:46 كەلۋ قاينارى : شينجياڭ گازەتى
سۇراۋ: ۇرىمجىدەگى بەلگىلى سەرىكتەستىكتە توقتاممەن ىستەپ جاتقانىما 3 جىل بولعان ەدى، الايدا بىلتىر جىل سوڭىندا سەرىكتەستىك جاۋاپتىلارى ىشكى جاقتا جيىن اشىپ، ءبىر جىلدىڭ ىشىندە قىزمەتكە 3 رەت كەشىگىپ كەلگەندەردىڭ ەڭبەك توقتامىن كۇشىنەن قالدىرۋدى ۇيعاردى. بىلتىر جىل سوڭىنداعى قاتىناس كەپتەلىسى، بيىلعى توسىن تۋىلعان قاتىناس شىرعالاڭى سەبەپتى قىزمەتكە 3 رەت كەشىگىپ كەلدىم. سەرىكتەستىك قازىر مەنىمەن جاساسقان ەڭبەك توقتامىن كۇشىنەن قالدىردى. سەرىكتەستىكتىڭ بۇل ارەكەتى دۇرىس پا؟ كەڭەس بەرسەڭىزدەر.
جاۋاپ: «ەڭبەك زاڭىنىڭ» 25−، 98 - تارماعىندا: «ەڭبەكشىدە مىناداي جايتتەردىڭ ءبىرى بولسا، جۇمىسقا جەگەتىن ورىن ەڭبەك توقتامىن كۇشىنەن قالدىرسا بولادى: (1) سىناق مەزگىلىندە قابىلداۋ شارت - جاعدايىنا ۇيلەسپەيتىندىگى ايقىندالسا؛ (2) ەڭبەك تارتىبىنە نەمەسە جۇمىسقا جەگەتىن ورىننىڭ ەرەجە - تۇزىمدەرىنە ورەسكەل قايشىلىق جاساسا؛ (3) قىزمەتىنەن ورەسكەل اعاتتىق جىبەرىپ، پايداكوستىك ىستەپ، جۇمىسقا جەگەتىن ورىننىڭ مۇددەسىنە اۋىر زيان جەتكىزسە؛ (4) زاڭ بويىنشا قىلمىستىق ىستەر جاۋاپكەرشىلىگى قۋزاستىرىلسا. جۇمىسقا جەگەتىن ورىن وسى زاڭدا بەلگىلەنگەن شارتقا قايشىلىق جاساپ، ەڭبەك توقتامىن كۇشىنەن قالدىرسا نەمەسە ەڭبەك توقتامىن جاساۋدى قاساقانا كەشىكتىرسە، ەڭبەك اكىمشىلىك تاراۋى تۇزەتۋگە بۇيىرادى؛ ەڭبەكشىگە زيان جەتكىزسە، تولەم جاۋاپكەرشىلىگىن كوتەرۋى كەرەك» دەپ بەلگىلەنگەن.
«ەڭبەك توقتامى زاڭىنىڭ» 4 - تارماعىندا: «ادام ىستەتەتىن ورىن ەڭبەك ەرەجە - تۇزىمدەرىن زاڭ بويىنشا ورناتىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، ەڭبەكشىلەردىڭ ەڭبەك ۇقىعىنان كەنەلۋىن، ەڭبەك بورىشىن وتەۋىن قامتاماسىزداندىرۋى كەرەك. ادام ىستەتەتىن ورىن جالاقى، قىزمەت ۋاقىتى، دەمالىس، ەڭبەك حاۋىپسىزدىگى، دەنساۋلىق ساقتاۋ، قامسىزداندىرۋ يگىلىگى، جۇمىسشى - قىزمەتشىلەردى تاربيەلەۋ، ەڭبەك ءتارتىبى، سونداي - اق ەڭبەك نورماسىن باسقارۋ سياقتى ەڭبەكشىلەردىڭ ءتول مۇددەسىنە تىكە ساياتىن ەرەجە - تۇزىمدەردى جاساعاندا، وعان وزگەرىس ەنگىزگەندە نەمەسە كەلەلى ىستەردى بەلگىلەگەندە، جۇمىسشى - قىزمەتشىلەر ۋاكىلدەرى قۇرىلتايى نەمەسە جالپى جۇمىسشى - قىزمەتشىلەردىڭ تالقىسى ارقىلى جوبا جانە پىكىر العا قويىپ، جۇمىسشى ۇيىمىمەن نەمەسە جۇمىسشى - قىزمەتشىلەر ۋاكىلدەرىمەن تەڭ تۇرعىدا اقىلداسىپ تۇراقتاندىرۋ كەرەك. ەرەجە - تۇزىمدەر مەن كەلەلى ىستەردى بەلگىلەپ، اتقارۋ بارىسىندا جۇمىسشى ۇيىمى نەمەسە جۇمىسشى - قىزمەتشىلەر ورىندى ەمەس دەپ ەسەپتەسە، ادام ىستەتەتىن ورىنعا ايتىپ، كەڭەسۋ ارقىلى وزگەرىس ەنگىزىپ كەمەلدەندىرۋگە ۇقىقتى. ادام ىستەتەتىن ورىن ەڭبەكشىلەردىڭ ءتول مۇددەسىنە تىكە ساياتىن ەرەجە - تۇزىمدەر مەن كەلەلى ىستەر جونىندەگى بەلگىلەمەلەردى جاريالاۋى نەمەسە ەڭبەكشىلەرگە ۇقتىرۋى كەرەك» دەپ بەلگىلەنگەن.
ەڭ جوعارى حالىق سوتى مەكەمەسىنىڭ «ەڭبەك تالاس - تارتىسى دەلولارىنا سوت اشۋدا زاڭ قولدانۋعا قاتىستى كەيبىر ماسەلەلەر جونىندەگى تۇسىندىرمەسىنىڭ» 20 - تارماعىندا: «ادام ىستەتەتىن ورىننىڭ ەڭبەكشىنى جۇمىستان شىعارۋ، ارحيۆتەن ءوشىرۋ، جۇمىستان بوساتۋ سياقتى ءبىر جاقتى ەتۋ ۇيعارىمدارى نەمەسە باسقا دا سەبەپتەرمەن ەڭبەك توقتامىن كۇشىنەن قالدىرۋى، شىندىعىندا، قاتە بولسا، حالىق سوتى مەكەمەسى زاڭ بويىنشا ۇكىم شىعارىپ، ولاردى كۇشىنەن قالدىرۋى كەرەك. جالاقى، زەينەتاقى، ەمدەلۋ قامسىزداندىرۋى، جۇمىس ۇستىندە زاقىمدالۋ قامسىزداندىرۋى، ەكونوميكالىق تولەم قاراجاتى، تاربيەلەۋ قاراجاتى، سونداي - اق باسقا دا قاتىستى قاراجاتتاردى تالاپ ەتۋ دەلولارىندا بەرىلگەن اقشاسى لايىقتى بولماعاندا، ولاردى حالىق سوتى مەكەمەسى وزگەرتسە بولادى» دەپ كورسەتىلىگەن.
سايىپ كەلگەندە، ادام ىستەتەتىن ورىننىڭ ءوز الدىنا جيىن اشىپ، قىزمەتكە 3 رەت كەشىگىپ كەلگەندەردىڭ ەڭبەك توقتامىن كۇشىنەن قالدىرامىز دەۋى جوعارىدا باياندالعان بەلگىلەمەلەردىڭ رۋحىنا قايشى. ادام ىستەتەتىن ورىن «ەڭبەك توقتامى زاڭىنداعى» قاتىستى بەلگىلەمەلەرگە قايشىلىق جاساپ، ەڭبەكشىمەن جاساسقان ەڭبەك توقتامىن كۇشىنەن قالدىرعان بولسا، ەڭبەكشىگە ەكونوميكالىق تولەم بەرۋى كەرەك.
جاعداي، راسىندا، ءسىزدىڭ اڭىس ەتكەنىڭىزدەي بولسا، ادام ىستەتەتىن ورىننىڭ ۇستىنەن ەڭبەك تالاس - تارتىسىنا تورەلىك ايتۋ كوميتەتىنە نەمەسە حالىق سوتى مەكەمەسىنە ەڭبەك توقتامىن كۇشىنەن قالدىرماۋ جونىندە ارىز - شاعىم بەرسەڭىز ياكي ادام ىستەتەتىن ورىننان ەكونوميكالىق تولەم بەرۋدى تالاپ ەتسەڭىز بولادى.
سۇراۋ: قۇرىلىس كوتەرمەگە الۋشى قادىر مەنى قۇرىلىسقا ىستەۋگە جالداعان ەدى، جۇمىس ىستەۋ بارىسىندا زاقىمدالىپ، 7 - دارەجەلى مۇگەدەك بولىپ قالدىم. ءاسىلى قادىرعا بۇل قۇرىلىستى قۇرىلىس جۇرگىزۋ تولىمدىلىعى جوق بەلگىلى قۇرىلىس سەرىكتەستىگى كوتەرمەگە بەرىپتى، قۇرىلىس سەرىكتەستىگى بۇل قۇرىلىستى اۋداندىق قۇرىلىس سەرىكتەستىگىنەن كوتەرمەگە العان ەكەن. وسىنداي جاعدايدا، قايسى ورنىنان تولەم بەرۋدى تالاپ ەتسەم بولادى؟ كەڭەس بەرسەڭىزدەر.
جاۋاپ: «توقتام زاڭىنىڭ» 272 - تارماعىندا: «كوتەرمەگە الۋشىنىڭ ءوزى كوتەرمەگە العان بارلىق ءۇي قۇرىلىستى 3 - ادامعا وتكەرىپ كوتەرمەگە بەرۋىنە نەمەسە ءوزى كوتەرمەگە العان بارلىق ءۇي قۇرىلىس جۇمىسىن بولگەننەن كەيىن، ءبولىپ كوتەرمەگە بەرۋدى جەلەۋ ەتىپ، 3- ادامعا ءبولىپ كوتەرمەگە بەرۋىنە بولمايدى. كوتەرمەگە الۋشىنىڭ قۇرىلىس جۇمىسىن لايىقتى تولىمدىلىق شارتتارى جوق ورىندارعا ءبولىپ كوتەرمەگە بەرۋگە تيىم سالىنادى. ءبولىپ كوتەرمەگە العان ورىنداردىڭ وزدەرى كوتەرمەگە العان قۇرىلىس جۇمىسىن قايتالاي ءبولىپ كوتەرمەگە بەرۋىنە بولمايدى. ءۇي قۇرىلىسىنىڭ باستى قۇرىلىمىن سالۋ جۇمىسىن كوتەرمەگە الۋشى ءوزى بىتىرەدى» دەپ بەلگىلەنگەن.
جاعداي، راسىندا، ءسىزدىڭ اڭىس ەتكەنىڭىزدەي بولسا، قادىر ەكەۋىڭىزدىڭ ورتالارىڭىزدا جالداۋ - جالدانۋ قاتىناسى قالىپتاسقان. ءسىز جالدانبا جۇمىستى ىستەۋ بارىسىندا زاقىمدالعان، وبيەكتيۆ جاقتان قاساقانالىق جوق نەمەسە ۇلكەن اعاتتىق وتپەگەن جاعدايدا، قادىر جالداۋشى بولۋ سالاۋاتىمەن تولەم بەرۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ۇستىنە الۋى كەرەك. مۇنان سىرت، اۋداندىق قۇرىلىس سەرىكتەستىگى قۇرىلىس نىسانىن قۇرىلىس جۇرگىزۋ تولىمدىلىعى جوق باسقا ءبىر قۇرىلىس سەرىكتەستىگىنە كوتەرمەگە بەرگەن. مۇنداي جاعدايدا، 2 سەرىكتەستىكتەن بەلگىلى دارەجەدە اعاتتىق وتكەن. ءسىز قادىردەن تولەم تولەۋدى تالاپ ەتۋمەن بىرگە، 2 سەرىكتەستىكتەن ىلىكتەس تولەم جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالاۋدى تالاپ ەتسەڭىز بولادى.
جاۋاپتى رەداكتورى : مۇحيت امانتاي ۇلى
وقىرمان نازارىنا
نازار سالا كەتەرسىز
- 1.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قاتىستى زاڭ-ەرەجەلەرىنە بويسىنىپ، توراپتا ءمورالدى بولىڭىز، ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز سەبەبىنەن تىكەلەي نەمەسە جانامالاي تۋىنداعان زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتى ءوزىڭىز ارقالايسىز.
2.
قالام اتىڭىز بەن جازعان لەبىزىڭىزدى باسقارۋدىڭ بارلىق ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان.
3. حالىق تورابىنىڭ ءسىزدىڭ حالىق تورابىنىڭ لەبىز جازۋ بەتىنە جازعان لەبىزىڭىزدى توراپ ىشىندە كوشىرۋ نەمەسە لەبىزىڭىزدەن سيتات كەلتىرۋ ۇقىعى بار.
4.
ەگەر باسقارۋ جاعىنا پىكىرىڭىز بولسا، لەبىز جازۋ بەتىنىڭ باسقارۋشىسىنا نەمەسە حالىق گازەتى مەكەمەسىنىڭ توراپ ورتالىعىنا اڭىس ەتىڭىز.
تەلەفون: 67 /65368365-010 حات ساندىعى: kazakh@peopledaily.com.cn
بۇل بەتتىڭ مەنشىك ۇقىعى حالىق تورابىنا ءتان، كەلىسىمنەن وتپەگەندە كوشىرىپ پايدالانۋعا بولمايدى
Copyright © 1997-2012 by www.people.com.cn. all rights reserved
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى 
بۇل حابارعا باعاڭىز
لەبىز جازۋ
